Morgunblaðið - 24.12.1933, Blaðsíða 8

0
8
MORGUNBLAÐIÐ
hægt að halda sjer uppi á starf-
inu. Ef það er ekki nautn, getur
það þó heitið dægradvöl. Við
hjerna í Herbúðinni hýsum
drykkjuræfla og fátæklinga. Og
munum eftir olnbogabörnum. —
Þess háttar tekur suðuna úr blóð-
inu“.
Samtalið varð ekki lengra, af
því að kallað var á ráðskonuna.
Seinasta setningin: „Þetta
tekur suðuna úr blóðinu", berg-
málaði í hugskoti kennarans
„Hún hefir líklega komist
kynni við eldinn, sem logar inn-
anbrjósts — hún Steingerður.
Fyrrum gerðust hefðarmeyjar
valkyrjur, þær sem ekki undu
sjer við að vera skemmumeyjar,
eða aðgerðalausar drotningadæt-
ur. Lífið er á faralds-fæti, heldur
ekki kyrru fyrir, en stundum
tekur það stökk undir sig — og
fótbrotnar stundum, þó að það
taki ekki undir sig stökk“.
Þannig braut hann heilann.
Hann hugsaði sjer að veiða
hana í orðum næst er hún kæmi
og fara þá aðra leið.
Hún kom næsta kvöld, með
matinn. Þá mælti Sigurður.
„Jeg var að lesa skáldsögu
núna, og í henni segir frá sjúk-
lingi, sem lenti í ræningja hönd
um, það er að segja, ræningjar
gerðu hann farlama, stigamenn í
skógi. Skógarvörður fann hann,
kom honum heim til sín og dótt-
ir hans hjúkraði manninum og
fekk ást á honum, af því að hún
hjúkraði honum, skilst mjer.
Hvað segið þjer um þetta?
Fallegur skáldskapur, eða hvað ?“
Hún gekk út að glugganum,
horfði út og þagði um stund.
„Já, skáldskapur“, mælti hún.
„Hann er af ýmsu tæi. Þarna í
vestrinu er skáldskapur, þar
sem aftanbjarminn ljómar. Og
hjerna er góðviðrisdögg á rúð-
unni. Það er líka skáldskapur
og hann lætur lítið yfir sjer.
Döggin lætur lítið yfir sjer, en
lumar þó á skáldskap. Stúlkan
þarna í skóginum getur verið til-
búningur, eða hugarburður
skálds. Þau eru svo skreytin, að
engu tali tekur og sum skáld
hirða hvorki um himin nje jörð.
En hann þá, þessi, sem lá í skóg-
inum, varð honum ekki vel við
stúlkuna, sem g&f honum heilsu
og líf — eða hvað? Gerði hún
ekki það?“
Hurðinni var hrundið upp og
í dyrunum stóð þernan, sem
annaðist Sigurð öðrum þræði.
Henni var mikið niðri fyrir:
„Fröken Steingerður. Það er
drykkjusvoli í eldhúsinu, sem
lætur eins og hann sje óður;
þjer verðið að koma og stilla til
friðar“.
Þær fóru og samtalinu var
lokið.
Tíminn leið, dagar og nætur.
Jólin nálguðust og fótbrotið
greri smám saman. Steingerður
ljet eigi sjá sig marga sólar-
hringa. En á Þorláksdagskvöld
kom hún með matinn til Sigurð-
ar. Hún settist á stól, í fyrsta
sinn og mælti.
„Nú eru blessuð jólin í aðsigi
og þá ætti fóturinn að vera nokk-
urnveginn gróinn“.
„Já!“ svaraði Sigurður, „jeg
er nú að verða svo að segja fleyg
ur og fær. Jeg er farinn að ganga
um gólf og ætti að geta orðið
farfugl bráðum“.
„Hefir læknirinn leyft yður að
r^yna á fótinn?“ Hún mælti
þetta nærri því harkalega.
„Nei, jeg tók mjer bessaleyfi
til þess. Maðurinn, sem lá og
skáldsagan segir frá, hann hafði
engan lækni, nema dóttur skóg-
arvarðarins og hennar hjúkrun
dugði“.
„Já, jeg var nú að hugsa um
jólin, hugsa um það, að sá, sem
legið hefir hálft skammdegið,
ætti skilið að lyfta sjer upp um
jólin. Úr því að fóturinn er svona
vel á vegi, kynnuð þjer að geta
farið með mjer í bíl annað kvöld
til að skoða aftanbjarma, sem er
innan húss. Það er svo sjaldgæft,
að kvöldroðinn komist. inn í hí-
býlin. Jeg vildi geta bætt fyrir
það, hvað jeg hefi lítið getað
sint um yður vegna annríkis og
orðið að trúa þernunni fyrir yð-
ur. Það gengur svo, að sumir
hljóta að brjóta sig í smátt,
skipta sjer og verða svo allir í
molum. Við hugsum til þess“.
Svo gekk hún sína leið.
„Sumir verða að skifta sjer -g
verða svo allir í molum“.
Þessi orð hljómuðu í eyrum
hans eins og klukknahringing.
Verða svo allir í molum“.
Þetta hitti hann, molamanninn,
sem hlaupið hafði úr einu í ann-
að, litið hýru auga til ótal
kvenna, en enga þó elskað, svo að
af bæri, og ekki heldur æskuna,
sem hann átti að kenna. Hann
varð lifandi feginn í hvert sinn,
sem kensludegi lauk. „Þessvegna
datt jeg“, sagði hann við sjálf-
an sig, „og fótbrotnaði, að jeg
var á flótta frá skyldunni.
Hvaða erindi átti jeg út að sjó?
Jeg þurfti ekki þangað — ekki
þarf jeg þangað til að sjá rek-
ald, ekki nema sjálfs mín. Og
„hrönn, sem dó“ hefir aldrei orð-
ið „magn í aðra nýja“ í mínu
brjósti. En Steingerður er ekki
í molum. Hún er heil og hún hef-
ir fundið ánægju í starfinu, í
fórnfúsri þjónustu“.
Hann lá og hafði heilabrot. Nú
voru hitabylgjurnar horfnar úr
fætinum og stignar honum til
íöfuðsins.
Aðfangadagurinn staulaðist á-
fram hægum skrefum. Þegar
hann var næstum því fjaraður út
fjarskann, kom Steingerður til
Sigurðar, Iítið eitt sparibúin.
„Nú förum við“, mælti hún.
Jeg hefi hringt í bíl og jeg leiði
yður niður tröppurnar. Þið karl-
mennirnir segið, að konan hafi
felt manninn í fyrstu. Nú er víst
mál til komið, að hún reisi hann
upp^. Hún tók um handlegg
rans, þannig, að olnbogabæturn-
ar fellu í ljúfa löð. „Við förum
rægt og þreifum fyrir okkur“.
Úti fyrir dyrunum beið bíll.
Þegar þau voru sest, kom þerna
með körfu og afhenti Stein-
gerði.
„Hvert á að aka?“ spurði stýri-
maður.
„Ferðinni er heitið að Brim-
búð; þekkið þjer ekki það hús?“
„Jú, húsið, þar sem Sæunn
gamla býr. Jú, allir þekkja það.
Jeg held svo sem að jeg rati
þangað“.
Sigurður hallaði sjer að Stein-
gerði og mælti.
„Hvaða kona er það?“
„Hún er ekkja, áttræð ekkja,
sem mist hefir son sinn í' sjó-
inn og dóttur sína út í veður og
vind, til Noregs. Hún kyntist
Norðmanni í síldinni og helt sig
vera trúlofaða honum, fór í hum-
átt á eftir honum og hvarf. Jeg
heimsæki þessa konu fyrir Jólin
og reyndar oftar, geri það reynd-
ar fyrir mig fyrst og fremst. Þar
er svo gott andrúmsloft fyrir sál-
ina“.
Bíllinn staðnæmdist eftir
stutta stund við fornfálegt hús.
Steingerður og Sigurður gengu
að kjallarahurð og hún drap á.
dyr. Enginn gegndi. Steingerður
mælti: „Gamla konan heyrir ekki
svo vel. Jeg er vön að gera mig
heimakomna. Við göngum inn“.
Þau gerðu svo. Þar sat Sæunn á
stól og helt á prjónum. Þau
buðu gott kvöld.
Sæunn breiddi bros yfir and-
litshrukkurnar og lyftist öll í
sætinu við gestkomuna. Stein-
J
'ó/f

koma og setjast á öxl mína. Hún
hafði laufblað í nefinu og ljet
það falla á brjóst mitt. Dúfan
er sendiboði guðs, eins og þú
veist. Og það veit æfinlega á
gott, þegar mig dreymir hana“.
Steingerður brosti.
„Þú prjónar enn, gamla kon-
an“.
„ó-já, að nafninu. Jeg geri það
mjer til dægrastyttingar að
gerður afsakað'iT'aiThto hefði1 prjíi”f »Wvetlinsa. Jeg man eft-
komið svona óboðin og með gest.!ir sífa”,"n” °* Þelr ”>UIla
sumir eftir mjer. Ekki gleymi
jeg hetjunum, sem glíma við
stóru höfuðskepnuna. Þó það
r

Gamla konan leit á hann og svo
til Steingerðar.
„Þjer er sjálfboðið, góða mín,
nú og æfinlega. En hver er með ,
þjer? Það er nýtt að þú ert með foran fatt **™_™T*
karlmann í eftirdragi“.
væri nú. Sjórinn hefir lagt svo
Steingerður sagði henni deili
á gestinum.
„Rjett er það“, sagði Sæunn.
„Þetta kalla jeg nýlundu. Betur
að vissi á anað meira. En alla-
tíð er maður manns gaman, þó
að jeg uni mjer ein. Og þó er
jeg ekki alein. Jeg sat nú með
bam í fenginu, þegar þið komuð,
góða barnið, sem fæddist 1 jotu
forðum tíð. Það er allatíð mitt i
barn, einkanlega síðan mín
hurfu“.
Sæunn reis á fætur og bauð
sæti, honum á stólnum, henni á
rúminu. „Og svo má jeg bjóða
kaffisopa, vona jeg“.
Steingerður sagði, að hún
hefði annríkt og þyrfti að flýta
sjer. Hún setti körfuna á borð-
ið og sagði:
„Jeg kom hingað með þessa
körfu, Sæunn mín. Hún er ein af
þeim tólf, sem fyltar voru með
leifum, þegar fjögur þúsund
manns fengu saðningu sína af
fáeinum fiskum og brauðum í ó-
bygðinni“.
Sæunn mælti: „Það er ekki í
fyrsta sinn, sem þú kemur með
sólskinið til mín“.
Hún kysti Steingerði á báða
vanga.
„Heyrðu Sæunn! Hvernig er
nu með húsaleiguna? Hefirðu
nokkur ráð með hana núna um
áramótin?“
Gámla konan hálfbrosti.
„O —* jeg ber engan kvíðboga
fyrir henni. Guð sjer um það ait,
hefir gert og mun enn sjá um
hana. Jeg bið og bíð“.
Steingerður sagði.
„Þú skoðar í botninn, körfu-
botninn; þar kynni að vera seð-
ill, sem svarar húsaleigu fyrir
þennan mánuð“.
Sæunn varð í framan eins ogj
sóley, sem kvöldroði fellur á. j
„Jeg vissi í morgun, að mjer ’
mundi eitthvað leggjast til í i
dag, jeg vissi það“.
„Hvernig vissurðu það, Sæunn
mín?“
„Ó, — mig dreymdi dúfu,
blessaða dúfu; mjer þótti hún
honum ekki afhuga. Hamingjan
gefi, að þeir, sem út á honum eru
komist heilir í höfn í kvöld, svo
að þeir geti lifað gleðileg jól í
landi, hjá þeim, sem þeir unna
og sem elska þá. En heyrðu, góða
besta! Ætlarðu ekki að taka
körfuna með þjer?“
„Nei, nei, þú skalt hafa körf-
una fram yfir jólin. Jeg sendi
á
| gamlárskvöld og vertu nú sæl óg
gleðileg jól“.
Sigurður tók í hendina á Sæ-
unni og hneigði sig þegjandi.
Honum varð orðfall.
Sæunn fylgdi þeim til dyra.
„Ætþið að ganga heim, ei
ekki h> ' spori?“
Þau sögðust vera fær um það
„En maðurinn! Er fóturinn
fær um það. Þolir hann það?“
„Altaf ert þú að hugsa um
aðra, Sæunn. Jeg ætla að leiða
manninn. Jeg hefi lítið getað
annast hann í legunni; nú reyni
jeg að bæta úr skák“. —
Dimt hafði verið í lofti, þeg-
ar þau lögðu af stað. En svo
höfðu orðið umskifti hið efra,
svo að náttfyllan var lónuð upp
í loftinu og skein tungl í heiði.
Geis’ar mánans glóðu á göt-
uhni og glömpuðu á kirkjuturn-
inum. Þar var nú gripið í klukku-
streng og fólkið í borginni kall-
aði til aftansöngs.
GLEÐILEG JÓL!
Július Bjömsson.
«<£>-<S><S>«-<S>«-(S>-<S><s
0
GLEÐILEGRA JÓLAí
óskar öllum sínum viðskifta-
vinum
Versl. Bjórk og Bjöminn.
m s
æ *
?íí æ
æ &
æ
æ
æGLEÐILEG JÓL!|
G. Fossberg. j j|
9 æ
« Si
9 *
æ æ
Qllllllllllllilllllllllllllllllillllllilllllllllllllllllllillllllllllllllll!^
1 GLEÐILEG JÓL! I
HEILDVERSLUNIN
LANDSTJARNAN
sendir viðskiftavinum sínum
innilegustu jóla- og nýárs-
kveðjur með þakklæti fyrir
árið, sem nú er að Ivða.