Morgunblaðið - 03.06.1933, Blaðsíða 6

6
MOKGUNBIAÐIÐ
%
fo
9o
So
4>o
60
So
4 o
3o
2o

-"1

>

%
ÍOO
90
80
70
4o
30
20
o 2 ^ <i 8 /O /2 /fe /a 20 22 2v 26 28 30 32. 3 fc
Skattskyldar tekjur í þúsundum króna.
5. mvnd. — Skattstigi fyrir eignartekjur með 5%- ávöxtun, til ríkis-
sjóðs éftir gildandi skattalögum.
%
/00
9o
80
6o
5o
4o
3o
2o
/o
O

X"
-E — í

i

i

Skattskyldar tekjur i þúsundum króna.

%
IOO
9o
»0
70
40
So
tro
30
2o
ro
|
sogja um ])anri stíga eins og þann ltvers Jþaö er ekki íært, aö fara svo
fyrri, að liann er iögulegur útlits, iratt i Jpessari aiag'mngu, aö ait, seiu
og í'er ekki hærra en þaö, að á 35' möiinum aíiast íraiu yfir eittnveri.
—6 þús. kr. tekjum er hann kom-1 vist mark, sje af þeim tekiö i sluitt,
inn upp í 36 c/o. Næst kemur svo eöa jaínvei meira. i»aö eru ýms at-
skattstigi niðurjöfnunarnefndarinn- riði, sem eru þess vaidandi, aö þetia
ar í iíeykjavlk fyrir slíkar tekjur er aiis ekki hægt. i>aö er nu fyrst
j.6. myml), og hann er nú nokkru af öilu þessi löggjöf uni tekju- og
óiögtdegri útlits, þrepin misiiá og eignaskatt, sein getur því aöeins
misbreið, og ekki sjerlega iögulega' orðið lieiibrig'ð, að hún yfirleitt sje
smíðuð. i>aö sem telja rná rnerki- bygð á því, aö menn telji rjett frain
iegast við þennan skattstiga er það, tekjur og eigmir. JÞetta var nú þeim
að þegar komið er upp í 24 þús. kr.' mönnum nokkurn veginn ijóst, sem
tekjur, og alt þar yfir, þá er skatt- ojuggu tii iöggjöfina um tekju- og
stiginn kominn upp í 97%% e®a eignaskatt tii ríkisins árið i92i.
i’eim var það ijóst, að það mátti
ekki fara svo geyst af stað í þessu
eíni, að rnenn yrðu liræddir og
fengjust ekki tii að telja neitt fram.
6. rnynd. — Skattstigi niðurjöfnunarnefndar Rvíkur fyrir eignartekjur
mtð 5% ávöxtun, í % af tekjunum.
°/o
no
°/o
/oo
9o
30
7O
6o
Jo
4o
Jo
20
IO
I7T+
n™

rrP'

p
rJ
Í — - — _ J
t
r- r-J
-/ 1 r*

120
110
IOO
90
8o
70
60
SO
90
30
20
IO
0 2 9 b 8 /O >2 /9 /I. 1» 20 22 29 2«. t* 30 32 39 34
Skattskyldar tekjur i þúsundum króna.
7. mynd. — Skattstigi fyrir samanlagðan tekjúslcatt til ríkis og útsvar
af eignartekjum með 5% ávöxtun. — Punktalínan sýnir tilsvarandi skatt-
stiga fyrir skatt til ríkis oy ba’jar í Khöfn.
°/«
%
/oo
90
80
7o
60
SO
6lO
30
2o
IO
o

wT

F
rf
r

£
r

’vy 1

120
110
’OO
90
So
70
40
SO
Oo
30
20

Wi&S-zii
§S. Skattskyldar tekjur í þúsundum króna.

8. mynd. — Skattstigi fyrir tekjuskatt oy útsvar að viðbœttu álagi cftir
frv. Asg. Asg., sem það 16 fyrir e.d., af eignartekjum með 5% ávöxtun, í
% af tekjum.
gefi af sjer, því að það gerir dálít-
inn mun, hvort, eignin gefur háan'
eða lágan arð. Jeg hefi reiknað meði
því, að eignin igefi af sjer 5% á!
ári. Að jeg geri ekki ráð fyrir'
raeiru, stafar af því, að talsvert af
þeim eignum, sem koma til fram-
lals, gefa ekki neitt af sjer, því að
þ*tr, s«m #ngan arð g«fa, eru skatt-
skyldar eins og þær, sem gefa arð.
Jeg tei þess vegna ekki ósanngjarnt,
til þess aS sýna, hvernig eignar-
skatturinn kemur niður á tekjur af
eignum, að gera ráð fyrir að þær
gefi af sjer 5%. '
Jeg legg þá fyrst fram skattstig-
ann eftir núgildandi skattaldggjöf
til ríkisins (5. mynd). Það er að
næstum 98% af tekjunum. Þetta er
nú niðurj öfnunarnefndin ein, eftir
þeim reglum, sem hún fer eftir.
Þessu næst tek jeg skattstigann
fyrir þessar tekjur eftir núgildandi
löguin og reglurn í heild, þ. e. tii
ríkis og bæjar samanlagt (7. mynd)
Þá kemur nú að því, aö fyrir
slíkar tekjur rekur skattstiginni sig
upp undir eins og nærri má geta,
þegar lagt er saman það, sem ríkið
heimtar og það, seni niðurjöfnun-
arnefndin tekur. Myndin sýnir, að
Jiegar lcomið er upp í 17 þús. kr.
tekjur, þá fer stiginn upp yíir
100% og af öllu því, sem þar er
fram yfir, heimtar hið opinbera nú,
af Beykvíkingum, meira iitddur en
allan tekjuaukann. — Nú læt ,jeg1 aö
til samanburðar ' fylgja á sama
blaði tilsvarandi skattstiga fyrir
mann, sem býr í Kaupmannahöfn,
og hann kemst í hæsta þrepinu upp
í 51%. Það er samanlagður tekju-
og eignarskattur af eignartekjum
til ríkis og bæjarfjelags.
Loks kemur svo skattstiginn fyrir
þessar talyjnr, eins og hann mundi
verða eftir þessu frv., sem fyrir
liggur og núgildandi lögum (8.
mynd). — Þessi skattstigi reliur sig
upp undir, þegar komið er upp í 10
á þessum skattstofni, Jiví að það
mun reynast ókleift að velta allri
núverandi byrði af þessum skatti,
hvað þá jheldur aukinni byröi, yfir
á meðaltekjur og lágtekjur. Prá
skattaté'knáslfu sjónarmiði get jég
því ekki sjeð neina skynsemi í
þessu frv. eins oig það er flutt og
iiggur fyrir.
Jeg geri ráð fyrir, að
hæstv. ráðh., sem liefir flutt frv.,
hafi ekki verið þetta fyllilega ljóst,
og liann hefir fyrir því þær afsak-
anir, að stóri bróðirinn á þessu
sviði, sem er niðurjöfnunarnefnd-
in í Reykjavík, fer ekki eftir niein-
um lagaákvæðum eða reglum, sem
hægt er að finna í stjórnartíðind-
um eða annars staðar. Það mun
Það varö að ala men.n upp í því, því liafa veriö í fyrsta skifti í fyrra,
að skoða þetta sem eðlilegan þátt i
gjöldum til ríkissjóðs, en ekki eins
og eltingaleik þar, sem verið væri
að beita J)á ósanngirni af liálfu iiins
oj)inbcra. Þegar þessir skattar fara
úr hófi, eins og nú eru horfur á að
veröi lijer, þá er óhjákvæmilegt, aö
úr þessum skatti verði það, sem
Englendingar kalla skatt á ráð-
\oentlni, það er að segja, að skatt-
leggja Jiá eina, sem ekki vilja iiafa
sem skattstigi niðurjöfniunarnefnd-
ar Reykjavíkur var birtur. og þá af
einum nefndarmanni í óþökk meiri
hluta nefndarinar. Eu í ár hefir
nefndin sjálf birt skattstiga sinni,
þó ekki fyr en eftir að þetta frv.
kom fram. — í því hefir ha*stv.
ráðli. sína afsökun fyrir að hafa
síungið upp á þessu..
Jeg ætla ekki við Jiessa umræðu
máisins, að ræða hina pólitísku hlið
sig til þess að draga undan. En þess. En náttúrlega er þetta frv.
þegar beitt er svo hörðum, tökum,
öllum finst ósanngjarnt, þá
liverfiu- lijá ölhun tilfinuingin fyr-
ir því, að uienn eigi að virða lög-
gjafarvaldið og telja rjett fram
tekjur og eignir. Meimi þurfa ekki
einu sinni að brjóta lögin til Jiess
að koma tekjum og eignum undan
skatti; það eru til }>ess mörg ráð,
og til þeirra verður náttúrlega
gripið.
Annað atriðí vil jeg líka nefna.
Hver sá, sem lítur yfir niðurjöfn-
unarskrá Reykjavíkur, hlýtur að
sannfærast um það, að ef stóru
þús. kr. tekjur. En jeg liafði ekki gjaldendurnir væru þurkaðir út, þá
í láss á blaðinu tíl þesv að ná hæð mundu koma svo há gjöld á allan
hans lengra en upp í 18 þús. kr. ‘ almenning, sem liefir meðaltekjur
tekjur, og þá er skatturinn komiun ‘ og lágar tekjur, að við það gætu
upp í 130%. Það getur vel verið
að til sjeu einhverjir menn, sein
finst það hýsna mikið að hafa 10
þús. kr. tekjur af eign, og þá sje
ekki merkilegt, þó einliver • ósköp
komi fyrir, Jiegar tekjurnar eru
komnar svo hátt. En jeg vil minna
*
menn á dæmi hjer í Reykjavík, um
borgara, sem býr í góðu meöal íbúð-
arhúsi, sem þótti svona við betri
borgara hæfi fyrir 20 árum, þegar
það var by,gt. Jeg veit til þess, aö
slíkum manni hefir veriö gerð hjer
I Reykjavík til skatts, liúsaleiga af
sinni eigin íbi'ið, 6 þús. kr., og það
er náttúrlega hreinar eignatelcjur,
ef maðurinn á liúsið skuldlaust, en
slíkar eignatekjur gefa mönnum
ekki mikið í vasann til þess að
borga með upp í opinber gjöld. Ef
þessi maður skyldi vera svo lán-
samur eða ólánsamur, að hafa af
einhverju öðru 6 þús. kr. tekjur, þá
er hann kominn undir þann skatt-
stiga, sem rekur sig upp undir, það
er að seg.ja, fer upp í meira en
100%. Menn geta nú haft mismun-
andi skoðanir um það, hvað rjett
sje að fara hátt með tekjur og
eignaskattstigann. en um hitt verð-
ur ekki deilt, að eins og ástandið er
í Revkjavík a. m. k., J)á eru þessir
skattstigar nú orðnir svo liáir fyr-
ir, að það er alls ekki fórsvaran-
legt, að bæta neinu við })á, og J)ess-
r skattar eru bjá okkur margfalt
þyngri en fært mundi þykja annars
staðar.
Jeg má til með að gera grein fyr-
ir því nleð nokkrum orðurn vegna
rækilegt og stórt hnefaliögg á
þann fiokk, sem vill styðja sjálfs-
bjargarviðleitni einstaklingsins. —
HVötin til efnalegs sjálfstæðis
hverfur vitanlega við |>að, ef menn
eiga J>að yfir liöfði s.jer, að von sje
á uppástungum hvenær sem er, og
úr hvaöa átt sem er, um skattalög-
gjöf, sein gerir alla þeirra sjálfs-
bjargarviðleitni að engu.
Oxford buxur.
Pokabuxur,
fyrir nnglluea og
inllorðna, tekifl
npp f gær.
Vöruhúsið
Jieir ekki búið. Það er með öðrum
orðum svo, með þennan tekjustofn,
að sveitafjelögin a. m. k. og ríkið
raunar líka, geta ekki náð inn liá-
um upphæðum, nema því að cins
að menn með nokkuð háum tekjum
haldi áfram að vera til. Ef Jiann-
ig er að farið, að þegar teltjurnar
eru komnar upp í nokkuð hátt
mark, og þó ekkert sjerlega hátt,
sje alt tekið, sem umfram er, eða
jafnvel meira til, ])íi hætta þær
tekjur að verða til, og þá fer um
þennan skattstofíi nokkuð líkt eins
og fyrir hóndanum, sem langaði
svo mikið í kjöt, að hann slátraði
mjólkurkúnni sinini, og varð að
stuttum tíma liðnum hjargarlaus-
ari en áður.
Það er ekki við því að húast, eins
og þjóðfjelagið er orðið nú, að
neinn maður vilji sína háu gjald-
endunum hlífð vegna þeirra sjálfra,
en| þess ætti að mega vænta, sjer-
staklega áf þedrn flokki manna, sem
heldur því fram, að tekjur og eign-
ir sjeu vfir höfuð æskilegasti skatt-
stofninn, að þeir lít-i á þetta. mál
með þeirri skynsemi fíá sínu sjón-
armiði, að þeir skilji að þetta get-i ódvrt
ur því að eins orðið, að nokkuð liá-j
ar tekjur lialdi áfram að vera til, til
þess að sú stighækkun á. tekjuskatt-i
inum, sem almennt er viðurkend og
lögleidd, haldi áfram að koma að
gagni. — Ef farið er svo hátt með
álagninguna, að girt cr fyrir há-
tekjur, sem hjer eru kallaðar, Jiá er
þar með girt fyrir það, að ríkið og
bæjarf jelögin geti hyjjt sínar tekjur
Reiðhlðl
seljast gegn afborgunum.
Notuð hjól tekin í skiftum.
„Oruinii11.
Sími 4661. Sími 4161.
Laugayeg 8. Laugaveg 20.
Vesturþjötu 5.
Heilar tunnnr,
hálfar tunnur, og kjöttunnur,
kartöflur, grasfræ og girðingar-
0. Slorheim,
Bergen, símn. „Heimstor."
Þeir,
sem kaupa trúlofunarhrinjja
hjá Sigurbór verða altaf
ánægðir.