Morgunblaðið - 04.06.1930, Page 5

Miðviktidag 4. júní 1930.
5
NOTIÐ
HREINA
SÁPU OG
VERNDIÐ
KLÆÐNAÐ
YÐAR
Leiðin til þess að vernda
fatnað yðar fyrir þeim
skemdum, sem ljeleg
sápa veldur, er sú, að
velja sápu sem þjer vit-
ið að er góð. Gæði SUN-
LIGHT sápunnar eru
trygð meði 20000 krón-
um og greitt þeim sem
sannað getur að hún sje
ska ðleg.
Ef þjer notið SUN-
LIGHT sápuna verður
þvotturinn hvítur og
hreinn.
Sunliqht
Soap
A-S 258-50
LEVER BROTHERS LIMITKD
PORT SUNLIGHT, ENGLAND
Flntntnoataxti
vðrnbífreiða
i langferðnm.
Frá og með 4. p. m. gildir eftirfarandi flutningataxti um aiian
akstur vörubifreiða, í meiri fjarlægð, en 25 kilómetra frá Reykjavik.
1. Fyrir hlass, er vegur alt að 1000 kiló, greiðast 30 aurar fyrir
hvern hlaupandi kilómetra, báðar leiðir, sem ekið er.
2. Fyrir hlass, er vegur frá 1000 kíló og alt að 1500 kilóum
greiðast 40 aurar fyrir hvern hlaupandi kílómeter báðar ieiðir, sem
ekið er. — Taxti pessi giidir ekki um fólksflutninga.
Reykjavik, 3. júní 1930.
Stjórn Verkamannafélagsins Dagsbrún.
m
Footwear Company.
Nýju sjóstígvje,
merki „Pacific
aa
eru búin til úr sjerstaklega endingar-
góðu gúmmí. Margreynd að vera hin
sterknstn á heimsmarkaðinnm.
Aðalumboðsmaður á íslandi Birgðir í Kaupmannahöfn hjá
Th.Benjaminsson Bornhard Kjsor
Lækjartorg 1. - Reykjavik. Gotbersgade^.^Möntergaarden.
Símnefni Holmstrom.
Drifanda kaffið «r drýgst
Pistlar.
1.
Á Þrenningarhátíðmni 15. júní
í sumar fer landskjörið fram eins
og kunnugt er. Það var forsætis-
ráðherra, sem valdi þennan helgi-
; dag til þessarar athafnar, sem hefir
í jafnlítinn helgiblæ yfir sjer og þing
kosning. Miklar óánægjuraddir liafa
komið víðsvegar að um þetta, og
sumsstaðar hafa hjeraðsfundir lát
ið í ljós vanþóknun sína. Ósennilegt
er það ekki, að prestastefnan næsta
láti þetta eitthvað til sín taka, því
að málið snertir hana mjög. Þær
varnir, sem stjórnin hefir fram að
bera um þessa misnotkun lögboðins
helgidags, eru einungis þær, að
sósíalistar heimtuðu þetta og þeirra
boði og banni verður stjórnin að
hlýða. Þar liggur við líf hennar.
Ert krafa sósíalista um þetta sýnir
litla virðingu fyrir kirkju og krist-
indómi og var það að vonum úr
þeim stað.
2.
Það eru aðeins 3 menn, sem kjósa
á við landskjörið í sumar. Það
liefði því mátt ætla. að fremur lít-
ið mundi um fundahöld fyrir þessa
kosningu, enda hefir verið svo við
undanfarin landskjör. En þetta hef
ÍL’ farið á annan veg. Það eru allar
líkur á, að um 70—80 stjórnmála-
fundir verði haldnir til undirbún-
ings þessari kosningu, og eru það
langflest fundir, sem stofnað er til
af hálfu J. J. og hefir hann alstað-
ar sósíalista, einn eða tvo og stund-
um fleiri með sjer við háborðið.
Ýmsir furða sig á þessum mikla
igimragangi, en engan þarf aðundra
það. Gauragangurinn er af því
sprottinn, að bæði J. J. og Har.
Guðm. eru smeikir um, að þeir nái
ekki kosningu, en hver sje í meiri
hættu, er þeim ekki Ijóst. Fyrir
því láta þeir nú varðskip ríkisins
flýtja sig inn á flesta firði og vík-
ur, og lialda þar fundi til útbreiðslu
kenningum sínum. Yarðskipin eru
jafnvel notuð til þess að smala fólki
a fundarstaðina. Fargjald borgar
auðvitað enginn, sem ekki er held-
ur við að þúast, en „klapp“ er vel
'iegið sem borgun fyrir greiðann.
3.
Framsókn og sósíalistar hafa eins
og kunnugt er verið í einni sæng
íðan um síðustu kosningar. Ætla
mætti því, að J. J. og Har. Guðm.
þyrftu ekki að fylgjast að á öllum
fundum eins og samlokur. IIv
þeirra um sig ætti að geta talað fyr-
ir hinum sameiginlega málstað. En
tilfellið er, að hvorugur trúir öðr-
um, og þrátt fyrir hina innilegu
-ambúð síðustu ára sitja þeir á
svikráðum hvor við annan þegar
um það er að ræða, að ná í at-
kvæði kjósenda, og látast vera ó-
sammála u-m sum atriði. Undir
niðri er nagandi áhyggja hvors um
sig um þessa spurningu: Hvor okk-
ar fær fleiri atkvæði? Har. Guðm
hefir sannarlega ástæðu til að
spyrja um þetta, því að kunnugt
er, að ýmsir sósíalistar kjósa J. J.
frekar fyrir foringja sinn en H. G.
og nýja bankastjórann.
4.
í ræðu á þinginu í vetur skýrði
fjármálaráðherra frá því, að rekstr-
arkostnaður varðskipanna 1929
hefði verið hjá Óðni 280.000 kr. og
hjá Ægi 140.000 kr. í 6 mánuði,
sem hann starfaði. Skipin sýnast
því jafndýr í rekstri og kostar út
gerð hvors um sig 770 kr. á dag.
Þetta er lagt í sölurnar fyrir land-
helgisgæsluna og þykir sjálfsagt og
borga sig vel beinlínis og óbeinlínis.
Dómsmálaráðlierra hefir nú haft
strandvarnaskip til einkaafnota fvr
ir sig og Har. Guðm. um mánað-
artíma. Þetta kostar í útlögðum
peningum um 23000 kr. aúk óbeins
tjóns, sem ómögulegt er að reikní
nt. Hver sekur togari greiðir í
Landhelgissjóð 15.000—20.000 kr.
og hvað marga slíka togara varð-
skipið hefði tekið á þeim tíma, sem
það var í persónulegri þjónustu J.
J. veit enginn. En hitt vita menn,
að nú þessa dagana er það varð-
skipið sem fæst við strandgæsluna
að koma inn með brotleg skip.
Strax eftir að þingi sleit fór
forsætisráðherrann utan og bráð-
lega eftir þingslit fór dómsmála-
ráðherrann í kosningaleiðangur. —
Nokkru síðar fór fjármálaráðherr-
ann norður í Eyjafjörð. Enginn
ráðherra hefir því verið á stjórnar-
■rimi um langan tíma. Þetta er
mjög óviðkunnanlegt hvað sem fyr-
ir kann að koma, en þó verður ekki
vart neinnar eiginlegrar óánægju
yfir þessu. Það er eins og fólk
hugsi sem svo, að þetta muni ekki
gera til.
Eigin höðlar.
Það erum vje'r oft og tíðum á
mörgum sviðum. Má þetta íst að
mörgu leyti til sanns vegar færa
gagnvart saltfiskversluninni.
Aflaskýrslurnar eru stórt spor í
rjetta átt, sjeu þær rjettar og ná-
kvæmar, en sjeu þær það ekki geta
þær gert svo mikið ógagn sem
agn. Menn eru óprúttnir með það
eins og margt aunað. að gefa upp
aflann með mikilli ónákvæmni,
annað hvort of mikið eða of lítið.
Veit jeg um mörg dæmi þar sem
alt of mikið er talið. Getur það
líka verið mjög bagalegt, engu
síður en vantalsð sje. Línuveiðarar
gera t. d. oft alt of mikið úr afla
sínum, þannig veit jeg að línuveið-
ari hefir látið auglýsa að hann hafi
fengið 200 skpd. í túr. enda þótt
ómögulegt sje' að koma í þetta
sama skip nema 150 skpd.. Svona,
í alla staði tilgangslausar ýkjur
ættu alls ekki að eiga sjer stað,
þær auka ekkert þyngd fiskjarins,
en geta hinsvegar hjálpað til að
lækka verðið óeðlilega mikið, og
skapað óeðlilegt afturkast, þegar
birgðirnar verða endanlega kunn-
ar. —
Þó finst mjer að útyfir taki með
samtaSaleysið við söluna á fiskin-
um.
Fvrs^ og fremst er nú engin upp
lýsingastöð til og er það mjög baga
legt. Það væri mjög mikill fengur
fyrir framleiðertdur að eiga að-
gang að slíkri upplýsingastöð, með
ve' ð og söluhorfur og magn í þeim
löndum þar sem fisksins er neytt.
Er nú logið sitt á hvað með þetta.
Þessu væri vafalaust best fyrir-
komið með því að allir framleiðend
uj stofni með sjer samlög, smærri
fjelög, í einu alsherjar sambandi
með skrifstofu og upplýsingastöð
í Rvík. Ætti þetta að vera eft-
ir því sem þurfa þætti skipulags-
oiæný egg
13 anra.
c~£ive fjioolj
Regnkápur,
Regnhlifar,
mjðg mikið úrval
ifOruháslð.
bundið, þannig að fáir einstakling-
ar gætu ekki sprengt alt saman
og gert ónýtt. Væri sjálfsagt að
leggja liæfilegt gjald af verðmæti
vörunnar í markaðsleitarsjóð, vara
sjóð og til að standast kostnað.
Ennfremur og ekki síst væri afar
nauðsynlegt að þessi fjelagsskapur,
gerði alt sem hægt væri, til að at-
huga. möguleikana fyrir því, á
hvern hátt fært þætti, helst hægt
og bítandi, að koma fisk þeim sem
aflast við strendur landsins og-
lagður er hjer í land, til neytend-
anna í fjölbreyttara ásigkomulagi
er nú á sjer stað, þar sem allur
fiskurinn fer saltaður. Mörg und-
anfarandi ár sýna að framleiðslan
fer stöðugt vaxandi frá ári til árs,
en markaðurinn vex ekki að sama
skapi, endá margir um hann, og
allir vilja framleiða sem mest. Þess
vegna er ljóst að skynsamlegt er
það ekki að láta þetta eins, og
margt annað dankast, þar til vjer
höfum ef til vill afgangs frá ári
til árs máske tugi þúsund skpd.,
fram yfir það sem mögulegt er að
selja, þegar eins og jeg gat um
framleiðslan eykst stöðugt bæði
hjer og annarsstaðar, en markað-
urinn ekki að sama skapi, að því
nú ógleymdu að allur heimurinn
gerir nú meiri og meiri kröfur til
a!i eta nýmeti. Þetta vildi jeg sjer-
í lagi benda á með tilliti til þess>
að í þessu falli er eitt nauðsyn-
legt fyrir okkar þjóðfjelag, en
það er, að þannig sje á kortunum
haldið ef mögulegt er, að kyrking-
ur komist ekki i framleiðslu sjáv-
arafurða, eða verðmæti þeirra fari
niður fyrir sannvirði, því þá yrði
of lítið til að láta í stóru hítina,
og þá yrði of inikið eftir að gera
af því sem þessi kynslóð ætlar að
gera (sem ætlar að gera alt he'Ist
á 2—3 árum).
Mjer er það vel ljóst að fisk-
sölusamlag framleiðenda er nauð-
synlegt, miklu hagkvæmara fyrir
alla þarta heldur en einokun, en
það er jeg viss um, og því skulu
mertn eftir taka, að ef fiskfram-
leiðendur koma sjer ekki á næst-
unni saman um slíkan f jelagsskap,
þá verðum vjer innikróaðir í einka
sölurjettinni þá og þegar; og
dregnir þar milli dilka eftir at-
vikum.
Þetta vildi jeg biðja þá að at-