Morgunblaðið - 09.02.1934, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Útget: BLÍ. Árvakur, fteykjavík.
Rltstjðrar: Jön KJartansson,
Valtýr Stefánsson.
Rltstjörn og afgreiBsla:
Ansturstrætl 8. — Sfml 1600.
Auglýslngastjóri: E. Hafberg.
Auglýslngaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Sfml 3700.
Helanasfmar:
Jón KJartansson nr. 3742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Árni Óla nr. 3046.
23. Hafberg nr. 3770.
Áskr if tag jald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuSi.
Utanlands kr. 2.50 á mánuSi.
1 lausasölu 10 aura eintakiS.
20 aura meS Lesbók.
Doumergue fallð að mvnda sfiðrn.
5ennilega uerður mynðuð0,
samsteypustjórn.
Rlt með kyrrum kjörum í París.
Kollupiltar
□g þingræðið.
Kollublaðið skrifar mikið um
einræðis- og ofbeldisstefnur í
seinni tíð. Þingrœðið á að vera í
alvarlegri hættu, veg'na þess, að
Þjóð»rnishr#yfii»g íslendinga
stnddi Sjálfstæðisflokkim við síð-
ustu bæjarstjórBarkosningar í
Raykjavík.
Þessi skrif kollupilta eru næsta
einkennileg' og ýmislegt bendir
til, að ekki fylgi hugur máli.
Þeir skamma og úthúða Þjóð-
ernishreyfingu íslendinga. En sam
tímis gera þeir gælur við E-lista-
menn, og kommúnista hefja þeir
upp til skýjanna.
Nó er það vitanlegt, að aðai-
mennirnir innan Þjóðernishreyf-
ingarinnar hafa verið og eru ein-j
dregnir Sjáifstæðismenn, menn,
sem aldrei hefir komið til hugar að
leg'gja stein á götu þingræðisins.
Þjóðernishreyfingin var stofnuð
til )>ess að vinna á móti yfirgangi
og frekju koBKnúnista, og var hún
þar í fullu samræmi við stefnu
Sjálfstæðisflokksins.
E-listamenn fóru hinsvegar ekki
dult með það í útvarpsumræðun-
um í sambandi við bæjarstjómar-
kosningarnar, að þeir vildu af-
nema þingræðið og stofna hjer
einræði að hætti þýskra Nazista.
Og um kommúnista vita allir, að
þeir vilja kollvarpa þingræðinu.
Stefna þeirra er bylting og ein-
ræði.
Sjálfstæðisflokkurinn er flokkur
1/ðræðis og þingræðis. Hann hefir
barist fyrir jafnrjetti kjósend-
anna.
Kollupiltar og aðrir Tímamenn
hafa margoft sýnt í verki, að þeir
ern f jendur lýðræðis og þing'ræðis.
Þeir gerðu alt sem þeir gátu til
þess að koma í veg fyrir, að um-
bætur fengjust á kosningarrjettin-
um. JVIeðan þeir fórn með stjóm
landsins, hlóðu þeir á allan handa
máta undir kommúnista. Einkum
lögðu þeir kapp á, að koma komm
únistum að skólum landsins, ef
ske kynni að þeir gætu haft áhrif
á æskulýð landsins.
Ait framferði Tímamanna fyr
og síðar, sýnir, að það er ranða
hyltingin. sem þeir eru að keppa
eftir.
Þessum mönnum ferst það
illa, að vera að núa Sjálfstæðis-
mönnum því um nasir, að þeir
sitji á svikráðum við þingræðið.
Sjálfstæðisflokkurinn er eini
stjórnmálaflokkurinn í landinu,
sem er hreinn lýðræðisflokkur. Og
hann einn hefir bolmagn til, að
hrjóta á bak aftur sjerhverja þá
Frá því var sagt í síðasta blaði,
að Daladier hafi neyðst til að
biðjast lausnar fyrir ráðuneyti
sitt. • %
Daladier forsætisráðherra gaf
þá ástæðu fyrir lausnarbeiðni
sinni, að hann vildi ekki bera á-
byrgð á þeim hernaðarráðstöf-
unum, seúi;gera yrði vegna óeirð
anna í Parfe.
Doumergue beðinn
að mynda stjórn.
Lebr«n forseti fór nú fram á
það við Doumergue, fyrrum for-
seta lýðveldisins, að hann mynd-
aði stjórn.
í fyrstu neikaði Doumergue al-
gerlega, að verða við bón for-
setans. En forsetinn mun hafa
gengið fast að honum, og þar
sem ráðandi stjórnmálamenn ann-
ara flokka höfðu heitið Doumer-
gue stuðningi, ljet hann undan
og ákvað að reyna að mynda
stjórn.
Doumergue hyltur.
Berlín, 8. febr. F.Ú.
Doumergue kom í morgun til
Parísar frá Toulouse, og var mik
ill mannfmldi samankominn á
járnbrautaftetöðinni, til þess að
hylla hann er hann kom. Af stöð
inni fór Doumergue beint í Ely-
seé höllina, til að ræða við Le-
brun forseta um þá menn, er
hann hugsar sjer að taki þátt í
st j órnarmynduninni.
Verður, samsteypustjórn
mynduð?
Borgarablöðunum í París virð
ist vera það ljettir, að Doumer-
gue hefir tekið að sjer stjórnar-
myndun, og hafa allir stjórn-
málaflokkar lofað hlufleysi fyrst
Dowmwgve.
um sinn, nema Kommúnistar og
róttækir jafnaðarmenn.
Rólegra í París.
London, 8. febr. FÚ.
Engar alvarlegar róstur hafa
orðið í París í dag, en lögreglan
hefir haldið sjerstakan vörð alls-
staðar þar sem mest var talin
hætta á óeirðum.
Alment er álitið, að Herriot
muni verða í stjórninni, en eini
maðurinn, sem nokkurn veginn
er vitað um með vissu er Joseph
Cailleux, sem verið hefir formað
ur fjármálanefndar efri málstof-
unnar, og er honum ætlað fjár-
málaráðherraembættið. Hann
var fyrst fjármálaráðherra ár-
ið 1899, og hefir verið það fjór-
um sinnum síðan.
Doumergue vongóður.
París, 8. febr.
United Press. P.B.
Doumergue hefir í dag átt
viðtal við leiðtoga flokkanna
og gerir sjer góðar vonir um að
geta myndað stjórn.
Alt er nú með kyrrum kjörum
í borginni.
Fárviðri í Danmörku
Hús fjúka, rafmagnsveitur lask-
ast, og útvarpið verður að hætta
Kalundborg, 8. febr. FÚ.
Furðuflugvjelin.
Hún fanst ekki á fjall-
inu, en slóð fanst, sem
gæti verið eftir flugvjeL
Osló 8. febr. FB.
Leiðangur sá, sem sendur var
upp á Fagerfjell að leita að flug-
vjelinni, sem enginn veit hvaðan
kemur og hvert fer, kom aftnr
í gær. FlugVjelina fundu leið-
angursmeenn ekki, en þrjár breið-
ar rákir fundu þeir á fjallinu.
Voru þær um 75 metrar á lengd
og þriggja til fjögra metra breið-
ar. Hermannaflokkur verður nú
sendur þangað til frekari athug-
ana.
Riiser Larsen hefir sagt í við-
tali við blaðamenn, að hngsanlegt
sje, að rákirnar hafi myndast, er
fiugvjel var að hefja sig til
flugs.
Hið §ameinaða
Irland.
O’Duffy heldur fund, sem Iög-
reglan skiftir sjer ekkert af.
London, 8. febr. FÚ.
í dag hóf flokkurinn „Samein-
aða írland“ landsfund í Dublin,
og setti O’Duffy hann með ræðu.
Þar voru margir fundarmanna
í hinum bannfærðu bláu skyrt-
um, en þó hafði lögreglan ekk-
ert skift sjer af fundinum eða
fundarmönnum er síðast frjett-
ist. Hann sagði, að stefnuskrá
flokksins væri „fríviljugleg sam
eining alls Irlands í eitt sjálf-
stætt ríki, er stæði í frjálsu sam-
bandi við Bretland, Canada,
Ástralíu, Suður-Afríku og Ný-
fundnaland", og heima fyrir
„frjáls, sameinuð og velmegandi
Þjóð“.
(Oslo).
Ofsaveður gekk yfir Dan
mörku í nótt, og olli víða tals^
eldingar fylgdu ofviðrinu, og
skýstrókur, en við strendurnar
var víða mjög brimasamt. Nokk
ur skip strönduðu, en ekki er
verðu tjóni, reykháfar fuku af kunnugt um manntjón í því sam-
bandi.
húsum, sjerstaklega háir reyk-
háfar á verksmiðjum, húsþök
fuku víða, sjerstaklega tígul-
steinaþök, og víða röskuðust hús
á annan hátt, og á nokkurum
stöðum tók hús alveg upp, eða
efsta hæð fauk ofan af húsi, t.
d. í Horsens, en í Randers fauk
hús alveg um. Nokkur slys urðu
einnig af þessu ofveðri og á tveim
stöðum að minsta kosti hlaust
Á vesturströnd Noregs og upp
sveitunum þar, gerði einnig í
nótt og í morgun aftakaveður,
og olli nokkrum skemdum en
ekki manntjóni.
Súðin, sem hefir legið úti á
.., .. Skerjafirði um langan tíma, kom
manntjon af því. Rafmagnsyeit- hinga8 j gær> og, fer nú til eftir.
ur löskuðust víða, og samgöng- litg Qg hreinsunar Upp j Slippinn.
ur teptust, og um skeið varð pyrsta ferð skipsins á þessu ári
byltinga- og einræðisstefnu, sem danska útvarpið að hætta starf- mun vera hraðferð austur þann
gerir vart við sig í landinu. I semi sinni. Þrumur miklar og 8. mars.
Siglingafjelögin
Cunard ogWhite Star
ganga í bandalag.
LRP., 8. febr. FÚ.
Fulltrúi enska fjármálaráðu-
neytisins skýrði frá því 1 neðri
málstofu þingsins í dag, að form-
legir samningar hefðu tekist
milli Cunard og White Star gufu
skipafjelaganna um siglingar í
norðanverðu Atlantshafinu, og
byggingu nýs stórs skips. Ætl-
unin er, að mynda nýtt fjelag,
er hafi þessa samvinnu með hönd
um, ög á það að heita Cunard-
White-Star. Sextíu og tveir af
hundraði hlutanna verða frá
Cunard línunni, en 38 af hundr-
aði frá White Star. Ríkið legg-
ur sambræðslufjelaginu til nýtt
fjármagn, til þess að ljúka við
byggingu þessa marg umtalaða
nýja stóra skips.
Æfingar K. R. falla niður í öll-
um flokkuxu í K. R. húsinu í dag,
vegna skreytingar á húsinu fyrir
aðaldansleikinn.
Útgerð Breta.
Verður þröngvað kosti
erlendra veiðiskipa?
Osló, 8. febr. FÚ.
í lávarðadeild enska þingsins
var í dag samþykt ályktun um
það, að skora á ríkisstjórnina, að
gera hið bráðasta gangskör að
því, að rannsaka bresk útvegs-
mál og gera ráðstafanir til þess,
að styðja og vernda enskar sigl-
ingar og siglingafjelög á allar
lundir.
Framsögum. málsins komst
svo að orði, að ástandið í ensk-
um útvegsmálum væri nú mjög
alvarlegt og ískyggilegt, og
bæri brýna nauðsyn til þess, að
• gera alt sem unt væri til þess að
rjetta hag þeirra.
Fulltrúi stjóraarinnar í um-
ræðunum sagði meðal annars,
að stjórnin mundi veita þessum
málum sjerstaka athygli, en
nokkuð af erfiðleikunum stafaði
af þeirri stefnu Breta, að þeir
hefðu látið haldast fult frelsi í
siglingamálum, og það hefðu
ýmsar erlendar þjóðir hagnýtt
sjer á kostnað Englendinga, en
ef til vill yrði nú að því að koma,
að Englendingar yrðu að gera
ráðstafanir í þá átt, að leyfa ekki
slíkt frelsi, þeim þjóðum, sem
ekki sýndu Bretum samskonar
tilhliðrunarsemi.
Fyrstí fyrirlestor
Ferdinandsen prtfessors
Ferdinandsen prófessor hjelt
fyrsta fyrirlestur sinn um plöntu-
sjúkdóma í Kaupþingssalnum í
gær. Hann er afburða góður fyr-
irlesari, efnismeðferð hans skil-
merkileg, og framsögn mjög lif-
andi.
Jafnframt því, sem hann skýrði
frá nokkurum aðaldráttum í fram-
þróun þeirra fræðigreina, er f jall-
ar um plöntusjúkdóma, gaf hann
áheyrendum mjög ljóst og skil-
raerkilegt yfirlit yfir kartöflusýk-
ina, lífsferil myglusvepps þess, er
veikinni veldur, og' hvað helst
er hægt að gera til að verjast
veikinni. Hann tók það fram, að
rjett sje það, sem áður hefir ver-
ið haldið fram hjer, að kartöflu-
kynin eða afbrigðin sjeu misjafn-
lega næm fyrir veikinni. En í því
efni kemur það aðallega til greina,
hvort kartöflurnar eru bráðþroska
eða ekki, þeim mun bráðþroskaðri
sem kartöflu afbrigðið er, þeim
mun meiri sýkingarhætta.
Hjer verður fyrirlesturinn ekki
rakinn. Hann þyrfti að ná til
allra þeirra er kartöflur rækta í
landinu.
í dag heldur Ferdinandsen próf.
tvo fyrirlestra. Annan kl. 6. Fjall-
ar hann um varúðarráðstafanir
gegn sjúkdómum plantna. TTirm
kl. 8% um bakteríusýking plantn-
anna.
Báðir fyrirlestramir verða
haldnir í Kaupþmgssalnum.
Til Strandarkirkju frá Pumba
1 kr. E. R. 6 kr. F. G. Á. 10 kr.
Ónefndum 1,50. Guðm. Ólafssyni,
Yestmannaeyjum 1 kr.