Morgunblaðið - 29.07.1939, Blaðsíða 8

w
JW*tgttttMa$i6
Laugardagur 29» |úlí 1939*
Jíaufts&a/me
SÍTRÓNUR
nýiomnar. Þorsteinsbúð, Grund-
ariíjíg- 12, sími 3247, Hring-
61. Sími 2803.
, RABARBARI
nýúpptekinn 25 au. y% kg.
Slraúsykur 65 au. 1 kg. Van-
iUeátengur. Dökkur HeMukand^
ís. Púðursykur. Sýróp. Niður-
suðt^glös. Tappar og Bitamon.
Þ©r3teÍKS'búð, Hringbraut 61,
súrii 2803. Grundarstíg 12,
skúi 3247.
NtAR KARTÖFLUR
isiepskar og ítalskar, Þorsteins-
búð, Hringbraut 61, sími 2803.
Grwidarstíg 12, sími 3247.
£ KALDHREINSAÐ
þorakalýsi sent um allan bœ. —
BJörn Jónsson, Vesturgötu 28.
Sími 3594.
MEÐALAGLÖS
Fersólglös og Soyuglös, keypt
daglega. Sparið milliliðina og
komið ’beint til okkar ef þið
viljið fá hæsta verð fyrir glös-
In. Tjaugavegs Apótek.
STEINHOS
■H-
▼ið miðbseínn tíl sölu. Eignar-
lóð, nýtísku þægindi. Góðír
greiðsluskilm,álar. Uppl. gefur
Hannes Jónsson, Ásvallagötu 65
EF YÐUR VANTAR
nýjan fisk með lifur, þá hring-
ið í síma 2307. Fiskbúðin, Bar-
énsstíg 59.
VENUS SKÓGLJÁI
mýkir leðrið og gljáir skóna af-
burða vel.
VENUS-GÓLFGLJÁI
afburðagóður og fljótvirkur. —
Átalt í næstu búð.
FRIGGBÓNIÐ FÍNA,
er bæjarins besta bón.
5KF KÚLULEGUR og
reimhjól. Afgreiðslan flutt í Að-
alstræti 11. B.
5KF UMBOÐIÐ.
ROTTUM, MÚSUM
og alskonar skaðlegum skor-
kvikindum útrýmt úr húsum og
skipum. — Aðalsteinn Jóhanns-
son, meindýraeyðir, sími 5056,
Rvik.
I. O. G T.
ST. VERÐANDI NR. 9
skorar á fjelaga sína að vinna
í landi Templara á morgun.
Mæti við G.T.-húsið kl. 9^/4 árd.

YFIRDEKTIR
hnappar úr leðri. Magni, Þing-
holtsstræti 23.
KARTÖFLUSPRAUTUN
Tek að mjer að sprauta kartöfl-
ur með Bordeauxvökva. Christ-
ensen, Klömbrum. Sími 1439.
NB. Það er of seint að sprauta,
þegar kartöflumar eru orðnar
veikar. J
Y ' £
I Framhaldssaga — Þjer getið byrjað í dag
| ________
Rauða akurlllfan og rœnda brilðurin
•x-x-x-x-x-x-x-x-:-x-:-x-x-x-:-x-:-x-x-:-x-x-x-x-x-:~:-:-x-x-:-:-x-:-x-:--:-:-:-:-x-:-x-x-x-x-x-x-x-x-x-:-:-x-x-x-:-:-x-:-:-x-x-x-x-:
Þao, sem ske'ð hefir ....
Kernogan hertogi hefir veriS land-
flótta í Englandi eftir stjómarbylt-
inguna í Prakklandi. Þaf hittir hann
Martin-Roget, bankastjóra frá Brest,
sem þykist vilja kvænast Yvonne, dótt-
ur hertogans, og hjálpar þeim aS kom-
ast til konungssinna í Hollandi. Yvonne
hefir þó gifst Anthony lávaði á laun,
og faðir hennar komið að heimsækja
hana. Hann fær hana til þess að fylgja
sjer heim, en á leiðinni hitta þau Mar-
tin-Roget, og kemur þá upp ór kafinu,
að hann er í raun og veru Pierre Adet,
óvinur hertogans og ætlar að fram-
selja þau byltingamönnum í Nantes.
Eftir hádegi var orðið svo kau
í veðri, að Yvonue, sem óttaðist
um heilsu föður s.úis, fjekk hann
til þess að koma með sjer niður
í káetuna. Og þar sátu þau síð-
an í næstum tvo tírna, hjeldust í
hendur og veittu hvort öðru hugg-
un, þó þögul væru. Yvónne liafði
mikið að fyrirgefa og hann mik-
ils að iðra. En í h;uni miklu sorg
sinni fann hún samúð með hon-
um, og henni var það huggun að
geta sýnt honum hærleik og mild-
að hið hræðilega somviskubit, sem
kvaldi hann, svo að honum lá við
að örvilnast.
ÖNNUR BÓK.
Nantes desember 1793.
I. KAPÍTULI.
Nantes.
Nantes er í klóm hyltingav-
manna, og Carrier, fulltrúi
þingsins, hefir verið sendur þang-
að til þess að berja niður síðustu
uppreisn gegn stjórnarbylting-
unni. Her konungssinna hefir
hörfað aftur yfir Loir, en það úir
og grúir stöðngt af svikurum —
landrðtðamönnum. Að minsta kosti
sjer þjóðþingið í París landráða-
menn á hverju strái. Það er ekki
búið að útrýma þeim til fulls. En
það verður að gera, til þess að
þeir taki ekki saman ráð sín á ný
og hefji uppreisn.
Morð og dráp eru því daglegir
viðburðir. Allir andstöðumenn,
byltingarinnar, eða ímyndað'.r
andstöðumenn, synir og dætur
þeirra, mæður og feður, öllum
verður að útrýma! Og Carrier,
hugleysinginn Carrier er sendur
til Nantes, til þess að halda
hryðjuverkunum áfram. Engum
skal hlíft! Auðvitað eru svikar-
arnir leiddir fyrir rjett. Öll þjóðin
skal vita hvernig farið er með land
ráðamenn. Sjá, að þeir sem stjórna
eru vitrir og rjettlátir. Svikar-
arnir skulu færðir fyrir rjettinn
og fallöxin sett í gang á Place
du Bonjfay. Það nægja ekki færri
en fjórir böðlar, til þess að eyði-
leggingarstarfið sje fullkomið!
Carrier kemur til Nantes með
ótakmarkað vald. Og hann tekur
til óspiltra málanna. Hann hefir
ótal menn í þjónustu sinni, her-
menn og borgara, heila hjörð,
heiðursvörð og lífvörð. Minna má
ekki gagn gera fyrir óþektan
bóndason, sem átti að lifa kyr-
látu lífi uppi í sveit, en er orðinn
einvaldur í einum stærsta hænum
í Frakklandi. En síðast en ekki
síst hefir hann heilan hóp af
njósnurum í kringnm sig, er kalla
sig „fylkingu Marat“, í heiðurs-
skyni við hinn mikla föðurlands-
vin, pem var myrtnr í baðkeri
sínu af konu. Fyrirliði þeirra,
Fleury kapteinn, getur á öllum
tímum sólarhrings koinið til Carr-
iers með skýrslur um ránsferðir.
Þeir ráðast inn í hús einstakra
manna og ryðjast gegnum götur,
íbúðir, veitingastofur og vöruhús.
Þeim er leyfilegt að njósna al-
staðar, standa á hleri, spyrja og
gera húsrannsókn hvar sem er.
Sveitin með rauðu húfurnar fær
góða borgun fyrir það, sem hún
finnur. Hún finnur æti fyrir fall-
öxina.
En Carrier er leiður á hve seint
gengur að ryðja sökudólgunum
úr vegi. Rjettarhöld og seinlát
vinna fallaxarinnar er tímaspillir.
Hann þarf að finna fljótlegra ráð.
Og það geriy hann líka. Hann
finnur upp hópdruknanir! Ofur
auðvelt ráð: Gamalt skip með flöt-
um botni. Hlerar, sem opnaðir eru
eftir gefnu merki, er fangarnir
eru komnir um borð. Og dauða-
dómi yfir hópi „landráðamanna“
er fullnægt í einum svip. Munur
á en að láta fallöxina sjá um hvert
höfuð!
Það er ógnaröld í Nantes. Slík-
ar „druknanir“ verða daglegur
viðburður, þegar fangelsi, vöru-
geymsluhús og tollstöðvar horg-
arinnar rúma ekki lengnr allan
þann fjölda af konum, börnurn
og mönnum, sem hrúgað er sam-
an þar í þúsundatali. Andbylt-
ingarmenn, saklausir og sekir,
þjófar, aðalsmenn, glæpamenn og
konur, alt hvað innan um annað.
Og Carrier hefir frjálsar hendur
við hryðjuverk sín. Enginn þorir
að andmæla. Hann „hréinsar Túð.
pólitíska þjóðfjelag“.
Alt í einu fær Carrier þá hug-
mynd, að það sje óðs manns æði
að fórna góðum skipum fyrir slík-
an fjenað, og hann gefur nýja
skipun: „Kastið þeim útbyrðis!"
segir hann. „Bindið þan saman,
tvö og tvö. Mann og konn, glæpa-
mann og aðalsmann, þjóf og aðals-
mannsdóttur. Greifa og drós. Kast-
ið þeim útbyrðis og skjótið á eft-
ir þeim. Jafnrjetti fyrir alla.
Bræðralag og sættir í dauðanum!“
Vinir lians kalla þessa nýju
hugmynd hans „lýðræðis“-hjóna-
bönd. Og eftir það eru lýðræðis-
hjónabönd daglegur viðburður.
Nantes er í eyði. I skúma-
skotunum heyrast einkenni-
leg hljóð, stunur og kveinstafir.
Og á einmanalegum hliðargötum
heyrist lágt fótatak fólks, sem
verður að fara í felur.
Nantes er bær hinna deyjandi
— hinna sofandi. Carrier einn er
glaðvakandi, vakandi við að
finna nýjar leiðir, til þess að losna
við „glæpamennina“ á sem auð-
veldastan hátt. Hann hefir komið
sjer fyrir í ^illestreux liöllinni,
yst á eyjunni Flydeau, og glugg-
arnir snúa út .að Loire, með fögru
útsýni yfir höfnina í Nantes, sem
einu sinni var í miklum blóma,
en er nú eyðileg á að líta.
En Carrier, sem er einræðis-
herra á staðnum, lokar sig inni
allri sinni dýrð. Enginn fær að
koma inn til hans, nema fáeinir
útvaldir, þjónninn hans, ein eða
tvær konur, Fleury og Jacque La-
lonet, sem er óvenju ógeðslegur
nngur maðnr, sagður vera frændi
Robespierre, sonnr ljósmóður í
Nantes, fríður sýnum en gjörspilt
ur, eini maðnrinn, sem nokkuð
vald liefir yfir grimdarseggnum
Carrier. Lamberty, Fouquet og
aðrir mikilsráðandi menn fá ekki
inngöngu. Og Martin-Roget,
Cliauveliu og aðrir gestir komast
ekki lengra inn en í næsta her-
bergi við hann. Þeir fá aðeins að
heyra rödd hans og sjá skugga
hans. «
Innan um alt það skraut, sem
harðstjórinn hefir hlaðið í kring-
um sig af þýfi og illa fengnum
listaverkum líður hann þrátt fyr-
ir alt sálarkvalir.
í öllum sínum lúxus er harð-
stjórinn hræddur! Hræddur um,
að setið sje um líf sitt. Dag og-
nótt er hafður um hann sterk-
ur vörður, og vagn með fjórum
hestum fyrir, ökumanni í vagn-
sætinu og vistir innhyrðis, stend-
ur tilbúinn, ef ske kynni, að har<£
stjórimi yrði aðvaraður af vinir
ógnað af óvini eða yfirbugaður
af skelfingu við tilhugsunina nm
eitthvert illvirkið og fyndi sig
knúðan til þess að flýja af sjón-
arsviði hermdarverka sinna.
Ljótari mann en Carrier er
vart hægt að hugsa sjer. Andlit-
ið er langt og magurt, neðri vör-
in hangir niður, en kinnbeinitt
eru há og hárið rytjulegt. Andlit
hans er eins og spegill af hinni
spiltu sál hans. En hann er skraut
lega klæddur og her marga skart-
gripi, sem hann hefir áunnið sjer
á jafn óheiðarlegan liátt og öll
listaverkin, sem fylla hvern krók
og kima í einkaherbergi hans.
Fyrir gluggunum lianga j)ykk
tjöld úr silki. Það er næstnra því'
dimt í herberginu, því að nvjasta
hugmynd harðstjórans er sú, að'
enginn megi sjá hann nema í hálf-
rökkri.
Framh.
RÚMGOTT HERBERGI
til leigu strax. Bergstaðastrætfc.
30, niðri.
3afia2-fwncUð
SJÁLFBLEKUNGUR
tapaðist síðastliðinn þriðjudag ái
Smáragötu. Finnandi vinsam-
lega beðinn að hringja £
síma 2459.
Veslings maður, sagði læknir
einn við geðveika manninn.
Getið þjer ekki sagt mjer ástæð-
una fyrir því, að þjer mistuð vit-
ið?
— Jú, það get jeg, svaraði
sjúklingurinn. Jeg kyntist ekkju,
sem átti uppkomna dóttnr, og
jeg giftist ekkjunni.
Nokkru seinna giftist faðir
minn stjúpdóttur minni og þar
af leiðandi varð konan mín
tengdamóðir tengdaföður síns,
stjúpdóttir mín varð stjúpmóðir
mín, og faðir minn varð stjúp-
sonnr minn.
En sko til, en svo eignaðist
stjúpmóðir mín, dóttir konunnar
minnar son og þessi drengur var
vitanlega bróðir minn, þar sem
hann var sonur föður míns, en
hann var einnig sonnr dóttur kon-
unnar minnar, og því varð jeg
afi hálfbróður míns.
Faðir minn er mágur barnsins
míns, hálfsystir hans er kona föð-
ur míns, jeg er því bróðir — hann
er sonur langömmn minnar.
— Þetta er nóg, sagði læknir-
inn. Jeg skil yður.
★
nglendingurinn Tom Smith
hafði gerst sjálfboðaliði í
hernum. Hann fór ekki leynt með
hve hraustlega þetta væri gert af
sjer og vinir hans voru orðnir
dauðleiðir á ruglinu í honnm um,
að menn ættn að fórna öllu þegar
fyrir föðurlandið, o. s. frv.
Dag nokkurn var Tom Smith
heldur en ekki upp með sjer.
Hann sýndi kunningja sínum
skeyti, sem hann hafði fengið og
var á þessa leið:
„Hafið virðingu mína og þökk
fyrir hina miklu dáð, sem þjer
hafið drýgt með því að ganga í
herinn. Hermálaráðherrann".
Það má geta nærri að Tom prje-
dikaði nú ennþá meira en áður
og var ennþá montnari. Skeytið
ljet hann ramma inn og hengdi
það fyrir ofan rúmið sitt.
Það leið ekki á löngu þar til’
hann fekk annað skeyti, þar sem:
honum í fögrum orðum var þakk-
að og hugrekk hans og fórnar-
lund hafin til skýjanna. Skeytið
var undirritað „Georg konnngur“.
Eftir þetta var það mesta?
plága fyrir vini Toms að umgang-
ast hann. Hann var að rifna af
monti. En svo þegar þriðja skeyt-
ið kom skildi Tom loksins hvern-
ig í ölln lá. Það var eitthvað á;
þessa leið:
„Göring hótar að segja af sjpr.
Hvað kostar hlutleysi yðar?'
Hitler“.
★
— Jeg deiíi ekki við fábjána,.
maðnr minn.
— Nei, þjer eruð sjálfsagt altaf
sammála sjálfnm yður.
★
— Er hann ríkur læknirinn, sem
þú ætlar að giftast?
— Já. Heldur þú að jeg giftl
mig vegna heilsunnar ?