Morgunblaðið - 12.06.1938, Page 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 12. júní 193o.
fHeilt bygðarlag í hættu vegna
vatnavaxta
Viðskiftalegar
ráðstafanir
gegn Franco?
Ráðuneytisfundur
í Londoii á morgun
A
Fró frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
ukaráðtmeytlsfundur
hefir verið kallaður
saman í London á mánu-
daginn, til þess að ræða
um ráðstafanir út af á-
rásuim flugvjela Francos
á bresk kaupför.
„Evening Standard“
gefur í skyn að stjórnin
ætM a ð grípa til við-
skiftalegra ráðstafana
gegn Franco.
Er» stjórnin virSist álíta,
að alt of mikið 3je í hættu
lagt með því að foeita valdi
gegn loftræningjunum. —
Formaður breska sjó-
mannaf jelagsins, Mr. Sþen-
cen hefir sturigið upp á því,
að bresk herskip verði lát
Sfc. in gera skothríð að ein-
hverri hafnarborg, sem er
á valdi Francos, helst Ca-
diz.
MUSSOLINI
V „News Cronicle" (frjálsl.)
fer hörðum orðum um aðgerða-
leysi stjórnarinnar. „Mussolini
kom því til leiðar, að Mr. Ed-
en sagði af sjer“, segir blaðið.
„Nú reynir hann aftur að beita
Breta ofbeldi. Hann lætur
varpa sprengjum yfir bresk
skip, með það fyrir augum, að
knýja bresku stjórnina til þess
að samþykkja að bresk-ítalski
sáttmálinn gangi í gildi, án þess
að beðið verði eftir að hertið
ítala á Spáni verði kallað heim.
í STÖÐUGU
SAMBANDI
London í gær. FU.
Halifax lávarður býst við að
koma til London síðdegis á
morgun, en á meðan hann er
fjarverandi stencíur hann í
stöðugu sambandi við utanríkis-
málaráðuneytið. Mr. Neville
Chamberlain, sem dvelur uppi
í sveit í Hampshire, hefir verið
í stöðugu sambandi við utanrík-
ismálaráðuneytið undanfarið og
átt mörg símasamtöl við Hali-
fax lávarð.
Hinar stöðugu árásir á bresk
skip verða gerð að umræðuefni
í spurningatíma í breska þing-
inu, er það kemur saman á
þriðjudaginn kemur og verður
fyrirspurnum beint bæði til ut-
anríkismálaráðherrans og for-
sætisráðherrans.
f Briissel
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Óstaðfestar fregnir
herma, að mörg gömul
hús hafi hrunið í áköf-
um jarésfejálfta, sem
gerði í Briissel um miðj-
an dag í dag. Mikið
felmtur greip íbúa borg-
arinnar, sem sáu mör^
hús leika á reiðiskjálfi.
J'arðskjálftans varð
vart bæði í London og
París um sama levti.
„Karikatur“
teikningar af 50
Reykvíkingum
Strobl heitir ungverskur „kíjri-
katur“ teiknari, sem dvaliði
hefir hjer í bænum undanfarriaií
vikur og teiknað myijdir af ýms-
um þektum (og óþektum) borg-
urum, Hann ætlar að opna sýn-
ingu á þessum myndum í dag í
húsgagnaverslun Kristjáns Sig-
geirssonar við Laugaveg.
Myndirnar eru um 50, sumar
afburðagóðar.
Hr. Strobl er ekki aðeins góð-
ur teiknari, heldur fljqtur að
teikna, eújs og sýningargestir
munu sjá í dag. Hver sýniljgftf-j
gestur, sem óskar þess, fæp ri@j
keypis „karikatur" teiikningu. jjar
sjálfum sjer. > ,,
Hr. Strobl héfir sýnt tíðinda^
manni / Morgunblaðsins myndir
sínar óg eru þær af háskóla-
prófessorum, læknum, stjórnmála
mönnum, ritstjórum, skáldum'- óg
skálclkonnm, landsbókaverði og
Sigurði Jónassyni.
Hjer á landi hafa sennilega ald-
rei sjest jafn góðar „karikatur“-
teikningar og teikningar hr.
Strobls.
Hr. Strohl kemur hingað frá
Stokkhólmi og er kona hans með
honum. Þau búa í Svíþjóð.
Æsingar gegn
Tjekkum i þýsk-
um blöðum
Prag synjað um
samkomulag
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Idag (sunnudag) er síðasti
dagur af þrem, í sveita-
og bæjarstjórnarkosningunum í
Tjekkóslóvakíu. „Manschester
Guardian“ skrifar, að Evrópa
muni draga andann ljettar, þeg-
ar þeim er lokið.
Þýsk blöð ráðast ákaft á
stjórnina í Prag í dag og brígsla
henni um ofsóknir í garð Sudet
en-Þjóðverja. Eitt blað kemst
svo að orði að Tjekkóslóvakía
sje orðið leppríki Rússa, og ef
Rússum takist að festa rætur í
Mið-Evrópu, sje það Bretum að
kenna.
PRAG VONGÓÐ
London í gær. FÚ.
Stjórnin í Prag er vongóð um
að ná samkomulagi við Sudeten
Þjöðverja eftir þær viðræður,
sem hafa átt sjer stað milíi
hennar og þeirra undanfarið.
Dr. Hodza fór í dag á fund
breska sendiherrans í Prag og
skýrði honum frá árangri við-
ræðnanna, en þeim verður hald-
ið áfram á þriðjudag.
I
Norrænt blaða-
mannasamband
Khöfn í gær. FU.
No.rræn blaðamannaráðstefna
í Osló hefir samþykt að
vihna að því, að komið verði i,mp
norrænni blaðamannaskrifstofú
tii þess að efla samvinnu blaða 4
Norðurlöndum og starfi lnm á
víxl í höfuðborgum Norðurland
anna.
Samþylct var að gefa blaða
mannasámbandj íslands tækifærí
til að taka þátt í þessari sam-
vinnu.
Iræðslusildarverðið
kr. 4.50 málið
ÞAÐ reyndist rjett, sem
Morgunblaðið heyrði á-
væning af nú fyrir tveim dög-
um, að verðið á bræðslusíld-
inni er ákveðið kr. 4.50 málið.
Þetta var endanlega ákveð-
ið í gær, því að þá var þetta
verð samþykt af atvinnumála-
ráðherra.
Verð þetta var samþykt af
fjórum stjórnendum Síldar-
verksmiðja ríkisins. — Fimti
stjórnaindinn, Finnur Jónsson er
veikur, en varamaður hans, Er-
lendur Þorsteinsson dvelur er-
lendis. Var leitað eftir tillögu
hans um verðið, en hann fekst
ekki til að gera neina tillögu,,
fyr en hann Vissi hvaða tiliögu
stjórnendur verksmiðjanna hjer
heima gerðu. Var honum svo
sagt það, og enn var beðið eft-
ir tillögu Erlendar. Hans til-
laga kom svo fyrst síðd. í gær
eða eftir að búið var að ákveða
verðið kr. 4.50; tillaga Erlend-
ar var kr. 5.00, eii sýnilega
fram borin eingöngu tii að
sýnast, þar sem hann geymdi
tillöguna þar til búið var að á-
kveða verðið.
Hætta á að 2 nnilj. viðar-
bolir sópi með sjer brúm,
húsum og fólki
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
HEILT bygðarlag, Vásterbotten í Norður
Sví|>jóð, með mörgnm tugum þúsunda
íbúa, er í yfirvofandi hættu vegna
vatnavaxtanna í Ume-fljótinu. — Ekkert nema
kraftaverk getur bjargað bygðarlaginu.
Seint í gærkvöldi gerðust þau alvarlegu tíð-
indi, sem menn höfðu óttast, að vatnsmagnið
sprengdi viðarbolaforðabúrið við Pengfors. Er
það skamt fyrir ofan brúna hjá borginni Vannaes.
Straumurinn tók með sjer tvær miljónir viðarboli,
sem bárust niður með ánni. í bili hafa trjábolirnir strand-
að á járnbrautarbrú, sem liggur yfir fljótið hjá Vannaes.
MIKIL HÆTTA.
En ef þungi trjábolamiljónannai sópar brúnni í burtu, er ó-
hjákvæmilegt að til hinna ægilegustu atburða dragi. Viðarbol-
irnir munu halda áfram að berast með straumnum niður eftir
fljótinu og taka með .sjer fleiri viðarbolaforðabúr, fleiri brýr,
íbúðairhús, og eyðileggja garða og akra. Landið þarny ef mjög
flatt.
Fjögur þorp eru á kafi og fjöldi bændabýla.
' >• **'-*!* J 'V .
KVÍÐI FÓLKSINS.
Fleiri trjábolir eru fluttir eftir Ume-fljóti árlega, en eftir
nokkru öðru fljóti í Svíþjóð.
Frá Vannaes til borgarinnar Umeá eru 31 km. I
Umeá búa rúmlega 10 þúsund manns.
Engin orð fá lýst þeim kvíða og þeirri eftirvæntingu, sem
gripið hefir fólkið í Vásterbotten. í öilu bygðafláginu kom eng-
um manni dúr á auga í nótt. Enginn þorði að leggjast til hvíldar
í húsum inni. .....
Tvær herdeildir hafa verið sendar til Vannaes-brúarinnar.
Yfir vatnavaxtasvæðinu eru „autogyro“-flugvjelar á sveimi, til
þess að tilkynna neðar með ánni, strax og einhver breyting
verður. i +
(Borgin Umá er um 500 km. norðan við Stokkhólm. Borgin
er á nyrðri bakka, Ume-fljótsins.
Ume-fljótið á upptök sín í vötnum við landamæri Noreg-s, og
rennur til hafs. Árlega eru fluttir alt að 8 milj. viðarbola eftir
ánni).
UPP Á ÞAKI. Khöfn í gær. FÚ.
í Norður-Noregi hefir einnig kveðið mikið að vatnsflóðum.
Er það í frásögur fært, að á einum stað hafi fólk verið komið
saman til jarðarfarar, en vatnsflóð var alt umhverfis bæinn svo
að halda varð húskveðjuna uppi á þaki og fara síðan á bát til
kirkjunnar.
ÍSLANDSMÓTIÐ. FRAM OG VÍKINGUR
KEPPA í DAG.
NÆSTI KAPöLETKUR Ís-
landsmótsins fer fram í
kvöld ki. 8V2 og keppa þá Vík-
iugiur og Fram.
Mönnum, sem fylgst hafa með
rnótinu er ljóst, að fjelögin eru
öll afar jöfn. Víkingur hefir unn-
ið K. R. Valur vann Fram með
aðeins eins marks rnuii og jafn
tefli varð milli K. R. og Vals. Það
er því iangt frá að enn sje hægt
að segja með neinni vissu hver
verður sigurvegari mótsins.
Astæða væri til að benda á
ýmsa galla á íþróttavellinu
sambandi við mótin: Stúkan 1
lítil, eða of mikið elt inn í 1
Palia þyrfti að byggja austan
arins og það sem fyrst.
SÓKN FRANCOS.
London í gær. FÚ.
T tilkýnniiigu frá SaragoSsa seg-
ir að hefsveitir Francós sséki
fram í áttina til Castellon og hafi
tekið vel víggirta borg, sem er í
25 mílna fjarlægð frá CasteÍIoú.