Morgunblaðið - 07.10.1937, Blaðsíða 3

Fimtudagur 7. okt. 1937.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Neyðaróp sósíalista
til Tímamanna.
Japanir
sækjast eftir
lífi hans.
„Barinn“ opnaður
með fógetaútskurði,
Gegn vilja
bæjarráðs.
Takið ekki
frát okkur
beiuin og
bitlingana!
Alþýðuflokkurinn getur ekki sætt sig
við það, að einstök smærri atriði
sjeu tekin úr frumvörpum hans, en
megin atriðin, þau sem mest veltur á, sjeu feld.“
Þetta voru ummæli Haralds Guðmunds-
sonar ráðherra sósíalista í vor. Þegar hann fyrir
hönd síns flokks var að segja skilið við Fram-
sóknarflokkinn.
„Alþýðuflokkurinn kýs þá hitt heldur, að málin,
stefnurnar, sjeu lögð undir úrskurð kjósenda í landinu,“
sagði Haraldur ennfremur og brýndi röddina.
Þannig var hljóðið í þeim Alþýðuflokksmönnunum fyrir
ko«ningarnar.
Chiang Kai $bek forsætisráðherra Kínverja og æðsti hershöfðingi
þeirra. Dvalarstao hans í Kína er haldið leyndum, því að Japanir
sækjast mjög eftir að ná lífi hans.
ið íengið gúða
og ódýra aflstöð"
seglr E. Berdal verkfræðing'ur.
Rafmagnsnofkunin
á að margfaldasf.
EBardal verkfræðingur fer með Lyru í kvöld heindeiðii-.
• Síðan sumarið 1933 hefir hann komið hingað hvað eftir
annað til að undirbúa Sogsvirkjunina og síðan til að líta eftir verkinn.
Blaðið hafði tal af honum í gærkvöldi um þetta starf hans og Ljósa-
fossstöðina, og komst hann m. a. að orði á þessa leið:
Þá þóttust þeir vera miklir
«aenn, sem allir vegir væru
fserir. En stóru orð Haralds
Guðmundssonar til Framsókn-
armanna voru í beinu sambandi
Tið þjóðnýtingarkröfur sósíal-
Ma í sjávarútvegsmálunum,
um Framsókn neitaði að ganga
aS.
Svo komu kosningarnar með
jtíinn mikla ósigur sósíalista.
Og nú er komið annað hljóð
í strokkinn hjá þeim Alþýðu-
flokksmönnum.
Stjórnarflokkarnir eru enn á
*ý sestir við samningaborðið.
Þann 27. þ.m., eða rjett áður
en samningarnir um framhald-
andi stjórnarsamvinnu hófust,
■egir svo í leiðara Alþýðublaðs-
„Alþýðuflokksmenn og kon-
■r gengu hópum saman að kjör-
borðinu og kusu Framsóknar-
flokkinn"! Er ekki grátklökk-
*r hljómur í þessum orðum?
▼erið góðir við okkur, Fram-
sóknarmenn, við kusum ykkur
á þing!
Og enn segir Alþýðublaðið:
„Af þessu verður ljóst, að
það er krafa kjósendanna, að
*úverandi stjórnarflokkar haldi
áfram að vinna á líkan hátt
og að undanförnu". M.ö.o. það
er krafa kjósendanna, að Fram
sókn haldi áfram að taka
„smærri atriðin“ út úr frum-
vörpum sósíalista og stinga
stefnumálunum undir stól.
• Alþýðublaðið hefir síður en
svo neitt við þetta að athuga,
það segir:
„Alþýðuflokurinn vill fyrir
sitt leyti verSa viS þessari kröfu
kjósendanna, vill aS stjórnar-
samvinna núverandi stjórnar-
flokka haldi áfram.“
En svo er eins og að kenni
einhvers kvíða hjá Alþýðu-
blaðinu yfir því, að Framsókn-
arflókkurihn ittuni í samning-
unum finna til máttar síns.
Blaðið segir í auðmýkingartón:
„AS óreyndu verður því
treyst, aS þingmenn Framsókn-
arflokksins sjeu sama sinnis um
þessi mál, og ættu samningar
þeir, sem nú eru aS hefjast
milli stjórnarflokkanna, að
ganga bæSi fljótt og vel“.
*
Nú er tónninn orðinn alt
annar en í vor, þegar Harald-
ur Guðmundson var að tilkynna
þjóðinni samvinnuslitin. Nú eru
það ekki lengur málin, stefn-
urnar, sem sett eru á oddinn.
Nú eru það aðeins valdastól-
arnir, sem sósíalistar mæna til.
Hvað veldur þessum mikltt
umskiftum?
Enginn getur verið í minsta
vafa um, hvað valdið hefir breyt
ingunni á hugarfari sósíalista til
Framsóknarflokksins. Það er
óttinn við að hverfa frá kjöt-
kötlunum.
Þingmenn og ráðamenn sósíal
ista hafa notað sína aðstöðu á
Alþingi og í ríkisstjórn til að
skara eld að sinni köku. Þess-
vegna eru nú þessir herrar allir
með tölu í hópi tekjuhæstu
manna á landinu.
Það er óttinn við að missa
þessa aðstöðu, sem hefir gripið
sösíalista. Þessvegna láta þeir nú
stefnumá.lin fjúka, er bjóða upp
á stjó' larsamvinnu með það eitt
fyrir augum, að vinna á „líkan
hátt“ og áður.
Eimskip, Gullfoss fór frá ísa-
firði í gær, áleiðis til Siglufjarð-
ar. Goðafoss fór frá Kaupmanna-
liöfn í fyrakvöld, áleiðis til Yest-
mannaeyja. Brúai’foss var á Borð-
eyri í gær. Dettifoss fór frá Yest-
mannaeyjum í gærkvöldi, áleiðis
til Hull. Lagarfoss var á Sauðár-
krók í gærmorgun. Selfoss er á
leið til Antwei’pen.
Jeg- lít syo á, að þið haíið fengið
góða aflstöð og tiltölulega ódýra.
Hún verður ykkur niikið fram-
faraspor.
Staðhættir hjer eru að ýmsu
leyti öðru vísi en við Norðmenn
eigum að venjast. T. d. hinn mikli
rennslisjöfnnður frá náttúrunnar
hendi. Hann er sjerkennilegt nátt-
úrufyrirbrigði. Að hraunin skuli
gleypa í sig úrkomuna, eins og
svampur, og sleppa henni frá sjer
með svo litlum tilhreytingum, að
mesta vatnsmagn í Sogi er ekki
svipað ]>ví helmingi nieira, en þeg-
ar minst er vatn í því. í Noregi
verðum við að gera ráð fyrir, að
vatnsmagn ánna, sem virkjaðar
eru>, geti í leysingum tvítugfaldað
minsta renusli þeirra. En í Sogi
haf'a minst mælst 76 teningsmetrar
á sek. og 109 teningsmetrar á
sek. mest.
Þessi náttúrlegi rennslisjöfnuð-
nr sparar mikið f je, og gerir virkj-
unaraðstöðuna sjerlega góða. Þó
hestaflið fáist að vísu ekki eins
ódýrt þarna og í þeim orkuverum
Noregs, þar sem, fallhæðin er sjer-
lega mikil. Við höfum orkuver
með 300—400 metra fallhæð, jafn-
vel eitt þar sem fallhæðin er um
700 metrar. Þau fallvötn eru ódýr
í virkjun.
Einasti erfiðleikinn við virkjun-
ina lijer er sá, hve bergið er
gljúpt í fossbrúninni. Því eigum
við ekki að veujast. En það kost-
aði ekki annað en gera þurfti 2
metra djúpa rás undir stífluna og
steypa undirstöðii í hana.
Um virkjunarkostnaðinn er það
að segja, heldur E. Berdal áfram,
að orkan er vitaskuld ekki sjer-
lega ódýr meðan virkjunin er
ekki lengra lromin en þetta. Aðal-
kosturinn við stöðina er, hve ódýrt
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
Reykjavíkur Bar, veitingastof-
unni við höfnina, var lok-
að í s'uonar um þriggja mánaða
tíma. Er þessir þrír mánuðir vor*
liðnir opnaði veitingamaðurinn
aftur veitingastofuna, en tveim
dögum síðar var.„Barnum“ lokað
aftur af lögreglunni.
Veitingamaðurinn vildi ekki
sætta sig við þessi málalok, þar
sem hann taldi sig hafa rjett til
að reka þarna veitingar og hefir
staðið í stímabraki undanfarið
milli hans og lögreglunnar.
T gær fekk hann sig svo settan
inn með fógetavaldi, en wm miðj-
an dag var hann samt ekki búinn
að opna veitingastofuna fyrir al-
menning.
Það mun vera einstakt í sög*
bæjarins að veitingastofa, sem
bæjaryfirvöldin (bæjarráð) vilja
ekki að sje opin, sje opnuð meS
fógetavaldi.
Bæjarráð mun líta svo á að
„Reykjavíkur Bar“ sje ékki heppi
leg veitingastofa og einnig að
húsakynni fullnægi ekki þeim
kröfur, sem gera beri til veitinga-
Inísa og þess vegna látiS loka
„Barnum“.
Smygltilraun.
egar togarinn Olafur kom
hingað síðast frá Þýska-
landi fundu tollverðir nokkuð af
bannvörum, sem átti að revna aS
smygla á land hjer.
Tollþjónar fundu 3 flöskur af
koniaki, 1 fl. af líkör og nokkur
hundruð af sígarettum.
Málið er í rannsókn kjá lög-
reglunni.
Kirkjuráðskosn-3
ing í gær.
Talning atkvæða til kirkjuráð«-
líosningar fyrir næstu fimm ár
fór fram á skrifstofu biskups í
gær. Atkvæði íeilu þannig: Af
prestum, kennurum guðfræðideild-
ar, voru kosnir þeir Ásm. Guð-
mundsson próf. meS 50 atkv. og
Þórsféinn Briem með 38 atkv.
Næstur honum var Björn Magnús-
son, sem fekk 8 atkv. Önnur at-
kvæði dreifðust á'12. Ennfremur
höfðui 17 hjeraðsfundir tilnefnt
kirkjuráðsmenn og’ hlutu þessir
kosningu-. Ólafur Björnsson kaup-
maður á AkráUesi, sem fekk 146
atkv. úr 17 prófastsdæmum og
Gísli Sveinssoú sýslumaður með 79
atkv. úr 10 prófástsdæmum. Mátt-
hías Þórðarson þjóðminjavörður
var næstui’ með 63 atkv. úr 9
prófastsdæmum. Önnur atkvæði
dreifðust milli 6 manna.
Hlutaveltan. Sjálfstæðismeim og
konur, sem ætla að aðstoða við
hlutaveltuna í dag, eru beðin aS
koma í K. R.-húsið 1 dag eigi síð-
ar en kl. 4 e. h.
Allir í K. R.-húsið í dag.