Morgunblaðið - 01.11.1938, Side 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Uppeldi vandræða-
barna ------
Gjaldþrot
„Kolbeins
unga“
Hæstirjettur kvað í gær upp
dóm í máli rjettvísinn-
ar gegn Carl FriSrik Jensen,
forstjóra frá VopnafirSi.
Málavextir eru:
Carl Friðrik Jensen veitti
forstöðu útgerðarsamvinnufje-
laginu „Kolbeinn ungi“ á
Vopnafirði, sem hóf göngu
sína haustið 1934. Fjelagið
rak vjelbátaútgerð á árunum
1935 og 1936, en í ársbyrjun
1937 stöðvaðist útgerðin vegna
fjárhagsörðugleika, og var fje-
lagið tekið til gjaldþrotameð-
ferðar í ágúst sama ár. Við
rjettarhöldin sem fram fóru í
sambandi við gjaldþrotið komu
í Ijós ýmsar misfellur ,sem á-
samt kærum leiddu til máls-
höfðunar gegn Carl Friðrik
Jensen, og var hann kærður
fyrir brot gegn 26. kap. hegnl.
(svik), gj aldþrotaskif talögun-
um og samvinnúfjelagalögun-
um.
Dómur var upp kveðinn í
aukarjettii Norður-Múlasýslu
10. jan. 1937, og var Carl Fr.
Jensen dæmdur í 4x5 daga
fangelsi við vatn og brauð. Svo
var hann og sviftur rjetti til
að reka eða stjóma verslun eða
atvinnufyrirtæki í 5 ár. Þessum
dómi áfrýjaði Carl Fr. Jensen
til Hæstarjettar.
Hæstirjettur taldi að óreiða
hafi verið á bókhaldi hjá „Kol-
beini unga“, og sakfeldi fyrir
það. Þá var Carl Fr Jensen á-
kærður fyrir að hafa gefið út
ávísanir á S.Í.F. og útibú Út-
vegsbankans á Seyðisfirði, án
þess að innistæða væri fyrir
hendi til greiðslu þeirra. ,,Af
prófum málsins verður ekki
sjeð, að ákærði hafi með af-
hendingu ávísana þessara aflað
sjer eða öðrum fjárverðmæta,
heldur virðast þær afhentar til
greiðslu eldri skulda“, segir í
forsendum dóms Hæstarjettar,
og heimfærði rjetturinn brotið
undir 259. gr. hegnl.
Carl Fr. Jensen var einnig
sakaður um óheimila ráðstöfun
á andvirði fisks, sem veðsett-
ur hafi verið útibúi Útvegs-
bankans á Seyðisfirði. Hæsti-
rjettur gat ekki fallist á rjett-
mæti þessa liðs ákærunnar og
sýknaði Carl Fr. Jensen af hon-
um. Hæstirjettur leit einnig svo
á, að ekki væri hægt að sakfella
ákærða fyrir að hafa ekki
framselt fjelagið „Kolbein
unga“ til gjaldþrotaskifta áður
en hann Ijet af stjórn þess, nje
heldur fyrir stjóm hans á Fisk-
sölusamlagi Vopnfirðinga, og
vísaði rjetturinn þar um til á-
stæðna undirrjettardómarans.
Niðurstaða Hæstarjettar varð
sú, að Carl Friðrik Jensen var
dæmdur í 2 mánaða fangelsi,
en skilorðsbundið. Hann var og
sviftur rjetti til að reka eða
stjóraa verslun eða atvinnu-
fyrirtæki í 5 ár.
Sækjandi máls þessa var
Sveinbj. Jónsson hrm. og verj-
andi Pjetur Magnússon hrm.
FE.AMH. AF FIMTU SlÐU.
komið til greina, ef tilraunin tæk-
ist vel, en auðvitað gæti þetta
ekki orðið á 1. eða 2. ári starf-
seminnar.
Fyrsta árið mætti gera ráð fyr-
ir að dvalarkostnaður þeirra yrði
um 60 kr. á mánuði, 45 kr. í fæði,
15 kr. í þjónustu, hita, Ijós o. þ.
u. I. Jeg hefi ekki tölur um það,
hversu mikið einn svona drengur
kostar bæjarfjelag það, sem hann
á heima í um árið, en grunur
minn er sá, að sumir þeirra muni
kosta meira í beinum útlátum.
Það ræður og að líkum, að bæj-
arfjelag, sem sendi dreng á þetta
skólaheimili, yrði að senda hann
vel fataðan og að öllu leyti vel
útbúinn til langrar dvalar, og út-
vega honum alt, sem hann þyrfti
í framtíðinni af slíku, eftir nán-
ari fyrirmælum reglugerðar, er
samþykt væri af yfirstjóm
fræðslumálanna. Að þessu sinni
er ekki ástæða til að fara nánar
út í tillögur um fyrirmæli slíkrar
reglugerðar, en í aðalatriðum
skyldi þess gætt, að ekkert skorti
af því, sem nauðsynlegt væri, og
engar kröfur væru umfram það.
Við útbúnað sem annað á þessu
skólaheimili yrði að taka tillit til
þess, að kostað væri kapps um að
sjá athafnamiklum drengjum fyr-
ir nægum verkefnum. Af athöfn-
unum skulu þeir læra og gleðjast.
Það er að vísu ekki hægt að á-
kveða, hvernig deginum skyldi
haga, því að mjög breytist það
eftir árstíðum og mismunandi
verkefnum, sem skapast smátt og
smátt. Bn samt sem áður er nauð-
synlegt að skipuleggja tilhögun
dagsins, semja starfsskrá, sem
hafa mætti til hliðsjónar, þegar
önnur verkefni gripu ekki inn í,
t. d. að vetrarlagi. Mætti hugsa
sjer starfsskrána eitthvað á þessa
leið:
Kl. 8. Fótaferð, gengið frá svefn-
stað o. s. frv.
Kl. 8Morgunverður.
KI. 9. Ræstun utanhúss.
Kl. 10. Bóklegr, nám.
Kl. 12. Miðdegisverður.
Kl. 1. Handavinna.
KI. 3. Nóndrykkur.
Kl. 4. Leikfimi eða leikir.
Kl. 6. Bóklegt nám.
KJ. 7. Kvöldverður.
Kl. 8. Kvöldvaka, bókleg eða
verkleg viðfangsefni.
KI. 10. Háttatími.
VT.
Hjer hefir nú verið leitast við
að benda á aðkallandi þörf fyrir
dvalarstað vandræðabarna. TJm
þörfina hygg jeg flesta á einu
máli. En um það, hvernig skuli
bæta úr henni, eru auðvitað skift-
ar skoðanir. Jeg hefi nú lýst minni
skoðun á því, hvernig með kleyf-
um kostnaði væri hægt að gera
tilraun til umbóta. Nú geta aðr-
ir komið fram með sínar skoðan-
ir. Má þá vera, að sitt komi nýtt
hjá hverjum og geri þannig
skömm til máltækinu, sem segir,
að því ver gefist sumra manna
ráð. er fleiri komi til. En eitt
Aærða menn að gera sjer Ijóst í
þessu máli og það er, að hversu
Jítil tilraun sem vera skal, ef til
framkvæmda kemur, er miklu
meira virði en heil tylft af ræðum
og ritum um málið, jafnvel þótt
mælt sje af snild og með ágætum
ritað. Að sönnu verður engin til-
raun gerð, án þess að hún kosti
mikla fyrirhöfn og nokkuð fje.
En þá kemur mjer í hug það, sem
merkur sjómaður ljet einu sinni
um mælt, er tveir menn fórust,
vegna þess að viti var þá eigi
enn kominn á hættulegan stað á
strandlengjunni. Um nauðsyn vit-
ans hafði margt verið rætt og
ritað, en málið drógst, því að fje
þurfti fram að leggja. Hinn merki
sjómaður ljet svo ummælt, að sjer
virtist líf hinna ungu efnismanna
mun meira virði en sú fjárupp-
hæð, sem hefði þurft til að byggja
vitann.
Hjer er um hið sama að ræða,
nema hvað vitinn hefði aukið lík-
ur þess, að mennirnir slyppu við
bráðan bana, en hver tilraun, sem
gerð væri fyrir vandræðabörnin,
ætti fyrst og fremst að auka lík-
ur þess, að þau slyppu við að lifa
heila mannsæfi sem siðferðilegir
aumingjar og mannleysur, sem
allir líta á með fyrirlitningu.
Að bjarga mönnum frá bana
er mikils virði, en > að bjarga
mannsefnum frá slíku lífi, sem
vandræðabarnanna bíður, er þó
enn meira virði.
Böðvar frá Hnífsdal.
NÝIR MENN í RÁÐU-
NEYTI DALADIERS
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU.
Daladier hafi í hyggju að gera
breytingar á stjóm sinni og
muni meðal annars skipa einn
af kunnustu fjármálamönnum
Frakklands Baudoin í nýtt em-
bætti, svokallað fjárlagaráð-
herraembætti, og á hann að
vera fjármálaráðherranum til
aðstoðar um alt er lýtur að
samningu og framkvæmd fjár-
laga. Þá gengur einnig orðróm-
ur um það, að aðal-skrifstofu-
stjóri hermálaráðunejd;isins
Jacomet, muni verða gerður að
vígbúnaðarmálaráðherra til 'að-
stoðar hermálaráðherranum.
Frakkneska stjómín kemur
saman á fund síðdegis 1 dag til
þess að ræða tilskipanir og lög
til eflingar fjárhags- og atvinnu
lífi þjóðarinnar. Lítið er kunn-
ugt um efni þessara tilskipana,
en blöðin búast við því, að mikl-
ar byrðar verði lagðar á þjóð-
ina. Að líkindum mun stjórnin
ennfremur ræða stjórnmála-
horfur i'álfunni.
I Marseille er haldið áfram
að leita í brunarústunum að
líkum fólks, sem fórst í brun-
anum mikla. Tuttugu og sjö
lík hafa fundist, en 68 manns
er enn saknað.
Við afhjúpun minnisvarðans
yfir Friðrik áttunda og Louise
drottningu hans, flutti Sveinn
Björnsson sendiherra kveðju ís-
lensku þjóðarinnar. Margt
manna var viðstatt. (FÚ).
Minningarorð um
Þorgeir Jörgensson
stýrimann
Idag er til grafar borinn Þor-
geir Jörgensson stýrinia'ður,
er ljest þ. 17. október, tæpra 73
ára gamall. Hann var fæddur og
uppalinn hjer í bænum og ól hjer
allan aldur sinn.
Um hann má með sanni segja,
að hann átti að baki sjer langt og
vel unnið starf í þágu þessa bæj -
arfjelags og þjóðarinnar, fremur
mörgum öðrum, sem meira ber á
eða meira láta yfir sjer. Barn-
ungur byrjaði hann sjómensku á
þilskipum Geirs Zoega, bæði við
hákarla- og þorskveiðar, og reynd-
ist brátt afburða duglegur og ó-
sjerhlífinn, áhugasamur og ábyggi
legur, ennfremuv ágætur fiski-
maður og ávalt með þeim hæstu
í drætti; var það mikið verðmæti,
sem sá maður dró ur skauti hafs-
ins, að öllu samanlögðu. Það var
því að vonum, að honum yrði veitt
eftirtekt og sóst eftir honum,
enda sýndi það sig, þegar hinn
þekti skipstjóri og aflamaður
Finnur Finnsson tók hann fyrir
stýrimann, þó ólærður væri, enda
var það áður en lög voru sett um
að stýrimenn skyldu hafa stýri-
mannapróf. Var hann svo stýri-
maður með honum vim 20 ára
skeið, lengst af á kútter ,,Mar-
grjeti“, þar til Finnur hætti sjó-
ferðum, og mun honiim aldrei
hafa dottið í hug að skifta um
stýrimann, enda vandfundinn hans
líki í dugnaði og skyldurækni.
Eftir það var Þorgeir stýrimaður
hjá öðrum miklum aflamanni,
Birni Jónssvni_ frá Ánanaustum,
á kútter Sigríði, þar til hún leið
undir lok.
Ekki hætti Þorgeir sjóferðum,
þó kiltterarnir væru úr sögunni,
því helst vildi hann altaf á sjón-
um vera, var hann svo úr því há-
seti á togurum á hverri vertíð
til hins síðasta, en stundaði grjót-
vinnu hinn tíma ársins með sama
kappinu og það rniklu lengur en
líkindi Voru til, síðustu mánPðina
sárþjáður af banvænum sjúkdómi.
Þorgeiri sál. var svo varið að
hann vann ávalt af hinum mesta
kappi að hverju sem hann gekk,
enda þoldi hann illa að sjá aðra
vinnu með hangaadi hendi og gat
þá orðið snefsinn, því hann var
að upplagi skapmaður og afar
harðgjör, en dagfarsgóður og
hreinlyndur, var því öllum vel við
hann sem kyntust honum best.
Aldrei hefði Þorgeir sál. til-
einkað sjer þann hugsunarhátt að
reyna að vinna sem minst fyrir
sem mesta borgun, þvert á móti
hugsaði hann eigi síður um hag
vinnuveitandans, hver sem hann
var (eiginleihi sem rni virðist
vera orðinn of fágætur).
Kvæntur var Þorgeir sál. Lov-
ísu Símonardóttur, er lifir mann
sinn ásamt 8 uppkomnum, mann-
vænlegum börnum.
E. K. Schram.
Dráttarvextir falla á tekju- og
eignaskattsgjöld, sem fjellu í gjald
daga 31. ágúst s.L, ef þau hafa
ekki verið greidd fyrir 9. nóvem-
ber.
Þriðjudaffur 1. nóv. 1938-
BRESKUR TOGARI
STRANDAR.
FRALIH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
dráttartaugarnar. Talsverður
sjór var kominn í skipið bæðí
í lestarnar og vjelarúmið. Þó
mun vera hægt að þjetta skip-
ið svo að hægt verði að draga
það hingað ef það næst á flot.
Lincolnshire er aðeins tveggja
ára gamalt skip. Bygður í
Southbank on Tyne 1936. Eig-
endur skipsins er Lincolnshira
Fishing Co. Ltd Grimsby.
★
Eins og flestum mun 1 fersk«
minni strandaði hjer við Skerja'(
fjörð enskur togari með sania.
nafni — Lincolnshire — vetur-
inn 1935 og náði Ægir honuff
út eftir margra vikna starf, en
síðan sökk hann á Viðeyjar-
sundi er Ægir ætlaðí að reyrj
að koma skipinu inn á Réykj".
víkurhöfn.
..7». ■ ■■■n .1 ...
Nýtt
ii
Tryppakjöt
fæst í dag
Skjaldborg
Sími 1500.
Ennþá seljum við
Matardiska dj. og gr.
Bollapör (ekki japönsk)
Desertdiska margar teg.
Sykursett 2 teg.
Ávaxtaskálar litlar
Ávaxtasett 6 manna
Vínsett 6 manna
Mjólkursett 6 manna
Ölsett 6 m. hálfkristall
Vatnsglös þykk
Matskeiðar og gaffla
Teskeiðar
Tveggja turaa silfurplett
úrvali.
O.öO1
0.6ö
oP
1.60
0.36
4.50
6.50
8.60'
12.50'
0.45'
0.35
0.1&
í mikltf
K. Einarsson k Björnsson
Bankastræti 11.
Hinir margeftirspurðu
leslampaB
komnir aftur.
Skermabúðin, Laugaveg
1 &
Fjölbreytt úrval af allskonM
§kermuni.
Sanmnm eftir pöntunum.
Skermabúðin, Laugavegf *■
EGGERT CLAESSBj
fcæ«tarjettarmálaflutnmgsxn«^
Skrifstofa: OddfeOo'whúffl*.
Vonarstræti 10-
(Inngsngttr um anstnrdyr)-