Morgunblaðið - 30.11.1935, Blaðsíða 2

&****#*«■
MORGUNBLAÐIÐ
J.f
Laugardaginn 30. nóv. 1935.
Úteef.: H.f. Árvakur. Reykjavft-
Rltatjórar: J6n RJartanaaon,
Valtýr Stefanaaon.
Ritatjörn og afKrelSsla:
Austur8træti 8. — Stml 1800.
A"KlýslnKu.8tj6rl: B. Hafber*.
Auglýslngaskrlfatofa:
Au turatrætl 1T. — Stml 8700.
Heimaalmar:
JÖn Kjartansson, nr. 8742.
Valtýr Stafánsson, nr. 4220.
Árnl Óla, nr. 8040.
K. Hafberg, nr. 8770.
Áskrl ftagjald: kr. 8.03 & anánutji
í lausasölu: 10 aura elntakib.
20 aure meO Lesbök
„Hernaöarástandið“.
Pormaður Alþýðuflokksins lýsti
í gam ástandi íslensku þjóðarinn-
ar. í augum þessa gamla foringja
annars arms stjórnarliðsins, var
svO komið eftir 8 ára stjórn rauðu
flokkanna, að þjóðin væri í raun
ogf veru í hernaðarástandi. Auð-
vitað- hljóp Jón yfir að skýra frá
því, hvern þátt hann og banda-
menn hans hafa á undanförnum
árþm átt í því að skapa þetta
hörmúlega ástand. Hann mintist
ekkert á fjárbruðl og skuldasöfn-
un rauðliða í góðærunum, og sí-
aukna ágengni að nndanförnu við
pyngju landsmanna.
En Jón sagði meira. Hann lýsti
hinivm nýja sáttmála stjórnar-
flokkanna, bæði um hátekjusKatt-
inn og „klauflaxinn“. Og það var
auðheyrt, þótt hann segði það ekki
berum orðum að Jón hafði enga
trú á þessum bjargráðum. ilinti
hann bandamenn sína í. Framsókn
á það, að varhugavert væri að
gfwiga svo á tekjur manna að
ekkert væri eftir handa bæjar-
fjelögunum, og’ sína eigiw flokks-
menn minti hann á það, að tollá-
leiðin færi alge'rlega í bága við
stefnu þeirra.
Iíeildarsvipurirth á ræðu -Jóns
var sá, að ástandið væri afleitt, og
að sameiginleg bjargráð stjórnar-
flokkanna, væru fullkomin ör-
þrifaráð. x
Fyrir Hjálfstæðismenn var ekk-
ert nýtt í ræðu Jóns, nema hin
skýlausa viðurkenning þess, að
ástandið væri svo sem þeir hafa
lýst því. En úr því su viðurkenn-
ing er fe'agin,, verfiur sekt rauðliða
ennþá ^aijgljósari, þegar enn er
haíJíð^ áfram á sama óhappaferl-
inum.
Pjárfög þáu sem Eýsteinn Jóns-
son lagði fyrir síðasta þing, voru
hin útgjal'dahæstu, sem enn hafa
verið lögð fyrir Alþingi. Yoru út-
gjötdin áætluð 14 milj- kr. í stað
þess að lækka útgjöldin til sam-
rsemis yið það „hernaðarástand“,
sém öílúm kemur saman að hjer
ríki, hækka stjórnarflokkarnir út-
g.jöldin uþ’p í 15 miljónir. Og til
þess að lUæta þessúm auknu út-
gjöldum,-eru heimtaðir nýjir skat't
ar og nýjir toltar, sem aðþrengdur
almenningur veit ekki hvar hann
á að taka.
Meiri útgjöld og þyngri byrðar,
ekki bjargráð við hernaðarástand-
inu, heldur leiðip til þess að
magna það svp, að ekki vdrður
undir risið.
Sjómannakveðja. Lagðir af stað
áleiðis til Englands. Vellíðan.
Kveðjur. Skipverjar á Hafsteini.
Stjdrnarflokkarnir hræddir við eigin verk
og kenna hvor ððrum vitleysurnar!
Jón Baldvinsson lýslr þjéðinni í hernaðarásfandi.
Eysleinnjheldnv að skattarnir sfeu framleiðendum til ljettis(!)
Magnús Jónsson hrekur blekkingar og
fullyrðingar Eysfeins og Jóns lið fyrir lið.
Frá umræðunum í Efri deild í gær.
Skattafrumvarp stjórnarflokkanna hið nýj-
asta — þ. e. tekjuskattshækkunin og verðtollur-
inn nýi á lífsnauðsynjar almennings - kom til
1. umræðu í efri deild í gær.
Það vakti þegar athygli, að enda þótt stjórn-
arblöðin væru búin að tilkynna, að fult sam-
ikomulag væri milli stjörnarflokkanna um þessa
nýju skatta, þurftu báðir þingflokkarnir að
flytja málið inn í þingi, hvor frá sínu sjónarmiði.
Til þess voru valdir Jón Baldvinsson og Eysteinn
Jónsson.
Verður hjer sagt hokkuð frá tollum, sagði J. Bald. Ef hann
því helsta, sem fram kom við einn hefði mátt ráða, hefði,
þessa 1. umræðu málsins í efri önnur leið verið farin til
deild. 1 tékjuöflunar, þ. e. með alls-
’ I
u. m • i í herjar ríkiseinkasölu. En til
Hjer ■rao»:**4W»««J*tak0muIaíB við Framsókn
aðarastand. hefði orðið að fara þessa leið.
Jón Baldvinsson tók fyrstur Þá mintist Jón á kaffið og
til máls. jsykurinn. Einhver myndi sjálf-
Hann hóf. mál sitt með því segja, að hjer væri verið
að íýsa nokkuð ásta^dhiu í að, hækka toll á nauðsynjum fá-
heiminum, þar sem alt; væri tækrar alþýðu við- sjóinn. Og
hnept í römmustu fjötra og ef þetta hefði skeð fyrir 15 ár-
sumstaðar geysaði stríð. • hefði vissulega verið rjett-
íslenska þjóðin4 hefði ekki ipætt að tala um lífsnauðsynj-
farið varhluta af þessu. ástandi, ár fólksins í sambandi við þess-
og enda þótt hjer væru hvorki ar Vörur.
herskip nje herdeilclir og þ.* a.'■ En na væri þetta breytt. Nú
I. ekki stríð, væri ástandið hjá 'æi1 níjolkin komin í stað kaff-
okkur þó þánníg. að við værum jsjns ^Ja fátæka fólkinu. Þess
raunverulega í „hernaðar- eða vegna væri kaffið ekki ófrá-
umsátursástandif “ Víkjanleg nauðsynjavara leng-
Þetta er ófögur lýsing af ur'
stjórnarfarinu, sem við eigum V*A l'L-
nu við að bua. j ,, í6
Eftir all-langan formála um oanægoir .
hitt og þetta, komst J. Bald Eysteinn Jónsson fjármála-
loks að efninu, þ. e. miljóna ráðherra tók næst til máls og
skattinum, sem nú á enn á ný bsti afstöðu Tímasósíalista til
að leggja á aðþrengja þjóðina. þessa máls.
Þessa skatta- og tolláhsekk- Haun byrjaði með því, að
un þyrfti að leggja á, til þess rpeða alment um fjármálastefn-
að hægt væri að halda uppi una og tekjumöguleika ríkis-
verklegum framkvæmdur og sJÓðs, með núverandi tekju-
koma fram ýmsum málum, stofnum.
sagði J. Bald. Um þetta hefði Eftir að fjárveitinganefnd
náðst samkomulag mitli stjórn- kefði tekist að færa útgjöldin
arflokkanna á fíárlÖgUnum niður um rúml'
W fðr J. Bald. aó lýsa vasri sónnUegt að
sköttunum og tollunum nýju. tckjur og «öld r!klsP°5? stæð;
Hann fordamdi „hátekju- ust » næsta >'• E" T“nt
, Te . aði tekjur til þess að standast
skatts -hugmynd Jonasar fra ,,
TT , , , ,, ,, kostnað af þeim nýju malum,
Hnflu, þ. e. að taka í skatt all- ,., *
, , . .. sem stjornarflokkarmr vildu að
ar tekjur sem væru yfir 6000
t n, ,. . ,,., c . * fram kæmust.
kr. Syndi rjettilega fram a, að .
, , Þa hefði venð um tvær leið-
hun væri vitleysa. ■,. * ,. ,, „ , , ,
>r að velja: 1) að fresta þessum
Kaffið og sykurinn. nýju málum eða 2) að afla
J. Bald. varð all-vandræða-’ nýrra tekna- Síðari leiðin var
legur þegar hann fór að skýra farin.
afstöðu Alþýðuflokksins til En við Framsóknarmenn er-
nýja verðtollsins. um ekki fyllilega ánægðir með
Alþýðuflokkurinn væri á móti þá feið, sem farin var til tekju-
Magnús Jónsson.
öflunar. Ef við hefðum einir
mátt ráða, hefðum við hagað
þessu öðru vísi! En til sam-
komulags við Alþýðuflokkinn
varð að fara þessa leið.
,,Nýju skattarnir
ljetta á framleið-
endum!!“
Þessu næst fór Eysteinn að
lýsa nýju sköttunum og tollun-
um og komst þá m. a. þannig
að orði:
Því hefir verið haldið fra.m,
að þessir nýju skattar yrðu til
þess að þyngja á framleiðend-
um. Þessu mótmæli jeg! —
Vegna . þessara . nýju . skatta
verður einmitt ljett á framleið-
endum!!
Þetta eru orðrjett ummæli
fjármálaráðherra.
Lýðræði stjórn-
arflokkanna.
Magnús Jónsson tók nú til
máls. Hann sagði m. a.:
Þegar J. Bald. boðaði okkur
fjárhagsnefndarmenn á fund
s.l. þriðjudag, lagði hann fram
— prentað sem handrit —
frumvarp það, sem hjer liggur
fyrir og spurðist fyrir um hvort
nefndin vildi flytja. Jeg ósk-
aði að fá stuttr.n frest, ekki
vegna þess að jeg þyrfti um-
hugsunartíma, heldur hins, að
jeg vildi bera þetta undir minn
flokk. Enda ekki ósanngjarnt
að við Sjálfstæðismenn fengj-
um fáa klukkutíma til þess að
athuga þau mál, sem stjómar-
flokkarnir höfðu setið yfir vik-
um saman.
En þessi stutti frestur fekst
ekki, enda kom síðar í ljós, að
bæði stjórnarblöðin voru þá að
koma út með boðskapinn, og
annað með letrið frá skjala-
parti þingsins.
En þetta lýsir einkar vel lýð-
ræði stjórnarflokkanna.
Þeir hefðu Hitlers-aðferðina
— kveddu þingið aðeins sam-
an til þess að segja já og amen
við því, sem búið væri að á-
kveða.
Kaffi og mjóik.
Annars hafði jeg gaman að
I hlusta á J. Bald nú.
Það var gaman að heyra
hvernig hann kvað niður há-
tekjuskattsvitleysu Jónasar frá
Hriflu. Þá var ekki síður gam-
an að heyra hann nú tala um
kaffi- og sykurtollinn, þar sem
hann tók upp mín fyrri rök í
því máli. I fyrra, þegar gengis-
viðaukinn á þessum vörum var
afnuminn, var kaffið almesta
nauðsynjavara alþýðunnar! En
nú — jú fyrir 15 árum var
þetta þannig — en nú er mjólk-
in komin í stað kaffisins, síðan
í fyrra! Og þess vegna má nú
leggja háan toll á kaffið!
|i Ástandið
í veröldinni.
Jeg skii það ósköp vel, að
núverandi stjórnarflokkar, sem
ráðin hafa haft á Alþingi, síð-
ustu 8 árin, og átt kost á að
beita allri sinni heimsku — eða
litlu visku — jeg skil það, að
þeir vilji nú klína ástandinu
hjá okkur á aðrar þjóðir.
En sannleikurinn er þó sá, að
okkar vandræði eru sennilega
með þeim meiri og áreiðanlega
>niklu meiri en hjá nágranna-
þjóðunum. Og mest stafar þetta
frá óstjórn, úrræðaleyei og
ifálmi núverandi stjórnarflokka.
óánægjan.
Og. övo kemur þetta stóra
samkomulag. Þó er eins og ein-
hver vonleysisblær hvíli yfir
allri meðferð málsins. — Báðir
segjast vera óánægðir. Þetta
er mjög skiljanlegt.
Jeg veit t. d. ekki hvort for-
ingjar sósíalistp eru ánægðir
með verðtollinn nýja — þenna
illræmda blóðsuguskatt, sem
þeir hafa svo oft áður lýst. Nú
herða þeir á þessum tolli —
sem reyndar má ekki lengur
nefna sínu rjetta nafni — nú
hækka þeir verðtollinn á kaffi,
sykri, fatnaði og yfirhöfuð öllu,
sem almenningur þarf í sig
og á.
Jeg skil vel óánægju Fram-
sóknarmanna. Jeg býst ekki við
að kjósendur þeirra verði
ánægðir, þegar á að fara að
Framhald á 6. síðu, 2. dálki.
ð