Morgunblaðið - 29.01.1937, Qupperneq 4

4
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 29. jan. 1937.
IÐNfiÐUR VERSLUN SIQLINGfSR
Hvað fluttum við inn
áriðJ936?
Miljónin sem sparaðist:
Vefnaðarvörur og ávextir.
Minkandi innflutningur.
Vaxandi fólksfjölgun.
0fugstreymið í verslunarháttum okkar
íslendinga hin síðari ár kemur m. a.
fram í því, að þegar takmarka átti
innflutninginn til þess að fá jafnvægi á
greiðslujöfnuðnum var gengið lengst í því að
minka innflutninginn á ávöxtum, eða sem nemur
meira en helming þeirrar upphæðar, sem inn-
flutningurinn var endanlega minkaður um.
Á öllu árinu var innflutningurinn minkað-
ur um eina miljón kr. af 41.6 miljónum, (og til
þess að mönnum sje fyllilega ljóst, hve árang-
urinn er í raun og veru lítill, verða menn að hafa
í huga beinan og óbeinan kostnað af innflutnings-
höftunum, skrifstofukostnað, launagreiðslur
handa bitlingaþýinu, rangsleitni og hlutdrægni
í framkvæmd haftanna o. s. frv.); 650 þús. kr.
(eða 65%) af þessari upphæð, gengu út yfir á-
vextina. Ávaxtainnflutningurinn var 250% meiri
1935, en síðastliðið ár (1936),#eða kr. 914.619
árið 1935, og kr. 260.468 árið 1936.
Dæmið verður exmþá furðulegra, þegar á það er litið, að inn-
flutningur á „einkasöluvörum“ (sem aðallega eru tóbak og
vín og sem ríkið tekur ríflegan gróða á, hefir minkað um
10%, eða um tæpar 240 þúsund krónur af 2.200 þúsund króna
innflutningi.
Vöruflokkarnir, sem innflutningshöftin hafa einkum verið látin
bitna á, eru auk ávaxtanna vefnaðarvörur (-f- 770 þús. eða 20%
miðað við 1935). Byggingarvörur og smíðaefni (— 410.535 kr. eða
tæp 7% miðað við 1935). Skófatnaður (-f- 350.780 kr., eða 35%,
miðað við 1935). Skip, vagnar og vjelar (-f- 700 þús.), og hreinlætis-
vörur (minkað um ca. 55%). Nokkrir aðrir vöruflokkar hafa lækkað
aðeins lítið.
Innflutningurinn eftir
vöruflokkum 1935 og 1936.
Blekking og gyiling.
m-^egar fjármálaráðherrann
f-' neytti appelsínunnar í
Skíðaskálanum um jólin, mun
hann sennilega hafa haldið að
nægar birgðir væru af appel-
sínum í landinu. 1 ræðu sem
hann flutti í útvarpið nýlega,
kvaðst hann engan kvíðboga
bera fyrir því, að vörubirgðir
myndu ganga til þurðar hjer,
undir stjórn hans og Skúla
Guðmundssonar.
Kaupsýslumenn gætu þó
gefið fjármálaráðherranum
upplýsingar um að engin inn-
flutningsleyfi hafa verið veitt
fyrir appelsínur (nema þegar
um gjafir var að ræða fyrir
jólin) og að vörubirgðir eru nú
þegar orðnar svo litlar, að
hættulégt er orðið. Fjármála-
ráðherrann gæti spurt frú sína
um þær vörur, sem hjer voru
fáanlegar fyrir nokkrum árum,
en nú eru gengnar til þurðar.
Hann ætti einnig að spyrja þá
menn, sem búnir eru að slíta
bamsskónum, um þær hættur,
sem fylgja því fyrir jafn af-
skekta þjóð, eins og Island, sem
háð er útlendum vörumarkaði,
er engar vörubirgðir eru til í
landinu.
Islenska þjóðin getur ekki og
vill ekki láta blekkja sig í
þessu efni. Það er heldur ekk-
ert annað en blekking — eða
pólitísk gylling —' er ráðherr-
ann reynir að færa rök að því
að innflutningurinn hafi í raun
og veru ekki verið nema 39
miljónir króna síðastl. ár. Ráð-
herrann kemst að þessari nið-
urstöðu með því að draga frá
hinum raunverulega innflutn-
íngi, innflutninginn vegna Sogs-
virkjunarinnar, og rökstyður
þenna frádrátt með því að þessi
innflutningur sje borgaður með
sænska láninu.
Frádrátturinn er út í hött,
því að ráðherrann yrði þá einn-
ig að draga frá þær vörur,
sem verkamenn og starfsmenn
við Sogsvirkjunina kaupa fyr-
ir laun sín, sem einnig eru borg
uð af sænska láninu.
Það er blátt áfram blekking
þegar ráðherrann ber saman
innflutninginn að frádregnum
Sogsvörunum við innflutning
annara ára. Til þess að þessi
samanburður fái staðist, yrði
ráðherrann að draga frá inn-
flutningi fyrri ára allar vörur
sem keyptar eru fyrir erlent
lánsfje, eins og t. d. árið 1930
vörur til landsímastöðvar-húss-
ins, útvarpsins og fleira, og
næstu ár, innflutninginn til
byggingar síldarverksmiðjanna
og svo má lengi telja. Alt var
þetta reist fyrir erlent lánsfje.
Þessar blekkingar ráðherrans
sýna að þann trúir því ekki
sjálfur, að verslunarástandið í
Jandinu sje gott. En hann er að
reyna að blekkja sjálfan sig
og á meðan svo er, verður ekki
ráðin bót á ástandinu eins og
það er nú.
Þrír vöruflokkar hafa vaxið
og einn þeirra mikið, raf-
magnsvörur. Innflutningur á
rafmagnsvörum var tæpum
180 prósentum meiri 1936, en
árið á undan, eða kr. 2.058,-
549 (árið 1936), en ekki nema
kr. 780.408 árið á undan.
Þessi aukning hefir farið til
Sogsvirkjunarinnar og til raf-
stöðvarinnar á ísafirði. Aukning-
in kemur nær öll frá Svíþjóð. —
Þaðan voru fluttar inn rafmagns-
vörur fyrir kr. 135.5 þús. kr. árið
1935, en fyrir rúmlega miljón
síðastliðið ár.
Aðrir vöruflokkar.
Aðrir vöruflokkar, sem hafa
aukist síðastl. ár eru: efnivörur
til iðnaðar og pappír, hækur og
ritföng.
Síðari liðurinn kemur nokkuð
undarlega fyrir sjónir (hann hef-
ir vaxið um 372 þús. krónur, eða
tæp 40%). Aukningin virðist
vera talsverð á umbúðapappír og
pokum, bókum og prentpappír. Br
þetta athyglisvert, þar sem inn-
lendur iðnaður hefir risið upp hjer
síðastl. ár, t. d. í pappírspoka-
gerð og bókavinir munu geta
■borið um það, að lítið úrval er af
erlendum hókum í bókaverslunum
hjer.
Hitt er aftur á móti eðlilegt að
innflutningur á efnivörum til iðn-
aðar skuli hafa aukist, vegna
vaxandi iðnaðar hjer á landi. —
Aukningin nemur rúmri hálfri
miljón, en gera má ráð fyrir að
ekki komi öll kurl til grafar þar
sern cfnivörurnar eru flokkaðar,
heldur sjeu efnivörur til iðnaðar
einnig flokkaðar með öðrum vör-
um.
Skýrslur eru ekki fyrir hendi,
sem sýna innfhrtninginn eftir
vöruflokkum sundurliðaðan á
sama hátt og síðastliðin tvö
ár. Áður var flokkunin ekki
eins fjölþætt.
Þriðjungi minni.
Einn, flokkinn, vefnaðarvörur.
FRAMHALD Á SJÖTTU SÍÐU
Kornvörur ....... .. » . ..
Avextir............. . . .... ...
Nýlenduvörur ____ ... .. ..
Yefnaðarvörur og fatnaður..
Skófatnaður .. ............
Byggingarvörur og smíðaefni
Vörur til útgerðar .. .....
Vörur til landbúnaðar......
Skip, vagnar, vjelar ......
Verkfæri, búsáhöld o. fl...
Efnivörur til iðnaðar......
Hreinlætisvörur ...........
Pappír, bækur, ritföng .. ..
Hljóðfæri, leðurvörur......
Rafmagnsvörur .. ..........
Úr, klukkur o. fl..........
Einkasöluvörur1............
Lyf..........................
Allar aðrar vörur............
Ósundurliðað.................
Breska iðnsýningln
15.—26. febrúar
næstkomandi.
Breska iðnsýningin (British
Industries Fair) verður
haldin í London og Birmingham
15.—26. febrúar næstkomandi.
Iðnsýningin er skipulögð þannig,
að kaupsýslumenn og aðrir sýn-
ingagestir geti á sem stystum tíma
og við sem mest þægindi kynst
sem ítarlegast hinni víðtæku iðn-
aðarframl'eiðslu Breta.
Sýningargestir frá öðrum lönd
um álfunnar geta orðið ívilnana
aðnjótandi, að því er ferðakostn-
að snertir, hvort sem er á skip-
um, járnbrautum eða flugvjelum,
og geta menn fengið nánari upp-
lýsingar um sýninguna á bresku
ræðismannsskrifstofunni eða hjá
umboðsmönnum erlendra ferða-
skrifstofa. (FB.).
Á morgun:
Kjötfars kr. 1.40 kg.
Miðdegispylsur kr.
1.90 kg.
Hakkað buff kr. 1.20
Vt kg.
Gullasch 1.25 Vi kg.
Nautabuff 1.45 Vi kg.
Milners Kfötbúð.
Leifsgötu 32. Sími 3416.
1936:
3.571.454
260.468
1.463.310
3.131.831
720.156
5.771.608
10.781.213
556.444
3.248.734
802.381
2.395.734
131.061
1.260.668
54.306
2.058.549
45.556
2.138.972
.159.629
1.079.226
42.600.050 41.631.300
1936 seldu Þjóðverjar hing-
að vefnaðarvörur fyrir rúml.
300 þús. króna meira en ár-
ið á undan, vörur til útgerðar
fyrir 700 þús .kr. meir; bygg-
ingarv. og smíðaefni fyrir 700
þús. kr. meir; rafmagnsvörur
fyrir tæpar 300 þús. kr. meir;
pappír, bækur og ritföng fyrir
rúml. 350 þús. kr. meir; skó-
fatnað fyrir rúml. 150 þús. kr.
meir; efnivörur til iðnaðar
fyrir tæp 350 þús kr. meir;
skip, vagna og vjelar fyrir
rúml. 150 þús. kr. meir o. s. frv.
Frá Englandi minkaði inn-
flutningurinn að sama skapi:
Á vefnaðarvöru um 1 milj.
króna (vefnaðarvara er nú
flutt inn frá Englandi fyrir að-
eins ca. 440 þús. króna, frá
Þýskalandi aftur á móti fyrir
700 þús. króna og frá Italíu
fyrir 1,2 milj. króna) ; á skó-
fatnaði um 100 þús. króna; á
byggingavöru og smíðaefnum
um tæp 400 þús. króna; á
skipum, vögnum og vjelum
rúml. 350 þús.: á efnivörum til
iðnaðar um 70 þús. kr.; á
hreinlætisvörum rúml. 90 þús.
kr.; á pappír, bókum og rit-
föngum rúml. 110 þús. króna
o. s. frv.
í Danmörku höfum við mink-
að kaup á vefnaðarvöru um
300 þús. króna (kaupum fyr-
ir aðeins 69 þús. króna),
byggingarvörum og smíðaefn-
um um 400 þús. króna; skip-
um, vögnum og vjelum um
hálfa miljón króna o. s. frv.
Viðskiftin færast frá
Énglandi til Þýskalands.
Pjóðverjar tóku í sinn hlut síðastl. ár ríflegan skerf af þeim
innflutningi, sem áður kom frá Bretlandi. Innflutning-
urinn frá Bretlandi minkaði um 2,7 miljónir króna, en frá
Þýskalandi óx hann um rúml. 3 miljónir.
1935:
3.382.425
914.619
1.654.310
3.901.014
1.070.936
6.183.143
10.809.834
577.426
3.984.201
901.554
1.811.267
281.322
888.266
85.946
780.408
53.235
2.377.208
387.899 |
2.555.638 J