Morgunblaðið - 19.11.1939, Síða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Kommúnistar á bak við
óeirðirnar í Tjekkíu
50 þús. manns
handteknir í Bæ-
heimi og Mæri
Þýsk loftvarntistoð
i.
mu <
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
ULLYRT ER, að kommúnistar í Moskva hafi
skipað tjekkneskum kommúnistum að halda
uppi áróðri og óeirðum í Tjekkíu, og að óeirð-
irnar undanfarna daga í Prag, og síðar í Bæheimi og Mæri,
sjeu beint að undirlagi kommúnista. Moskva hefir skípað
kommúnistum að halda áróðrinum uppi, þrátt fyrir ákvæð-
ið í saraningum Þjóðverja og Rússa um að hvorugt ríkið
íreki stjórnmálaáróður innan takmarka hins.
Vaxandi kommúnistaáróður í Suðaustur-Evrópu hefir
vák'ið óróa í ftalíu Ug blöðin í Rómaborg segja, að Italir
muiú ekki þola að kommúnistar auki áhrif sín í Balkan-
löndunum. Kommúnistar munu aldrei fá leyfi til að út-
breiða skoðanir sínar í Dónárdalnum, segja blöðin. Bæði
ftalía og Spánn munu sjá fyrir því.
Erindi um utanríkismál var haldið í ítalska útvarpinu í
gærkvöldi. Ræðumaður sagði m. a.:
Eins og Bretar segja, að landamæri Englands sjeu við Rín-
arfljót, eins segjum vjer ítalir, að landamæri vor sjeu við Dóná.
HANDTÖKUR
Handtökum heldur áfram í Bæheimi og Mæri og segja
sum blöð, að þar hafi verið handteknir 50.000 manns undan-
farna tvo daga. Lögreglusveitir nazista streyma stöðugt til
Tjekkíu og talið er að nú sjeu tugir þúsunda S.S.-manna víðs-
vegar um landið, sem vinna að lögreglustarfi, þar af 10.000 í
Prag einni.
Aftaka hinna 9 tjekknesku
stúdenta, hefir hvarvetna vakið
hina mestu athygli um allan
heim. 1 höfuðborg Júgóslafíu,
Belgrad, hafa verið farnar
kröfugöngur til að mótmæfá af-
tökunum.
Það er talið, að stúdentaóeirð-
irnar í Prag hafi brotist út að-
allega til þess að mótmæla því,
að háskólarnir yrðu settir und-
ir þýska yfirstjórn eins og ráð-
gert hafði verið.
ÚTVARPSRÆÐA HACHA
Þýsk blöð minnast yfirleitt
ekkert á ástandið í Tjekkíu, en
talsmaður þýsku stjórnarinnar
hefir látið svo um mælt, að
Þjóðverjar geti ekki leyft að
nokkrir menn æsi upp fjöldann
í Tjekkóslóvakíu. Nú sjeu stríðs-
tímar og öll mótstaða gegn
þýsku stjórninni verði barin nið-
ur með harðri hendi, hvað sem
þáð kostar.
Forseti Tjekkíu hjelt útvarps-
ræðu í gærkvöldi. Bað hann
tjekknesku þjóðina með klökk-
ri röddu að vera rólega og
sýna þýskum yfirvöldum ekki,
mótþróa. Kvað Hacha það besta
ráðið til þess að firra tjekk-
nesku þjóðina vandræðum.
SKEMDAVERK f SKODA.
1 fregn frá Zurich er skýrt
frá því, að tilraunir til skemd-
arverka hafi verið gerðar í hin-
um frægu Skoda hergagnaverk-
smiðjum í Bæheimi. Ennfremur
hafi skemdarverk verið unnin í
ýmsum verksmiðjum og á járn-
brautum víðsvegar um landið.
ÓLÁN PÓLSKRA
GYÐINGA.
Berlínarfrjettaritari danska
blaðsins Politiken skrjfar um
hörmungar þær sem Gyðingar
eigi við að búa á svæði því í
þeim hluta Póllands er Þjóð-
verjar ráða yfir og verið er að
koma á fót gyðingaríki. Sagt er
að þúsundum Gyðinga sje safn-
að saman og sendir í fangabúð-
ir sem umgirtar eru með gadda-
vírsgirðingum. Þarna eru þeir
neyddir til þess að vinna hin
erfiðustu verk 12 klukkustund-
ir á degi hverjum. Frjettaritar-
inn býst við því að um 650 þús-
und Gyðingar verði sendir til
dvalar í þessu svokallaða Gyð-
ingaríki, og verði flutningi
þeirra þangað lokið 1. apríl
næstkomandi.
Jan Masaryk, fyrverandi
sendiherra Tjekkóslóvakíu í
London átti í dag tal við blaða-
menn. Hann sagði að enn væri
ekki tímabært fyrir tjekknesku
þjóðina að gera uppreisn á móti
Þjóðverjum, en sá tími myndi
koma, er hún bryti af sjer okið.
Þýska stjómih telur, að hún
geti unnið 25% af olíunotkun
landsins úr námum í þeim hjeruð-
um Póllands, sem fallið hafa í
hlut Þýskalands. (FÚ.).

Það hefir verið gefið aðvörunarmerki og þýskir hermenn flýta
sjer að loftvarnasjónaukanum. — Myndin er tekin í einni loftvama-
stöð þýska, hersins á vesturvígstöðvunum, r.
Loftflotar Breta
og Frakka undir
eina stjórn
Víðtækari samvinna banda-
manna á öllum sviðum
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
BRETAR OG FRAKKAR hafa ákveðið að sam-
eina hernaðarflugmál sín meira en verið
hefir, þannig að á næstunni verði flugflotar
Frakka og Breta sameihaðir undir eina stjórn, og þykir
líklegt að breskur herforingi fái yfirstjórn sameiginlegra
flugmála.
Bæði í Bretlandi og Frakklandi er lagt mikið upp úr þess-
ari samvinnu og samvinnu á verslunar- og fjármálasviðinu og
bent á, að nánari samvinna hafi tekist með Bandamönnum eft-
ir þrjá fyrstu mánuði ófriðarins, heldur en náðst hefði á fjórum
árum heimsstyrjaldarinnar.
Sunnudagur 19. nóv. 1939.
Bardagi milli
þýskra og
Holienskra
ílugvjela
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Bardagi varð í dag í lofti yf-
ir Hollandi, milli hol-
lenskra hemaðarflugvjela og
þýskra flugvjela. Þýsku flug-
vjelamar hurfu á brott, áður en
slys varð að.
Atburður þessi varð með
þeim hætti, að þrjár þýskar
flugvjelar flugu yfir hollenskt
land. Var skotið á þær úr loft-
varnabyssum og er þær fóru
ekki við það, hóf hollensk hern-
aðarflugvjel sig á loft og hóf
skothríð á eina af þýsku flug-
vjelunum, en hinar tvær flúgu
burt.
Flugmenn þýsku i'Iugvjelar-
innar svöruðu skótum hihnar
hollensku flugvjelar um hríð,
en hurfu síðan.
Hollensku flugmennirnir kom,
ust heilir til jarðar.
Hollenska stjórnin hefir bor-
ið fram mótmæli sín við þýsku
stjórnina út af þessum atburði.
f fyrsta lagi vegna þess, að
þýskar hernaðarflugvjelar
skyldu fljúga yfir hollenskt
land og í öðru lagi vegna þess,
að þýskir flugmenn skyldu
skjóta á hollenska flugvjel inn-
an landamæra Hollands.
Lundúnablöðin segja í dag,
að þó Bretar hafi aldrei efast
um að bandamenn myndu sigra,
hafi öryggistilfinning almenn-
ings í Englandi vaxið að mun
hina síðustu daga.
Bretar benda á, að meðan
Frakkar og Bretar styrki sam-
vinnu sína, þá sje hik á Þjóð-
verjum. Meiri óánægja sje ríkj-
andi meðal þýsku þjóðarinnar
og að herstjórnin þýska og naz-
istaleiðtogarnir eigi í stöðugum
erjum og ósamlyndi, og leggja
þau áherslu á, að það sem þarna
er að gerast, sýni að nazista-
stjórnin standi ekki á traustum
fótum.
Lundúnablaðið Daily Express
:segir í dag, að menn verði að
gera sjer ljóst, að sigur vinnist
ekki í styrjöldinni með því, að
tala um það sem miður fer hjá
nazistum og hve þeir sjeu veikir
fyrir, heldur verði Bandamenn
að leggja alla áherslu á að sigra
í styrjöldinni af eigin ramleik.
Þeir ættu ekki að hæðast að,
eða fagna yúr því, að Þýska-
nd stendur ekki traustum fót-
i:m heldur yfir því, að þeir
sjálfir sjeu að eflast.
Árnesingafjelagið heldur aðal-
fund sinn í dag kl. 2 e. h. í Kaup-
þingssalnfTm. Á fundinum verður
m. a. rætt um útgáfu á Sögu Ár-
nesþings.
Taugastríð
Rússa gegn
Finnum
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Rússneska útvarpið heldur á-
fram árásum sínum á Finna
og heldur áfram að hamra á því,
að Finnar hafi í hyggju að ráðast
á Rússland með hervaldi.
Sagði Radio-Moskva, í kvöld, að
innrás Finna í Rússland hafi verið
lengi í undirbúningi. Sjerstaklega
eru árásirnar nú hatramar gegn
finska herforingjaráðinu.
í Svíþjóð hafa safnast 150 þús-
und krónur til finska Rauða Kross-
ms.
Þýskir kafbátsmenn
stijúka úr enskum
tangabúðum
K rír þýskir fangar sluppu í gær
* úr fangabúðum í austurhluta
Skotlands, þar sem þeir höfðu ver-
ið kyrsettir.
Þetta eru kafbátsmenn, einn 15
ára, hinir 17 ára. Piltarnir náðust
í gærkvöldi, þar sem þeir voru á
gangi eftir aðalþjóðvegi.