Morgunblaðið - 25.05.1932, Síða 3
Aéééééééé4ééé«ééé«é*ééééééééééi4
MORGUNBLAÐIÐ
JHorgmiblaMÓ
Útgref.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Rltatjðrar: Jðn Kjartanaaon.
Valtýr Btaf&naaon.
Rltatjðrn og afgrelOala:
Auaturatratl t. — Blaal 500.
Auglýalngaatjórl: H. Hafberc.
Auglýalngaakrlf atofa:
Auaturatrætl 17. — Sfal 700.
Heiaaaalmar:
Jðn KJartanaaon nr. 74t.
Valtýr Stefánaaon nr. 1**0.
B. Hafbers nr. 770.
Áakrlftagjald:
Innanlanda kr. 1.00 A mánuSl.
Utanlanda kr. S.S0 é nlsutt
1 lauaaaðlu 10 aura elntaklB.
S0 aura maO Leabök.
r** r I •• •
riarlogm.
Kommúnistar
í Eyjum.
Cltuarp og
„ágreiningsmör*.
Samþyktar breytingar-
tillögur í efri deild.
Atkvæðagreiðslu urn brtt. við
i'járlögin var lokið í Ed. seint á
mánudagskvöld. Hjer skulu taldar
.þær till. er samþyktar voru:
Læknisvitjauastyrkur til Reykj-
■arfjarðarlirepps 150 kr.; til ríkis-
:skattanefndar 5000 kr.; námsstyrk
iir til Sigurðar Sigurðssonar frá
Húnstöðum 2000 kr.; námsstyrkur
til Leifs Ásgeirssonar 1000 kr.;
styrkurinn til Eimskipafjel. Is-
lands hækkaður í 250 þús. kr.;
ííámsstyrkur til Jóns Gissurarson-
ar 1000 kr.5 til húsmæðrafræðslu
áHallormsstað 7500 (hækkun úr
6000); til útgáfu alt að 20 arka af
þjóðsagnasafni Sigfiisar Sigfússon-
ar 800 kr.; til Jóns Ófeigssonar yf-
irkennara, til útgáfu þýskrar orða-
bókar 2000 kr; til Guðbrands Jóns
sonar til að semja miðaldarsögu
1500 kr.; til Gunnlaugs Blöndals
málara 1500 kr. ; til Eggerts Magn
ússonar til dýralækninga 300 kr.;
til Halldórs Kr. Jónssonar til dýra
lækninga 300 kr.; til iaxastiga í
Lagarfljóti 700 kr.; til sjúkra-
sjóðs hjúkrunarfjei. Ólafsvíkur 300
kr.; til Elliheimilisins Grundar
Rvík 5000 kr.; til Búnaðarbanka
Islands til greiðslu á viðlagasjóðs-
láni Stefáns frá Hvítadal 8000 kr.;
Margrjet Sigurðardóttir þrófasts-
«kkja 500 (hækkun úr 300) ; Böðv
íir Jónsson póstur 400 kr.; Jón
Jónsson í Galtarholti, póstur, 200
kr.; til E. Benediktssonar 5000
(hækkun úr 4000) ■ til Guðrúnaí
Aóhannesdóttur Ijósmóður 300; tii
Arndísar Jóhannesdóttur þvotta
konu í Langarnesspítala 300 kr.;
Loks var stjórninni heimilað að
•endurgreiða Boga Brynjólfssyni
sýslumanní úr Hfeyrissjóði emhætt
ísmanna það fje, sem hann hefir
greitt, í sjóðinn, ef hann lætur af
•embætti og afsalar sjer rjetti til
■eftirlauna.
Eins og áður lvefir verið skýrt
frá, var atkvgr. um fjárilögin
heild frestað.
Áfengismálin
í U. S. A.
ísleifur Högnason far-
inn aftur að láta á
sjer bera.
ísleifur Högnason, foringi kom-
nuinista í Vestmannaeyjum hafði
lengi hljótt um sig, eftir „kúlu
skotið“ fræga í vetur. En nú
virðist liann aftur vaknaður til
lífsins.
í blaðinu í gær var sagt frá
upploginni „kaupdeiln“ þeirri, við
Kveldúlf, er Isleifur hafði fundið
upp, til þess að geta æst verka-
fólkið og fengið ]iað til þess að
legg.ja niður vinnu.
En foringi kommúnista lætur
ekki þar við sitja. — I fyrrinótt
höfðu menn úr liði kommúnista
brotist inn í fiskverkunarstöð
Kveldúlfs í Eyjnm og framið þar
ýms spellvirki. Voru ]>ar inni mörg-
ker full af sjó,- Þau tæmdu kom-
múnistar og liirtu ekkert um, þótt
tjón hlytist af.
Er umboðsmaður Kveldúlfs fekk
að vita um aðfarir kommúnista,
fekk hann lögregluþjón með sjer
á staðinn til þess að skoða spell-
virkin. Út af þessu urðu kom-
múnistar æfir mjög. Spurðu þeir,
hvaða rjett lögreglan hefði til þess
að blanda sjer í slík mál!
Og ísleifur ljet. ekki þar við
sitja. í gærkvöldi boðaði liann
lögregluna á almennan fund kom-
múnista til þess þar að svara til
sakar. Er fullyrt, að fsleifur þykist
hjer vera í sínum fulla rjetti, því
að dómsmálaráðherra hafi lagt svo
fyrir síðastliðinn vetur, að lög-
eglan yrði að láta kommúnista
afskiftal ausa, þegar þeir væru að
vinna að slíkum málum! Eigi er
blaðinu kunnugt hvað gerst he'fir
rjettarhaldi kommúnista yfir
Wasliington 23. maí.
TJnited Press. FB.
Frumvarp, sem fram var komið
til að afla ríkinu tekna, með því
að lögheimila framleiðslu og sölu
á bjór, sem liefði 2.75% vínanda
innihald, var felt í þjóðþinginu
(fulltrad). 228 þingmenn greiddu
•atkvæði móti frumvarpinu, en 16!>
með því.
ögreglunni.
Kommúnistar halda æsingafundi
dag og nótt og fregnmiðnm rignir
niður.
Tíðindamaður blaðsins í Eyjum
sagði í gærkvöldi, að eigi væri unt
að sjá, liver yrðu endalok þessa
skrípaleiks komnninista. Taldi þó
líkur til þess, að verkafólkið færi
að sjá, og skilja, að leikurinn væri
til þess eins gerður, að baka því
sjálfu tjón.
...» — »••'
japanskar uppfinnlngar.
Það hefir verið sagt um Jap-
ana, að þeir sje oftar fljótir að
tileinka sjer allar uppfinningar,
en sje ekki miklir hugvitsmenn
sjálfir. Þessi skoðun er þó ekki
rjett, því að Japanar hafa gert
margar merkilegar uppfinningar
á seinni árum. Má þar t. d. nefna
að Japaninn Jasujiro Niwa hefir
fundið upp símatæki, sem tekur
öllum öðrum fram, og liefir enskt
gufuskipafjelag keypt af lionum
einkarjettinn á þeirri uppfinningu.
Tadastrielli Shono hefir fundið
upp gler, sem alls ekki er hægt
að brjóta. Og Toyotari Suhari,
kennari við haskolann í Tokio,
liefir nýlega fundið upp ljosmynda
vjel, sem ber af ölltim öðrum. Það
má snúa henni 2000 sinnum hraðar
heldur en venjulegum kvikmynda-
vjelum, og vegna þessa geisihraða
er hún svo nákvæm að hún getur
náð mynd af flugi fallbyssukúlu er
hún þeysist fram úr hlaupinu. —
Alls getur vjelin tekið 40.500
myndir á sekúndu.
Það urðui ýmsir forviða er þeir
lásu greinina Útvaípið ,hlutlausa‘,
lijer í blaðinu á laugardaginn var.
Hvað gat útvarpsstjórn gengið
til að hanna útvarpinu að segja
einni af mörgum fundarálvktunum
frá sýslunefndarfundi Borgfirð-
inga? Mátti ekki alþjóð fá að vita
að sá fundur var alveg andstæður
sjerstökum útvarpspresti, eins og
sýslufundur Norður-ísafjarðar-
sýslu? Eða var sökin sú, að hann
skyldi ekki vilja fækka prestum?
Prestafækkun er hitamál Jónasar.
Ætli því hefði verið stungið
undir stól, ef fundurinn hefði
gert gagnstæðar ályktanir í þess
v.m málum?
Yiti menn, „svarið“ er komið
til tillögumanns, en liann er ekki
vel ánægður með það, og bað mig
að stuðla að því, að almenningur
sæi það, og gæti svo dáðst að því,
Tivað útvarpsstjórnin er ákaflega
varkár.
Sýslunefndarmennirnir Páll Guð-
mundsson á Innra-Hólmi og Þor-
steinn Jónsson á Grund höfðu
t.jáð útvarpsstjórn að það yrði
gert að blaðamáli, ef umrædd
fundarsamþykt fengist ekki birt
í útvarpinu.
Og fekk Þorsteinn þá eftirfar-
andi símskeyti 19. þ. m.:
„Út af sendum útdrætti úr sýslu
fundargerð Borgarfjarðarsýslu um
kirkjuleg ágreiningsefni tjáist yð
ur þetta: Útvarpið telur sjer ekki
skylt að birta fundaályktanir um
ágreiningsmál hvaðan sem berast.
•en skoðar þær aðeins sem heim
ildir fyrir eigin , frjettaflutningi
samkvæmt þar um settum reglum
Verður eigi frá þessu viliið um
nemdar*) sýslufundarfrjettir, hvað
sem líður hótunum yðar.
Útvarpsstjóri.“
Útsvarsskrá Reykjavfkur
fyrir 1932,
Fyrirlestrar Fr. Weis
prófessors.
Serlafrœðin
og íslenskir
atuinnuuegir. . , , , a
kom ut 1 fyrradag. — Hæst ut-
Ðartáttan gegn svör úafa þessir gjaldendur:
sóttkveikjunum. |Aiiiance h.f................ 47.000
Árni Jónsson timburv... 15.000
Efnagerð Rvíkur h.f.... 16.000
Halld. Kr. Þorst. slcipstj. 10.000
Helgi Magnússon & Co... 12.000
Vekjandi og fræðandi voru fyr- U Þorl & Norðmanu .... 12.500
iylestrar þeir, sem Fr. Weis pró- Thor jensen frkvstj... 18.000
fessor flutti í gær, um nytsama Jóh <jlafsson & Co...... 15,oOO
starfsemi gerlanna, og er eigi rúm Jób Jósefsson hóteleigandi 13.000
hjer til að rekja hið margþætta |Jón Bjornsson kaupm... 20D00
Kol & Salt li.f......... 11,000
eftirminnilegast mun þaC Kveldúlfur h f........... 68.000
verða áheyrendum, sem hann sagði L G Lúðví„.sson skóversl. 27.000
11111 ýms verkefni þau, á svið. gerla- Mjólburf jel Rvíkur .... 22.000
fræðinnar, sem leysa þarf fyrir Nýja Bíó h.f............ lQ.pOQ
velgengni og framtíð hins íslenska U Johnson & Kaaber .... 29.000
atvinnulífs, svo sem rannsókmr á p Petersen bíóeig...... 12.p<*
liinum sjerkennilega íslenska jarð- & fglan.di h f... 15 000
vegi, svo sjeð verði, hvernig frjó- L Egi]sson bílasali .... 12.5.00
efni hans mega leysast úr læðmgi, s#enak.íal. frystibúsfjel. h.f. 22j)00
rannsóknir á eðli skyrs og skyr- gtefán Thorarensen lyfsali 13,000
gerðar, rannsókmr á þoim gerlnm, L gch Tborseínsson ]yfs. 1L500
sem eru starfandi við liina fl'| Tóbaksversiun íslands h.f.
mennu saltfiskverkun. Verður vik
ið að þessum málefnum hjer síðar. |Vohmdur b f....°..... 25.000
í dag flytur prófessor Fr. Weis
síðustu fyrirlestra sína að þessu
isinni. Fjalla þeir meðal annars nm
sóttkveikjurnar, lifnaðarhætti
þeirra, og hina þrotlansn baráttu
dýra og manna gegn óvinum þess-
um, haráttu, sem hjer fyr á tímum
var háð svo að segja blindandi,
meðan enginn þekti sóttkveikjurn-
óeirðir á Spáni.
Madrid, 24. maí.
United Press. FB,
Samkvæmt fregnum frá Karta-
gena og ýmsum öðrum stöðum
.verðnr talsverðrar æsingar vart,
ar, en sem nú hefir fengið annan I ta a]varlegra óeirða hefir ekki
svip, síðan vísindamönnum tókst nema j Zamora. en þar
að finna sóttkveikjúrnar og gvai- | ^ ^ bana, er fjögitr
Þvílík varkárni!
Útvarpið vill ekki flytja fundar-
ályktanir um nein „ágreinings-
mál“ ! Hvað ætli það sjeu margar
fundarályktanirnar, sem allir ís-
lendingar eða kannske allir jarð-
arbúar sjeu sammála um?
Mig minnir að úvtarpið hafi oft-
ar en einu sinni sagt frá „funda
ályktunum" viðvíkjandi „ágrein-
ingsmálunT ‘, t. d. kaupgjaldi, en
það getur verið að þau hafi ekki
verið kirkjuleg og ekki snert nein-
ar tilfinningar (itvarpsstjóra.
En meðal annara orða:
Er útvarpið stofnað og starf-
xækt vegna iitvarpsstjóra og skoð-
anabræðra hans, sem launin hirða,
eða er það vegna útvarpsnotenda,
sem bnisann borga?
S. Á. Gíslason.
Frá þingi Breta.
London 23. maí. Mótt. 24.
United Press. FB.
Neðri málstofan kom saman
dag. Fjárliagsfrumvörp hafa verið
tekin til meðferðar af nefndum.
M. a. er gert ráð fyrir að taka
lán að upphæð 150 miljón ster
lingspunda, til þess að halda gengi
sterlingspunds stöðugu.
ast fyrir, hvernig belst er hægt
að vinna bug á þeim alment, eða
hverri einstakri tegund þeirra.
Ennfremur skýrir hann frá því,
’nvaða varnarmeðul það eru, sem
vísindin liafa fnndið gegn þessum
skæðu óvinum ilífsins, óvinum, sem
hægt er að bægja á braut, með
ýmsum heilbrigðisráðstöfunum, en
’aldrei verða yfirunnir til fulls.
Flóð í Englandi.
*) Þannig ritað í skeytinu.
hundruð syndikalistum og lögregl-
unni lenti saman. Flestir þeirra,
sem lögreglan átti í höggi við,
[vorii verkamenn. Margir særðust
í viðureigninni.
HugleiSingar sveitakarls II.
Nóg komiö.
íslenskir bændur hafa jafnan
[verið, og eru, alvörumenn. Þeir
hlæja ekki oft. Brosa þegar best
lætur. Stríðið og stritið fýrir dag-
legum Kfsnauðsynjum hefir ekki
London 24. mai.
United Press. FB.
Finim menn liafa beðið bana, en j verið vel tii þess fallið, að gera
fjöldi orðið að hverfa frá heimil- þú að ijettlyndum og glaðværum
um sínnm, vegna flóða í Englandi. niönnunm. Ekki verða þeir heldur
Fljóðin hafa gert usla í níu hjer-Lð jafnaði uppnæmir af sma-
uðum í Midlands, Norður-Eng- munum.
landi. Úrkomur voru afar miklar p(', er þeim stundum nóg boðið’.
um síðustu helgi. Tjónið er talið gvo varð þeim! er þeir fóru að
uema á fimtu miljón sterlings- buglieiða nýársboðskap forsætisráð-
punda. Nýja Shakespeareleikhúsið berra um að borfa djarfir og
í Stratford on Avon er einangrað I oruggir gegn framtíðinni. Þennan.
af flóðunum. Er þetta mest úóð, hoðskap; sem siðan var endurtek-
sem komið hefir í Stratford <>n inn af fjármákráðherra/og ef jeg
Avon í 39 ár. I mörgum húsum man rjett eiunig af hankastjóra
hefir fólkið orðið að flytja sig l )g búnaðarfjelagsráðnnautum.
upþ í svefnherbergi á rishæðum L]t Mman í Útvarpinu, þjökuðum
húsanna. því að í íveruherbergj- ]anclslýð ti] huggnnar og hug-
unnm neðri er ekki hægt að haf- breystingar. Það var ekki laust við
ast við lengur. í mörgum borgum maður heyri, jafnvel sanntrú-
er vatnið margra feta djúpt. aða pramsóknarmenn segja eitt-
Skemdir á matvælum og fleiru hvað ■ þessa leið. ,,Það situr á
miklar í kjöHurum 'o. s. frv. — þeim þessum herrum, sem hafa
Slökkviliðið vinnur víða að því aðJsitt - þvi þurra, sem taka laun sin
aðstoða íbúana. — Vatnið í Tliam-
esfljóti hækkar um þumlnng á
klukkustund. Óttast menn tjón af
völdum flóða meðfram Thames.
Brúarfoss liafði meðferðis nál.
830 smálestir af vörum frá útlönd-
um. —
úr ríkissjóði í þúsundum króna og
tugum þúsunda á ári. það situr á
þeim að glamra um bjartari fram
tíð framan í þrautpýnda bændur
og atvinnulausan verkalýð. Ætli
að það væri ekki eitthvað nær
sanni, að láta þá tala um fram-
tíðarhorfurnar, sem sitja nú með