Morgunblaðið - 01.10.1933, Page 3

MORGUNBLAÐIÐ
I
JfHorgunblaMfc
ÍTtíef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk
Rltatjórar: Jón KJartanason.
Valtýr Stefá-nMon.
Rltstjórn og afgreiTSsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
| A.uglýsingastjóri: £3. Hafberg.
jj Ausrlýslnjíaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Sími 8700.
Heimasímar:
Jón Kjartansson nr. 3742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Árni Óla nr. 3046.
E. Hafberg nr. 3770.
Áskriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánnOi.
Utanlands kr. 2.50 á nánaOL
I lausasölu 10 aura elnt&kiO.
20 aura meö Lesbók.
Heilsuvemd.
Ólafur Helgason læknir ritar í
síðasta tölnblað Læknablaðsins
mjög fróðlega og athyglisverða
grein um heilsufarseftirlit með
skólabörnum. — Hann hefir um
nokkur ár verið skólalæknir við
Miðbæjarskólann hjerna. — Hefir
liann gert ýmsar fróðlegar athug-
anir um líkamlegan þroska og
heilsufar barnanna. Segir hann
í grein sinni frá því, hvemig
heilsufarseftirlitinu er háttað, og
greinir frá nokkrum niðurstöðum
athugana sinna. Með línuritum og
töflum, er þetta skýrt fyrir les-
endum. Þar er meðal annars sýnd-
ur árangurinn af baráttunni gegn
lúsinni. Fyrir fám árum feklt 60%
skólabama óþrif, en nú upp á síð-
kastið aðeins um 10%, að vísu
mikið enn þá. En hvernig hefði
það verið, ef enginn hefði læknir
verið, engin hjúkrunarkona og
ekkert eftirlit?
Ólafur læknir gerir þá tillögu,
að Rev k j avÍJí urb ær launi einn
skólalækni fyrir báða skólana, og
fái hann þá borgun fyrir starf
sitt, að hann geti gengið að því
óskiftur.
Yið lestur greinar hans, sann-
færist maður um, að tillaga lians
hafi við rök að styðjast, hjer sje
verkefni fyrir lækni, mikið og
þarft. Enda hljóta heilbrigðismál
þjóðarinnar að hverfa að því pieir
og meir, að annast sje um heilsu-
vernd, en ekki beðið aðgerðalaust,
uns sjúkdómar hafa bugað jík-
amsheilsu manna.
Þegar litið er á alla þá fyrir-
höfn og alt það fje, sem fer í
skólana, rekur mann í rogastans,
þégar á það er bent, að ekki nema
fá prósent af þeirri upphæð, fer
til þess að h^fa eftirlit með lík-
amlegri heilsu skólabarnanna.
Og hvað skyldu foreldrarnir
fremur vilja börnum sínum, háar
skólaeinkunnir eða hraustan lík-
ama? Er það ekki' hörmulegt að
liugsa til þess að „menningin“
skuli hafa dregið fólk svo á hunds
eyrunum, að því skuli lítið skeytt,
þó bömum og unglingum sje
kúldrað við bóklegt nám og ein-
ltunnakapp, svo að heilsa þeirra
spillist, og „undirstaða“ sií sem
skólarnir veita, verði fyrst og
fremst heilsuleysi og veikinda-
ferill.
Til þess eru dæmi, að svo hafi
farið. Læknaeftirlit með skólum,
heilsuvernd skólafólks verður að
aukast. Hafi Ólafur Helgason
þökk fyrir hugvekjuna.
Morgunblaðið er 12 síður í dag
og Lesbók.
Vfðskifti vor
við Suðurlönd.
Ásgeir Ásgeirsson ráðherra veitir heild-
sölum innflutningsleyfi á vörum frá við-
skiftaþjóðunum við Miðjarðarhaf.
Slakað á innflutningshöftunum.
Fyrir nokkru síðan fjekk
stjórn fjelags stórkaupmanna
hjer í bænum tilkynningu um
það frá fjármálaráðherra, að
fjelagsmenn myndu fá nokkur
innflutningsleyfi hjá stjórninni
á vörum frá Spáni, Portugal,
Ítalíu og Grikklandi, ef sótt
væri um þau fyrir tiltekinn dag.
Áttu kaupmenn að sækja um
innflutning fyrir vissa fjárupp-
hæð, án þess að tilgreina þyrfti
hverjar vörutegundir flytja ætti
inn. Með því móti var innflutn-
ingshöftunum ljett af frá þess-
um viðskiftalöndum okkar, að
svo miklu leyti, sem gjaldeyris-
leyfi þessi hrykkju til.
f gær munu kaupmenn þeir
sem sóttu um innflutningsleyfi
þessi frá Suðurlöndum hafa feng
ið að vita, hve mikla upphæð
hver um sig mætti fíytja inn
fyrir frá löndum þessum. En
alls námu leyfi þessi 7000 sterl-
ingspundum.
í gærkvöldi átti Morgunblað-
ið tal við Ásgeir Ásgeirsson for-
sætisráðherra um þessa ný-
breytni í innflutningsversluninni.
Ráðherranum fórust m. a. orð
á þessa leið:
Bráðabirgðaráðstafanir
til áramóta.
Innflutningsleyfi þau, sem
stjórnin hefir veitt heildsölum
til innflutnings frá Suðurlönd-
um er við okkur skifta, eru eigi
bundin við neinar ákveðnar
vörutegundir. En þau eru aðeins
bundin því skilyrði, að vottorð
fylgi vörusendingunum um það,
að þær sjeu framleiðsluvörur
þeirra tilgreindu þjóða, sem
kaupa mestallan saltfisk okkar.
Eru leyfin veitt í þeim ákveðna
tilgangi, að auka innflutning okk
ar frá viðskiftaþjóðum okkar þar
syðra, Spánverjum, ítölum Portu-
gölum og Grikkjum.
En hjer er aðeins um bráða-
birgðaráðstöfun að ræða. Þessi
7000 sterlingspunda innflutning-
ur er miðaður við það, sem eftir
er af þessu ári.
Ráðstafanir í þessum efnum,
sem gilda eiga um lengri tíma,
verður helst að gera um áramót.
Gagnkvæm viðskifti
nauðsynleg.
Fram hjá því verður ekki
komist að gera það sem unt er
til að auka innflutning frá þeim
löndum, sem mest kaupa af oss,
heldur ráðh. áfram.
Hin stóru ríki einangra sig —
Rússland, Þýskaland, Frakk-
land, Bandaríkin hafa lokað að
sjer meir og meir. Það er lífs-
nauðsyn á þessum árufn að koma
á gagnkvæmum viðskiftum.
Við höfum þegar samið við
Noreg og England. En það er
ekki nóg. Við þurfum að sýna
bestu viðskiftaþjóðum okkar, að
við höfum hug á, að auka inn-
flutning frá þeim. Best er, að
viðskiftin aukist jafnt án þess
að komi til beinna samnings-
gerða. Góður vilji á að auka við
skiftin, verður mikils metinn.
Við getum aukið innflutning
frá Miðjarðarhafslöndunum án
þess að draga nokkuð úr við-
skiftum við önnur góð viðskifta-
lönd. — Til Miðjarðarhafsland-
anna getum við flutt ýms við-
skifti, sem nú eru bundin við
lönd, sem við eigum ekkert und
ir, hvorki um afurðasölu eða
skuldaskifti.
Ráðstafanir
Súðurlandaþjóða.
Hafa viðskiftaþjóðir okkar
þar syðra ekki gert neinar kröf-
ur um að við keyptum frá þeim
meira en við gerum?
— Það hafa þær ekki gert,
sagði ráðherrann, nema Grikk-
ir. — En nýlega hefir Helgi
Briem tilkynt, að Spánverjar
hafi sett nefndir til að athuga
verslunarmálin og gera tillögur
um aukning útflutnings, og þá
einkum til þeirra landa, sem
mestan innflutning hafa til
Spánar.
Og í sumar kom hingað, sem
kunnugt er, hr. Luzi aðalræðis-
maður ítala fyrir ísland og
Danmörku, í þeim erindum að
greiða fyrir sölu ítalskra fram-
leiðsluvara hingað til íslands.
Ræddi hann við ríkisstjórnina
og Fisksölusamlagið o. fl. um
málið, og fjekk að sjálfsögðu
alstaðar góðar undirtektir.
Þessi tilraun til að benda við-
skiftum meira til Miðjarðarhafs
landa og frá löndum, sem við
eigum ekkert undir, er svo sjálf-
sögð, að ekki verður um deilt.
Dagbók.
I.O.O.F. 3 —1151028 =
□ Edda 59331037. — Fyrirl.
(rm.).
Veðrið (laugardagskvöld kl. 5):
Fyrir norðan Island er grunn lægð
á hreyfingu austur eftir. Hjer á
landi er V-kaldi og 6—-10 st. hiti,
en fyrir norðan land er liæg N-átt
og 1—ð st. frost. Má búast við að
kólni í bili á N-landi. Sunnan við
Grænland er enn lægðarsvæði sem
hreyfist norðaustur eftir og mun
hún aftur valda S-átt hjer á landi
á mánudag.
Veðurútlit í Rvík í dag: NV-
kaldi. Skúrir. Kaldara.
Trúlofun sína hafa opinberað
ungfrú Aase Felixson, dóttir Ó-
lafs ritstj. Felixsonar, nú í Reykja
vrík, og hæstarjettarmálaflutnings-
maður dr. jur. Egil Munthe, sem
nú er í Egyptalandi.
Skipafrjettir. Gullfoss er í Kaup
mannahöfn. Goðafoss er á leið til
Hull frá Vestmannaeyjum. Brúar-
foss var á Reyðarfirði í gær. Detti-
foss kóm í nótt frá vitlöndum.
Lagarfoss er á leið til Austfjarða
frá Leith. Selfoss er í Rotterdam.
Hjónaband. 28. sept. voru gefin
saman í borgaralegt hjónaband,
hjúkrunarkona Elín Einarsdóttir
og Guðlaugur Jónsson kennari á
Akranesi. Heimili brúðhjónanna
verður á Akranesi.
Betanía. Samkoma í kvöld kl.
8y2. Jón Jónsson talar. Allir vel-
komnir.
Kvöldskóli K. F. U. M. verður
settur mánudagskvöld 2. október
kl. 8 í húsi fjelagsins. Fáeinir
nemendur geta komist að.
Samvinnuskólinn verður settur
á morgun kl. 2-
Halldór Stefánsson læknir er
fluttur í Lækjargötu 4 (uppi).
Kvenfjelag Fríkirkjunnar í
Hafnarfirði heldur fyrsta fund
sinn í Hótel Bjöminn á þriðjudag
3. okt. kl. 8V2 síðd.
Ný verslun er opnuð á Týsgötu
8 undir nafninu Björn Björnsson
& Co.
Heimatrúboð leikmanna, Vatns-
stíg 3. Samkomur í dag: Barna-
samkoma kl. 10 árd. Almenn sam-
kcma kl- 8 síðd. Allir velkomnir.
Verslunarskólinn verður settur
kl. 2 í dag í Kaupþingsalnum.
Til Hallgrímskirkju í Saurbæ.
(í Akranessjóðinn). Frá N. N. 10
krónur (áheit), Onnu 15 kr. í
samskotabauk á Ferstiklu krónur
25.20. Frá gamalli konu 5 kr., N.
N. 5 kr. (áheit). Þökk þeim er
gáfu. Staddur í Rvík, 30. sept. ’33.
Sigurjón Guðjónsson.
Kvennadeild Slysavamafjelags
íslands hefir ákveðið að halda
Bazar um miðjan þenna mánuð,
til ágóða fyrir fjelagið. Munir
þeir er fólk kann að gefa, verða
seldir fyrir peninga, sem fara eiga
í björgunarskútusjóðinn. Því meir
sem kemur í þenna sjóð, þess fyr
kemur skútan. Þetta ættu allir i
muna sem óska að björgunarskút-
an komi sem fyrst. Tvo dagana
næstu áður en Bazarinn hefst,
verður tekið á móti munum til
hans á skrifstofu fjelagsins í Aust-
urstræti 17, uppi.
Pjetur Jómson söngvari ætlar
að syngja hjer á föstudaginn kem-
ur. — 1
ísland fór frá Khöfn kl. 10 í
gærmorgun.
Næturvörður verður þessa viku
í Laugavegs Apóteki og Ingólfs
Apóteki.
Nýja Efnalaugin. Afgreiðslan
er flutt á Laugaveg 20- Nú í vik-
unni byrjar hún að starfrækja nýja
cíeild, hraðpressun, hattahreinsun
o fl.
Á annað hundrað umsóknir
höfðu borgarstjóra borist í gær-
ltvöldi um lögregluþjónastöðurnar.
Umsóknarfrestur var útrunninn kl.
12 í gærkvöldi.
Útvarpið í dag: 10.40 Veður-
fregnir. 11.00 Messa i dómkirkj-
unni. (Síra Friðrik Hallgrímsson).
15.00 Miðdegisútvarp. 15.30 Er-
indi: íslendingurinn erlendis.
(Ragnar Kvaran). 18.45 Barna-
tími. (Síra Friðrik Hallgrímsson).
19.10 Veðurfregnir. 19.20 Tilkynn-
ingar. Tónleikar. 19.35 Óákveðið.
20.00 Klukkusláttur. Grammófón-
tónleikar: Léo Delibes: Lög úr óp.
Lakmé. 20-30 Erindi: Um útvarp,
I. (Helgi Hjörvar). 21.00 Frjettir.
21.30 Nýju íslensku grammófón-
plötumar. Danslög til kl. 24.
Útvarpið á morgun: 10.00 Veð-
urfregnir- 12.15 Hádegisútvarp.
15.00 Veðurfregnir. 19.00 Grammó-
íóntónleikar. 19.10 Veðurfregnir.
19.20 Tilkynningar. Tónleikar.
j 19.35 Einsöngur- (Einar Markan).
.20.00 Klukkusláttur. Tónleikar:
I Alþýðulög. (Útvarpskvartettinn).
20.30 Erindi: Frá útlöndum. (Vil-
hjálmur Þ- Gíslason). 21.00 Frjett-
ir. 21.30 Grammófóntónleikar:
Rich. Strauss: ,Der Rosenkavalier'.
Helene lónsson
Og
Eigild Garlsen,
Sýna
listdans
l Oddfellcwhúslnu
annað kvfild kl. 9.
Nýfar
vörur:
Kápur
Kjólar
Káputau frá 4.50
Astrakan, svart or misl.
Fóðurefni
Kjólasilki, alsk. frá 3.50
Efni í morgunkjóla og
Skólakjóla
Smávara alsk. o. m. fl.
V E R S L U N
Matth. Bjðrnsdfittur
Laugaveg 36.
Verslunarskólinn.
verður settur í Kaupjiing-
salnum kl. 2 í dag (sunnu-
dap*).
Hvalt
smekklegast
úrval af allskonar varningi
til klæðnaðar fyrir karla,
unglinga 0g drengi.
Nýjar vörur með hverri
skipsferð.
Verslið þar sem úrvalið er
mest og varan best og ódýr-
ust eftir gæðum.
Ha/uiCdwa rlinabQn