Morgunblaðið - 16.08.1938, Qupperneq 2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 16. ágúst 1938,
2
Haustheræfingar Þjóðverja
líkjast allsherjarhervæðingu
• •
Evrópu-
sundkepnin
í London
Öll þjóðin tekur
þátt í æfingunum
750 þús. varaliðsmenn
kallaðir í herinn
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Haustæfingar þýska hersins hófust í dag. Eru
þær svo víðtækar, að enska blaðið Daily
Telegraph, segir að í rauninni sje Þýska-
land í hernaðarástandi meðan heræfingarnar standa yfir.
Svo að segja öll þjóðin tekur að einhverju leyti þátt í her-
æfingunum. í fyrsta sinn síðan í heimsstyrjöldinni hefir
varaherliðið verið kvatt saman í Þýskalandi og taka um
750 þúsundn varaherliðsmenn þátt í heræfingunum að
þessu sinni.
Þá hefir almenningur, sem annars stendur fyrir ut-
an herinn verið kvaddur til að taka þátt í æfingunum.
Eru það aðallega læknar og hjúkrunarkonur, sem kallaðar
hafa verið til þjónustu í hernum meðan á æfingum stendur. Her-
inn hefir tekið að sjer matvælaeftirlit. Mikill fjöldi éinkabíla
hefir verið tekinn til þarfa hersins.
Verkamenn, sem vinna hjá
einkafyrirtækjum hafa verið
látnir fara til vestur landamær-
anna til að vinna að víggirðing-
unum, sem þar er verið að
byggja. Allar járnbrautarsam-
göngur eru takmarkaðar, nema í
þjónustu hersins. Þannig hafa
skemtiferðalög verið lögð niður,
þar sem farartæki öll eru notuð
í þjónustu hersins.
Allsherjar hervæðing?
Ótti hefir gripið bændur í
Suður-Þýskalandi, sem halda að
innköllun varaliðsins sje byrj-
un á almennri hervæðingu.
Þýsk yfirvöld vilja gera sem
minst úr heræfingunum og
halda því fram að þessar haust-
æfingar sjeu ekki meiri eða víð-
tækari en t. d. heræfingarnar
í fyrrahaust.
Ótti Tjekka.
Þrátt fyrir þessar staðhæfing-
ar þýskra yfirvalda hafa heræf-
ingarnar vakið mikinn ugg og
ótta, sjerstaklega þó í Tjekkó-
slóvakíu.
Líta Tjekkar svo á, að vara-
liðsútboð Þjóðverja sje gert til
þess að knýja fram kröfur Þjóð-
verja í Sudeten-deilunni, en
endanlegar samningaumleitanir
á lausn þeirrar deilu standa nú
yfir sem kunnugt er.
Tjekkar við öllu búnir.
Tjekkar hafa þó ekki tekið
það ráð að hervæðast, en þeir
eru við öllu búnir. Hafa Tjekk-
ar t. d. gert ráðstafanir til að
sprengja allar landamærabrýr
í loft upp ef á þyrfti að halda
og einnig eru þeir tilbúnir að
teppa umferð á öllum vegum
sem liggja yfir landamærin. Þó
hafa Tjekkar undanfarið unnið
að því að búa til fallgryfjur og
skriðdrekagildrur Við landá-
mærin.
Orðrómur gengur um það í
dag að herforingjaráð Tjekka
hafi verið kallað saman á 'fuml
í morgun.
Frakkar rólegir.
ÖIl blöð álfunnai-. ræða h-ú
mest um heræfingar Þjóðverja
og koma fram margay og mis-
munandi skoðanir á hc-ræfing-
um þessum og tilgangi beirra.
Frakkar tilkynn • opinberlega
að þeir sjái ekki neina ástæðu
til að óttast þessar h,eræfingar
Þjóðverja og telja þær eðlileg-
ar. Þeir fylgjast þó vel meo
hvað gerist og búist er við að
foringi franska loftflotans, Vu-
illemin verði viðstaddur heræf-
ingarnar sem gestur Görings.
Hefir það róað Frakka.
Bretar líta svo á, að eðlilegt
sje að 'Þjóðverjar vilji kanna
lið sitt og herstyrkleika.
Balbo hvatti til friðar.
Breska blaðið Sunday Times
skýrir frá því að Balbó mar-
skálkur hafi tilkynt Hitler að
ítalir óski eftir því að Þjóðverj-
ar fari að öllu rólega og að
ítalska stjórnin álíti óheppilegt
að Evrópustyrjöld brjótist út
nú.
Hótun við Tjekka.
London í gær F.Ú.
Þýsku blöðin hafa rætt tiitölu
lega lítið um heræfingar sein-
ustu dagana, en í þess. stp,ð er
athygli lesendanna dregin að
heræfingum þeim, sem að und-
anförnu hafa farið fram í öðr-
um löndum, svo sem Bretlandi,
Frakklandi og víðar.
í blöðum í Júgóslavíu er
FRAMH. Á BJðTJNDU 8ÍBU.
í? m
StuidhÖllin í Wemblev, þar sem Evrópusnndkepnin fór fram. Mýndin er tekin þégar þegar
sundmótið hófst og sundinennirn ir ganga inn í sundhöllina.
Merkilegir forn-
mannahaugar
fundnir i Noregi
Ayfirstandandi sumri hafa
fundist tveir fornmanna-
liaugar. í JsToregi. Annar þeirra
fanst á Mö á Þelamörk, og hef-
ir þar verið heygður smiður,
sennilega um 900 e. Kr.
I hauginum fahst aðeins eitt
vopn, tvíeggjað ’sverð, en hins
vegar mikið af verkfærum, svo
sem þrír hamrar, tvennar
smíðatengur, þjöl, meitill og
mörg önnur verkfæri.
Dr. Phil Sig. Grieg, sem hef-
ir rannsakað fornminjafund
þennan, fyrir hönd fornminja-
safns háskólans í Oslo, hefir
kómist svo að orði í frásögn
um fundinn, að ósjálfrátt komi
fram í huganum frásögn Egils-
sögu, þar sem segir: ,,Ljet Egill
þar gera haug á framanverðu
nesinu. Var þar í lagður Skalla-
grímur ok hestur hans ok vápn
ok smíðatól“.
Smíðar voru á víkingaöldinni
iðja, sem hæfði hinum göfug-
ustu og vöskustu mönnum, og
í svo miklum metum höfð, að
hún var oft sett samhliða skáld-
skapariðjunni, í fornum ritum.
Hinn hailgurinn fanst á Aur-
landi í Sogni. Rannsóknir hafa
leitt í ljós, að þar hefir bóndi
heygður verið, fyrir um 1000
árum. í hauginum fanst m. a.
sverð, bardagaexi, viðárexi örv-
iroddar, beisli, skartgripur úr
bronze matargerðarpottur og
•nnur matgerðaráhöld. Allir
hlutirnir voru furðu Iítið skemd-
Atlantshaísflug-
mennirnir vátrygðu
ekki vjelina
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Pýska flugvjelin Branden-
burg, sem í vikunni flaug
í einum áfanga til New York
frá Berlín, er komin heil og
höldnu til Berlín og tók fiugið
20 klst. Flughraðinn var að
meðaltali 235 km. á klukku-
stund.
Flugmennirnir voru hyltir, er
þeir komu til Berlín af iniklum
mannfjölda og er litið á þetta
iem mikið flugafrek.
Flugmennirnir láta lítið yfir sjer
og sem dæmi upp á hve þeir
hafi álitið þetta hættulaust flug,
segja þeir frá því, að þeir hafi
skki einu sinni vátrygt flug-
vjelina.
Islendingarnir komust
ekki i úrslit i
ir.
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU
Japanar
gefa eflir
London í gær. FÚ.
Samkvæmt frjett frá Tokio
hefir japanska stjórnin
gert nýjar ráðstafanir til þess
að koma í veg fyrir að óeirðir
blossi upp aftur á Changku-
ig vígstöðvunum.
Hefir japanska herliðinu þar
verið skipað að draga sig til
baka góðan kipp inn fyrir landa
mæri Mansjukó til þess að forð-
ast nýja árekstra.
Sundmótinu í Wembley er
nú lokið. Eins og: kunn-
arus't er, tóku tveir íslensk-
ir sundmenn joátt í mótinu,
þeir Ingi Sveinsson og Jón-
as Halldórsson.
Sundráði Reykjavíkur hefir bor-
ist skeyti frá fararstjóranum,, Er-
lingi Pálssyni yfirlögregluþjóni.
i skevtinu segir hann að okkar
menn hafi ekki komist í úrslit eu
að Ingi Sveinsson hafi orðið þriðji
í aukakepni, sem fór fram milli
bestu sundmanna, er ekki komust
í úrsiit. Ingi synti 200 metra
bringusund á' 3 mín. 8,2 sek. Is-
lenska metið í þessu sundi á Ingi
(sett í sumar) á 3 mín 4,8 sek.
Eini Norðurlandamaðurinu, sem
komst í úrslil var Svíinn Björn
Borg.
Þá getur Eriingur þess í skeyt-
inu, að 38 þjóðir liai'i verið búnar
að. tilkynna þátttöku sína í því
sundi, sem íslendingar tóku þátt
í en allar þjóðir neina 9 drógtí sig
í Itlje áðnr en kept var. Gefur það
nokki'a lmgniyud um hve kepnin
liefir verið erfið.
Isleudingunum var tekið ág'æt-
lega á sundmótinu.
Norðmenn selja
Rðssum síld
Balbó er farinn aftur til í-
talíu frá Þýskalandi. Hann var
meðal annars viðstaddur stór-
kostlega flugæfingu. FÚ.
^Torðmenn hafa selt Rússu
J ^ um 800 tonn af vorsíld fy
ir Ijelegt verð. Afhendingin
síldinni hefir enn ekki far
fram. Tilkynt hefir verið ;
Norðmenn sjeu nú að leita
við að selja Rússum meira .
síld, en horfurnar ekki tald;
þær sem stendur, að ný sa
| kimist í kring. FÚ.