Morgunblaðið - 21.08.1938, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Snnnudagnr 21. ágúst 1938.
Loftárása-
nefndin starfar
Deiltimál Tfekka Sudeta |
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniNiHimiHiiiiiiitiiHnHMiiiiiiifimiiiiitiiifiiinHHiiiiiT
Utanrlkismálastefna Tjekka versti þrándur í yðtu
Brottflutniagur erlendra sfálfboðalifln:
Franco loðinn í svörum.
ViU tefja máiið
Bresku stjóminni hefir nú loks borist svar frá Franco út af
tillögumim um brottflutning erlendra sjálfboðaliða frá Spáni
Svar Francos er mjög óákveðið og er tillögunum hvorki
Jiafnað nje gengið að þeim. Búist er við að ætlan Burgosstjórn-
arinnar sje með þessu að reyna að draga enn á langinn brott-
flutning erlendra sjálfboðaliða (Símar frjettaritari vor í Khöfn)
Verið er nú að þýða svarið
af spænsku á ensku (segir Lund
únaútvarpið skv. FÚ). Svarið
verður að líkindum birt á mánu-
dagsmorgun snemma. Eigi er
kunnugt hverju Franco svarar
en talið er líklegt að hann hafi
komið fram með margar athuga
Semdir og breytingartillögur.
Plymouth lávarður, formaður
lilutleysisnefndarinnar kemur
til London á mánudag og mur.
hann taka til athugunar hvort
kalla skuli hlutleysisnefndina
saman þegar í stað til þess að
ræða svar Francos.
Chamberlain forsætisráðherra
er einnig væntanlegur til Lon-
don á mánudag og munu þeir
þá ræðast við hann og Plymouth
lávarður. (Skv. FÚ).
Sókn Francos
Londori í gær. FÚ.
Fregnir frá Spáni í dag
herma, að uppreistarmenn
hafi hert sóknina á Ebrovíg-
stöðvunum og þjarmi nú mjög
að um 1000 manna liði af her
stjórnarinnar fyrir sunnan Eb-
rofljót. Flugvjelar uppreisnar-
manna hafa haft sig mjög í
frammi og hafa gert margar til-
raunir til þess að eyðileggja
bráðabirgðabrýr stjórnarhersins
yfir Ebrofljót, til þess að hindra
matvæla- og hergagnaflutninga
til stjórnarhersveitanna.
Enskur liðslo;ingi
handtekinn i Þýöka-
landi íyrir njósnir
Frá frjettaritara vorurn.
Kköfn í gær.
Pað hefir vakið mikla gremju
í Englandi, að fyrir nokkr-
um dögum var enskur liðsfor-
ingi handtekinn af þýsku leyni-
lögreglunni, Ge.stapo, án þess
að nánari grein væri gerð fyrir
handtöku mannsins.
Maður þessi heitir Kender-
ick og er kapteinn í enska hem-
um. Var hann á skemtiferðalagi
í Austurmörk og var á leiðinni
til Þýskalands, er hann var tek-
inn höndum.
Sendiherra Breta í B.erlín mót
mælti handtökurmi og kvað
stjórn sína líta mjög alvarleg-
um augum á þessa handtöku.
Krafðist sendiherrann þess, að
Mr. Kenedrick yrði tafarlaust
látinn laus.
Kenderick var í fdag látinn
laus og honum vísað úr landi,
segir í skeyti frá Bcrlín.
Honum voru gefnar njósnir
að sök.
EFTIIÍ LOFTARAS.
London í gær. FÚ.
13 resku vrfndanncmiirnir,
sem eru aS rannsaka af-
leiSingar loftárása á spænskar
borgir eru i Álicante í dag.
Hafa Jjeir m. a. skoðað bresku
skipin sem nýlega skemdust
stórkoetlega í loftárásum, svo
og hús breska rœðismannsins
er varð fyrir skemcktm, en
ræðism-aðurinn særðist alvar-
lega, svo scm á&ur var getið.
Er nefndarmennirnir fara aft-
ur til Tolo-u.se, munu þei-r fara
um Barcelona, því að spænska
stjórnin hefir beðið þá að
gefa skýrslu um loftárás þá,
sem flugmenn Francos gerðu
á borgina, eftir að þeir fóru
þaðan í gær, en tvœr lof tárárir
voru gerðar á borgina meðan
þeir voru þar á leiðinni til Ali-
cante.
Samkomulagsumleitun-
um miðar lítið fram
Stafi Runcimans heist fyrir alvoru
Frá frjett-aritara vorum.
Khöfn í gær.
ÞRÁTT fyrir tiislakanir þær, sem tjekkneska
stjórnin hefir gert í deilumálinu við Sudeten-
Þjóðverja — þar sem hún hefir tjáð sig fúsa
tii að veita Sudetum ýms opinber embætti — eru horfur á
samkomulagi taldar jafn litlar og áður og kemur þar ým-
islegt til greina.
Talið er að utanríkismálastefna tjekknesku stjórnar-
innar verði erfiðasta atriðið í deilumálunum. Henlein, for-
ingi Sudeteh Þjóðverja, hefir lýst því yfir, að Sudetar
muni aldrei sætta sig við utanríkismálastefnu Tjekka
eins og hún er nú, og á hann aðallega við vináttusamning
Tjekka og Rússa. <
Tjekkar aftur á móti hafa þverneitað að breyta um stefnu
í utanríkiamálum og segjast ekki leyfia Þjóðverjum að ákveða
stefnu sína í þeim málum.
Þýsk blöð ræða mikið í dag um deilumálin milli Tjekka og
Sudeten-Þjóðverja. Fagna þau því, að tjekkneska stjómin skuli
hafa gefið eftir í kröfum Sudeta hvað viðvíkur skipun í embætti,
en telja hinsvegar að ekki sje nógu langt gengið í þeim efnum
og að Tjekkar þurfi ekki að halda að hjer geti þeir látið staðar
numið.
Til nýiTar kirkju í Reykjavík,
til minningar um síra Bjarna
Þorsteinsson, frá ættingja 15. kr.,
afhent síra Fr. Hallgrímssyni.
Rey k j a víkur mótið.
Valur - K. R.
í dag ki. 5
Mikill spenningnr er um það,
hvernig ka]>pleikurinn milli
K. K. og Vals fer í kvöld á
Reykjavíkurmótinu.
Þó búið sje að keppa þrjá leiki
er erfitt að segja fyrir um úrslit-
in, þar sem fjelögin þrjú, Valnr,
Fram og Víkingur hafa nú 2 stig-
in hvert, eir K. R. 0. Vinni K. R.
í kvöld, og það munu þeir hafa
mikinn lmg á, fá þeir einnig 2
stig.
Kappleikurinri hefst kl. 5 e. h.
og verður án efa mannmargt á
vpllinum.
Eimskip. Gullfoss er í Khöfn.
Goðafoss kom tii Hull um hádegi
í gær. Brúarfoss var á Tálkna-
firði í gærmorgun. Dettifoss fór
til útlanda í gærkvöldi kl. 11.
Lagarfoss er á leið til Áustfjarða
frá Leith. Selfoss er á leið til
Austfjarða frá Dalvík.
STARF
RUNCIMANS
LÁVARÐAR.
Þýsku blððih segja í dag, að
nú fari að reyna á hvað Runci-
man lávarður geti og hvers megi
vænta af störfum hans.
Runciman lávarður hefir hing-
að til, segja blöðin, verið að
rannsaka eðli deilunnar og
kröfur aðilja, en nú eftirleiðis
verður starf hans hlutverk sátta
semjarans.
SJÁLF-
STJÓRNAR-
HJERUÐ
Reuter-frjettastofan hefir afl-
að sjer upplýsinga um hvað
Runciman lávarður muni leggja
til málanna og telur að hann
muni leggja til að Tjekkósló-
vakíu verði skift eftir þjóðflokk-
um í hjeruð með sjálfstjórn,
þaraf þrjú þýsk hjeruð.
Hjeruðum þessum verði svo
stjómað með líku fyrirkomu-
lagi og er í Norður-írlaridi. Á
sama hátt verði farið með
tjekknesk, ungversk, og slav-
nes.k hjeruð.
Reuter-frjettastofan telur að
Runciman muni leggja til, að
utanríkismál landvamir og fjár-
mál, verði sameiginleg fyrir öll
hjeruðin og ákvarðanir um þessi
mál, taki ríkisþingið, en á þing-
inu eigi sæti fulltrúar frá hinum
ýmsu hjeruðum.
Búist er við, að bæði Tjekkar
og Sudeten-Þjóðverjar muni
samþykkja að ræða deilumál
nú á þessum grundvelli.
En Reuters bætir því við, að
erfiðast muni að ná samkomu-
lagi um utanríkismálin.
NÝIR
ERFIÐLEIKAR
TJEKKA.
London í gær. FÚ.
Þingmenn slóvakiska þjóð
flokksins hafa borið fram frum-
varp um sjálfstjórn fyrir Sló-
vaka.
Þetta er flokkur sá, sem
stjómmálamaðurinn faðir
Hlinka var leiðtogi fyrir, en
hann ljest fyrir nokkrum dög-
um, en míkill meirihluti Sló-
vaka fylgir hinsvegar Tjekkum
að málum. Þessar kröfur sló-
vakiska þjóðflokksins koma
fram á mjög óheppilegum tíma
fyrir Pragstjómina og munu
að líkindum haka henni erfið-
leika.
Þá hefir þjóðlegi sambands-
flokkurinn, sem styður ríkis-
stjórnina, samþykt ályktun þe3s
efnis, að hann sje mótfallinn
því, að nokkur þjóðemishluti
innan tjekkneska ríkisins fái
algerða sjálfstjórn.
Eogin sfldveiði
Engin síld hefir boris-t til Siglu
fjarðar, hvorki í bræðslu nje
til söltunar, símar frjettarítari
vor á Siglufirði í gær.
Norðan veður er nú nyrðra og
fjöll hvít af snjó.
Nokkur skip eru farin á veið
ar og hafði síld sjest á Skagafii'ði
í gær, en ekki náðst.
Öll skip hafa nú verið losuð,
sem biðu eftir Jöndun, og verða
verksmiðjurnar nú stöðvaðar yf-
ir lielgina td lireinsunar.