Morgunblaðið - 20.03.1934, Blaðsíða 2

2
MORCJUNRL AÐTÐ
3H0rc$iinHaí>i&
OtKef.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Rltstjórar: Jód KJartanaeoo, \
Valtýr Stefánaaon.
Rltatjórn og: afgrelOala:
Austuratrætl 8. — 8tml 1600.
Auglýslngastjórl: E. Hafbergr.
Auslýstngaskrtfstofa:
Austurstrætl 17. — Stml 8706.
Helmasfmar: *
Jón Kjartansson nr. 8742.
Valtýr StefAnsson nr. 4220.
Árt.1 óla nr. 3046.
E. Hafberg nr. 8770.
ÁskrtftaKJald:
Innanlands kr. 2.00 & mAnuOi.
Utanlands kr. 2.60 á mánuSI.
1 lausasölu 10 aura elntaklO.
20 aura meO Lesbók.
Vellllbrellao.
Bændafundínum er lokið. Hann
hefir afgreitt ýmsar tillögur um
áhugamál bænda. Verður að líta
á þær sem kröfur þeirrar stjett-
ar og er ekki nema eðlilegt, að
bændur orði kröfur sínar eins og
aðrar stjettir, sem við erfiðleika
búa. Er skylt að taka alt tillit
til þeirra, því að þær eru ávöxtur
af viðleitni þeirra, sem fundinn
sátu, til þess að finna það sam-
eiginlega með fundarmönnum.
En þó að meginstarf fundarins
hafi vafalaust gengið í það, að
semja og ræða þessar tillögúr, þá
mun þá annað verða frægast frá
þessum fundi. En það er sú pólit-
íska veiðiför, sem farin var á
hendur fundinum af Bænda-
flokknum. Það var hvorki meira
nje minna en gerð tilraun til
þess, að „loka“ allan fundinn inni
eins og laxa í vík. Verður því æði
skoplegt að sjá þau ummæli, sem
Tr. Þ. hefir haft um það í Fram-
sókn, að forráðamenn í öðrum
flokkum hafi verið að dorga á
bændafundinum.
Laxanótin, sem átti að loka inni
allan hópinn, var tillaga um það,
að bændur skyldu mynda „lands-
samband íslenskra bænda“, þ. e.
einn allsherjar bændaflokk. Og
með því að þessu marki „verði
ekki náð nema með stjómmála-
legum samtökum, felur hann
Bændaflokknum meðferð þessara
mála“!
Þessi tillaga er með öðrum orð-
um eitt allsherjar afsalsbrjef, þar
sem þúsundir bænda í öllum flokk
um eru afhentir Bændaflokknum
— þessum flokki, sem enginn veit
enn hvað er, nema að uppistaöan
í honum eru brottreknir menn úr
Framsókn!
Tillagan í þessari mynd kom
ekki fram, enda ótrúlegt að til
skuli vera slíkir pólitískir fáráð-
lingar, að semja annað eins plagg
En önnur tillaga kom fram, þar
sem Bændaflokkurinn var ekki
nefndur, en að öðru leyti svipuð.
Að vísu má segja, að þetta væri
mikil umbót á tillögunni, en fá
sinna var hún alt að einu. Virðist
Tíminn vera mjög feginn1 því,
að þessi tillaga var feld með 19
atkv. gegn 16, og sýnir með því
sinn eigin barnaskap. Því að hvað
myndi það gera til, þó að eitthvað
í þessa átt væri „samþykt“. 20—
30 menn, er alls ekki voru til þess
kosnir að ráðstafa bændum pólit-
ískt, mega vitanlega samþykkja,
hvað sem þeim líst. Hinir, sem
heima sitja, skifta sjer bara ekk-
ert af því. En það var fundar-
mönnum persónulega til sæmdar,
að þeir hrundu af sjer þessari
árás.
Mussolini
líst ckki á afvopuun-
arráðstefnuna.
Ógcrlegt að koma í veg fyrir vígdánað
Þjóðverja og Ítalír reíðabánír að verja
sjálfstæðí Austarríkís.
Rómaborg 19. mars. FB.
Mussolini hjelt mikla ræðu í ó-
peruhöllinni í gær, í sambandi
við fasista-hátíðahöld þau, sem
fram fara fimta hvert ár. M. a.
gerði Mussolini afvopnunarmálin
að umtalsefni og kvað afvopnun-
arráðstefnuna hafa mishepnast
að henni hefði ekki orðið neitt
ágengt að koma því áleiðis, sem
máli skifti. Mussolini lýsti yfir
því, að vígbúnu þjóðirnar hefðu
ekki afvopnast, og þannig ekki
farið að ákvæðum Versalasamn-
inganna. Einnig kvað hann óger-
legt, að koma í veg fyrir endur-
vígbúnað Þjóðverja, þær þjóðir,
sem hjeldi það, blekti sjálfar sig.
„Náist ekki samkomulag um af-
vopnunarmálin og fari afvopn-
unarráðstefnan algerlega út um
þúfur, býður bandalagið svo mik-
Mussolíní.
inn hnekki við það, að vafasamt jrj ag núverandi landamærum
er um, að mikil not verði af starf- þess Verði breytt“.
semi þess“. Um mestu vandamál Frakka og
Um Austurríki kvað hann svo ítala lýsti hann yfir því, að alt
að orði: „Vjer Italir erum stað- benti til þess, að þau yrði von
ráðnir í að verja sjálfstæði Aust- bráðara leyst svo að báðar þjóð-
urríkismanna og koma í veg fyr- irnar mætti vel við una.
Upplausnin
(framsðkna flakknum
Láras i Klaastrí
fer ár llokknam.
Bankarannsóknin.
Rannsókn lokíð i á-
vísanaþættí málsins.
Eins og frá hefir verið skýrt
hjer í blaðinu, snerist fljótlega
Eftir klofninginn í Framsókn- rannsóknin út af hvarfi seðlanna
arflokknum í lok aukaþingsins í úr sjóði útbúsins við Klapparstíg
vetur, kom varla svo út Tímablað, að ávísunum frá Mjólkurfjelagi
að ekki væri þar verið að fræða Reykjavíkur, sem aðalfjehirðir
landsmenn um þá miklu eining, Landsbankans hafði innleyst, án
sem ríkjandi væri í flokknum, eft- þess að f jelagið ætti fje fyrir
ir „hreinsunina". Var sí og æ ver- þeim.
ið að skýra frá fundum, sem áttu Tafði það nokkuð rannsókn
að vera haldnir víðsvegar um þessa, að Eyjólfur Jóhannsson
land og þar átti auðvitað að hafa framkvæmdastjóri Mjólkurfje-
ríkt fullkomin Framsóknar (þ. e. lagsins var erlendis, en hann kom
Jónasar)- eining. heim með Gullfossi í fyrrinóttt.
Einn slíkur fundur átti að hafa Eyjólfur var yfirheyrður þeg-
verið haldinn í Vík í Mýrdal í ar eftir komu skipsins hingað. -
desembermánuði og til hans boð- Sagði fulltrúi lögreglustjóra Mbl.
að af Lárusi Helgasyni í Kirkju- í gær, að framburður Eyjólfs
bæjarklaustri. hefði að öllu leyti komið heim við
Eftir fund þenna voru Tíma- 'skýrslu aðalfjehirðis, Guðmund-
menn sí og æ að gera gælur við ar Guðmundssonar. Þar með væri
Lárus í Klaustri, því þeir skoð- komið 1 botn 1 Þessum þætti máls-
uðu hann sem sinn mann. ins’ sa&ði fulltrúinn.Var og Guð-
En alt er í heiminum hverfult. mun<ti Guðmundssyni slept úr
Flokksþing Tímamanna var gæsluvarðhaldinu.
sett hjer á laugardaginn var. Þar ! -^n bott ávísanaþætti þessa
varð Sigurður Kristinsson Sam-|máls s-íe nú lokið- eru menn Jafn-
bandsforstjóri til þess að til- inær °£ 1 uPPbafi um það, á hvern
kynna fundinum, að Lárus í; hátt seðlarnir hafi horfið. Vafa-
Klaustri væri farinn úr Fram- laust verður haldið áfram rann-
sóknarflokknum! sokn a I>eim Þætti málsins.
Lárus er staddur hjer í bænum j
og átti Morgunblaðio tal við hann ! H n|InnÖBÖrOtnÍnQ
í gær og spurði hvort rjett væri | _
hermt, að hann væri farinn úr! hættulega Veík.
Framsóknarflokknum. Fór Lárus London 19. mars. FÚ
ekki dult með, að svo væri. Ekkjudrotningin hollenska, sem
Hvað skyldu Tímamenn nú nú er orðin 75 ára að aldri> €r nú
segja um Lárus? hættulega veik, og eru nánustu
Sennilega verður það eitthvað ættingjar hennar þegar komnir
s". ipað og Alþýðublaðið sagði um til hennar, með því, að búist er
Sigurð Jónasson: Þú hefir altaf við, að hún lifi ekki sjúkdóminn
verið flokknum til bölvunar! af.
Bænda flokkurinn
kýs sjer míðstjórn.
Þegar sú tilraun Tryggva Þór-
hallssonar, að draga landsfund
bænda í hinn pólitíska dilk
Bændaflokksins mishepnaðist,
var gripið til þess ráðs, að hóa
saman nokkurum mönnnum utan
af landi, sem hjor voru staddir og
fá þá til að ^.ra í miðstjórn
Bændaflokksins.
Var þessi miðstjorn kosin á
laugardaginn var og er hún þann-
ig skipuð: Tryggvi Þórhallsson,
bankastjóri, Þorsteinn Briem ráð
herra, Jón Jónsson í Stóradal,
Pjetur Þórðarson í Hjörsey, síra
Eiríkur Albertsson, Hesti, Kol-
beinn Högnason Kollafirði, Þor-
valdur Ólafsson Arnarbæli, Guð-
mundur Þorbjarnarson Stóra-
Hofi og Lárus Helgason, Kirkju-
bæjarklaustri.
Úr verstöövunum
Frá Grindavík var símað í gær
að síðast liðna viku hefði þar ver-
ið sæmilegar gæftir og góður afli.
Seinustu fjóra dagana hafa bátar
fengið 4—14 skippund í róðri.
Frá Keflavík. Vikuna, sem leið
var róið þar allflesta daga. Afli
var nokkuð misjafn, 20—30 skip-
pund á bátt, en alt rígaþorskur
og vel feitur.
/ Sandgerði var ágætur afli
vikuna sem leið og er enn.
1 Vestmannaeyjum hafa gæftir
verið stopular, en núna um helg-
ina reru þaðan flestir bátar og
öfluðu vel, 1200—1600 fiska á
skip og sumir bátar jafnvel 2000
—3000 fiska.
Úr Homafirði er símað í gær, að
afli sje þar fremur tregur, 8—10
skippunnd á bát, og loðnuveiði
hafi þar engin verið seinustu
daga,
Óðinn
tekar þýskan tog-
ara i landhelgi.
í fyrradag tók óðinn þýskan
togara, „Regulus" frá Geste-
miinde, sem var við landhelgis-
veiðar undan Selvogi.
Óðinn kom með togarann hing-
að og var mál hans rannsakað
hjer. Verður dómur sennilega upp
kveðinn í dag.
Afríkuför
Georgs Englandspríns.
London 19. mars. FÚ.
Georg prins, yngsti sonur kon-
ungs, lauk í dag hinni opinberu
för sinni um Suður-Afríku, en
þangað hafði hann farið, sem er-
indreki konungs, og er það í
fyrsta sinn, sem hann fer þannig
opinberlega utan í umboði föður
síns.
Herzog herforingi, forsætisráð
herra Suður-Afríku, sambands-
ríkjanna, hefir í embættisnafni
sent honum skeyti, þar sem hann
þakkar honum fyrir komuna.
Prinsinn hefir í ferð sinni far-
ið um 6500 enskar mílur, og
heimsótt 44 borgir.
Valdamennirnir.
Eins og lesendur vorum er
kunnugt, er það Morgunblaðið,
sem fyrst allra blaða hreyfði því,
að gera þyrfti að því gangskör, að
grafast fyrir rætur þeirra óreiðu-
og hneykslismála, sem komið hafa
hjer upp í bönkunum.
Er Morgunblaðið, hefði vikið
að þessu, var, sem stigið hefði
verið ofan á líkþorn á Alþýðu-
blaðinu.
Síðan hefir hver gleiðgosa-
greinin rekið aðra í því blaði um
bankamálin, og áfergjan verið
svo mikil, að augljóst hefir verið
öllum lesendum, að ritstj. þess
ætlaði sjer ekki að framfylgja
algildri rannsókn, ekki að fylgja
eftir lækning meinsemda. Því
blaðið hefir lagt alla alúð við að
ofsækja einstaka pólitíska and-
stæðinga, með því að bera þá logn
um sakargiftum út í loftið, en
ekkert hirt um gaumgæfilega
málsmeðferð.
í gær skýrði Alþýðublaðsritstj.
frá því, að of „valdamiklir“ menn
beint ætli sjer að hindra rannsókn
málanna!
Hvar eru þessir valdamenn, er
Alþýðublaðið talar um? í dags-
ljósið með þá!
Eitt veit almenningur þessa
lands, og gleymir því ekki, hverj-
ir eru „valdamenn" Landsbank-
ans og Útvegsbankans.
Það eru forráðamenn Fram-
sóknar- og Alþýðuflokksins, þeir
Jón Árnason og Hjeðinn Valdi-
marsson, ásamt Metúsalem bún-
aðarmálastjóra, sem mynda meiri
hluta í bankaráði Landsbankans.
Þeir eru „valdamenn" þeirrar
stofnunar. Á Alþýðublaðið við
þá? Ætla þeir að hefta fullgilda
rannsókn málanna, og láta hana
kafna í pólitískum og persónuleg-
um ofsóknum? Skrif Alþýðublaðs
ins og bendingar benda fyllilega
á að svo sje.
Og hvað segir bankastjórinn
Jón Baldvinsson og Hrifludótið í
bankaráði Útvegsbankans, „valda
mennirnir“ ?
Alþýðublaðið ætti fyr í dag en
á morgun að spyrja þessa „valda-
menn“ hvað þeir hugsa fyrir sjer
um rannsókn þessara mála.
Færeyingar fá nýja
höfn í Grænlandi.
Höfnin verður tilbúin
í juLí og þar verður
'reist útvarpsstöð.
(Tilkynning frá sendih. Dana)
Samuelsen þjóðþingmaður lýsti
yfir því í dar^ka útvarpinu á
föstudagskvöldið, að Færeyingar
eigi að fá til afnota nýja höfn í
Grænlandi. Er það enn ekki ráðið
hvort hún verður við norðurodda
Umanaks, eða hjá Tovkussak,
milli útveranna Napasok og At-
angmik.
Grænlenska stjórnin býat við
því, að hafa ákveðið hafnarstað-
inn í júlímánuði, og verður þar
sett upp útvarpsstöð.
Sjerstakar ráðstafanir eru gerð-
ar til þess að hindra það, að Fær-
eyingar veiði á miðum Grænlend-
inga.
(Napasok er skamt fyrir sunn-
an Sykurtopp, en Umanak er tals-
vert langt fyrir norðan Holsteins
borg).