Morgunblaðið - 01.10.1933, Qupperneq 6

Morgunblaðið - 01.10.1933, Qupperneq 6
/ 6 Góður fjármaður með konu getur fengið gott hús- næði í nærsveit Reykjavíkur <regn fæði og þjónustu handa einum manni. Maðurinn get- ur fengið atvinnu sem að- stoðarmaður við fjárhirð- íngu og þau bæði ef til vill áframhaldandi atvinnu í vor og sumar. Tilboð með kaupkröfu og meðmælum, ef til eru, ásamt frekari upplýsingar um um- sækjanda sendist A. S. í. merkt „Fjármaður“, fyrir næstk. þriðjudagskvöld. Kristján Kristjánsson sönp’vari syngur á Café Víf- ill í dag kl. 3V2. Emil Thoroddsen aðstoðar. csté „viiiir. Við þökkum öllum þeim er sýndu vinarhug á afmælis- deari okkar. Stefán og Guðrún, Eskihlíð. Landsins bestu búsáhöld. Emalerað stái. fást aðeins í Hamborg. Skoðið i glugg- ana i dag Og kaupið á inorgun, Bðkhild Lögfræðingur, vel að sjer í allskonar bókhaldi, vill taka að sjer bókhald og lögfræði- legar ráðleggingar fyrir verslun eða iðnaðarfyrirtæki. Upplýsingar í síma 2352. Hóð jörð, «kki alllangt frá Reykjavík, er til leigu nú þegar, ásamt allri áhöfn, eí samið er strax. Kaup geta einn- ig komið til greina. Allar upp- lýsingar gefur. Gísli Iðnsson, Sími 4084 og 2684. MORGUNPT A ÐIÐ V estur-í slendingar. Ragnar E, Kvaran segir frá kreppumál- um, amerískri viðreisn og þjóðræknismál- um íslendinga vestan hafs. Morgunblaðið hefir haft tal af Ragnari E. Kvaran og spurt hann frjetta af Vestur-íslendingum. — Hann hefir sem kunnugt er, dvalið vestur í íslendingabygðum í 12 ár, en er nú alfluttur hingað ásamt fjölskyldu sinni. Verðhrunið og kreppan. Um atvinnuvegi landa vorra vestra og yfirstandandi fjár- kyeppu, segir R. E. Kvaran m- a.: Því verður eigi leynt, að krepp- en hefir komið ákaflega hart nið- ur á Vestur-íslendingum. — Svo mikið atvinnuley&i hefir verið vestra síðustu þrjú árin, að jeg veit t. d. dæmi til þess, að íslensk- ir iðnaðarmenn hafa bókstaflega enga atvinnu haft í tvö síðnstu árin. Má nærri geta, að margir missa atvinnu, þegar svo hart er í ári að t d. byggingavinna stöðv- ast svo að segja öll, um þriggja ára skeið. Þá hafa vandræðin ekki verið minni hjá íslenskum bændum en öðrum þar vestra. Má svo að orði kveða, að hveitirækt í Kan- ada sje alveg komin í kaldakol, en hveitið er sem kunnugt er, mesta framleiðsuvaran í íslend- ingabygðum vestra, sem öðrum landbúnaðarhjeruðum Kanada. Það kom frjett um það í ís- lenskum blöðum í sumar, að hveiti verðið hefði hækkað. Og sú hækk- ún átti sjer stað; það er mikið rjett. Hún nam um 100% frá því lága verði sem var í vor. En mjer er ekki kunnugt um, að þess hafi verið getið hjer heima að brátt datt alveg botninn úr þessari verðhækkun. Iljelt verð- hrunið áfram, uns ríkisstjórnin tók í taumana, og bannaði að sala á hveiti færi fram neðan við til- tekið lágmarksverð. En það ei> mjer kunnugt um, að þetta verð er neðanvið fram- leiðsluverð hveitisins. Þegar jeg lagði af stað frá Kan- ada hermdu opinberar skýrslur að um 500 miljónir bushels af hveiti væru óseldar í landinu. Þetta álíka hveitimagn og framleitt er í Kanada á ári. Eins árs fram- leiðsla óseld, áður en nýja upp- skeran kemur á markaðinn! Það eru ekki efnilegar söluhorfur. Skást er afkoma þeirra bænda vestra, er hafa bæði akuryrkju og kvikf járrækt. Ekki svo að skilja, að afurðir kvikfjár sjeu í sæmilegu verði. En þáu bú, sem þannig standa tveim fótum, eru betur sjálfbjarga, komast betur af með sitt. Best býst jeg við að afkoman sje í Nýja-íslandi af íslendinga- bygðunum, þvi bændur þar hafa stuðning af veiðum í Winnipeg- vatni. Nú má enginn skilja orð mín svo, bætir R. E. Kvaran við, að vestur-íslenskir bændur, eða land- ar vorir vestanhafs yfirleitt, hafi iátið hugast eða hugfall'ast af erf- iðleikum yfirstandandi kreppu. — Síður en svo. Kynslóð sú, sem nú starfar, er of skamt frá landnemunum ís- lensku til þess, að hún láti sjer erfiðleikana fyrir hrjósti brenna. Forsetinn. En þegar minst er á fjár- kreppuna vestra, verður ekki hjá því komist að drepa á umbætur Roosvelts forseta. 1 ’upþhafi hafði almenningur ekki mikla trú á að hann gæti endurreist atvinnuvegi og fjármál álfunnar. En nú er það orðin almenn trú, að Roosvelt forseti hafi safnað um sig hinum færustu mönnum til þess að bæta hag þjóðarinnar, og ryðja henni nýj- ar brautir. Blöð, sem í byrjun voru vantrú- uð á tilraunir forsetans, voru orð- in honum mjög vinveitt, um það leyti sem jeg fór að vestan. Vjelatækni og vinnuafl. En um sama leyti höfðu hag- fræðingar komist að raun um, að kominn var í ljós mikill þrösk- uldur fyrir frarnhaldandi vel- gengni eftir þeim brautum er Roosevelt og ráðgjafar hans ætl- uðu sjer færar. Framleiðsla Bandaríkjamanna var komin npp í 90% af fram- leiðslunni árin 1924—1925. En ekki nema 40% af iðnaðarmönn- um þjóðarinnar höfðu fengið at- vinnu. Svo geysilega hefir tæku- irrni fleygt áfram á þessum árum. Nú þarf sem sje nreira en helm- ingi færri menn en þurfti fyrir tæpum 10 árum, til að framleiða sama vörumagn. Með öðrum orðum. Með þyí móti sem ætlað var, verður ekki hægt að iitvega öllum almeniiingi at- vinnu og kaup; og fá á þann hátt verslun, viðskifti og almenna efna hagsstarfsemi í samt lag aftur. En hvað sem þessu líður. — Al- menningur vestra trúir á, að hin- um nýja forseta takist að finna leiðir út úr ógöngunum, ekki síst vegna þess, hve maðurinn er víð- sýnn, kreddulaus og liefir innileg- ar. áhuga fyrir því, að sjá al- menningshag borgið Þjóðræknísmálin. En svo aftur sje vikið að mál- efnum Yestur-íslendinga, segir R. E. Kvaran. Hin almenna atvinnukreppa hef- ir haft mikla erfiðleika í för með sjer fyrir öll fjelagsmál Vestur- íslendinga. Hefir kreppan fyrst og fremst k(fmið niður á hlöð- unum; blöðin hafa mist auglýs- ingar, lent í fjárþröng og átt erfitt uppdráttar þess vegna. En biöðin eru það vitanlega fyrst og fremst, sem eru boðberar milli landa vestan hafs og halda áhuga manna vakandi fyrir fjelagsmál- um og þjóðræknismálum. En sje litið á þjóðræknismál Vestur-íslendinga yfirleitt, þá er mjer ánægja að því að taka það fram, að jeg er sannfærður um að tillrneiging íslendinga vestan hafs til að halda við þjóðerni sínu, er mun ríkari og sterkari ❖ooooooooooooooooooooooooooooooooooo< Hjartanlega þakka jeg öllum þeim, er auðsýndu mjer sam- úð og vináttu á einn eða annan hátt á sextugs afmæli mínu. Drottinn blessi ykkur öll. Ólöf Ólafsdóttir. ooooooooooooooooooooooooooooooooooooi . mm Innilegar þakkir til allra hinna mörgu er samúð sýndu og að- stoð veittu við fráfall og jarðarför Þorgerðar Pálsdóttur frá Heiði í Mýrdal. Aðstandendur. Jarðarför Þorgríms unnusta, sonar og stjúpsonar okkar fer fram frá dómkirkjunni þriðjudaginn 3. október kl. 2 síðd. Magdalena Margrjet Oddsdóttir. Þorbjörg Bjarnadóttir. Ingimundur Hallgrímsson. Hjer meS tilkynnist að fóstursystir okkar, Guðrún Bjarna- dóttir, andaðist í dag. Reykjavík, 30. september. Ragnheiður Jónsdóttir. Guðrún Þorkelsdóttir. assmuitsæwsra* Jarðarför móður okkar, Oddnýjar Erlingsdóttur, fer fram næstkomandi mánudag 2. okt. og hefst með húskveðju kl. IV2, á heimili hennar, Baldursgötu 30. Börn og tengdabörn. Jarðarför Vigdísar Vigfúsdóttur fer fram mánudaginn 2. október og hefst með húskveðju á heimili hennar, Týsgötu 4, klukkan 1 eftir hádegi. Aðstandendur. en hún var fyrir um 10 árum síðan. Er það áberandi, hversu áliugi ungra og miðaldra mentamanna íslenskra vestra hefir vaxið á þessum árum á því, að halda menn ingarsambandi við ísland og styrkja það. Menn, sem orðnir voru íslandi fráhverfir, og því sem íslenskt er, hafa nú skilið að það er þeirra hagur, að læra sem best, að skilja og þekkja það sem íslenskt er, skilja sinn eigin uppruna. íslenskir mentanrenn vestra, hafa bunclið fjelagsskap um það, að vinna að því, að stofnsett verði prófessorsembætti við Manitoba- háskóla i íslenskri sögu og ís- lenskum fræðum. Þá er og vöknuð hreyfing vestra þá átt, að reyna að koma báð- um íslensku kirkjufjelögunum vestra í samband við hina íslensku þjóðkirkju. En það merkilega mál útlista jeg frekar í tímaritsgrein, segir R. E. Kvaran að lokum. 24 verkamenn drukna. Þýska blaSið ,,Tageblatt“ flutti fyrir skömmu þá fregn frá Moskva, að 24 verkamenn úr bíla- verksmiðju í Torkij hafi druknað, er þeir ætluðu yfir ána Oka. — Ferjubátnum, sem þeir fóru á, hvolfcli úti á miðri ánni. Þessu var haldið leyndu fyrst um sinn, en það frjettist þá er dómur var kveðinn upp yfir tveimur ferju- nönnunum og þeir dæmdir í 10 ára fangelsi hvor fyrir að hafa með óafsakanlegu skeytingarleysi valdið dauða verkamannanna. Reykjavíkurbrjef. 30. september. Fiskurinn. Fiskflutningur var að miklum mun meiri í september en í sama mánuði í fyrra. Voru fiskbirgð- ir í landinu 1. sept. 39.500 tonn. En september-útflutningurinn hefir numið 13.000 tonnum. — Trygður mun vera útflutningur í október ernemur 6—7 þús. tonn- um af fiski, að því er Rich. Thors forstjóri sölusambands ísl. fisk- framleiðenda hefir tjáð blaðinu, en eftir honum eru þessar upp- lýsingar um fiskverslunina. I fyrra voru fiskbirgðirnar í nóv. 21.500 tonn. Má það telja gott, er haustbirgðir verða ekki meiri í ár en í fyrra, þegar tillit er til þess tekið, að ársaflinn er í ár um 13.000 tonnum meiri en árið 1932. — Mest kveður að afla viðbót smáfiskjar. Nú er eftir að vita, hve mikið selst' af fiskinum tvo síðustu mán uði ársins. 1 fyrra seldust þá mán- uði um 10 þús. tonn, og voru ára- mótabirgðir um 12 þús. tonn. — Þótti það vel sloppið. En þess ber að gæta, að eftir því sem meira kveður að starf- semi fiskþurkhúsanna, kemur nýi aflinn fyr á vorin á markað, og því styttist sá tími árs, sem rúm er fyrir fyrra árs fisk á markaðn- um. — En 12 þúsund tonna ára- mótabirgðir ættu ekki að þvælast fyrir, þegar vertíðaraflinn næsta ár kemur til sögunnar. Fiskverkunin. Nú eru útgerðarmenn hjer um slóðir svo til hættir að hugsa um að reyna sólþurkun á fiski, segir

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.