Morgunblaðið - 30.06.1932, Qupperneq 3
MORGUNBLAÐIÐ
v
SRorgnttH^Í^
Útget.: H.f. Árvakur, R«tW»t11l
Ritatjörar: Jön KJartanaaon.
Valtýr Stef&naaon.
Rltatjörn og afKrelBala:
Auaturatrœtl 8. — SIa»l 100.
AuKlf'alnvaatjöri: H. Hafberc.
AuKl^ainKaakrlfatofa:
Auaturatrœti 17. — Siaai 700.
Heiaaaaimar:
Jön Kjartanaaon nr. 741.
Valtýr Stef&naaon nr. 1110.
H. HafberK nr. 770.
ÁakrlftaKjald:
Innanlanda kr. 1.00 & m&nuOl.
Utanlanda kr. l.SO á at&nuOl.
t lauaaaölu 10 aura eintakio.
10 aura meO Ueaböfe.
Heimsókn
hollensku stúdentanna.
Þeir eru 33 alls, 21
karlmaður og 12 kon-
ur, og dveljast hjer
sex vikur á sveitabæj-
um.
Þess iiefir verið getið í skeyti,
að flokkur hollenskra stúdenta
væri væntanlegur hingað að stunda
hjer sveitavinnu. Morgunbl. hef-
ir nú fengið nánari upplýsingar
um þetta hjá Torfa Hjartarsyni
lögfræðingi, sem ásamt dr. Alex-
ander Jóhannessyni sjer um. mót-
töku stúdentanna hjer og hefir
komið þeim fyrir á ýmsum bæjum
í nærsýslunum.
Það er hinn ágæti íslandsvinur
A. van Hamel, prófessor í norrænu
við háskólann í Utreeht, sem á
frumkvæðið að þessari för stúdent-
anna og stendur fyrir henni. En
ekki eru það þó eingöngu læri-
sveinar hans, sem koma, heldur
menn, sem stunda alls konar nám,
svo sem guðfræði, lögfræði, grasa-
fræði, læknisfræði, lyfjafræði, versl
unarfræði, dýrafræði og jarðfræði.
Stúdenta.rnir eru alls 33, þar af 12
stúlkur og 21 karlmaður. Ætla
þeir að dveljast hjer í 6 vikur,
koma með Briiarfossi 19. júlí og
fara aftur í ágústlok, eða fyrst í
september.
Þetta er merkileg og alveg ein-
stæð heimsókn, og er vonandi að
sva vel takist, að þessir ungu
mentamenn fari állir með góðar
endurminníngar hjeðan um land og
þjóð.
Prófessor van Hamel er með í
förinni og mun dveljast hjer jafn
lengi og stúdentarnir.
Frá Siglufirði.
Siglufirði, FB. 29. júní.
Síðustu sólarhringa hefir verið
hjer mikil ftrkoma og snjóað í
fjöll. I morgun var alhvítt í sjó
fram. Slydda í dag. Spretta er
orðin góð og allmargir hafa byrj-
að slátt.
Afli hefir verið góður, en nokk-
uð tregari síðustu dagana. Sumir
bátanna eru að hætta sökum hins
lága verðs og söluörðugleikanna.
Reknetabátur hjeðan fekk 30
tunnur hafsíldar á mánudagsnótt-
ina. —
Atvinnuhorfur í bænum afleitar.
Óvíst enn um rekstur ríkisverk-
smiðjunnar og þar af leiðandi um
þá litlu söltun, sem annars var af-
ráðin.
Kolaskip losar til ríkisverksmiðj-
unnar og Ragnarsbræðra.
Hrossalœkningar
á lanðsreikningnum.
Talna- og staðreynda falsanir
Hannesar dýralæknis.
„Svona vitleysu getur enginn Hann segir t. d. í fyrnefndri
annar hafa skrifað en Hannes Tímagrein, að Sjálfstæðismenn hafi
dýralæknir“, varð merkum borg-
ara að orði, er hann liafði ilesið
greinina „Ferill íhaldsins“, sem
birtist í Tímanum síðast.
(Irein þessi á að heita upphaf
af svari við greinaflokki um lands
reikninginn 1930, sem birst hafði
hjer í blaðinu. Er það mjög lík-
lega til getið, að höfundur þess-
arar Tímagreinar sje einmitt
Hannes dýralæknir. Hann er tal-
inn gáfaður í lakara lagi, fljót-
fær með afbrigðum, en sjálfeálitið
fram úr liófi. Hann er gjarn á
að nota tölur í skrifum sínum; en
öll meðferðin á tölum og stað-
reyndum er þann veg, að undrun
sætir að nokkurt blað skuli fást
til að birta þá fölsun.
Nú hefir þessi dýralæknir Hriflu
liðsins tekið að sjer að verja fjár-
bruölið mikla 1930. Og hann
bregður ekki vana sínum. Oft
hefir hann í skrifum sínum beitt
hrossalækningum í meðferð talna
og staðreynda, en aldrei svipað
því eins og í þetta sinn.
Sem dæmi þess, hvernig dýra-
lælcnirinn leyfir sjer að falsa tölur
má benda á, að hann telur að út-
gjöldiit á landsreikningnum 1930
nemi 16.7 milj. kr., fjárlagaáætlun
fyrir sama ár 11.9 milj. Síðan
bætir hann við og undirstrikar:
„Greiðslur umfram fjárlög hafa
því numið 4.8 rnilj. og tekjuaf-
gangur var tæplega V2 milj. kr.“
Það þarf vissulega meira en
meðal fávita til þess, að halda
fiam slíkri endemis vitleysu og
því, að eins fáum dögum eftir að
Alþingi hafði samþykt landsreikn-
ing þann, sem um ræðir. Lands-
reikningurinn 1930 var saminn af
stjórn Framsóknarflokksins. Sá
reikningur sýnir gjaldamegin —
ekki töluna 16.7 milj. kr. eins og
dýralæknirinn segir — heldur
töluna: 25.769.696.86 — tuttugu
og fimm miljónir, sjö hundruð
sextíu og níu þúsundir, sex
liundruð níutíu og sex krónur,
áttatíu og sex aura!
Þetta var útkoman á gjaldalið
landsreikningsins 1930, sem Fram-
sóknarstjórnin lagði fyrir Alþingi.
Og þannig líta þau lög út, sem
Alþingi afgreiddi, um samþykt, á
landsreikningnum. Dettur nú nokk
urum manni í hug, að stjómin
hafi farið að sýna hærri útgjöldin
á landsreikningnum en þau voru
í raun og veru? En gjöldin á
landsreikningi stjórnarinnar, sem
samþyktur var af Alþingi eru 9
milj. kr. hærri en Hannes telur í
grein sinni!
Tekjuhalli ársins varð um 6.5
milj. kr., en Hannes telur tekju-
afgang Vá milj. kr.!
Er unt að hugsa sjer berari
fölsun á opinberum tölum? Slíkar
hrossalækningar geta ekki á neinn
hátt læknað okkar sjúka þjóð-
arlíkama.
En Hannes dýralæknir getur auð
sjáanlega falsað fleira en tölur.
Hann virðist einnig einkar laginn
á að falsa opinberar staðreyndir.
barist gegn rannsóknarstofu fyr-
ir landbúnaðinn, Jarðræktarlögum
og Ræktunarsjóði(!!)
Nú sýna Alþingistíðindin, að þá
verandi atvinnumálaráðh. Fram-
sóknar (Kl. Jónsson) fekst ekki
til að bera fram Jarðræktarlögin
og varð því landbúnaðarnefnd
þingsins að taka þau að sjer til
flutnings. Og það var Sjálfstæð-
ismaðurinn, Þórarinn Jónsson,
bóndi á Hjaltabakka, sem var
framsögumaður málsins, og barð-
ist fyrir því á Alþingi. Jónasar-
liðið þagði; en gerði alt sem það
gat bak við tjöldin, til að spilla
fyrir framgangi málsins.
Um Ræktunarsjóðinn er það að
segja, að það var Jón Þorláksson
sem átti upptök þess máls, undir-
bjó það og barðiát fyrir því á Al-
/þingi, en því var illa tekið af Tím-
anum, blaði Jónasarliðsins.
Rannsóknarstofan fyrir landbún
aðinn var fram borin af Tr. Þór-
hallssyni og studd af öllum flokk-
um. En þar hafði Jónasarliðið
einnig sjerstöðu. Það reyndi á all-
an hátt að ofsækja og rægja þann
mann, Níels Dungál, sem var sjálf-
kjÖrinn til að veita stofnuninni
forstöðu. Leit svo út um skeið,
ao ofsóknarliðinu ætlaði að takast
að bægja Dungal frá þessu starfi,
og hefði það vitanlega orðið land-
búnaði vorum til ómetanlegs tjóns.
— Því miður er rannsóknar-
stofa landbúnaðarins ekki tekin
til starfa enn þá og má ásaka
fyrverandi stjórn fyrir það. Hún
hafði komið fjárhag ríkissjóðs í
það öngþveiti, að ekkert fje var
handbært til þess að koma upp
þessari nauðsynlegu stofnun. Hún
verður því að bíða, eins og svo
margt annað, sem er aðkallandi.
Hjer að framan hefir verið bent
á nokkrar stærstu falsanimar á
tölum og staðreyndmn í grein
Hannesar dýralæknis. Þessi ali-
kálfur Hrifluvaldsins ætti að láta
sjer þetta að kenningu verða og
leggja frá sjer pennann. Honum
og öðrum í Hriflúliðinu ætti að
skiljast, að þjóðin getur ekki, eins
og nú er komið, lifað á blekking-
um og lygum um opinber mál.
Kröfur Papens,
Lausanne, 29. júní.
United Press. FB.
Opinberlega tilkynt, að von
Papen hafi tilkynt MacDonald, að
til mála geti eigi komið, að Þýska-
land greiði nokkurar ófriðarskaða-
bætur í framtíðinni, nema friðar-
samningarnir verði endurskoðaðir
og þeim breytt Þýskalandi í hag.
Sendinefnd Þjóðverja á ráð-
stefnunni hefir einnig gefið út til-
kynningu þess efnis, að Þýskaland
geti ekki og ætli sjer ekki að
greiða neinar frekari ófriðarskaða-
bætur.
Gísli Fálsson læknir í Hafnar-
firði fer í ferðalag í dag og verður
fjarverandi í nokkra daga. Bjarni
Snæbjörnsson gegnir læknisstörf-
um fyrir hann á meðan.
Verður Roosevelt í kjöri?
Franklin Roosevelt.
Chicago 28. júní.
United Press. FB.
Stuðningsmenn Franklins Roose-
velt unnu fyrsta sigur sinn í gær-
kvöldi, er Walsh var kosinn for-
seti flokksþingsins (þ. e. flokks-
þings demokrata).
Hollustueiður íra.
Dublin, 29. júní.
United Press. FB.
Efri deild fríríkisþingsins hefir
loks samþykt frumvarpið um holl-
ustueiðinn við lokaumræðu, í mjög
breyttri mynd. Er ekki búist við,
að ríkisstjórnin láti lögin koma
til framkvæmda í þeirri mynd, sem
þau nú eru.
Tollaukning í Noregi.
Ósló, 29. júní.
United Press. FB.
Stórþingið hefir samþykt álykt-
un þess efnis, að heimila ríkis-
stjórninni að auka tolla. fjórfalt
móts við núv. tofla, eða setja alt að
því 50% verðtoll á þær vörur, sem
ekki er verðtollur á, þegar svo er
ástatt, að Stórþingið er ekki sam-
ar. komið til funda eða þegar 6-
vanalegar viðskiftaástæður krefj-
ast. —•
Þingmannafundinum lauk í gær.
Samþykt var einróma ályktun,
þess efnis, að hvetja Genfráð-
stefnuna til frekari samvinnu um
tilraunir tiiT þess að koma á al-
þjóðasamkomulagi um mikla af-
vopnun með öllum þjóðum.
Frá Spáni.
Madrid, 28. júní
United Press, FB.
Goded herrððsforingja og tveim-
ur öðrum hershöfðingjum hefir
verið vikið frá störfum, fyrir að
skifta sjer af stjórnmálum.
Aukakosning í Bretlandi.
London 28. júní.
United Press. FB.
Aúkakosning hefir farið fram í
Mont Roseburgh kjördæmi og bar
Charles Kerr herdeiildarforingi
sigur úr býtum. Hann er frjáls-
lyndur, og fylgir þjóðstjórninni að
málum. Hann hlaut 7.963 atkv.,
en Tom Kennedy hlaut 7030. Er
Kennedy verklýðsmaður. Skoski
þjóðemissinninn Douglas Emslie
hlaut 1996 atkv. Aukakosning
þessi fór fram vegna þess að Sir
Robert Hutehinson, þingmaður
kjördæmisins, var aðlaður.
ferðamenn
í Rusturríki.
Tilkynning frá austurrísku ræC-
ismannsskrifstofunni um reghns
þær, sem gilda í Austurríki uml
erlendan gjaldeyri, er ferðamenn.
liafa meðferðis frá útlöndum:
Utlendingar, er koma til Austui:-
ríkis og hafa meðferðis erlendam
gjaldmiðil (seðla, gull eða silfur-
myntir, víxla, ávísanir, einnig svo-
nefndar ferðaávísanir) geta innan
tveggja mánaða frá því er þeir
komu til landsins tekið með sjer
aftur til útlanda fyrirstöðulaust
sömu upphæðirnar í útlendri myut,
þó því að eins, að þeir hafi viid
komu sína til landsins látið landa-
mæraverði (Grenzkontrolle) rita á
vegabrjef sitt upphæðir þær, er
þeir hafa meðferðis.
Austurrískur gjaldmiðill, sem.
komið er með til Austurríkis, telst
eigi til þess fjár. er færist inn á
vegabrjef.
An áðurnefndrar innfærslu er
ekki hægt án samþykkis þjóðbank-
ans í Austurríki að flytja með sjer
við brottför sína úr landinu stærri'
fjárhæðir en hjer segir:
1) Austurrískan gjaldmiðil (aC
undanteknum gullmvntum) alt að
200 s., þar af silfurpeninga alt a?
10 s.
2) Útlendan gjaldmiðil (að und-
anteknum gulllpeningum) alt að
500 s., þar af 20 s. silfurpeninga.
Lánstraustskírteini (Kredit-
briefe) og lántökuheimildir (Ak-
kreditive) sem gefin eru út af
lánafyrirtækjum (Kreditunter-
nehmungen) utan Austurríkis,
þarf eigi að færa inn í vegabr^jef,
og má án þess eða sjerstaks leyfis
frá þjóðbanka Austurríkis hafa
hvorttveggja með sjer frá Austur-
ríki til útlanda aftur .(FB).
Prestastefnan 193Z
Framh.
Föstudag 24. júní kl. 9 árd. yar
aftur settur fundur. Flutti Guðm.
próf. Einarsson stutta bænargjörð
í byrjmi fundar. Þá gerði docent
Ásm. Guðmundsson grein fyrir
störfum barnaheimilisnefndar á
liðnu ári og lagði fram endurskqð-
aða reikninga fyrir þeirri starf-
semi. Gat hann þess m. a. að nú
væri ungfrú Friðþóra Stefánsdótt-
ir við nám í Lundúnum til undir-
búnings barnaheimilisstarfsemi á
Siglufirði (dagheimili). Aðalstarf-
ið hefði hingað til verið að Hverar
koti í Grímsnesi, sem nefndim
hefði keypt í því skyni. Hefði það
heimili verið sel sótt undir ágætri
forstöðu ungfrú Sesselju Sig-
mundsdóttur. Ritlaun sín fyrir
,,Kveldræðuf“ — kr. 1000 — hefir
sjera Magnús Helgason gefið til
þessarar manmiðarstarfsemi. Loks
var nefndin endurkosin í einu
liljóði.
Eftir stutt fundarhlje flutti
dómkirkjuprestur Bjami Jónsson
erindi um afstaðu kirkjunnar til
nýungastefnu, sem tekið væri að
bóla á meðal vor. Óskaði fundur-
inn mjög eindregið. að þetta er-
indi mætti koma sem fvrst fyrir
al menningss j ónir.
Þá var endurkosinn í útvarps-
ráð: sjera Friðrik Hallgrímsson í
einu hljóði. Og í bókanefnd presta-