Morgunblaðið - 12.08.1939, Blaðsíða 3

Laugardagur 12. ágúst 1939.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Svifflug
á íslandi
Samtal við
Schauerte
iiiiíiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH!iuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii]iiiiiiii!]iiiiiiiiiiiiiMtiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiMiiiiM
- _ -<i ijo =
um
J
Fritz Schauerte.
eg trúi k framtíð íslenskra
tt J flugmála vegna þess að jeg
treýsti drengjunum í Svifflugfje-
lagi íslands til þess að halda merki
þeirra á lofti‘‘. Eitthvað á þessa
leið fórust þýska svifflugkennar-
anum, Fritz Schauerte, orð er tíð-
indamaður Morgur.blaðsins átti tal
við hann hjer á dögunum.
Fritz Schauerts, sem er full-
orðinn maður (38 ára), he'fir
dvalið hjer á vegum Svifflugfje-
lags Islands síðan um miðjan júlí.
Hann lijelt námskeið með svifflug-
nemum í fjelaginu og stóð það yf-
ir þar til 7. ágúst.
Nú er hann á förum norður á
Akureyri og dveiur nokkra daga
með svifflugsáhugamönnum þar.
En, laust eftir 20. ágúst fer hann
aftur til Þýskalands.
Jeg spurði haiin um kunnáttu
íslenskra svifflugmanna.
,,Jeg get ekki annað sagt en að
hún sje að mörgn leyti góð. En
aðalatriðið er þó, að þeir eru
þrungnir eldlegum áhuga fyrir
hugðarefni sínu. Það er þessi eld-
móður sem ber þá langt“.
Þótt námskeiðið, sem Schauerte
hjelt með ‘svifflugmönnunum, hafi
ekki verið langt, náðist þó tals-
verður árangur á því.
7 nemendur tóku B-próf í svif-
flugi og aðrir 7 luku A-prófi. En
prófiii eru í alt fjögur, eða C-próf
og’sílfur C-próf, auk þeirra sem
t.alin voru. — Til ]iess að ná
hæsta prófinu þarf svifflugmaður-
inn að svífa 50 krii. vegalengd í
ákveðinni hæð, og leysa af hendi
aðrar þrautir. Annar árangur af
námskeiðinu var, að 4 inenn lærðu
svifflug fneð flúgvjelaslefi. Schau-
erte dró þá á loft í TF-STJX.
Schauerte lagði áherslu á það,
að þótt svifflug væri íþrótt,
þá væri hún á ýmsan hátt frá-
brugðin öðrum íþróttum. Him hef-
ir ni. á. sjefstákán tilgárig.
I Þýskalandi og víðar er það
orðin venja (þótt að vísu sjeu
undantekningar frá reglunni) að
piltar, sem leggja flugnám fyrir
sig, byrji með því að æfa svif-
flug. í þessu sambandi sagði Schau
erte, að það sje ckkert aðalatriði
að svifflugmönnunum lærist að
1 Viðtöl í dönskum I
I blöðum 1
FiIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMM MllMIMIIIM.IIIIIMIMIIMIIMIIMMtMIIMIIMlíÍT
■
. Frá frjettaritarn vorum.
fv.Khöfn í gær.
STAUNING er nú kominn heini úr íslandsför
sinni. I samtali yið Social-demokraten segir
hann meðal annars:
,,Jeg mintist á sambandsmálið í einkasamtölum á meðan
jeg dvaldi í Reykjavík, íslensku stjórnmálaflokkarnir hafa ekki
að svo stöddu tekið afstöðu jtil þessa máls“.
„Formaður Framsóknárflokksins rær undir með fullkomnu
sjálfstæði, hamast einkum gegn konungssámbandinu“.
„Margir flokksmenn hans í Framsóknarflokknum eru
andvígir skoðunum hans“.
H. M. S. „Pelican“.
Frjettaritari Politiken spurði
Stauning:
— Verður sambandslagasátt-
málanum sagl upp.
„JEG VIL —“
Stauning svaraði: „Um þetta
er ekkert hægt að segja. Mjer
virtist menn vera vinveittir Dön-
um.
Jeg vil að sambandið haldist
áfram milli hinna tveggja ná-
grannaþjóða. Jeg held að marg-
ir Islendingar óski hins sama.
Mjer var tekið með afburða
mikilli gestrisni.
Mjer finst landið bera mik-
inn svip af framförum og dugn-
aði.
„VARLA NOKKUR
MAÐUR“.
Khöfn í gær F.Ú.
„Berlingske Tidende“ birti
þráðlaust viðtal við Stauning um
borð í „Dr. Alexandrine“. í við-
talinu segir forsætisráðherrann,
að hann hafi mætt hinni mestu
velvild á íslandi, hvarvetna og
hjá fólki af ölJum stjettum.
Meðal allra stjetta eru menn
einhuga um, að sambúð Dan-
merkur og ísJands hefjr batnað,
síðan samkomulagið varð
1918. Það er varla nokkur mað-
ur, segir Stauning, sem efast um
hvers virði það er, að það verði
í gildi í framtíðinni.
Jeg hefi vitanlega ekki fram
að leggja neinar ákveðnar yfirr
lýsingar í þessu efni, en mjer
skilst, að menn yfirleitt óski
þess, að hin góða sambúð hald-
ist.
FRÁMTÍÐARHORF-
UR GÓÐAR.
Stauning ræddi einnig fiinar
miklu þjóðf jelagslógú framfarir
og þróun á íslandi og stórkost-
legar framkvæmdir, sem hrund-
ið hafi verið af stað af aðdáun-
arverðum áhuga og sterkri sjálf
stæðiskend.
Telur forsætisráðherrann
framtíðarhorfurnar góðar á öll-
um sviðum á Islandi, einkanlega
á sviði landbúnaðarins.
Danskur leikíimis-
kennari um Ármanns-
flokkinn og Jón
Þorsteinsson.
VRAMH. 1 SJÖTTU StÐU
Steuben, þýskt skemtiferðaskip,
verður hjer í dag með þýska far-
þega. Steuben hefir komið hingað
einu sinni áður í sumar, þ. 15. júlí.
Hjer í bænum dvelur um þess-
ar mundir danskur alþýðu-
háskólakennari, Kr. Kristensen
Killemose frá Vallekilde. Ætlar
hann ásamt fleiri kennurum ís-
lenskum og dönskum að sitja
kennaramót, sem haldið verður að
Laugarvatni dagana 23.—29.
ágúst n.k. Hr. Killemose er fim-
leikakennari og var sjálfur virk-
ur þátttakandi í Lingiaden.
Þar sem mjer var kunnugt um
að þeir lir. Killemose ,og Jón
Þorsteinsson finneikastjóri voru
kunnugir frá því að Jón var hjá
Niels Bnkh, og að.hann hafði sjeð
sýningárfíokká Ármenninga í
Stokkhólmi, vakti jeg máls á því
við hánií, liverhig lionum hefði
litist á líslensku leikfimina.
— Maður sjer það á leikfimi
Jóns Þorsteinssonar, að hann hef-
ir lærf h.já Bukh, segir Killemose.
En samt hefir hann bygt upp sitt
eigið sjerstaka kerfi, sem vakið
hefir athygli yíða um lönd.
I karlaleikfiminni hefir hann
haldið æfingu á slá, sem Danir
hættn við fyrir íiokkrum árum,
en. isem: mjög er deilt um, hvort
hafi verið rjett. Jeg og margir
fleiri hafa þá skoðun, að það hafi
. veí’ið mistök að hætta þessum
sláæfingum.
Karlaflokkurinn er góður, en
sjerstaklega vakti kvenfloltkur
Ármanns atliygji fyrir fagra leik-
fimi og jafvægisæfingar. Það er
í ra.uninni undravert, hve Jón
hefir koniist langt og tekist vel
að æfa þenna framúrskarandi
kvenflokk.
Þó jeg sje ekki kunnugur ís-
lenskum málum, þá er mjer orðifr
ljóst, að Jón hefir unnið mikið
og þarft brautryðjendastarf, sem
mun koma líkamsrækt æskunnar
FRAKH. A SJÖTTU SÖ)U
Nýjasta herskip, sem
komið hef ir til íslands
Heimsókn um borð
í H. M. S. „Pelican“
BRESKA herskipið „Pelican“, sem liggur hjer
á höfninni þessa dagana, er þeirrar tegund-
ar, sem ætlast er til að fylgi verslunarskip-
um á ófriðartímum og er það útbúið með loftvarnabyss-
um og öðrum tækjum til að verjast árásum flugvjela.
Einnig hefir „Pelican“ útbúnað til að varpa út sjósprengj-
um til þess að sprengja upp kafbáta.
„Pelican“ er, eins og áður hefir verið getið hjer í blaðinv.
útbúið öllum nýjustu hugáanlegum tækjum, bæði sjóhernaðar-
legum og hvað snertir stjórn og öryggi skipsins.
Blaðamenn fengu í gær að
skoða skipið áður en almenningi
var boðið um borð. S.ióliðsfor-
ingi fór með þá um þvert og
endilangt skipið.
„Pelican“ getur gengið alt
að 20 sjómílur á vöku. Það hef-
ir tvær gufuvjelar, og brennir ol
íu. Afl vjelanna er 3400 hö.
Fallbyssurnar eru 8 stórar,
4 þumlunga. Eru tvær og tvær
saman í hverju byssustæði og
má skjóta úr þeim á flugvjelar.
Þá eru og vjelbyssur, sem
skjóta 500 skotum á mínútu og
er einkum ætlað að vera til
taks gegn flugvjelum, sem
hætta sjer of nærri skipinu.
Ljóskastari einn geysistór er á
sjerstökum palli.
ÖLLU STJÓRNAÐ FRÁ
EINUM STAÐ.
Öllum þeim tækjum, sem að
framan greinir má stjórna á
mjög einfaldan hátt frá stjórn-
palli. Með því að þrýsta á
hnapp eða hnappa þar uppi, er
hægt að hleypa af fallbyssun-
um, einni eða öllum í einu,
varpa út sæsprengjum, stjórnal
ljóskastaranum o. s. fr.v.
Á stjórnpalli gefur að líta
einskonar miðstöð nútíma tækni
og uppfinninga á sviði sjómensk
unnar. Maður sá, sem við stýrið
stendur getur ekki sjeð beint
fram fyrir skipið, heldur horfir
hann í gegnum víðsjá (peri-
scop). Áttavita tvo hefir skipið.
Annar er ' vénjulegur segul-
magnaður áttaviti, eri hinn er
rekinn með rafiftagni og hár-
nákvæmur. A hann hafa segul-
skekkjur eða þessh. engin á-
hrif. Þá eru hraðamælar og
fjarlægðarmælar og ótal fleira,
sem of langt yrði upp að telja.
MERKILEGT ÁHALD.
Ekki má gleyma einu áhaldi,
sem skipstjórum okkar og stýri-
mönnum myndi eflaust þykja
fengur að. Áhald þetta markar
á sjókort með blýantsstriki þá
leið, sem skipið hefir farið, er
sama hvort skipið fer hægt eða.
hratt, beint eða í ótal hlykkj-
um. Blýanturinn setur stryk á
kortið. Rafmagnsdýptarmælir
er þarna að sjálfsögðu. Þá er
úr stjórnpalli hægt að stjórna
vjelum skipsins án þess, að fyrst
þurfi að senda boð til vjelstjóra
í vjelarrúmi.
★
Er blaðamenn höfðu skoða^
herskipið, bauð skipherra,
Commander Bosswell, þeim upp
á hressingu í móttökuherbergi
sínu. Var þar veitt af rausn og
rætt um stjórnmálaviðhorfið í
heiminum, hinn vitfirringslega
vígbúnað þjóðanna og annað er
á góma bar.
Soffía Skúladóttir
matreiðslukona andaðist í gær-
morgun á Sjúkrahúsi Hvítabands-
ins. —
Loftvarnir
Breta
London í gær F.Ú.
Lundúnaborg og helmingur
Englands voru í kola-
myrkri frá miðnætti síðastliðnu
til kl. 4 í morgun, og var það
einn þáttur loftvarnaæfinganna
sem fram fóru i nótt. Hafa öll
Jjós aldrei verið slökt á jafn-
stóru svæði og áður vegna loft-
varna.
Alls jferfí 28 greifadæmi á
þessu svæði. Hvarvetna voru eft-
irlitsmenn og loftvarnaliðsmenn
og eiga allir yfirmenn að gefa
skýrslur um árangurinn.