Morgunblaðið - 26.08.1937, Page 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 26. ágúst 1987.
Minning frú Svövu Bjarna-
dóttur Herzfeld.
Greinin i
„Sunday Dispateh"
Sá eg sóler
í siimartúui
vagga kolii
Tært mót »ól«.
Sá eg brosa
biíða mejr
bjartari í framaw
en blíða sól.
Þæi' muuu eiskast
ungniev og sólin
hver sem önnur,
hugsaði ’ jeg þá,
og æ munu Svöru
sigurgeislar
lífs og ljóss . '
ieika um hjarta.
Villur fer löugum
veraldarsonur,
sá, er geta skal,
þótt glöggur þykist.
Látin er Svava,
en spl daprast
fyrif augum ... :r>,
ástvinanna.
En í friðbogans
fögru litum
sem leiftra daglega
um loft í austri,
sjá má samband
sálar ungrar
konu, sem kvaddi,
og kærrar sólar.
Árni Óla.
*
Prú Svava Bjarnadóttir Herz-
feld var dóttir hjónanna á Galta-
felii, Sesselju og Bjarna. Hún var
fædd 1913, 24. des., á aðfangadag
jóla. Hún fluíti, jólafrið foreidr-
nm sínum, og tvöfaldaði ætíð síð-
an jólagleðina á æskuheimili
sínu. Æska hennar var skýjaiaus
Tordagur, en jurtir sólarlanda
þola síst hret.
Svava var fríð sýnum og glæsi-
leg í allri framkomu, hún var
ágætlfga gefin og sjerstaklega
listhneigð, viðkvæm í lund, en
stiit og þrekmikil.
Snemma vár hún sett til menta
bæði hjer og erlendis.
1933 giftist iiún doktor Hans
Aug. Herzfeld í'rá Ilamborg, og
stofnuðu þau þar heimili.
... • .
■mi huif. íH. 'i. !> • er orð,
sem margúr þe®ýtr. Virðist hjer
títt höggyið í sama runn, þar sem
systir hennar dó fyrir nokkrum
mánuðum. Um slíkar auðnir rat-
ar trúin ein.
G-leðie.ier það fyrir ástvinina,
Miitt t sorginni, að hafa gert alt,
sem hægt var að gera henni til
hjálpar. Kærleikurinn gefst aldr-
ei upp, eu kemst alla leið. Hanu
brúar höf og geima og bindur
strönd við strönd.
Þú varst jólabarn, indæla
vera. Nú umvefur þig og systur
þína guðs himneski jólafriður.
Á æðri sviðnm bíðnr vkkar meiri
þekking, Jtroski og starf.
En minningar ástvinanna vaka.
G.
Sjúkiingar á Hressingarhæiinu
í Kópavogi hafa beðið Mprgu.n-
biaðið að færa .Jóni Norðfjörð og
Stefáni Þórarinssyni kærar þakkir
fyrir komuna og hina ágætu
skemtun s.l. þriðjudag.
Prú Svava Bjarnadóttir Herzfeld.
SAMTALIÐ VIÐ
MAGNÚS MAGNÚSSON.
Í BAMH. AF FIMTU SÍÐU.
er einnig greidd aukaborgun: til
stýrimanns, vjelamanna og mat-
sveins.
Ailir sjómenn, sem stunda veið-
ar meira en 6 mánuði ársins utan
landhelgi, eru samkvæmt sjerstök-
um lögum skattfrjálsir til ríkisins,
í þessu sambandi vil jeg geta
þess, heldur Magnús áfram, hve
Bandaríkjastjórn iætur sjer ant
um sjómennina og gerir mikið til
þess, að komið verði þeim tii
hjálpar, ef slys eða veikindi ber
að höndum á sjónum.
Þegar skip verður fyrir slysi,
missir skrúfuna, eða þarf af öðr-
um orsökum á hjálp að halda, þá
er varðskip altaf sent, til að draga
skipið til hafnar, útgerðinni að
kostnaðarlausu. Slík hjálparstarf-
semi gerir það að verkum, að við
þurfum ekki að greiða eins há
vátrvggingargjöld og við annars
þyrftum.
Ef maður veikist u,m borð, er
a-lt gert, sem hægt er, til þess að
koma honum sem fvrst Undir
iæknishendi.
Til þess að sýna, hve sú um-
hyggja er mikil, er best jeg taki
eitt dæmi:
Fyrir rúrnu ári veiktist einn
skipverja minna snögglega af
bióðspýting. Þetta var kl. 3 um
nótt. Við vorum 280 mílur undan
iandi. Jeg símaði til Boston sam-
stundis, um talstöð mína, og hafði
tal af skrifstofu strandgæslunnar
og sagði sem var, að maðurinn
væri hættulega veikur. Kl. 3%
var komin sjúkrafiugvjel af stað
tii okkar, er send var eftir mann-
inum. En þá var sjór orðinn svo
úfinrt, að vjelin gat ekki sest.
Vegna þess, hve tvísýnt var um
]rað frá upphafi, að uægilega gott
vrði í sjóinn, til þess, að koma.
sjúkiiiignum í flugvjelina, hafði
strandgæslan símað skipi, sem var
um 100 míiur frá okkur, og beðið
]>að um að koma til móts við oklc-
ur. Það tókst að koma sjúklingn-
um í þetta skip. Og með því móti
komst hann á spítala í tæka tíð og
fekk heilsu sína. Hann er nú kom-
inn á skip mitt aftur.
Brúðkaup Sigurlaugar Árna*
dóttur frá Görðum og Skafta
Benediktssomir fór fraiu í Stafa-
feilskirkju í Lóni 8. ]>. m.
FRAMH. AF ÞFJÐJU SÍÐU.
viðskiftum við varðskipin (ís-
land og Danmörk hafa sama
konung, en sjerstakar ríkis-
stjórnir ).
Umboðsmaður eigenda breska
togarans var sektaður um 3000
stpd. fyrir að hafa dulmáls-
lykla þessa með höndum, og
fyrir að hafa notað þá við að
gera breskum togurum aðvart
um ferðir varðskipanna.
Kæran.
Islendiugur, sem játaði að hafa
útvegað skipsfjórrfnum og bresk-
um loftskeytamömium á togurum
dulmálslyklana, siapp algerlega
við inálshöfðun. Gg ekki nóg með
það, heldur hrósáði dómarinn hon-
um fyrir „að hafa svarað greið-
lega og fljótt blÍum spurningum,
sem hann var spurður“.
Jl ] :
Hanu var ekki lögsóttur, og var
það eingöngu vegna óstaðfests
framburðar hans um að dulmáis-
iyklana hefði hann fengið frá ,,ís-
iendingi, sem að öllum líkindum
væri nú búinn að fá enskan ríkis-
borgararjett".
Islen.sk vfirvöld hjeldn því
fram, að þar sem þessi maður
hefði ekki dvalið á íslandi nýlega
væri ómögulegt að yfirheyra hann
—• augsýnilega gengið fram hjá
þeirri staðreynd, að ef þessi mað-
ur er til og hefir hlotið breskan
borgararjett, myndi vera auðvelt
að ná í framburð hans með því að
snúa sjer tii ensku lögreglunnar.
Eftir því sem Mr. J. Smith, rit-
ari Grimsby Fishing Vessels ’
Mutual Insurance Oo., heldur
fram, eru breskir fiskimenn ekki
eingöngu gramir vegna þeirra
refsinga, sem þeir verða að þola,
heldur og vegna þess, að sömu lög
virðast ekki g-ilda fyrir íslensk
skip.
Það myndi vera auðvelt, segir
Mr. Smith, að sanna það að meiri
hluti íslenskra togaraeigenda hefir
brotið landhelgislögin og að þeir
hafa notað lóftskeytin til að gefa
skipúm sínum upplýsingar um
ferðir varðskipanna.
Sannanir.
„Sannanirnar eru svo áþreifan-
iegar, að það nægir að taka þær
angljósustu“, segir Mr. Smith.
„Jeg skal láta • þá Stáðreynd
nægja, að dagblað eit.t í Reykja-
vík (Aljiýðublaðið) birti uokkrar
mýndir af íslenskum togurum,
sem teknar voru nokkara metra
frá sjerstökum stað í landi, þar
sem fiskveiðar með botnvörpu eru
bannaðar. Togararnir voru ineð
vörpnna úti og aliir sjómenn gátn
auðveidlega þekt skipin.
Málshöfðanir hafa vérið' górðár
aðallega til að móðga' breská fiski-
menn, þó sjerstaklega, áð vísu,
gegnum ísienska umboðsmenn
þeirra.
Ein athyglisverð sÖnnum utn
þetta er. að einrl úmboðsmáðnr
breskra togara, sem kærður var,
er sjálfur íslenskur toúaraeig-
andi“,
Innan takmarkanna.
„Lögreglan heimtaði að hann
framseldi þá dulmálslykla, sein
hann hefði við bresk skip. En
hann var ekki látinn af'henda þá
dulmálslykla, sem hann notaði við
sín eigin skip, þar til mánuði
seinna, þegar hann eins og allir
aðrir íslenskir togaraeigendur,
höfðu fengið tækifæri til að koma
sönnunargögnum undan.
í mörg ár hefir íslenskum
yfirvöldum verið ljóst, að tog-
arar þeirra hafa fengig upp-
lýsingar um varðskipin gegn-
um loftskeytastöðvarnar, í
þeim tilgangi að togararnir
gætu verið að veiðum innan
landhelginnar,
Ar eftir ár hafa íslenskir togarar
landað ágætis afla í Grimsby og
Hnll. Alla hefir furðað á hve góð-
an t'isk þeir höfðu, nema þá, sem
vissu að fiskurinn var veiddnr á
þeim fiskimiðum, sem einnngis ís
lendingar þora að fiska á — fiski-
mið, sem eru innan íslenskrar
landhelgi — vegna þess hve
njósnakerfi þeirra gegnum loft-
skeytastöðvarnar hefir verið gott.
Mr. Smith hefír sem fulltrúi
fiskimanna lagt ofangreindar stað-
re.yndir fvrir utanríkismálaráðu-
nevtið, sem mun gera sínar ráð-
stafanir eftir að þingið kerniir
«aman“.
KÍNA — JAPAN.
FRAMH. AF ANNARl SÍÐU.
Kínverski herinn við Shang
hai hefir undirbúið vörn
sína með ágætum.
Hann verst úr vel víggirtum
vjelbyssufylgsnum og varnar-
línur hans eru tvöfaldar,
fremri víglína og aftari víglína.
Þegar Japanir höfðu rofið
fremri víglínu Kínverja
komu þeir inn á svæði, sem
var alt sundurgrafið af
dynamitsprengjum, sem
sprungu er japönsku her-
sveitirnar fóru yfir. Af-
leiðingar sprengjanna voru
ægilegar.
Frá svipuðum viðbúnaði seg-
ir Lundúnaútvarpið, að Kín-
verjar hafi haft, er japanskar
hersveitir voru settar á land við
Shanghai í morgun.
Ekkí nema 12 þús.
London í gær F.TJ.
Það er nu dregið í efa, að
Japönum hafi tekist að setja á
land svo fjölmennan her, sem
þeir töldu sig hafa gert í gær,
,»g er talið, að raunveruleg tala
þeirra hermanna, sem þeim
hafi tekist að koma á land hafi
;aðeins verið 12 þús. manns, í
Istpð 50 þús.
Hinsvegar er það kunnugt,
iað Japanir reyndu að setja her
á iand í morgun, en mættu þeg-
ar í stað harðvítugri vjelbyssu-
.skothríð.
Hermr; þeir, sem á 'and
.komust, ,iv æss brátt varir,
að fljótsbakkmn var alþakinn
sprengjum, sem sprungu jafn-
harðan og þeir, hófu göngu á
land, og olli þetta :klu mann-
tjóni meðal Japá’n ‘þó ‘ þess
sj- ekk' g í ti. j .ngum
japöns’- jórnarinnar í
dag.
VINNUSKÓLINN:
TILRAUNIN HEFIR
HEPNAST.
FRAMH. AF ÞRIÐJU SífHL
fyrir þeim í einu og öllu. Var
ávalt sjeð tii þess að, stoadTÍsi
væri haldin við öll störf.
Mikil vinna fór í að samr«a»a
piltana, sem voru frá olíkua#
heimiium og misjafnir að applagi
og hæfileikum“.
Að lokum kvatti Lúðvíg G«<í-
mundsson piltana til að hagnýta
sjer vei lærdóm þann og reynslu,
sem þeir hefðu fengið í skólanum.
Ilarmaði hann að geta ekki haft
þá lengur, þar sem nú fyrst væri
farið að bera á reglulegum ár-
angri af starfinu.
I lok ræðu sinnar bar skólastjóri
fram þá ósk, að hver einasti æsku-
maður á íslandi fengi tækifæri
til að fara á vimiuskóla. Yænt-
aniega yrði vinnuskólum haldið á-
fram og þá ættu þeir eftir að*
stórbatna frá því sem nú væri.
Það þyrfti að kenna æskunni
elska iandið sitt og vinnuna.
Verkefnin væri ótæmandi. Alstað
ar biðu víðlendar auðnir eftir
ræktun. Æskan gæti líka unnið
fyrir sjálfa sig í þessum vinnu-
skólum með því að reisa skólaseí,
byggja íþróttavelli og skála og
þar fram eftir götunum.
Bæjarstjórn Reykjavíkur hefir
sýnt iofsamlega viðleitni í þá átt
að skilja vandamál æskunnar og
reyna að bæta úr þeim. Sjálfstæð-
ismenn í bæjarstjórn hafa beitt;
sjer fyrir þessu; framfaramáli, sem
öðrum, sem tii bóta geta staði©
fyrir bæjarbúa, unga sem gamla.
Þeir munii haida áfram á þeirri
braut.
Piltarnir í vinnnskólanum fórw
heim til sín í gær, en í dag kl. 4
hittast þeir til að fá einkunnir i
stundvísi, ástundum o. fl. Einnig
fer fram á þeim læknisskoðua.
SKRÚÐGARÐAR.
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU.
garða sína. Mun því óhætt að
treysta reynslu hans í því efni.
Leiðbeiningar bókarinnar um und
irbúning garða eru hinar þörf-
ustu, og bendir höf. á fjöldamörg
atriði, sem lítt eru þekt í garð-
rækt hjer, og betur mega fara
frá því sem nú er. Annars skulu
einstök atriði bókarinnar ekki rak
in hjer. Garðeigendur og aðrir
áhugamenn í þessum efnum verða
að afia sjer hennar sjálfir og
hafa hana við hendina, er þeir-
koma skipan á garða sína. Fjöl-
breytni í uppdráttum er svo
mikil, að flestir ættu að geta haft
not einhvers þeirra.
Enda þótt eitthvað megi út á
rit, þetta setja, eins og flesta aðra
hluti, þá er liitt jafnvíst, að það
er auðugt af þarflegum fróðleik
og flvtur fjölda ágætra leiðbein-
inga, sem fyila autt skarð, er ver-
ið hefir í þessn efni.
Frágangur bókarinnar er hinn
besti, og hafa höfundur og útgef-
andi, Isafoldarprentsmiðja, urniið
gott verk með að koma henni í‘
almennings hendur.
P. t. Reykjavík 22. ágúst 1937.
Steindór Stoindórsson
frá Hlöðum.