Morgunblaðið - 01.03.1932, Síða 2

£
MORGUNBLAÐIÐ
Frð ðtvegsbankanum.
I grein með yfirskriftinni „Prá
Utvegsbankanum“, er í blaði yðar
í gær birt skýrsla til fjármálaráð-
lierra frá bankastjórum Utvegs-
bankans. Skýrsla þessi er ekki dag-
sett, en sagt í upphafi greinarinn-
av að hún liafi „á sínum tíma“
verið send fjármálaráðherra.
í skýrslu þessari er það sagt að
þegar Utvegsbankinn tók við ís-
landsbanka þá hafi „komið í ljós“
að íslandsbanki hafi fyrir seðla-
upphæð sinni, 4 miljónum, haft
sem trygging:
1) málmforða
2) innstæðu erl.
3) Landsb.-seðla
kr. 1.125.000.00
— 194.882.50
— 180.277.50
kr. 1.500.160.00
Svo segir í skýrslunni, að „að með
því að þetta virtist ekki vera í
samræmi við 9. gr. reglugerðar ís-
landsbanka1 ‘ hafi fjármálaráð-
herra verið tilkynt þetta svo og
stjórn Landsbankans og banka-
bankastjórar Utvegsbankans við-
urkenna í tjeðri skýrslu sinni. —
Stafaði upphæðin frá því að Is-
lai.dsbanki liafði selt Landsbank-
anum gull af gullforðanum, sem
var til umfram það, sem þurfti
vegna hinnar fyrirskipuðu gull-
tryggingar .
Höfðu endurskoðendur bankans
ekkert við þetta að athuga.
I hverju gæti þá þessi misfella
verið fólgin ?
Engu öðru en því að1 seðlar
Landsbanka Islands, með ábyrgð
ríkissjóðs íslands væru ekki eins
trýggir og inneign í Privatbank-
anum í Kaupmannahöfn !!!
Auðvitað var altaf liægt að
kaupa fyrir Landsbankaseðlana
ávísun á tilsvarandi upphæð í
dönskum krónum og leggja hana
inn í seðlatryggingareikning Is-
landsbanka hjá Privatbankanum.
Það þurfti því öflugan vilja hjá
bankastjórum Utvegsbankans til
að finna misfellur. hjá stjórn ís-
landsbanka, að fara að tilkynna
þetta hátíðlega fjármálaráðherra
og stjórn Landsbankans í stað
sem hjer ræðir um, er nýjar á-
lögur á ríkissjóð, og er varla
efi á, að heimild sú, sem hjer er
ráðgert að nema úr gildi, hefir
verið notuð í miklu frekara
mæli en þingið ætlaðist til,
enda virðist sæmilega sjeð fyr-
ii löggæslunni með því lög-
gæsluliði, sem að öðru leyti er
í landinu. Ríkissjóð munar
um minna en 70—80 þús. kr.
á ári, og hjer er um fækkun
15—16 opinberra starfsmanna
að ræða. Embætti þessi eða
sýslanir hafa verið stofnuð á 3
síðustu árum.
Frv. var vísað til fjhn. nd.
Rkureyringar
stofna nýjan sparisjóð.
ráði Utvegsbankans og talið hafi
verið sjálfsagt að Útvegsbankinn !]>ess, blátt áfram, ef þeir vildu
„kippti þessu í lag“ enda hafi það jheldur, að breyta Landsbankaseðl-
verið gert. junum í danskar krónur og leggja
Allir sem lesa þetta, hljóta eftir jþær inn í seðlatryggingarreikning-
þessari frásögn að fá þann skiln- inn í Privatbankanum.
En seðlatrygging íslandsbanka
j (eða síðar Utvegsbankans) var að
ing á máli þessu að hjer hafi verið
um einhverja meiriháttar misfe'llu
að ræða hjá stjórn íslandsbanka, minsta kosti ekki öruggari fyrir þá
því ekkert er um það sagt í tjeðri ibieytingu.
skýrslu í hverju hafi verið fólgið j Jeg skal bæta því við, að þrátt
þetta umrædda ósamræmi við 9. J’yrir það þó ekki hafi verið hlífst
gr. reglugerðar íslandsbanka. jvið að finna að gjörðum banka-
Jeg vil leyfa mjer að skýra þetta stjóra íslandsbanka þá hefir þetta
mál. ; atriði liingað til ekki verið haft
Þegar. íslandsbanka var lokað, a oddinum — og það mun alls
átti hann iiti í seðlum þá upphæð, ekki hægt að nota það til , sam-
sem honum var heimil, 4 miljómr! jafnaðar við gjörðir bankastjóra
króna. Sámkvæmt lögum og reglu- j Utvegsbankans að því er snertir
gerð bankans átti að liggja fyrir útgáfu seðla.
í bankanum málmforði fyrir 3/8
srðlaupphæðarinnar, eða 1% milj.
En má'lmforði taldist samkvæmt
lögunum og reglugerðinni ekki
einungis gull, heldur einnig inn-
eign „í þjóðbankanum í Kaup-
mannahöfn, Noregsbanka, Eng-
landsbanka eða Skotlands, svo að
hjá öðrum bankastafnimum sem
að minsta kosti 5/7 fulltrúaráðs
bankans áilita fulltrygga og tald-
ar eru til fyrsta flokks“.
Þó átti gullið að vera minst %
af málmforðanum (1% miljón). —
Gullið átti því að vera 1.125.000.00
og eins og viðurkent er í fyr-
greindri skýrslu bankastjóra Ut-
vegsbankans þá var því skilyrði al-
gerlega fullnægt. Gullið var eins
og vera bar 1.125.000 kr.
Þá voru eftir 375 þús. kr. af
málmforðanum, sem mátti vera í
inneign í viðurkendum bönkum,
svo sem fyr segir.
í skýrslu bankastjóra Utvegs-
bankans er viðurkent að af þess-
um 375 þús. kr. málmforðans hafi
kr. 194.882.50 verið í innstæðu
erlendis, og ekkert að því fundið,
enda var það í Privatbankanum
í Kaupmannahöfn sem viðurkend-
ur var í þessu tilliti og hafði verið
það a'lla tíð frá stofnun íslands-
banka.
Þá voru eftir kr. 180.117.50. Ef
einhver misfella hefði átt sjer stað
i þessu efni, gat hún ekki snert
annað en þessa upphæð. Hún átti
að vera í innstæðu í viðurkendum
banka eins og nánar segir hjer
að framan. Og hún vær í se^lum
Landsbanka íslands geymdum í
kjallara íslandsbanka, eins og
Reykjavík, 29. febr. 1932.
Eggert Claessen.
Þingtíðindi.
Fcekkun embcetta.
Löggæslumenn stjórnarinnar.
Magnús Guðmundsson flyt-
ur frv. um afnám síðustu máls-
gr. 25. gr. áfengislaganna nr.
64, 1930 (um löggæslumenn).
I greinargerðinni segir m. a.
svo:
,,Til aukinnar löggæslu hef-
ir verið greitt úr ríkissj'óði:
1929:
a) í Reykjavík . . kr. 41974.23
b) Utan Rvíkur — 33900.00
kr. 75874.23
1930:
a) I Reykjavík kr. 52579.23
b) Utan Rvíkur — 36800.00
kr. 89379.23
eða samtals bæði árin
kr. 165253.46
Mestur hluti þessarar aukn-
ingar virðist gerður samkvæmt
heimild þeirri (og tilsvarandi
eldri heimild), sem hjer er far-
ið fram á að nema úr gildi.
Sýnist það auðsætt, að sjálf-
sagt sje að firra ríkissjóð þess-
um útgjöldum eins og nú er
komið hag hans. Kostnaður sá,
Akureyri, PB. 27. febr.
Nokkrir áhugasamir menn hjer
í bæ liafa gengist fyrir því að
stofna hjer sparisjóð, er reki láns-
starfsemi. Var stofnfundur haldinn
fvrir nokkru, lög samin og stjórn
kosin. Hana skipa: O. C. Thoraren-
sem lyfsali, Hallgrímur Davíðsson
verslunarstjóri, Jón Guðmundsson
byggingameistari. — Ríkisstjórnin
hefir nú veitt sjóðnum, sem ber
nafnið Sparisjóður Akureyrar,
starfsleyfi og fallist á lög hans.
Mun hann sennilega taka til starfa
í næsta mánuði.
5tríði
lapana og Kínuerja
að lykta?
Shanghai, 29. febr.
United Press. PB.
Japanskt fótgöngulið hefir hafið
harða árás á Suður-Kiangwan. —
Herskip hafa aðstoðað fótgöngu-
liðið með fallbyssuskothríð. Sjó-
lið Japana, sem berst við Kínverja
i Chapei, segir Japönum nú veita
heldur betur í Chapei. Bardagarnir
þar fara harðnandi.
* Genf 29. febr.
United Press. PB.
Sir John Simon hefir tilkynt
framkvæmdaráði þjóðabandal.
að fulltrúar Japan og Kína hafi
á fundi, sem stóð yfir í hálfa
þriðju klukkustund á flaggskipi
Breta í Shanghai, fal'list í grund-
vallaratriðum á að hverfa sam-
tímis á brott af Shanghaisvæðinu
með herdeildir sínar.
Fánm daglega:
EG6, olæný frá Akrane i.
Verðið Iækkað,
Ný bók:
Erik F. Jensen: Með Niels Bukh Jorden rundt. Stór bók með fjölda
mynda. Kemur út í 12 heftum og kostar hvert kr. 0.85 ís’l. Eitt hefti
kemur út á viku.
Mjög eiguleg bók fyrir alla íþróttavini og íþróttamenn.
Bðkaverslun Sigfúsar Eymundssonar.
boigarstjórinn í Summer að þeir
mundu vera 30—40 þúsundir tals-
ins. Bjóst hann líka við að marg-
ir mundu hafa farist, þótt eigi
væri enn komnar fregnir um það.
Ógæfuna hefði borið svo brátt að
um miðja nótt að fjöldi fólks
hefði nauðulega bjargast í nátt-
fötum einum saman. — Margir
hefði þó eigi getað forðað sjer
undan flóðinu á annan hátt en
þann, að klífa upp á þök hús-
anna, og hefði verið sendir bátar
til að bjarga þeim. Og svo hefði
það verið mikíð verk, að alla
verkfæra karlmenn liefði orðið að
taka til þess, meira að segja fang-
ana í fangahúsinu í Summer.
Borgarstjórinn í Charleston gat
þess, að margir hefði bjargast
vegna þess, að þegar er vörslu-
garðurinn sprakk, voru kyntir vit-
ar á hæstu hæðum, fólki til við-
vörunar. Alls segir hann að flóðið
hafi farið yfir 1.6 miljón mál
lands í sex hjeruðum.
„Qnllfoss"
fer í kYöld kl 10 til Breiða-
fjaiðar, og 7. mars beint tii
Kanpmannahafnar.
Qoðafoss11
99
fer annað kvðld kl.
Hnll og Hamborgar,
8 til
UatnavBxtir f Banðarfkium
30—40 þúsundir manna
húsnæðislausar.
Læknir slasast. Þ. 6 febr. var
hjeraðslæknisins á Þórshöfn vitj-
að inn í Axarfjörð í forföllum
læknisins á Kópaskeri. Á leiðinni
reið læknirinn yfir ísi lagða á, en
er hann var nærri því kominn yfir
ána sprakk ísinn undan afturfót-
um héstsins svo að hann fjell aftur
yfir sig, en við það varð læknir-
inn á milli hestsins og skararinnar.
Við þetta fekk læknirinn feikna
mikið högg og lenti þar að auki
í mjög slæmri klemmu. Ósjálf-
bjarga var hann fluttur sjóveg
aftur til Þórshafnar og hefir hann
legið mjög þungt haldinn þar til
fyrir nokkru, að liann var heldur
farinn að hressast. aftur. Að áliti
læknisins sjálfs hefir hann síðu-
brotnað; 2—3 rif brotnað. Lækn-
irinn heitir Eggert Einarsson
iBriem, sonur síra Einars Pálssonar
frá Reykholti, mesti þrekmaður. —
(Gunnólfsvík, 23. febr. PB).
Um miðjan janúar voru úrkom-
ur miklar í Bandaríkjunum og
kom geisivöxtur í flestar ár. Áin
Tallahatchie, sem fellur í Missi-
sippi braut vörslugarð og flæddi
yfir stór hjeruð og borgirnar
Glendora, Parchmann og Webb.
Þégar er fregnir bárust um þetta
til Evrópu áttu blöðin í London
þráðlaust samtal við borgarstjór-
ana í Summer og Charleston, sem
næstar voru flóðsvæðinu. — Til
þessara borga streymdu Úlítta-
menn þúsundum saman. Sagði
XLVIII.
Folaldið.
m eðan six trú ríkti, meðal al-
þýðu, að sá kristinn maðnr, sem
brossakjöt æti, væri ‘hvorki í hús-
um hæfur eða kirkjugræfur, vildi
það til eitt haust eftir grasleysis-
sumar, að bónda einum í Þing-
vallasveit var skipað að buska fol-
ald sitt, og bafa það sjer til matar.
Eftir nokkura umhugsun segir
karl:
— Ja; ef síra Símon á Þingvöll-
um etur sitt folald, og Jón lirepp-
stjóri í Skógarkoti etur sitt, þá
et jeg líka mitt.
„Brúarfass"
fer 8. mars anstnr og norð-
ur nm lanú.
Esja
fer frá Reykjavih í strand-
ferð anstnr nm land 5. mars
kl. 8 sfðdegis.
Vörnsendingar óskast 111-
kyntar fyrlr fðstndag.
Skipaútgerð rfkisins.
E.s. Suðuriand
fer til Breiðafjarðar, næstkom-
andi laugardag, 5. mars. — Við-
komustaðir: Arnarstapi, Sandur,
Ólafsvík, Stykkishólmur, Búðar-
dalur, Salthólmavík og Króks-
f.iarðarnes.
Plutnningur afhendist á föstu-
daginn 4. þ. m.
Nýstrok&að
smjðr
frá mjólkurlúi okker,
er nú ávalt á boðstól-
um í ðllum okkar mjólk
urbúðum, svo og versl-
uninni LIVEEPOOL
útbúum hennar.
Miðlkurfjelag Reykiavfkur.