Morgunblaðið - 14.09.1935, Page 6

MORGUNBLAÐIÐ
6
V
Laugardaginn 14. sept. 1935.
Kanpnm
tóm Sayjuglös.
Hf. Brfóstsykur-
gerðin Nói,
Barónsstíg 2.
NýslátraO
dilkakjöt kaupa
allir í sunnudags-
matinn í versl-
nnum okkar.
Ennfremur ný-
slátrað nautakföt
og allskonar
grænmeti.
Kjöt&Fiskmetisgerðin
Grettisgötu 64.
í Verkamannabústöðunum.
Epli,
sæt og safamikil.
Bananar
[: Víraber.
Melónur,
grænar.
Allskonar nýtt grænmeti.
G.s. Island
fer anúað kvöld kl. 8 til
Kaupmannahafnar (um
Vestmannaeyjar og Thors-
havn). ,1
Farþegár sæki farseðla
fyrir kl; 3 í dag.
Fylg^þrjef yfir vörur
komi fyrir kl. 3 í dag.
j \
Skipaafgr. Jes Zimsen
Tryggvagötu. — Sími 3025.
Iliöfilf uin
nema eðlilegt að við ljetum
hrifningu okkar í ljós með fer-
földu íslensku húrrahrópi, sem
við höfðum gert að einkenni
flokksins. Okkur fanst jafn eðli
legt að hrópa húrra fyrir landi
og þjóð, sem hafði veitt okkur
svo prýðilega, og tekið á móti
okkur með alúð, eins og við
kvöddum hina þýsku leikbræð-
ur okkar á vellinum með sama
gleðihrópi.
Jeg býst ekki við að neinum
okkar hafi dottið pólitík í hug
við þessi tækifæri, og jeg geri
ráð fyrir að flestum hafi fund-
ist þetta sjálfsögð kurteisi, án
þess að hafa neina sjerstaka
persónu í huga.
Jeg vil taka það skýrt fram,
segir Björgvin að lokum, og
jeg býst við að jeg geti þar
talað fyrir munn allra fjelaga
minna, að við komum heim með
dýrmætar endurminningar úr
þessu ferðalagi.
Við eigum Þjóðverjum mikið
að þakka fyrir þá reynslu og
kenslu, sem við hlutum í ferð-
inni.
Það er almenn trú manna
hjer í bænum, sem þekkja Jón
Magnússon, að hann eigi litla
sök á fleipri því sem birtist í
Alþýðublaðinu. Enda væri þ^ð,
óneitanlega hart ef íþróttamað-
ur, sem fer í heimsókn til er-
lendrar þjóðar og fær bestu
viðtökur, leyfði sjer að bera út
óhróður um hana á eftir.
Bát reknr &
land í Sigluflrðl
Einkaskeyti.
Siglufirði í gær-
Norðanstormur var hjer í dag
og engir síldarbátar úti.
Vjelskipið Liv frá Akureyri,
sem lá á firðinum rak á land á
Skútufjöru í morgun.
Skipið liggur á sandbotni og
er talið óskemt og líklegt að það
naist út aftur.
Columbus, flutningaskip, var
búið að taka flutning á þilfar. En
þegar stormurinn skall á, tók
skipið að hallast svo mikið, að
flutninginn varð að taka í land
aftur.
í gær komu nokkur skip með
reknetasíld, þar á meðal Sæhrímn-
ir, skipstjóri Eggert Kristjánsson,
með 450 tunnur af reknetasíld,
þar af hafði skipið fengið um 170
tunnur í fyrrinótt, rúmar 80 sjó-
mílur norðaustnr af Siglufirði.
Voru rúmar 3 tunnur í netí. Ann-
an afla sinn hafði skipið fengið
anstur á Þistilfirði og við Langa-
nes. 950 tunnur voru saltaðar,
kryddaðar og sjerverkaðar hjer í
gær, þar af nm helmingur saltað
um borð í skipum.
*
Húsgagnasmiða-
verkfallið.
Út af grein, sem birtist í Morg-
unblaðinu í gær viðvíkjandi verk-
falli því, er húsgagnasveinar hafa
gert, hefir blaðið aflað sjer nán-
ari upplýsinga og fengið vitneskju
um, að hækkunarkröfur sveina
nema ekki 450 kr. á ári, eins og
stóð í blaðinu í gær, heldur kr.
775,50 á ári, svo og að sveinar
„Vjer berjumst meðan
nokkur stendur uppi -
til að geta verið
sfálfstæð þjóð“.
Blaðamaður falar
við Aby ssini ukeisara
París í sept. F. B.
í frjettabrjefi skýrir Richard
D. McMillan svo frá, en hann er
einn af kunnustu frjettariturum
United Press, og var fyrir nokk-
uru í Afríku og átti þar tal við
Haile Selassie, æðsta stjómanda
þeirra 11 miljóna sálna, sem lifa
í Abyssiniu, að það háfi verið árás
frá Abyssiniu inn í Eritreu, nýlendu
ítala, sem hafi kveikt neistann,
sem enn lifir og sje í þann
veginn aðt verða að báli — og
ítalir haldi því fram, að árásin
hafi verið gerð með samþykki
Haile Selassie og stjómar hans.
Abyssinia, þar sem námur
Salomons bíða óhreyfðar, landið,
þar sem hin herskáa, kristna,
dökka Afríkuþjóð, stolt af sögn
sinni og dáðum, hefir heitið keis-
ara sínum Haile Selassie I., að
berjast meðan nokkur stendur
uppi — er nú ef til vill að hljóta
meiri frægð en nokkuru sinni í
sogunni. Því að aldrei hefir smá-
þjóð lagt út í ægilega styrjöld við
stórveldi með meira hugrekki og
ai meiri fórnfýsi en Ahyssiniu-
menn nú.
Jeg hefi átt tal við Haile Sel-
assie og hann sagði:
Yið höfum átt í styrjöld við
ítali fyrri. Sú styrjöld stóð yfir
í tvö ár og við unnum sigur á
þeim.
Vjer erum reiðubúnir að berj-
ast aftur, ef á okkur verður ráð-
ist. Vjer þráum frið við aðrar
þjóðir — og förum ekki fram á
annað en fá að lifa í friði sjálfir.
ítalir vilja gera Abyssiniu að
ítalskri nýlendu. Þeir vilja tæma
námur okkar, flytja hingað ítalska
landnema og hrekja oss á brott
eða uppræta.
Vjer viljum halda landi voru,
starfa að umbótum í því, og gera
það betra, og láta afkomendur
vora taka við því, en ekki ítali.
Vjer höfum því farið fram á
stuðning Þjóðabandalagsins, en í
því er Abyssinia meðlimur, til
þess að sjálfstæði vort verði í
engu skert eða rjettindi. Og Þjóða-
bandalagið, að ítölum undantekn-
um, mun styðja kröfur vorar.
(United Press).
hafa haft kaffitíma með fuUu
kaupi tvisvar J/4 klst. eða x/% klst.
á dag. Loks skal þess getið, að
húsgagnameistarar telja sveina
ekki hafa með nokkrum rjetti get-
að skoðað samningsuppkast
þeirra sem lokatilboð meistaranna,
með því í fylgibrjefinn með
samningsuppkastinu, dags. 10. þ.
m., var gert ráð fyrir áfram-
haldandi samningum.
ísfisksala. Geir seldi í Grimsby
í gær, 734 vættir, eigin afla, fyr-
ir 865 stpd. Sviði seldi í Wester-
múnde, um 100 tonn, fyrir 24,000
ríkismörk.
Til Keflavfkur 09 Grindavfkur
eru ferðir daglega
frá
Bifrelðaslöð Steindórs.
Sími 1580.
Fyrirligg jandi:
Rúðugler, einfalt og tvöfalt.
Kíflfi í 70 kg. kössum.
Eggert Kristjánsson & Co.
Sími 1400.
Almanak
Þjóðvinafjelagsnis.
Af öllum þeim bókum, sem út
eru gefnar á íslandi mun alman-
ak Þjóðvinafjelagsins vera ein-
hver sú óumbreytilegasta. Þar er
alt með sama svip, áratug eftir
áratug. Kynslóðir fæðast og deyja,
nýjir tímar renna og líða hjá, ný
áhrif og straumar koma til lands-
ins, ný viðfangsefni með þjóðinni.
En í öllu umróti tímans stendur
almanak Þjóðvinafjelagsins eins
og klettur úr hafinu — eins á
svipinn ár eftir ár.
Jeg fekk það sent heimt til mín
fyrir nokkrum dögum, almanak
ársins 1936, og fletti því upp með
þeirri bjargföstu vissu, að þar
væri alt óumbreytt eins og það
var í ungdæmi mínu.
Þar ern ævisögur fjögra er-
lendra manna, méð tilheyrandi
fjórum myndum. Og myndirnar
fjórar eru á tveim síðum, settar
á hlið, alveg eins og á öldinni
sem leið. Hve margir núlifandi
menn muna svo langt, að myndir
af merkum mönnum hafi staðið
,,á rjettum kili“ í almanaki Þjóð-
vinafjelagsins? Eða hefir slíkt
nokkurntíma komið fyrir ?
Og svo grómtekin er vanafest-
an, eins og öllum landslýð er
kunnugt, að enn í dag er orðið
„tafla“ í Þjóðvinafjelagsalman-
akinu skrifað með b — tabla, af
því það var einu sinni sett svo á
19. öld.
Síðan koma „árbæknr“ alman-
aksins, samdar í þeim bamaleg-
asta stíl er hugsast getur, svo þær
minna á dagbækur óþroskaðra
unglinga. Um árið 1934 er sagt
t. d. „Verslun erfið“. „Fiskiveiðar
góðar“. Það er fróðleikur annað
eins.og þetta. Væri ekki nær að
birta fáeinar tölur, sem gæfu ein-
hvem fróðleik um þessi efni, er
að gagni kæmu.
Þar er sagt frá því m. a. að af-
mæli Jóns Sigurðssonar hafi það
ár borið npp á 17. júní(!) Þar er
sagt að 29. sept. hafi „maður“
horfið í Reykjavík. En ekkert
getið um hver hann var. Þegar
sagt er frá bmnum, er sjaldan
getið um eigendur húsanna, heldur
sagt að hús hafi brunnið þar og
þar.
Um jarðskjálftana nyrðra er
sagt svo ógreinilega, að frásögnin
gefur enga heildarmynd af þeim
og er jafnvel villandi, rjett eins
og frásögnin sje krotuð niður eft-
ir fyrstu ófullkomnum heimildum.
Yfirleitt virðist hjer vera um
handaverk að ræða, sem Þjóð-
vinafjelagið getur vart verið þekt
fyrir. En formið er það sama og
verið hefir frá byrjun, þó frágang-
nr hafi vafalaust oft verið vand-
aðri en nú. „Árbók“ sem þessi þarf
að vera glögg, skilmerkileg og
áreiðanleg.
Og að lokum er eins og verið
hefir „Innlendur fræðabálkur“P.
sem að þessu sinni er ekki frá-
brugðin innlendum „fræðum“ þessa
rits á fyrri árum. ,
Það er blátt áfram hneyksli að
kalla slíkt „innlend fræði“, sem
almanakið hefir flutt í þessum
kafla, undanfarin ár. Þar hefir
náumast verið annað að finna en
lapþunnar slúðnrsögur um löngu,
liðna sjervitringa, sem oft
hafa verið læsilegar að vísu.
En hneyksli er það, þegar mentað-
ir menn kalla slíkt „innlend
fræði“. Eins og það sje nokkur
„fræðimenska" að sánka slíku sam.
an og færa í letur.
En þetta og þvílíkt er fram-
reitt handa almenningi, sem al-
manakið vill hafa ár eftir ár.
Og það er rjett eins og fólk
hafi horft á þetta svo lengi, að
mönnum finnist hið steinda gerfi
almanaksins hljóti að vera óum-
breytanlegt.
En hugsum okkur að Þjóðvina-
fjelagið einn góðan veðurdag
fyndi upp á því, að breyta alman-
akinn, gera úr þessu riti almenn-
ings aðgengilegt og skemtilegt
fræðirit. Það væri sannarlega ekki
úr vegi.
Hugsum okkur að almanakið-
ifengi á sig nýjan svip og flytti
þjóðinni nýjan boðskap á hverju
‘ ári úr heimi vísinda og atvinnu-
i vega. Fá rit eru betur til þess
[fallin, en einmitt almanakið, sem
þjóðin handleikur hókstaflega alt
| árið.
Getur Þjóðvinafjelagið hugsað
sjer þetta? Getur þetta gamla og
jvinsæla fjelag fært almanakið úr
fjötrum vanafestunnar og gert úr
almanaki sínu rit, sem fylgdist
verulega með tímanum ?
Fp.
K. R. heldur stóra hlutaveltu í
K. R. kúsinu á morgun. Nánar í
blaðinu á morgun