Morgunblaðið - 11.11.1934, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
3
Samþyktir
Bandalags kvenna.
Aðalfundur Bandalags kvenna
í Reykjavík var haldinn í Odd-
fellowhúsinu dagana 5. og 6.
nóv. s.l. Fundurinn var fjölsótt-
ur og miklar umræður um þau
mál, sem fyrir íundinum lágu.
Seinni fundardaginn flutti Hall-
dóra Bjarnadóttir erindi: —
„Heyrt og sjeð í utanför“ og
skógfræðingur Hákon Bjarna-
son „Um trjárækt, sjerstaklega
hvað Reykjavík snertir.“ Sam-
þykt var tillaga, er heimilar
stjórn Bandalagsins að verja
alt að 500.00 til trjágræðslu í
listigarði bæjarins við tjörnina,
ef leyfi fæst.
Þessar till. voru samþyktar á
fundinum:
Húsmæðrafraeðsía í Reykjavík.
1) „Fundur Bandalags kvenna,
sem haluinn var í Reykja-
vík, dagana 5.—6. nóv. þ.
á., skorar á Alþingi að sam-
þykkja frumvarp það til
laga um almennan hússtjórn
ar og vinnuskóla fyrir konur,
í Reykjavík, sem nú liggur
fyrír Alþingi, og að veita
fje til byggingarinnar nú
þegar á þessu ári.“
2) „Fundur Bandaiags kvenna
í Reykjavík, skorar á skóla-
nefnd Reykjavíkur að hluf-
ast til um, að stúlkur í
Barnaskólanum hafi 3ja
vetra skyldunám í mat-
reiðslu.“
3) „Ennfremur óskar fundur-
inn, að skólanefnd sjái sjer
fært að koma á framhalds-
kenslu í matreiðslu* fyrir
unnglingsstúlkur bæjarins
og sjeu skóláeldhúsin notuð
til þess, eftir kl. 6 á kvöld-
in.“
Heilbrigðismál Reykjavífeur.
1) „Bandalag kvenna skorar
á bæjarráð að skipa svo fyrir,
að allir þeir, sem vinna við til-
búaing, veitingar og sölu á til-
búnum mat, sjeu skyldir til að
hafa heilbrigðisvottorð, svo sem
þeir., sem vinna á matsölu- og
kaffihúsum, mjólkur og brauð-
ge rðarhús u m, bra u ðgerð arbúð-
um, mjólkur- og matsölubúð-
um, er framleiða og selja mat
tilbúinn til neyslu, og fram-
í'ylgja því svo, að sektum sje/
beitt, ef á móti er breytt.“
2) „Baridalag kvenna skorar
á bæjarráð að athuga starf það
sem heilbrigðisfulltrúa er ætlað
að vinna, og sje það starf of-
vaxið einum manni, að bæta þá
við starfskröftum, svo viðun-
andi sje, helst konu.“
Baaavinafjelagið ,Sumargjöfin„
„Bandalag kvenna mælir ein-
dregið með því, að bæjarstjórn
Reykjavíkur veiti Barnavinaf je-
laginu Sumargjöf, fjárstyrk
þann, sem það nú sækir um til
styrktar dagheimili sínu.“
Frumvarp landlæknis sent alls
feerjarnefnd efri deildar
Alþingis.
Fundur Bandalags kvenna í
Reykjavík, er haldinn var dag-
ana 5. og 6. nóv. 1934, leggur
tii að eftirfarandi breytingar
verði gerðar við frumvarp land
læknis „um leiðbeiningar fýrir
konur um vamir gegn því að
verða barnshafandi og um fóst-
ureyðingar.“
Við 1. gr. bætist:
Ef um gifta konu er að ræða,
er lækni skylt að aðvara mann
hennar í því efni og láta hon-
um í tje leiðbeiningar til þess
að kona hans verði ekki barns-
hafandi.
(Samþ. með samhlj. atkv.)
Við 2. málsgr.^ 1. gr.:
Fyrir orðið ,,skylt“ komi:
heimilt.
(Samþ. með 9 atkv. gegn 7)
Breytingartillaga er bygð á
þeirri skoðun, að alt of mikil
skylda sje lögð á lækna, að
íara eftir vilja hvers og eins,
sem til þeirra koma í þessum
erindum.
Við 9. gr.
Síðasta málsgrein 9. gr. falli
burt.
(Samþ. með 10 atkv. gegn 6)
Með þessari málsgrein er
farið inn á fjelagslegar ástæð-
ur, sem Bandalag kvenna get-
ur ekki felt sig við að komi til
greina í þessu sambandi, heldur
eigi matið fyrir fóstureyðing-
um eingöngp að byggjast á
sjúkdómi og hættu konunnar
sjálfrar af burðinum.
Við 10. gr.
Öll 10 gr. falli burtu.
(Samþ. með samhlj. atkv.)
í 10. gr. er læknum heimilað
að deyða alt að 28 vikna gam-
alt fóstur, þ'öttí ekki sje yegna
heilsu konunnar, ef hún hefir
áður fætt vanskapað barn eða
er haldin meðfæddum sjúkdómi
eða að um kynfylgju sje að
ræða. Sje sú kypfylgja frá
manninum, ætti honum að vera
meinað að auka kyn sitt. Ef
kona,’ sem svo er ástatt um, er
þegar barnshafandi, hver get-
ur þá með vissu sagt um það,
meðan á meðgöngutímanum
stendur, að sá burður sje van-
skapaður.
Kvenlögregíuþjónar.
„Bandalag kvenna leyfir sjer
enn á ný að fara þess á leit við
Bæjarráð og bæjarstjórn Rvík-
ur, að skipaðir verði 3 kvenlög-
regluþjónar hjer í Reykjavík.
Telur Bandalagið rjett, að þess-
um stöðum sje slegið upp með
alt” að því árs fyrirv&ra, til þess
að svigrúm verði til undirbún-
ings fyrir konur, sem um þær
vildu sækja.“
Bátur strandar.
Akranesi 10. nóv. F.Ú.
Um kl. 10 í dag var mótorbát-
urinn „Guðjón Pjetur“, að reyna
ivjelina, og’ var að koma inn syðri
sundleið á Lambhúsasundi, með
minkaðri ferð. Fór hann þá út
af rjettri leið og rendi á sker og
strandaði. — Dráttarbáturinn
„Magni“ úr Reykjavík náði bátn-
um út í kvold, og fór með liann
til Reykjavíkur til skoðunar. Bát-
urinn er lítið eða ekkert. brotinn,
enda er skerið sem hann strand-
aði á, sljett ofau.
Tekju- og
eignarskatturinn.
Atkvæðagreiðsla í Nd.
í gær var gengið til atkvæða
í neðri deild um tekju- og eign-
arskattsfrumvarp stjórnarinnar
svo og framkomnar breytingar-
, tillögur.
Samþyktar voru allar breyt-
ingartillögur meiri hluta fjár-
hagsnefndar sem getið var hjer
í blaðinu í gær. Öll nefndin
stóð óskift að flestum þessum
tillögum.
Samþ. var brtt. frá Garðari
Þorsteinssyni að hækka frá-
drátt fyrir iðgjald vegna líf-
eyris eða lífsábyrgð úr 300 upp
í 500 kr. Feld var hins vegar
brtt. frá sama um að eigi skyldi
greiða tekjuskatt af arði spari-
fjárinnstæðu einstaklinga af alt
að 10 þús. kr.
Samþ. var btt. frá Jóni á
Reynistað viðvíkjandi mati á
búpeningi til eignarskatts.
Breytingartillaga minni hluta
fjárhagsnefndar (Ólafs Thors
og Jakobs Möllers), sem fór
fram á að skifta skattinum til
helminga milli ríkissjóðs og
bæjar- og sveitarsjóða var feld
með 20:11 atkv. Þess skal getið,
að sósíalistar greiddu allir með
tölu gegn þessari tillögu, enda
þótt þeir hafi oft haft stór orð
um erfiðleika bæjarsjóða til öfl-
unar tekna til sinna þarfa.
Frv. var því næst afgreitt til
3. umr.
Flandin tekið
misfafnlega.
Einstaka þingmenn
fá ekki að flytja
eyðslutillögur.
Berlín 10. okt. FÚ
Fyrsti fundur franska ráðu-
neytisins var haldinn í gær.
Var meðal annars rædd tillaga
um að gera ráðstafanir til að
koma í veg fyrir að einstakir
þingmenn fái að bera fram
tillögur um fjárveitingu í þing-
inu. Er talið að þessi ráðstöfun
muni geta dregið allmikið úr
tekjuhalla fjárlaganna. (
Yfirleitt hefir stjórn Flandin
fengið góðar viðtökur í Frakk-
landi, og þykir honum hafa tek-
ist fljótt og giftusamlega að
ráða fram úr stjórnarskifta-
vandræðunum.
London, 10. nóv. FÚ.
Frönsku blöðin í dag ræða
að vonum margt um nýju stjórn
ina og spá ýmislega um framtíð
hennar.
Figaro minnir á það, að
Flandin, hinn nýi forsætisráð-
herra, hafi hvað eftir annað
vakið athygli á sjer fyrir ái'ásir
sínar og andstöðu gegn jafnað-
armönnum, og telur því að jafn-
x
aðarmenn muni geta orðið hon-
um þungir í skauti. Samt telur
blaðið, að stjórnin muni geta
haldið velli, þar til hún hefir
fengið fjárlögin samþykt.
Populaire, málgagn Leon
Blum spyr: „Ætlar stjórnin að
leysa upp hin svonefndu fas-
istafjelög“, og gefur í skyn að
stuðningur jafnaðarmanna muni
velta á afstöðu hennar til þessa
máls.
Echo de Paris spáir því, í
dag, að stjórnin muni verða
mjög skammlíf.
Þjófar kveikja
I snmarhúsi.
Akureyri, 10. nóv. FÚ.
Þann 7. þessa mánaðar, kl.
23.58, eða laust fyrir miðnætti,
tók lögreglan hjer á Akureyri
eftir því að eldur var í sumar-
húsinu ,,Vogar“ í Öngulstaða-
hreppi. Lögreglan fór þegar á
vettvang, því hún áleit þegar,
að um íkveikju væri að ræða,
'egar Hún kom á brunastaðinn,
var húsið að mestu brunnið.
Lögreglari gerði ýmsar at-
huganir í sambandi við brun-
ann, og komst að þeirri niður-
stöðu, að brotist hafði verið inn
í húsið, í þeim tilgangi að hafa
þaðan á braut innanstokksmuni.
Hafi sá, eða þeir, sem að verki
voru, síðan kveikt í, viljandi eða
óviljandi. Sumir munir úr hús-
inu, sem áttu að vera lokaðir
inni, fundust skamt frá því, og
er getið til, að þjófurinn, eða
þjófarnir, hafi skilið þá eitir
vegna naums tímá.
Mál íoetta kom fyrir lögreglu-
rjett bjer á Akureyri í gær, en
ékkert frékar hefir upplýsts
um orsök eldsins.
Húsið var eign nokkurra
ungra manna hjer á Akureyri,
og var vátrygt hjá Nye Danske
fyrir 2500 krónur'. Húsið var
ekki raflýst.
Mnsiolini og
merki Cæsars.
Fulltrúaþing fas-
istaráðsins.
^London, 10. nóv. FÚ.
Mussolini setti í dag þing fas-
istaráðanna. Þingið sækja full-
trúar 22 ráða. Þessi samkoma
verður það þing, senl stjórnar
landinu, og sagði Mussolini, að
þetta þing mundi koma í stað
fulltrúadeildar þingsins, sem
væri leifar af lionu skipulagi og
úreltu. Hann sagði ennfremur,
að setning þessa fundar væri
sögulegur atburður, og engin
fordæmi fyrir honum, hann
væri sprottinn af þróun bylting-
arinnar, því að þetta þing ætti
að skapa lög og reglur framtíð-
arinnar og ákveða stefnu nauð-
synlegra framkvæmda og fram-
fara.
Mussolini fluttl þessa ræðu
sína á einu stærsta torgi Róma-
borgar, og stóð á meðan undir
styttu Juliusar Cæsars. Hann
sagði ennfremur: „Jeg er að
halda fram því merki sem
Cæsar byrjaði. Hann var sá
fyrsti, sem setti vinnunni skorð-
ur og skipulag. Skipulag at-
vinnu- og framleiðslufjelaganna
mun gefa Ítalíu æðra þjóðfje-
lagslegt rjettlæti. Allir menn
eru verkamenn, hvort sem þeir
starfa með hug eða hönd. Þótt
þessi sannleikur sje enn ekki
viðurkendur og of snemt að tala
um skiftingu. arðsins“.
Iirnni
á Skagaströnd.
Blönduósi, 10. nóv. FÚ.
Klukkan 7þú í morgun kom
upp eldur í húsi Sigurðar Jóns-
sonar á Skagaströnd.
Eldurinn kviknaði út frá
hengilampa sem var logandi í
íbúðarskúr áföstum við húsið,
en skúririn var lokaður, þar eð
búendur höfðu farið að heiman.
Eldurinn læsti sig í loftið og í
þurt tróð, sem var milli lofta, og
á svipstundu um alt húsið. I
hinni íbúðinni voru öldruð hjón
eigandi hússins, sem lengi hafði
legið rúmfastur, og kona hans.
Hún fór þegar á kreik, og gerði
viðvart.
Mannhjálp kom þegar og
var bjargað nokkru af innbúi,,
en alt á lofthæð -hússins brann,
svo sem rúmfatnaður, um 100
krónur í peningum, bátsvjel og
fleira.
Fjós, ásamt heyi, var áfast
húsinu. Fjósið brann, en heyið
var rifið burtu óbrunnið, en'
nokkuð skemt af vatni. íbúðar-
hús stóð þar rjett hjá, en yarð
varið. Nokkrar skemdir urðu l?ó
á því. Húsið sem brann var úr
timbri og torfi. Það var trygt
fyrir 1750 krónur, en innbú var
óvátrygt.
HornaffarÖar-
bíllinn
kom hingað á föstudags-
kvöld.
Þess hefir verið getíð h.jer í
blaðinu, að bíll væri á leiðinni
hingað frá Hornafirði.
Bíllinn kom hingað á föstu-
dagskvöld. Bílstjóri var Helgi
Guðmundsson frá Hoffelli og
voru með 7 farþegar, þessir: Jón
Guðmundsson, Jón Brunnan út-
gm., Guðmundur Guðjónsson
bílstjóri, allir frá Höfn í Horna
firði; ennfremur síra Eiríkur
Helgason, Bjarnarnesi, Bergur
Þorleifsson og Garðar Sigur-
jónsson báðir frá Flatey á Mýr-
um og Ingvar Þórðarson, Hala
í Suðursveit.
Sögðu þeir fjelagar, að; bíl-
færi hafi verið mjög erfitt í
Austur-Skaftafellssýslu og gekk
ferðin því seint. í Öræfum bil-
aði bíllinn og varð að fá vara-
stykki í hann frá Hoffelli; tafði
það í 2 daga.
Það, sem aðallega tafði ferð
þeirra var, að vötn og sprænur
allar höfðu frosið, en ekki þó
nægilega til þess að hægt væri
að fara yfir á ís. Varð því að
brjóta fyrir bílnum, til þess að
komast yfir.
Þeir fjelagar gera ráð fýrir
að leggja af stað heimleiðis um
mið.ja viku.
Hjálpræðisherinn. Samkomur í
dag. Helgunarsamkoma kl. 11
árd, Barnasalnkoma kl. 2. Útisam-
\oma kl. 4 ef veður leyfir, ann-
ars verður samkoma í salnum, —
Hjálpræðissamkoma kl. 8. Adju-
tant Mblin og frú tala. Lúðrafl.
og streng'jasveitin aðstoða. Allir
velkomnir.
Heimilasambandið hefir fund
á mánudag kl. 4. Kapteinn Över-
by talar.
/
i