Morgunblaðið - 12.08.1936, Blaðsíða 6

Morgunblaðið - 12.08.1936, Blaðsíða 6
MORGUNBLAÐIÐ Miðvikudagur 12. ág. 1936» Grænmetiseinkasalan fær 800-1000 kartöflusekki frá útlöndum. Framhald af 4. sfitlu. Grein Jóhanns t>. Jósefssonar. Um sama leyti og fsl. kartöflur streyma á markaðinn. Ríkisverslunin var tóm þegar engar íslenskan kartöflur voru fáanlegar. Skipulagsleysi „ski pulagsins". RAUÐU blöðin hafa stundum verið að guma af því undanfarið, hve mikið ríkisstjórn- in hafi gert til þess að auka kartöfluframleiðsl- una í landinu. . . . Sjálfsagt er að fagjia því, sem vel er gert á þessu sviði, því að það er blátt áfram þjóðinni til skammar, að hún skuli ekki rækta nægar kart- öflur til eigin neyslu. En hvað hefir ríkisstjómin af að státa í þessu efni? Jú, hún beitti sjer fyrir því, að sett voru lög, sem einokuðu innflutning erlendra kartaflna. Með þessu hefir vafalaust átt að koma „skipulagi" á verslun- ina og sjá um, að „bölvaðir kaupmennirair“ yfirfyltu ekki markaðinn til stórtjóns fyfir inn lenda framleiðendur. Undanfarin ár hefir það ver- ið þannig, að erlendar kartöfl- ur hefir þurft að flytja inn frá áramótum og fram yfir mitt sumar, eða4>ar til innlendu kar- töflurnar komu á markaðinn. Venjulega koipu innlendu kar- töflurnar ekki neitt að ráði á markaðinn fyr en í ágústlok. En breyting varð á þessu í fyrrasumar. Þá komu innlendu kartöflurnar á markaðinn 14 rpánuði til 3 vikum fyr en vant Vár að vera. Þetta stafaði aðallega af tvehnú: í íyrsta lagi því, að innlend- ir ffarnleiðendur sáu fram á, að þeir féngju hest verð fyrir vör- una, ef hún kæmisjt snemma á markaðinn. I öSru lagi því, að framleið- endur voru hvattir til þess, þar sem uppskeruskilyrði voru góð, að fá fljótþroska afbrigði. Með því værí þeirra hagur vissari. Þessi breyting var mjög til bóta, og það er áreiðanlegt, að ekkert verður meiri hvatning fyrir menn hjer, til þess að auka kartöfluframleiðsluna en það, ef hægt er að fá þroskaðar kartöflur á miðju sumri. Þá fæst hæst verð fyrir vöruna, og salan er jafnan viss. * Nýjar, ágætar íslenskar kar- töflur fóru nú í sumar að koma á markaðinn fyrstu dagana í ágúst. Og nú streyma kartöfl- urnar að úr öllum áttum. En hvernig hefir hinu marg- lofaða „skipulagi“ tekist að vernda þessa innlendu kartöflu- framleiðslu? í júnímánuði var hjer almenn vöntun á kartöflum, en þá var skortur á kartöflum hjá ríkis- versluninni. Þetta ,,skipulag“ kom innlendum framleiðendum að engu gagni, því ísl. kartöfl- ur voru þá ekki fáanlegar. En nú með síðustu skipum fær hin ,,skipulagða“ ríkisversl un 800—ÍOOO sekki af kartöfl- um, samtímis því, sem innlend- ar kartöflur streyma á markað- inn! Hvaða vit er í svona „gkipu- lagi“? Nú er kartöflutunnan seld á 38 krónur og er það sennilega helmingi hærra verð en verður á komandi hausti. be-t Myndi ekki rjettara, að láta innlenda framleiðendur sitja að þessu verði, í stað þess að hrúga inn erlendum kartöflum? Það hefði áreiðanlega heyrst hljóð úr horni, ef kaupmenn hefðu þessu ráðið. En nú er alt goítt og blessað, vegna þess, að það er „skipulagið“ og ríkiseinok- unin, sem þessu ræður. * Framleiðsla innlendra kart- aflna verður vafalaust meiri nú en nokkru sinni áður. Stafar það af því, að menn hafa verið mjög hvattir til þess að auka framleiðsluna, og heit- ið verðlaunum fyrir. Er ekki nema gott um þetta að segja. En hvernig er búið í haginn fyrir framleiðendur, þegar að- al-uppskeran kemur á markað- inn í haust? Hann skipulagði byltinguna á Spáni. Sanjurjo, hershöfðinginn. sem fórst í flugslysi, er hann var á leiðúmi frá Lissabon til þess að taka við forustu uppreisnarliðsins á Spáni. Því er fljótsvarað. Þar hefir ekkert verið gert. Jú, stjórnarblöðin hafa sagt, að það ætti að byggja kartöflu- kjallara í Reykjavík, til þess að geyma í kartöflurnar, en hann er ókomin ennþá. Og annars- staðar heyrist ekki nefnt, að neitt eigi að gera til þess að vefja þe'ssa vöru skemdum, sem óhentug geymsla getur valdið. Það gagnar lítið, að vera að hvetja menn til að auka kart- öfluframleiðsluna og heita verð- launum úr ríkissjóði fyrir, ef aðbúnaðurinn verður svo þann- ig, að varan ónýtist meira og og minna og verður að engu. Slík ráðsmenska verður hefnd argjöf fyrir bændur. von Ribbentrop sendiherra í London. FRAJVIH. AF ANNARI SÍÐU. Otnefning hans hefir mikla stjórnmálalega þýðingu. Nú fara í hönd mikilvægir samn- ingar í Briissel (eða London) og í Genf. I byrjun september verður haldin fimmveldaráð- stefna (Locarnoráðstefnan), og síðar í sama mánuði kemur Þjóðabandalagið saman. Á þessum fundum verður gerð ennþá ein tilraun til þess að koma skipun á málefni Ev- rópuþjóðanna, svo að friður megi haldast. Sjúkrasamlag Reykjavtkur Austurstræti 10. Afgreiðslutími, alla virka daga, frá kl. 10 f. h. til kl. 4 e. h. (Inngangur í skrifstofuna er sami og í Braunsverslun). heitið handbært. Páll koxn ekki ná- Iffigt þessu, ekki datt hafnarnefnd í hug að reyna það að útvega lán | fyrir „tilstilli“ uppbótarþingmanns- |ins. Svo galar Páll á eftir; „Áður hefi jeg upplýst o. s. frv.“. — Ríkisstjórnin tjáði mjer á þing- inu að það væri öldungis ómögu- legt fyrir ríkissjóð >annað en dreifa f járveitingunni á svona langan tíma. Getur verið áð svo sje nú, þó hafnarfjárveitingum til okkar hafi ekki verið svo smáskift áður. En þetta leiddi það af sjer að lántökuleiðina varð að fara, og hafnarsjóður verður að bera vexti af lánunum í þessi 3 ár svo það verða að lokum um 108—109 þús. kr. sem höfnin fær, eða aðeins snöggt um hærri upphæð en tillaga Páls hljóðaði uppá, sú sem hann kyngdi lifandi, þegar Eysteinn leit á hann. Þetta kallar PáU svo ,handbærar“ 120 þúsunair. Hjer með er þá hinni fjórðu slefgrein Páls uppbótarþm. í Al- þýðublaðinu gerð skil. í öllum þeim atriðum er máli skifta hefi jeg enn sýnt og sannað ósannsögli Páls og raupgimi. Hann átti upphafið með róg- grein sinni, nafnlausri, að þessúm skrifum. Nú síðast vill hann láta „stoppa“ svargreinar mínar og er það von að hann vilji það helst. Þær skilja hann í hvert skifti eftir berann að ósannindum. Nú getur hann sest á ný í vefstólinn. Jeg tel ekki rjett að hrella Pál meira með síldarbræðslustjórninni. Hann segist, nú hafa flúið þaðan undan ábyrgðinni af stjórnarstörf- um meðstjórnenda hans. Hún hefir líklega ekki verið fyrirferðarmikil ábyrgðin af stjómarstörfum Páls Sjálfs, að minsta kosti var það ekki sú ábyrgð sem lagðist þungt á Pál eftir eigin sögn hans. Þá mætti minnast stuttlega á það hvemig Páll hefir gengið á móti ýmsum tiUögum til hagsbóta fyrir Vestmannaeyjar á Alþingi. T. d. malbikunarfjárveitingu á þinginu 1935, en sem 'íiann þó hafði áttað sig á heilu ári slð,ar. Hann kom í veg fyrir að ljós- magn Stórhöfðavitans væri auk- ið. Fjöldi vjelbátaformanna hafði sent skrifleg tilmæli til þingsins og beðið um það ,að vitinn væri bætt- ur með auknum ljósstyrkleika, en Páll mat það einkis. Hann bar fram, til þess að stöðva þetta mál, tillögu um miðunarvita, sem nú er fengin vissa fyrir að ekki verður settur á Stórhöfða, og sem, enda þó úr því hefði orðið, h.efði verið gagnslaus fyrir allan fjölda bát- anna. Tillaga frá mjer um það í vetur að efnalitlir menn yrðu styrktir til kartöfluræktar, í sambandi við út- mælingu matjurtagarða þeirra er bærinn lagði til, fann ekki náð fyrir augum Páls. í tvö þing — þau einu sem hann hann hefir setið — hefir hann lagst á móti því að bænum væri hjálp- að til að eignast viðunandi hús fyrir Gagnfræðaskólann. En hann hefir aftúr á móti gengið dyggileg.a fram í því sem „stuðningsmaður núverandi ríkis- stjórnar“ að hiaða á almenning í Eyjum allskonar sköttum og ál'ög- um til ríkissjóðs bæði beinum og óbeinum. En lögunum um lítilsháttar tekju auka fyrir bæjaxfjelagið hefir hann reynt að hnekkja, þó ekki hafi i haun reynst þess umkominn. Þetta, er það sem PáU segir um sjálfan sig í einni Alþýðublaðs- grein, ;að sje að fara til þings til að „styðja að velferðarmálum Eyj- anna“. Páll hefir I hinum mörgu skrif- um sínum sýnt góða mynd iaf því hvernig hann heldur að uppbótar- þingmaður eigi að haga sjer á Al- þýðuflokksvísu. En fyrir mig er það talsverður erfiðisauki að verða að setja. þenn- an uppbótarþingmann á knje mjer hvað eftir annað til að reyna að koma því I höfuðið á honum hvað gerst hefir á Alþingi í hverju ein- asta máli, sem hann nefnir í skrif- um sínum. Yerst er samt að þetta er hálf- gerð Kleppsvinna, því að meðfædd náttúra Páls til að snúa öllu öfugt,. virðist ætla að verða náminu rík- ari og er það illa farið. Jóhann Þ. Jósefsson.. Mennirnir sem fórust á Línuveiðar- anum „Örninn“. Skúli Sveinsson, 2. vjelstjóri, 34 ára, Brekkustíg 25. Hann var kvæntur en barnlaus. Guðmundur Albertsson, mat- sveinn, 23 ára, Yesturbraut 22,. kvæntur og átti eitt barn. Sigurður Sveinsson, háseti, 53 ára, Hverfisgötu 7, kvæntur og átti eitt bam innan við fermingu. Þorsteinn Guðmundsson, háseti, 40 ára, Merkurgötu 14, kvæntur og átti eitt bam. Jón Bjaxnason, háseti, 37 ára, Selvogsgötu 16 B. Kvæntnr og átti 3 börn í ómegð. Jóbann Símonarson, háseti, 61 árs, Merkurgötu 12, átti konu og uppkomin böm, Hjörtur Andrjesson, 37 ára, Lang eyrarveg 2, lætur eftir sig konu og tvö böm í ómegð. Feðgamir Jóhannes Magnússon og Magnús Jóhannesson, tvítugur piltur, Oldugötu 6. Jóhannes lætur eftir sig konu og 3 böm, eitt inuan við fermingu. Sigurður Bárðarson, 23 ára, Vesturbraut 6, ókvæntur, en sá fyrir aldraðri móður sinni. Reimær Eiríksson, 29 ára, Bmnn- stíg 4, einhleypnr maður. Gunnar Eyþórsson, 16 ára, Hverf isgötu 17 C. Mennimir frá Ólafsvík vornt Jóhannes Jónsson, 29 ára. Hjörtur Guðmundsson, 20 ára. Kristján Friðgeirsson, 29 ára. * Línuveiðarinn „Öminn“ var 100 smálestir brúttó að stærð. Bygður í Noregi 1903 og því orðinn 33 ára gamall. Frá Noregi var hann seldur tií Færeyja og þaðan keypti O, Elling sen kaupm. hann 1927. Síðan var hann gerður út hjeðan úr Reykjavík og hjet þá „Pjet- ursey“. Núverandi eigéndur vom Sam- vinnufjelagið „Emir“ I HafnarfirðL

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.