Morgunblaðið - 23.01.1931, Side 3

Morgunblaðið - 23.01.1931, Side 3
MORGUNBLAÐIÐ iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiminiiiii^ TCí crr£»vUnl4ó5tí> | Úteef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk 5 RttntJ&rar: Jén KJartanonon. Valtír Stef&nsson. Rltotjðrn oíc afsreitSola: Austantrætl g. — Simi 600. j| Au?l$aia#MUðrl: K. Hafberg. = 4 uelShM A rlf eto f a: a«**Mtrætl 1T. — sstmi 700 |j| BelanaafBaar; Jðn Kjartaomon nr. 742. Valtpr Gtefámmon nr. 1220. = E. HaflMrs nr. 770. AskrtftueémM' *—irnlnmilT kr. 2.00 4 m&nuBl. = t,Hamtaa4« kr. 2.50 4 mánulii. = t lamatdt 10 aura eintaklC, 10 aura meV Lesbök. = taiuiiiuiiiiiiiiimuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiii Mac Donald Verður undir í atkvæðagreiðslu. London, 21. jan. United Press. FB. Ríkisstjórnin beið ósigur í úeðri málstofunni í dag, þegar gengið var til atkvæða um skóla skyldufrumvarpið (School At- tendance Bill). Greiddi 282 þingmenn atkv. á móti stjórn- inni, en 249 með. Mac Donald tilkynti, að stjórnin gerði þetta ekki að fráfararatriði, tilraunir yrðu gerðar til þess að ná sam- komulagi um afgreiðslu frum- Visrpsins. , W RuitiíijfSuH. * \ ’ Norðfirði, FB. 22. jan. Bæjarstjórnarfundur samþykti með fimm atkvæðum gegn þrem- ur(Sjálfstæðismanna), að skora á Alþingi að gera Neskaupstað að sjerstöku kjördæmi. Verkfallið á Fáskrúðsfirði heidur áfram. Kaupgjald hefir undanfarin ár verið 85 aurar á klukkustund, án nokkurs mun- ar á eftirvinnu og næturvinnu, en annarsstaðar á Austfjörðum hvergi lægra en 95 aurar, og vinna flokkuð, og er nú hæst á Seyðisfirði, 110 aurar. Verka- inenn á Fáskrúðsfirði hafa kraf- ist kauphækkunar í 100 aura, auk flokkunar á vinnunni, og að jcaup verð-i greitt í peningum. Eldsvoði í Danmörku. StiórRinálafusfflur á Kjalarnesi. Forsætisráðherrann ekki undir það búinn, að ræða f jármálin. Khöfn, 22. jan. United Press. FB Mikill eldsvoði í Holbæk á Sjálandi lagði í eyði skrifstofu hús, vöruskemmur og kornhlöð- ur samvinhuf.jelaganna sjá- lensku, svo og kornmylnur og •önnur hús. Kornskemmurnar, er hrunnu, voru sextán talsins, og var hleðslurúm í þeim fyrir tvö ’þúsund smálestir koras. Tjónið Ær áætlað ein miljón króna. Frá Frakklandi. París, 22. jan. United Press. FB. Innflutningur til Frakklands árið 1930 nam 52.344 miljónum franka, eða 5876 milj. franka minna en árið áður. Útflutningur árið 1930 nam 42.829 miljónum franka, eða 7309 milj. franka minna en ár- ið áður. ,,Dómar“ voru sýndir fyrir fullu húsi í gærkveldi. Verður næst ’leikið á sunnudaginn. Framsóknarfjel. Kjósarsýslu, sem er fáment, bauð stjórn- málaflokkunurh til fundar í barnaskólanum á Kjalarnesi Iaugardaginn 19. þ. m. Jafnað- armenn sóttu ekki fundinn, en af hátfu Sjálfstæðisflokksins sóttu hann ÓlafurThors, þingm. kjördæmisins, Magnús Guð- mundsson og Pjetur Ottesen. Af hendi Framsóknarflokksins voru á fundinum Tryggvi Þór- hallsson forsætisráðh., Hannes Jónsson dýralæknir og Þórólf- ur Sigurðsson í Baldursheimi, en ekki tók hann til máls á fundinum. Fyrstur tók til máls forsætis- ráðh. og talaði 1 klst. um land- búnaðarmál eingöngu. Lofaði hann mjög afrek stjórnarinnar í þágu bænda. Næst talaði Ól. Thors langt erindi, einkum um meðferð stjórnarinnar á fjár- málum, og sýndi fram á, að stjórnin hefði á síðustu 3 árum haft til umráða, að meðtöldu hví fje, sem hún hefir tekið að láni, nærri 30 milj. kr., umfram það, sem áætlað var í fjárlög- um. Spurði, hvað orðið væri af því fje öllu, og sýndi fram á, að stórfje hefði verið eytt í al- gerðan óþarfa og misráðin fyr- irtæki. Pjetur Ottesen svaraði fors.ráðh. snarplega og sýndi fram á, að Sjálfstæðisflokkur- inn hefði ekki verið eftirbátur Framsóknarfl. í landbúnaðar- málum, heldur einmitt átt drýgst an þáttinn í þeim málum, sem að mestu haldi hafa komið bændunum, svo sem Ræktunar- sjóð, kæliskip o. fl. Núv. stjórn hefði ekkert annað gert en að halda áfram sömu stefnu og upp var tekin á næsta kjörtíma- bili á undan. Forsrh. tók næstur til máls og lýsti því yfir, til mikillar undrunar fyrir fundinn, að hann væri alls ekki undir það búinn að ræða um fjármálin. Var ekki unt að fá hann til að tala um það efni. Fanst það á ýmsum, að það þótti undarlegur hús- bóndi á þjóðarbúinu, sem ekki væri undir það búinn, hvar og hvenær sem væri, að ræða um fjárhag þess. Forsætisráðherra upplýsti þó, að stjórnin hefði hugsað sjer að draga mikið úr verklegum framkvæmdum á yf- irstandandi ári, og á árinu 1932 gæti ekki um neinar verulegar framkvæmdir verið að ræða, nema skattar væru hækkaðir. Virtist þessi kenning ekki falla í góðan jarðveg hjá fundar- íuönnum. Magnús Guðmundsson benti á, að það væri háttur hygginna manna, að geyma af nægtum góðæranna varasjóð til vondu áranna, en það hefði núverandi stjórn ekki gert. Hún hefði not- að allar tekjurnar, sem hefðu farið mjög fram úr áætlun, og auk þess tekið stórkostleg lán, svo að ríkissjóður stæði uppi með tvær hendur tómar og stór- aukinn skuldabagga, strax og kreppti að. Hannes dýralæknir ræddi um ríkisskuldirnar það sama og hann hefir skrifað í Tímann, og var það alt hrakið eftirminni- lega. Fundurinn var allvel sóttur og urðu snarpar umræður með köflum. Af sýslubúum tóku til máls Ólafur Bjarnason í Braut- arholti, barnakennarinn á Kjal- arnesi og form. fjelags þess, er fundinn boðaði. — Margt kom fleira fram á fundinum, en hjer er skýrt frá, svo sem það, að kaupgjald hlyti að lækka til muna á landi hjer í sumar. Var það forsætisráðh., sem lýsti því yfir, er honum var bent á, að hann hefði verið pottur og panna í kauphækkun undanfar- inna ára. Fundurinn hófst kl. 2 síðd. og stóð til um 914 að kveldi. Fundaxmaður. Ægfir 4ekur 8 enska togara. Allir kærðir fyrir ólöglegan umbúnað veiðarfæra. Einn togarí, sá níundi, siglir til hafs með tvo varðmenn frá Ægi. (Einkaskeyti til Morgunblaðsins). Patreksfirði, 22. jan. 1931. Ægir kom hingað í dag með 8 enska togara, sem kærðir eru fyrir ólöglegan umbúnað veið- arfæra. Nöfn skipanna eru: Galvani, Pennine, Elf King, Carfax, Franktireur, Raraday, Cord Beaconsfield og Vambery. Einn togari, Kastoria, sigldi til hafs með tvo varðmenn um borð frá Ægi. Mál togaranna undir rannsókn. K. J. )) HHIMM g OlLSEM C Þetta r æstiduft er það besta. Fæst alls staðar. bátnum í Lundúnum, og hefir an hátt má deila um slíkan hú- fcegar verið ákveðið, hvenæriskap, en hjer hefi jeg reynt eflt- þetta skuli gert, svo að ekki þræða hófið, og leitað mjer aB- stendur á því. Frá Englandi fer kafbátur- inn fyrst til Noregs, og er vænt- anlegur þangað í maímánuði. En ekki kemur hann til Sval- barða fyr en um .miðjan júní í sumar. Er búist við, að hann muni tefjast þar í hálfan mán- uð, vegna seinasta undirbún- ings að kafförinni, og leggur hann því varla út í íshafið fyr en í júlíbyrjun. verulegra upplýsinga. ‘■H •1 Undanfarið hafa við og við birtst greinir í Aíþýðublaðinu og jafnvel fleiri blöðum höfuðstaðar- ins um mjólkurverðið og gæði mjólkurinnar. Þar hefir því verið haldið fram, að mjólkin væri of dýr og bændur í nágrenni Reykja- víkur okruðu á henni, og gæðnm hennar væri verulega ábótavant. Greinarhöf. hafa eigi fært nein rjettmæt rök fyrir áliti sínn, held- nr sífelt endurtekið sömu fnllyrð- ingarnar hvað eftir annað í þeirri' MismuouriBn á 4rs KiAltcfir un kíu um Norðuríshafíð. Kafbáturinn verður tumlaus. Þess hefir fyr verið getið hjer í blaðinu, að norski vísindamað- urinn Harald U. Sverdrup á að vera í hinum fyrirhugaða kaf- bátsleiðangri Wilkins um Norð- uríshafið. Er ætlunin sú, að sigla neðansjávar, undir pólar- ísnum, þvert yfir hafið frá Sval- barða til Ameríku. Nú stendur undirbúningur að þessari för sem hæst. Leyfði Sverdrup ameríkskum blöðum að hafa það eftir sjer um ára- mótin, að sjer hefði borist til- kynning um það að útvega þeg- ar öll íiauðsynleg vísindaáhöld, er þyrfti til fararinnar. Hann sagði ennfremur, að sjer hefði borist vitneskja um það, að kaf- báturinn myndi verða fullsmíð- aður og tilbúinn um miðjan þennan mánuð (janúar) og að •eynsluför yrði farin undir lok mánaðarins, og þá siglt undir ís. I aprilmánuði á kafbáturinn svo að sigla yfir Atlantshaf, til Lundúna. Er þá á honum venju- egur kafbátaturn (skygnis- turn), en hann verður tekinn af TEKJUR: Bóadi hefir 10 kýr, meðalnyt 2500 litrar. 2500 • 10 = 25000 litra á 33'/2 eyri liter . . . . kr. 8.3754)0 KOSTNABUR: Leiga eftir jorðina kr. 1000.00 1. vinnnmaðnr kaup og fæði........... n 1930.00 1. vinnnkona kanp og fœði............ 1147.00 , 1. vinnnpiltnr kanp og fæði..........„ 847.00 1. kanpam. i 8 viknr kanp og fæði . . . . „ 592.00 1. kanpakonai8 vik- nr kanp og fæði . . „ 321.00 7 Opinber gjöld til rik- 18 og sveita ..... n 310 00 Fóðurb. 100 kr.ákú „ 1000.00 Fyrning húsa og á- * haida.............. 360.00 Yiðhald naut^ripa, brúknn hesta og ann- ar kostnaðnr . . . . „ 360.00 Koatnaðnr við flutn- ing á mjólk ó. fl. „ 700.00 Vextir........... „ 340.00 Lagt i sjóð i Mjólk- nrfjel. Reykjav en x sem er eign fram- leiðenda, 1 eyri á 1. „ 250 00 rekstrinnm. kr. 803.00 von að þeim yrði trúað. Nií vildi jeg ræða mjólkurmálið, eins og það liggur alment fyrir í þeirri von að það gæti legið lítið eitt ljósara fyrir almenningi. Mjólkurverðið: Það er flestum fyllilega ljóst, að verð hverrar fæðutegundar þarf að vera skráð til sölu sein næst giidi hennar til neytslu. Jeg meina í rjettu hlutfalli á næringarefnnm hennar til annara fæðntegunda. Þó getur ætíð einhver verðmunur þar verið vegna ýmissa áhrifa. Hvað mjólkina snertir, þá er það viðurkent, að him er að mnn ó- dýrari vara en aðrar fæðutegundir samkvæmt eftirfarandi skýrslu er liði. Atvinnurekandi liefir 'fekk- Alls . . kr. 9178.00 91784» Reksturshalli er því JsEöQ3.0Q. Hefi reiknað verðið á mjólkinn* 33y2 eyri fyri lítrann óg miðB jeg við það verð er Mjólkurf jelajg- ið greiðir samkv. athugun til f|é- lagsmanna sinna árið 1929. Trýgg ingarsjóðsgjaldið hefi jeg fíett sem kostnað, en þó er það óígi* framleiðanda, sem skoðast sfiio tryggingarsjóður fjelagsins, og er meðan þess þarf. Þá hefi jeg dregið fram «itt dæmi, er sýnir ljóslega að tek> urnar eru minni en tilkostnaSnr. Hefi því ekki tilfært neina óþarfa Búnaðarfjelag ísiands hefir gert. ert. afgangs handa sjer og sínnm. Þar segir: Sama næringargildi ^ Hann stendur nppi slyppnr og hefir: 1,8 lítri undanrenna sem snauður, nema að hann sje sjálfrur kostar 34 aura. 1 lítri nýmjólk vinnandi við búið, sem starfsmað- sem kostar 44 aura. 7 egg sem'ur, og þó fær hann samkv. dæm- kosta 119 aura. 1,5 kg. þorskur inu þegar mismunurinn er tekinn sem kostar 60 aura og 0,5 kg. nautakjöt sem kostar 100 anra. til greina tæpar 400 kr. (Kaup og fæði 1930-= fæði 730=1200 kr. Af framansögðu virðist engin sem er kaupið.) rjettlát ástæðu frá því sjónarmiði Niðurstaða mín er því þessi, að að lækka verðið á nýmjólkinni. Ln þá er að athuga. Geta mjólk- urframleiðendur framleitt mjólk fyrir minna verð? Hvað kostar að framleiða mjólk? | Þessum spurningum vildi jeg. segja, og jafnvel enn verri. Bónd- reyna að svara, og set hjer upp inn getur lítið gert til umbóta á eitt dæmi er sýnir raunverulegan jörð sinni, nema fyrir lánsfje. búrekstur. Veit jeg þó, að á marg- Hann hefir tæplega efni nje á- bóndinn vinnur kauplaust og til- kostnaðurinn er meiri en tekjurn- ar, og er það í fullu samræmi viS raunvernleikann. Hver einasti framleiðandi hefir sömu söguna að

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.