Morgunblaðið - 09.01.1940, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 9. janúar 1940.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Kr. 1.353.500 til vega-
mála árið 1940
Akvæði ffárlaganna
IFJÁRLÖGUM þessa árs, sem þingið afgreiddi á
dögunum, er alls varið kr. 1.353.500 til vega,
þar af 750 þús. til viðhalds og endurbóta.
Þinginu þótti ekki fært að draga úr framlagi til vega, vegna
óvissunnra um atvinnu fólksins.
Það tók þann kostinn, að auka talsvert framlag til vega, en
veitti ríkisstjórninni jafnframt heimild til, „að lækka útgjöld
ríkissjóðs, sem eru ekki bundin í Öðrum lögum en fjárlögum, eftir
jöfnum hlutföllum um alt að 20%, ef ríkisstjórnin telur, að áhrif
styrjaldarinnar verði þess valdandi, að tekjur ríkissjóðs lækki
verulega“, sbr. 22. gr. XXV.
Á fjárlögunum er eftirtaldar
fjárveitingar til nýrra akvega:
Kjósarvegur 5000 kr.; Hafn-
arfjallsvegur 8000 kr.; Hálsa-
sveitarvegur 3500 kr.; Álftanes-
hreppgvegur 9000 kr.; Hraun-
hreppsvegur’ 3000 kr,; tJtnes-
vegur 4000 kr.; Hellissandsveg-
ur 5000 kr.; Ólafsvíkurvegur
6000 kr.; Stykkishólmsvegur
4000 kr.; Skógarstrandarvegur
2000 kr.; SuSurdalavegur 6000
kr.; Laxárdalsvegur 3000 kc.;
.Saurbæjarvegur 4000 kr.; Geira
dals og Reykhólasveitarvegur
4000 kr.; Barðastrandarvegur
6000 kr.; Rauðasandsvegur
2000 kr.; Patreksfjarðarvegur
til Bíldudals 7000 kr.; Botns-
heiðarvegur 8000 kr.; Núpsveg-
ur 2000 kr.; Haukadalsvegur
2000 kr.; Bolungavíkurvegur vg
Hnífsdalsvegur 8000 kr.; Langa
dalsvegur 3500 kr.; Kaldrana-
nesvegur 3000 kr.; Strandaveg-
>ur 4000 kr.; Kollafjarðarvegur
4000 kr.; Bitruvegur 4000 kr.;
Borðeyrarvegur 2500 kr.; Holta
vörðuheiðarvegur 4000 kr.; Mið
fjarðarvegur 2000 kr.; Vestur-
Húnavatnssýsluvegur 6000 kr.;
Vesturhópsvegur 3500 kr.; Ilún
vetningabraut 5000 kr.; Skaga-
strandarvegur 3000 kr.; Blöndu
hlíðarvegur 5000 kr.; Út-Blöndu
hlíðarvegur 5000 kr.; Hofsós-
vegur 5000 kr.; Fljótavegur
3500 kr.; Stífluvegur 5000 kr.;
Ólafsf jarðarvegur 6000 kr.;
Svalbarðsstrandarvegur 4000
kr.; Kinnarbraut 6000 kr.;
Kelduhverfisvegur 5000 kr.;
Kópaskersvegur 5000 kr.; Rauf
arhafnarvegur Í0000 kr.; Langa
nesvegur 2000 kr.; Brekkna-1
heiðarvegur 5000 kr.; Jökulsár-
hlíðarvegur 2000 kr.; Hróars-
tunguvegur 2500 kr.; Bakka-
fjarðarvegur 2500 kr.; Upp-
hjeraðsvegur 2000 kr.; Úthér-
aðsvegur 7000 kr.; Borgarfjarð-
arvegur 2000 kr.; Breiðdals-
heiðarvegur 3000 kr.; Norð-
f jarðarvegur 6000 kr.; Fá-
skrúðsfjarðarvegur frá Reyðar-
firði 9000 kr.; Breiðdalsvegur
4500 kr.; Berunesvegur 2500
kr.; Geithellnahreppsvegur
4000 kr.; Fjarðarheiðarvegur
7000 kr.; Lónsvegur 1500 kr.;
Inn-Nesjavegur vestan Horna-1
fjarðarfljóta 2500 kr.; Mýra-
vegur hjá Brunnhól og Suður-
sveitarvegur hjá Borgarhöfn
3500 kr.; Öræfavegur 2500 kr.;
Skaftártunguvegur f>000 kr.;
Síðuvegur 6000 kr.; Mýrdals-
vegur 8000 kr.; Eyjafjallavegur
6000 kr.; Inn-Fljótshlíðarvegur
2000 kr.; Hvolhreppsvgeur
6000 kr.; Landvegur 7000 kr.;
Hrunamannahreppsvegur 8000
kr.; Gnúpverjahreppsvegur
4000 kr.
Ennfremur eru þessar upp-
hæðir til þjóðvega, af bensín-j
skattinum: {
Til Hafnarfjallsvegár 12000
kr.; Stykkishólmsvegar 8000;
Vesturlandsvegar 6000; Hún-
vetningabrautar 7000; Fljóta-
vegar 6500; Svalbarðsstrandar-
vegar 8000; Suðurlandsbrautar,
alt að 6500; Sogsvegar 15000;
Vatnsskarðsvegar 45000; Aust-
urlandsvegar, alt að 22000; til
vega út frá Akureyri 13500;
Ljósavatnsskarðsvegar 6000;
Steingrímsfj arðarheiðarvegar
12000; Þorskaf jarðarvegar
10000; Vopnafjarðarvegur til
Möðrudals 8000; Siglufjarðar*
skarðs 15000; öxnadalsvegar
14000; til öryggisaðgerða á
vegum 5000.
Sænskur sjóliði á verði á sænsku
herskipi í Eystrasalti.
Mann tekur fyrir borð
ð „Lagarfossi11
Asunnudaginn vildi það slys
til, að mann tók fyrir borð
á Lagarfossi. Var það 1. matsveinn
á skipinu, Geir Hinriksson.
Lagarfoss var á hafi milli landa
er þetta slys vildi til og er ekki
getið um, í skeyti því, sem Eim-
skipafjelag Islands fjekk, með
hvaða hætti slysið har að höndum.
Geir var maður ókvæntur. Hann
hafði starfað í nokkur ár sem yfir-
matsveinn á Lagarfossi.
Jarðskjálftar
Lodnon í gær F.Ú.
T arðskjálftahræringa varð
J vart í dag og gær í Tyrk-
landi, Svisslandi og Belgíu. í
Tyrklandi komu hræringar í
Ankara, Smyrna og fleiri bæj-
um, en í Svisslandi komu tveir
kippir í gærkveldi.
í Belgíu varð vart hræringa
í nánd við Mons.
Íslensk-ameríska
fjelagið stofnað
Igær var stofnað f jelag h jer í
bænum, sem nefnist fslensk-
ameriska f jelagið og er svo til
ætlast, að það verði deild úr
American Scandinavian Found-
ation og vinni að menningar-
legu og verslunarlegu sambandi
og samvinnu íslands og Ame-
ríku.
Á fundinum voru samþykt lög
fyrir fjelagið og kosin stjórn. f
stjórn fjelagsins voru kosnir
þeir 7 menn, er til fundarins
höfðu boðað, en það voru þess-
ir:
Ásgeir Ásgeirsson, banka-
stjóri, Ragnar Ólafsson, lögfr.,
Jónas Jónsson, alþm., Sigurður
Nordal, prófessor, Thor Thors,
alþm., Steingrímur Arason,
kennari og Sigfús Halldórs frá
Höfnum.
Endurskoðendur voru kosn-
ir Ófeigur Ófeigsson, læknir og
Sigurður Jónasson forstjóri.
Stjórnin skiftir með sjer
verkum þannig, að forseti er
Sigurður Nordal,prófessor,Ragn
ar Ólafsson, ritari og Stein-
grímur Arason, varaforseti.
Á fundinum töluðu ítagnar
Ólafsson, Sigurður Nordal og
Steingrímur Arason.
Ragnar sagði frá brjefi frá
dr. Leeds, sem lengi hefir ver-
ið formaður A.S.F. í New York
þar sem hann býður fram fje til
stúdentaskifta milli íslands og
Bandaríkjanna gegn því, að Is-
lendingar leggi fram fje í móti.
Kvað ræðumaður að safna
þyrfti um 7 þús. krónum árlega
hjer á landi, ef stúdentaskiftin
■,ættu að komast á.
Margir vísindamenn á Norð-
urlöndum eru saman komnir á
fund að Hamri í Noregi, til þess
að ræða um vísindalega sam-
vinnu Norðurlandanna á þessum
styrjaldartímum. F.Ú.
Ágreiningur um
ráðningakjör
í Keflavík
Aflaverðlaun eða hlutaskifti
AGREININGUR hefir risið í Keflavík út af
ráðningakjörum á bátana á næstkomandi ver-
tíð, en undirbúningur stendur nú sem hæst
undir vertíðina.
En ágreiningnúm er í stuttu máli þannig varið:
Undanfarin 3 ár hafa menn verið ráðnir á báta þar upp á afla-
verðlaun.
Árið 1937 fengu hásetar kr. 1.60
fyrir hvert skippund sem veiddist
á línu, og kr. 1.40 fyrir skippund
ér veiddist af netafiski. Fast kaup
Var ekkert.
í ársbyrjun 1938 voru aflaverð-
launin hækkuð upp í kr. 1.75 á
skippund af línufiski og kr. 1.55
af netafiski. Jafnframt var það
tekið fram í samningnum að menn
mættu ráða sig upp á hlutaSkifti,
ef einhverjir kæmu sjer saman um
það, og skyldi það óátalið af fje-
lagssamtökum sjómanna og út-
gerðarmanna þó einhverjir hefðu
þau kjör.
Hlutaráðningin er sú, að afla
er skift í 24 hluti, þar sem 12
menn eru á bát, fær hver skips-
manna einn hlut hver en formaður
einn hlut að auki og vjelamaður
% hliit, en % 'hlutar sem vjela-
maður fær takist af hlutum skips-
Kafnar og af ldutum skipsins.
Til bátsins fellur svo 10% hlutur.
Ákveðið' er í þessum samningi,
er gerður var í ársbyrjun 1938, að
sje honum ekki sagt upp fyrir 1.
nóv. ár hvert, skuli hann gilda
fyrir næsta ár.
1 gengislögunum, er samþykt
voru í fyrravor, er ákveðið, að
útgerðarmenn sjeu skyldaðir til
þess að ráða sjómenn upp á hluta-
skifti ef sjómenn krefjast þess.
Alt lá kyrt um þessi mál í
Keflavík fram ýfir 1. nóv., og litu
útvegsbændur þar svo á, að samn-
ingarnir hlytu að gilda fram.vegis
óbreyttir.
En þ. 29. nóv. hjelt verkalýðs-
og sjómannafjelagið þar fund, þar
sem samþykt var, að á næstu ver-
tíð skyldu allir fjelagsmenn krefj-
ast hlutaskifta, og var fjelágs-
mönnum þar með bannað að ráða
sig upp á önnur kjor.
Útvegshændúr líta svo á, að
verkalýðs- og sjómannafjelagið
hafi ekki getað þannig breytt.
samningnum löftgu eftir að upp-
sagnarfrestur var liðinn. Því það
telja þeir breyting frá því sem áð-
ur var, að fjelag sjómannanna
bannar fjelagsmönnum að ráða sig
nema upp á hlutaskifti, þar sem
aflaverðlaunafyrirkomulagið var
aðal ráðningafyrirkomulag samn-
inganna, en hitt ekki nema eins-
konar varaákvæði, Ennfremur
draga þeir það í efa, hvort á-
kvæði gengislaganna um rjett sjó-
manna til þess að krefjast liluta-
skifta nái til fjelagsheilda, enda
þótt það tvímælalaust nái til ein-
stakra manna.
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
Verður samvinna milli
lýðræðisverkamanna
umstjðrnarkosningu
í Dagsbrún?
Asunnudag var haldinn fundur
í málfundafjelaginu „Óðni‘%
fjelagi sjálfstæðra verkamanna.
Fundinn sátu um 200 verkamenn.
Á þessum fundi töluðu m. a.
Ólafur Thors atvinnumálaráðherra
og Bjarni Benedkitsson prófesspr..
Ólafur skýrði frá störfum og frain-
kvæmdum þings og stjórnar í ýms-
um málum, er einkum varða verka-
menn. Bjarni ræddi verklýðsmálim
alment. Var hinn besti rómur-
gerður að máli beggja.
Það stóð til, að á þessum fundi
yrði rætt um, hvaða afstöðu „Óð-
inn“ skyldi taka til stjórnarkosn-
ingu í „Dagsbrún“, sem á að hef j-|
ast 18 .þ. m. En formaður „Óðins“,;
Sigurður Halldórsson verkamaður,
gat þess, að ekki væri tímabært að;
ræða þetta mál. Hann skýrði og
frá því, að undanfarið hefðu fram
farið samningaumleitanir milli
stjórnar „Óðins“ og foringja
þeirra verkamanna, er fylgja Al-
þýðuflokknum að málum, um sam-
eiginlegan lista við Dagsbrúnar-
kosninguna. Þeim samningum væri
ekki lokið enn, en fljótlega myndi
fást úr því skorið, hvort hjer gæti
verið um samvinnu að ræða. Myndi
stjórn „Óðins“ boða Strax til nýs
fundar, þegar hún vissi hvað ur
samningum yrði.
★
Það er mikill styrkur fyrir
Sjálfstæðisflokkinn, í baráttu hans
í verklýðsmálunum, að hjer í bæn-
um er starfandi svo öflugt fjelag
meðal verkamanna, sem Óðinn er.
En svo sem kunnugt er, er þess-
um málum nú það langt á veg
komið, að lokaþátturinn nálgast
óðum.
Liggur nú fyrir ákveðin og ein-
dregin yfirlýsing ríkisstjórnarinn-
ar í málinu, sbr. dagskrártillagan,
sem forsætisráðherrann flutti í
efri deild á dögunum. I henni var
st.efna Sjálfstæðismanna mörkuð
skýrt og ákveðið.
Vitanlega færi best á því, að um
þessi mál næðist fult samkomulag
milli verkamanna sjálfra. Að þessu
er nú unnið og þess að vænta, að
góður árangur náist.