Morgunblaðið - 01.10.1933, Qupperneq 9

Morgunblaðið - 01.10.1933, Qupperneq 9
Sunnudaginn 1. október 1933. ©3 Happdrættí Háskóla íslands. Háskóli íslands var stofnaður árið 1911 og er nú bráðum manns- aldur síðan. Bn þó á bann enn ekki þak yfir höfuðið, og er það þjóðinni ekki vansalaust, því að enginn liáskóli í heimi mun hafa aðra eins sögu að segja. Háskólanum var upphaflega — og aðeins til bráðabirgða — feng- ið húsnæði í Alþingishúsinu niðri. En svo hefir það æxlast, að hann er þar enn í dag til húsa. Bru húsakynnin bæði ófullkomin og óhentug fyrir þá mentastofnun og svo má Alþingi naumast missa þau. Það liefði því mátt ætla, að Alþingi héfði sem fyrst reynt að koma sjer upp sjerstakri háskóla- byggingu, bæði sín vegna sjálfs og eins vegna þess að til þess hafði það siðferðislega skyldu. —- Hefi'r og stundum á þetta verið minst og á fjárlögum gert ráð fyrir framlagi til þeirrar bygg- ingar, en sá varnagli látinn fylgja: „ef fje er fyrir hendi“, en það hefir aldrei virst vera fyrir hendi. Sýnt var að svo búið mátti ekki standa- Háskólinn þarf að stækka og færa út kvíarnar á ýmsum svið- um, sjerstaklega með stofnun delida, þar sem menn geta aflað sjer hagnýtrar þekkingar fyrir helstu atvinnuvegi landsmanna. Varð því að leita annara bragða að íitvega fje til Háskólabygg- ingar. Með lögum um stofnun happ- drættis fyrir ísland, er samþykt voru á síðasta Alþingi, var stjórn inni heimilað að veita Háskóla íslands einkaleyfi til reksturs ís- lcnsks happdrættis, og hefir stjórnin veitt háskólanum þetta einkaleyfi til ÍO ára frá 1. jan. næstkomandi. Pyrirkomulag happdrættisins er á þá leið, að gefa má lit á ári hverju alt að 25.000 liluti í 10 flokkum, og skal dráttur fara fram fyrir einn flokk i mánuði hverjum frá mars til desember. Heill hlutur kostar 60 kr. fyrir alt árið (10 flokka) eða 6 krónur í hverjum flokki, en hlutunum má skifta í hálfa hluti og fjórð- ungs hluti, er kosta 3 kr. og 1.50 á mánuði. Vinningarnir eru sam- tals 5000 í öllum 10 flokkum, fæstir í 1. fl., 200, en fjölgar við hvem flokk upp í 500 í 9. fl., og loks eru í 10. fl. 2000 vinningar. Að meðaltali kemur því vinningur á fimta hvem hlut. Lægstu vinn- ingamir era 100 kr., en hæstu vinningárnir í fyrstu flokkunum eru 10.000 kr-, i 5. og 6. fl. 15.000 kr., í 7. og 8. fl. 20.000 kr., í 9. fl. 2:5.000 kr. og í 10. fl. 50.000 kr. Auk þess eru fleiri háir vinn- ingar: 1 2. til 9. fl. eru næst hæstu vinningarnir 5000 kr., en í 10. fl. eru, auk 50.000 króna vinnings- ins, einnig 25-000, 20,000, 10,000, og 5.000 króna vinningar. — í fyrstu flokkunum ern vinningar minstir, en í síðasta flokki eru vinningarnir þrefalt hærri cu tekjur happdrættisins af þeim fiokki: tveir fimtu hlutar allra vinninganna og nálega helming- ur allrar vinningafúlgunnar. •— Verour happdrættið því að greiða þeiinan halla áf þeim gróða, sem því hefir hlotnast í fyrri flokk- unum. Af þessu leiðir, að enginn fær að taka þátt í drætti 10. fiokks eingöngu; menn verða að vera með frá upphafi, og vilji einhver kaupa nýjan miða á miðju ári, verður hann að greiða kaup- verð þess míða í öllum flokkum, sem áður hefir verið dregið í. Sala hlutamiða byrjar 1. jan. 1934 , en fyrsti dráttur fer fram 10. mars, og síðan verður dregið 10. hvers mánaðar, fram í des- embermánuð. Happdrættið hefir umboðsmenn í nálega hverju kaup túni á landinu, eða um 50, og auk þess er gert ráð fyrir 6 hjer í Reyltjavík. Happdrættinu stjórnar þriggja manna nefnd, sem Háskólaráð hefir kosið eftir tillögum háskóla- kennara, og eru í henni dr. Alex- ander Jóhannesson rektor Háskól- ans, form., Magnús Jónsson próf. theol. og Bjarni Benediktsson próf. jur. Auk þess hefir ríkisstjórnin kosið 5 manna happdrættisráð og eru í því Páll E. Óla»->on skrif- stofustj. form., Eggert Claessen hrm., Ragnar Kvaran rithöf., Sig- urður Ólason cand. jur. og Gunnar Viðar hagfræðingur. Á þetta happ drættisráð að hafa eftirlit með störfum liappdrættisstjórnarinnar og þá sjerstaklega með dráttun- um. Framkvæmdastjóri happdrættis- ins er ráðinn fyrsta árið Pjetur Sigurðsson háskólaritari. Stofnar happdrættið aðalskrifstofu 1. okt. í Vonarstræti 4 (1. hæð, sími 4365). Aðalskrifstofan sjer um útsendingu seðla til umboðsmanna og stjórnar fyrirtækinu. Skrif- stofumaður verður þar Sigurður Jónsson flugmaður. Samkvæmt happdrættislögunum má ekki byrja sölu happdrættis- miða fyr en 1. janúar, en þá á líka öllum undirbúningi að vera lokið. Þó geta menn áður sent pantanir til) umboðsmanna eða aðalskrifstofunnar, ef þeir vilja, eignast einhver sjerstök númer. Vinningar í happdrættinu nema alls 1.050.000 kr., og eru það 70% af allri upphæðinni sem leyfilegt er að selja happdrættismiða fyrir. Af því, sem þá verður eftir, á happdrættið sjálft að borga allan kostnað og síðan 20% af því, sem eftir verður í ríkissjóð, sem átti að byggja háskólann, en hefir ekki lagt fram einn eyri til þess fram að þessu. Aftur á móti er gert ráð fyr- ir, að Reykjavíkurbær leggi til ókesypis lóðir undir Stúdenta- garð og Háskóla. — Er svo ríflega tekið til, að þar má auk þessara tveggja bygginga reisa bústaði fyrir hásltólakennara, rannsókna- stofur, gera þar leikvelli og tennis- velli o. s- frv. Ef happdrættið gengur vel á fyrsta ári, verður þegar farið að undirbúa Háskólabygginguna. — Því sú er reynsla um happdrætti annars staðar, að þau ganga æ betur eftir því sem lengra líður. Fyrirkomulag þessara happdrætt- is er líka sniðið eftir fyrirkomu- lagi vinsælasta og elsta happ- drættisins á Norðurlöndum, Klasse-Lotteriets í Danmörku, ákvæðin um vinninga og drætti samin af sjerfræðingum frá því og bygð á reynslu þess. í seinasta Lögbirtingablaði er birt reglugerð fyrir happdrættið og geta menn þar fengið allar frekari upplýsingar um það, og ■ins hjá umboðsmönnum eftir að þeir hafa verið skipaðir. -------—■— Mæling á hitanotkun herbergja. N ý j u n g . Nú fer að kólna í veðrinu og útgjöldin fyrir kyndingu og kola- eyðslu fara vaxandi. í húsum þar sem leigð eru út herbergi eða heilar íbúðir með hita, vill þá stundum rísa upp óánægja útaf hitunarkostnaðinum. Sumir hafa minna um sig en aðrir, eða eru e.t.v. að heiman á daginn og vilja spara hitann — en eiga þess engan kost, vegna þess að þeir verða að taka þátt í sam- eiginlegum kyndingarkostnaði hússins eftir ofnastærð og fjölda en ekki eftir raunverulegri notk- un hitans. Með þessu móti græðir sá eyðslusami á þeim sparsama, en hann fær ekki notið sparnaðar- ins nema að örlitlu leyti. Afleið- ingin verður sú, að flestir reyna að hafa sem mest gagn af ofn- unum, þ. e. nota allan þann hita sem þeir eiga kost á, og líta svo á að hitunarkostnaður þeirra sjálfra aukist eltki að mun fyrir þetta, en líta hinsvegar hornauga til annara íbúa hússins, sem þeir g-runa um að nota óþarflega mik- inn hita. Afleiðingin af þessu fyr- irkomulagi er, að kyndingin verð- ur óeðlilega dýr á alla íbúa húss- ins, á sama hátt og kynding er dýrari á vetrum heldur en sumr- um. Er þetta tekið hjer fram vegna þess, að það er algengur misskilningur að halda, að kynd- ing sje jafndýr hvort sem opið sje fyrir ofna eða ekki. Út úr þessum vandræðum hafa menn sums staðar tekið það ráð að byggja sjerstaka miðstöð fyr- ir hverja hæð. Auðvitað er þetta neyðarúrræði og dýrara og fyrir- hafnarmeira en að hafa sameigin- lega mðistöð, ef aðeins væri hægt að jafna rjettilega niður liitunar- kostnaðinum eftir notkun hitans. Nú vill svo vel til að þetta er hægt. í Kaupmannahöfn t, d. eru not- aðir sjerstakir mælar, svo skiftir tugum þúsunda, er mæla hita- notkun herbergja, og íbúða. — notkun herbergja, og íbúða- Hef- ir t. d. sá, er þetta ritar greitt hita eftir slíkum mæli í fjögur ár og greinilega orðið þeirra þæginda aðnjótandi sem hann hefir í för með sjer. Er álitið að þessir mælar spari alt að 25—33% hitanotk- un. En auk þess hverfur tor- tryggnin og áónægjan út af hita- reilmingunum — þegar hægt er að lesa af mælunum í gráðum, hve mikinn part úr hitunarkostnaðin- um hver ofn eða krani á að greiða. Og með þessu móti opnast SpaðkJðL Nú með „Esju“ kemur fyrsta sendingin af hinu óviðjafnanlega Vopnafjarðarkjöti. Þeir, sem af undanfarinni reynslu þekkja þetta gómsæta kjöt, ættu að senda okkur pantanir sín- ar strax, svo að hægt verði að miðla þeim fyrst af þessum mjög svo takmörkuðu birgðum. Síisii 1234« Hefi nú aftur fengið allar tegundir af vörum Marinello til lækninga og fegrunar á hörundi. Komið til mín og fáið upplýsingar um hvað þjer eigið að gera til þess að hörund yðai* verði heil~ brigt og fagurt. Hefi einnig fengið 10 mismunandi liti af púðri. Lindís Halldórsson, Tjarnargötu 11. Sími 3846. Ávaxfið og geymið fje yðar i Spa isjóíi Reykjavikur og nágrennis. Hverfisgötu 21, hjá Þjóðleikhúsinu. Opið 10—12 og 5—7i/2. — Fljót og lipur afgreiðsla. wiwimrT lamiirfWBif Nýbók: Guðni Jónsson: Forn-íslensk lestrarbók. 367 bls. Með skýringum og orðasafni. Verð ib. kr. 10.00. Fæst hjá bóksölum. Bðkaverslnn Sigf. Eymsnássonar og Bókabúð Austurbæjar BSE Laugaveg 34. Aðalfmidiir Fasteignaeigeadaijelags ísiands verður haldinn í skrifstofu fjelagsins í Oddfjelaga-húsinu í Reykjavík, þriðjudaginn 31. október n.k. kl. 5 síðdegis. Dagskrá samkvæmt fjelagslögunum. é Aðgöngumiðar að fundinum verða afhentir á skrif- stofu fjelagsins þrjá seinustu dagana fyrir fundinn. STJÓRNIN. >000000000000000000000000000000000000 1 Borðstofuhúsglgn | 4 höfum við verið beðnir að selja með tækifæris- o x verði og hagkvæmum greiðsluskilmálum. Hús- x 0 gögnin eru sjerstaklega vönduð og ódýr. 0 X Einnig stærst úrval af nýjum húsgögnum. X | HdsgagnaTersI. við Dðmkirkjnna. | X — er sú rjetta. — 0 oooooooooooooooooooooooooooooooooooo<

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.