Morgunblaðið - 01.08.1935, Blaðsíða 8
s
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudaginn 1. ágúst 193SL
SZifaywnirufaG
F.er8a*krifstofa Islands, Auat
ontræti 20, sími 2939, hefir af-
greiðslu fyrir flest sumarhótel-
In og gefur ókeypís upplýsing-
ar um ferðalög um alt land.
J&uips&ajiuc
Máltíðir (2 heitir rjettir)
frá 1 krónu og fast fæði í
Café Svanur við Barónsstíg.
Súr hvalur.
Góður harðfiskur.
Hlatfcúðln Herðubreið.
Hafnarstræti 18.
Sími 1575.
ódýr húsgögn til sölu. GÖm-
ul tekin í skiftum. — Hverfis-
götu 50. Húsgagnaviðgerðar-
stofan.
Athugið hina afar ódýru
sokka, hanska, nærföt, niður-
sett um helming. Lífstykkja-
búðin, Hafnarstræti 11.
RátWnffaratofa
Reykjavlkurbiejar
Símf
4966
1 nhji.'torgi 1 (1. lofH).
KarlatSBDaJeildín ojrin fwá
kl. 10—12 eg 1—e.
KTnuátiUhi ojrfn frá
U. 2—0 *. k.
VinHBvsiteBdum og siráuaMd^
oadut* sr vaítt öU aðatot vU iMo*
iaga án
Kjðtfars og fiskfars, heima-
Mbðlð, fæst daglega A Frí-
kirkjuvegi 3. Sími 3227. Sent
Stúlka óskar eftir ráðskonu-
stöðu 1. október. Vön hússtjóm.
Meðmæli. Upplýsingar, Braga-
götu 21 kl. 4—7.
Uppboð.
Sumarhúsið Ámes í Hólms-
landí í Seltjarnarneshreppi, lóðar-
rjettindalaust, verður selt á op-
inberu uppboði, sem fer fram þar
Sá, sem ekki getur verið vond-
ur, á ekki lpf skilið fyrir að vera
góður.
Franskt spakmæli.
' á staðnum föstudaginn 9. ágúst
;n. k. kt. 4síðd.
Ureiðsla fari fram við hamars-
högg.
Skrifstofu Gulibringu- og Kjós-
arsýslu 1. ágúst 1935.
Friðjósn Skarphjeðinsson
(settur).
Hún hjelt, að ný styrjöld væri,
hafin. Þegar liinir mikln olíugeym '
ar í Basel sprungu í loft upp á ;
dögunum, með dunum og dynkj-
um, lijelt gömul kona, Marie
Bedele, sem heyrði sprengingam-
ar, að ný styrjöld væri í vænd-
um. Hún kallaði í dauðans of-
boði: „Stríðið er byrjað. Aum-
ingja fólkið!“ — og fjell örend
til jarðar.
Henni voru minnisstæðar flug-
árásirnar í Elsass-Lothringen í
heimsstyrjöldinni miklu.
Óskemtileg kynnisför til Sov-
jet. Fyrir nokkru kom ung og
óvenju fögur stúlka heim til Ung-
verjalands eftir kynnisför, ein-
staka í sinni röð, til Rússlands.
Stúlkan heitir Emma Popper.
Skömmu eftir stúdentspróf fór
hún til Sovjet-Rússlands. En hún
var ekki fyr komin til Moskva,
en hún var tekin föst, ákærð fyr-
ir njósnir. Hún sór og sárt við
lagði, að hún væri saklaus, en
það kom fyrir ekki, hún var leidd
fyrir dómara og dæmd til dauða.
Síðar var þeim dómi þó breytt í
tíu ára fangelsisvist. Var hún óð-
ara flutt til Síberíu, þar sem hún
átti að afplána hegninguna. En
með einhverju móti tókst henni
að smygla brjefum til tveggja
sendiherraskrifstofa, er svo komu
boðum til ungverska sendiherrans
í Varsjá, og var nú hafín rann-
sókn í málinu. Kom þá npp úr
^ kafinu, að Emma Popper hafði
verið tekin fyrir alt aðra stúlku.
iiiimimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiHniiiiiiiiiiiiiimiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiii
KAMPALAMPA
aiiiiiiimiiiiimimimiiiiiiiimimiimimmiHiiiiiiiiimiiiiiiimiiiHiiiiiiiiiuumiiimiiiiuiimiiim
(REJER)
íslenska, glænýa—fáum við á morgun.
Var hún látin lans með mörgum
og miklum afsökunarorðum.
\
Til Akureyrar.
Á tveimur dögum:
Alla þriðjudaga, fimtudaga og laugardaga,
Á einum degi:
Hraðferð um Borgarnes, alla þriðjudaga og
föstudaga.
Frá Akureyri áframhaldandi ferðir:
Til Austf jarða.
Afgreiðsla í Reykjavík Bifreiðastöð fslands. —
Sími 1540.
BlfreÍQastöO Akureyrar.
Allir Reykvíkingar lesa auglýsingar Morgunblaðsins.
FANGIM FRA TOBOLSK. 5.
„Þetta er svipað því, sem jeg hefi heyrt“, Si-
mon kinkaði kolli hátíðlegur á svip. „Fimm ára
áætlunin er nú einu sinni aðeins byrjun, pg í jafn
miklu ríki, og Rússland er, hljóta að vera mikl-
ir örðugleikar sem þarf að yfirstíga. Við verðum
að muna, að fyrir stríð voru aðeins níu tíundu
hlutar þjóðarinnar læsir og skrifandí. öll þjóðin
er ca. 180 miljónir og henni er stjórnað af flokk
kommúnista, sem er aðeins ca. hálf önnur miljón“.
,JEn kæri vinur, þetta var fyrir ári. Nú er
þessi hálfa önnur miljón komin upp í fjórar milj-
ónir. Daglega útskrifast þúsundir ungra manna frá
háskólunum, sem eru í örum vexti, og þeir eru
allir kommúnistar. Það er önnur staðreyndin, sem
óneitanlega er þeim í vil, hin er ákafi þeirra. —
Fyrir þá er kommúnisminn hugsjón, takmark,
frelsi, persónulegt frelsi, — alt verður að þoká
fyrir honum. Og þess vegna held jeg, að hann
hljóti að sigra með tímanum.“
Simon lokaði augunum til hálfs.
„Getur verið — jeg skal ekkert um það segja,
sagði hann hægt. Að minsta kosti verður það ekki
fyrst um sinn, og kemur heldur ekki okkur við.
Hvenær farið þjer af stað?“
„Á morgun“, svaraði hertoginn, Símoni til mik-
illar undrunar. „Jeg hafði ekki gert ráð fyrir
samfylgd yðar, og mjer fanst hver stund dýrmæt.
Þau .spor, sem Rex kann að hafa látið eftir sig á
ferð sinni, verða afmáðari með hverjum degi sem
líður. Og jeg er ekki hrifinn af að hugsa til þess,
hvað fyrir Rex kann að koma í rússnesku fangelsi.
Því hefi jeg flýtt ferðinni eftir föngum, og útveg-
að mjer sjerstakt vegabrjef gegnum sendiherra-
skrifstofuna, þar á jeg skuldbundna vini“.
„En,“ mælti Simon, „jeg kemst líklega ekki af
stað, fyr en eftir nokkra daga, en jeg kem á eftir
yður, eins fljótt og jeg get“.
„Nei, kæri vinur, farið ekki á eftir mjer, en
mætið mjer í Moskva. Jeg hefi ákveðið að fara
til Gautaborgar og halda þaðan ferðinni áfram
yfir Stockhólm og Pjetursborg — eða rjettara
sagt Leningrad, eins og hún heitir nú. Að vísu
seinkar það ferðinni um nokkra daga. En sendi-
boði Rex sendi brjefið frá Helsingfors. Þar ætla
jeg því að verða um kyrt í 48 tíma og auglýsa
í finskum blöðum og leita mjer upplýsinga um
Rex og heita launum fyrir. Hver veit nema sendi-
boðinn sje enn í borginni og geti sagt okkur eitt-
hvað um örlög vinar okkar, og hvar hann er nið-
urkominn.
„Ágætt. — Má jeg, þakka“, sagði Símon og
fekk sjer enn einn vindil. „En hvað við munum
sakna okkar ágætu Hoyos, sagði hann alt í einu
og hló við.
„Ekki mjög, vona jeg“, brosti hertoginn. „Með
hraðlest hefi jeg látið senda af stað tvö hundruð
stykki, af okkar uppáhalds vindlum í loftþjettum
kassa, og þeir taka á móti okkur, þegar þangað
kemur“.
„Hann verður opnaður við landamærin. Toll-
verðir geta verið ógurlega óþægilegir".
„Ekki í þetta sinn, því að vindlarnir verða
sendir í póstpoka sendiherraskrifstofunnar •—
það er altaf gott að hafa þau sjerrjettindi. Og
meðan við eigum þar vini, eigum við þenna góða
póstpoka að, og hann sleppur í gegnum tollinn.
Gáskafult bros ljek í dökkum augum Simons.
„Það var svei mjer ágætt“, sagði hann. „Ef
maturinn er slæmur, smakkast vindlarnir því bet-
ur. En það er annað, sem gerir mig áhyggjufull-
an. Jeg kann ekki orð í rússnesku!“
„En það kann jeg, til allrar hamingju. Þjer vit-
ið kannske ekki að jeg hefi 25 prósent rússneskt
blóð í æðum mínum. Móðir mín var af Plakoff-
ættinni. Og fyrir stríð var jeg oft í Rússlandi.
Plakoff prins átti feikna landflæmi og jarðir við
rætur Karpatafjalla.Nokkuð af þessu landi er nú
innlimað í Rúmeníu og nokkuð hinu nýja Sovjet-
ríki — Ukraníu. Jeg var þar margsinnis mán-
uðum saman, á mínum yngri árum. Auk þess>
þekki jeg vel marga bæi í Rússlandi“.
„Það var heppilegt. En segið mjer nú nákvæm-
lega hvað þjer ætlið mjer að gera?“
„Farið til „Intourist“ og fáið ferðaskírteini.
fyrir — hvað eigum við að segja — 14 daga dvöl
í Moskva. — Þjer skuluð fá miða beina leið til
Moskva yfir Berlín og Varsjá. Þjer farið þá yfir
landamærin við Negorelaye. Jeg mæti yður svo í
Moskva, eftir að hafa verið í Helsingfors, og
fengið þar allar fáanlegar upplýsingar og þraut-
spurt ræðismanninn í Leningrad.“
Simon kinkaði kolli til samþykkis.
„Og þjer hafið auðvitað spurst fyrir á sendi-
herraskrifstofunum hjer?“
„Já, en það bar lítinn árangur. — Ameríski
sendiherrann hafði þegar fengið fyrirspurnir frá.
Channock van Ryn gegnum Whasington, en þeir
höfðu engu við að bæta skýrsluna frá Moskva,.
— að Rex hefði farið frá Moskva 11. desember,
en óvíst hvert“.
„En hvernig er með peninga?“, spurði Simon..
„Jeg legg til að við höfum með okkur drjúgan
skylding. Það var sú tíðin í Rússlandi, að ferða-
menn urðu að láta af hendi alla erlenda mynt,
sem þeir höfðu með sjer, við landamærin, og
fengu rúblur í staðinn. Ef þeir áttu eitthvað eftir
gátu þeir fengið rúblunum skift aftur, áður en
þeir fóru úr landinu. En þannig er það ekki leng
ur, sem betur fer. Maður má taka eins mikla
peninga með sjer inn í landið eins og maður vill,
ef maður gefur þá upp til yfirvaldanna, svo að
ekkert umstang verði með það fje, sem farið er
með út úr landinu.
„Vekur það þá ekki grun, ef jeg — eh — t£k
meiri peninga með mjer, en jeg get eytt undir
venjulegum kringumstæðum?“
„Jú, kann að vera. Þess vegna verður líkle|fa
best, að þjer gefið upp aðeins þriðjung af