Morgunblaðið - 14.03.1940, Blaðsíða 3

Fimtudagur 14. mars 1940.
MORGUNBLAÐIÐ
3
V/erðlagsuppbót til opin-
berra starfsmanna
Frumvarp fram
komið á Alþingi
FJÁRHAGSNEFND EFRI DEILDAR flytur f. h.
fjármálaráðherra frumvarp um verðlagsupp-
bót á laun embættismanna og starfsmanna rík-
isins og ríkisstofnana. Skal uppbótin greidd frá 1. jan.
1940. Um verðlagsuppbótina segir svo í 2. gr. frum-
varpsins:
„Við áltvörðun þessarar verðlagsuppbótar skal fvlgt þeim regl-
um, sem settar eru í 2. gr. laga nr. 51, 12. febr. 1940, þanríig, að til
1. flokks skulu teljast laun alt að 270 kr. á mánuði, til 2. flokks laun
frá 270-360 kr. á mánuði og til 3. flokks laun yfir 360 kr. á mánuði.
Þó má lágmark launa og uppbótar samanlagt í hærra launaflokki ekki
vera lægra en hámark launa og uppbótar í næsta flokki fyrir neðan“.
Um þessa reglu fyrir verðlagsuppbótinni segir svo í greinar-
gerð frumvarpsins: _____________' ______
„Eeglurnar í 2. gr. eru ein-
göngu miðaðar við tímakaup. Hins
vegar eru laun embættis- og
starfsmanna ríkisins að öllum jafn
I
aði ákveðin með vissri fjárhæð
fyrir árið, sem greiðist með 1/12
á mánuði. Til þess að finna út,
hvernig flokka beri laun þessara
starfsmanna til greiðslu uppbótar 1
á þau, þarf að breyta laununum!
í tímakaup, og þarf þá að ætlast j
á um, hve langur meðalstarfstími j
sje ætlaður starfsmönnum hins op-'
inbera daglega, vikulega o. s. frv.!
Þar sem starfstíminn er reglu-
bundinn, svo sem á sjer stað um !
skrifstofufóllíí og kennara, verður !
þetta áætlað með nokkurri ná-!
kvæmni, en daglegur vinnutími
ýmsra embættismanna, t. d. hjer-
aðslækna, presta og sýslumanna,
er svo mismunandi eftir ástæðum,
að e'rfitt er að gera sjer nokkra
grein fyrir, hvernig laun þeirra
yrði rjettilega lögð niður í tíma-
kaup. Hinsvegar þykir ekki annað
hlýða en fylgja sömu reglu um
alla, og verður þá óhjákvæmilega
að byggja að nokkru á ágiskun.
Þykir ekki fjarri sanni að telja '
meðalvinnutíma embættis- og
starfsmanna ríkisins 42 st. á viku,
eða-ca. 182 st. vinnu á mánuði, ef
reiknað er með 26 virkum dögum
í mánuði að jafnaði, en það svar-
ar til ca. 270 kr. launa á mánuði,
miðað við kr. 1.50 um tímann og
360 kr. á mánuði miðað við 2 kr.
tímakaup. Þessu samkvæmt mundu
laun alt að 270 kr. á mánuði telj-
ast til 1. uppbótarflokks, laun alt
að 360 kr. á mánuði til 2. upp-
bótarflokks og laun yfir 360 kr.
á mánuði til 3. og lægsta uppbót-
arflokks".
Verðlagsuppbót greiðist á öll
laun, samkv. frumvarpinu. En hafi
maður laun eða þóknun úr ríkis-
sjóði fyrir fleira en eitt starf, skal
reikna uppbótina af laununum
samanlagt.
Uppbót greiðist einnig á eftir-
laun og styrktarfje samkv. 18. gr.
fjárlaga. Engin uppbót greiðist á
hlunnindi, sem ^mbættum fylgja,
svo sem leigulaus íbúð, frítt ljós,
hita o. fl.
Embættismönrium, sem fá greitt
skrifstofufje úr ríkissjóði, er heim
ilt að greiða starfsfólki sínu upp-
bót eftir regluin frumvarpsins,
gegn endurgreiðslu úr ríkissjóði. ,
Verðlagsuppbótin greiðist á laun
embættismanna að viðbættri
þeirri dýrtíðaruppbót, sem nú er
greidd samkvæpit lögum.
, Uppbótin greiðist eftirá, fyrir'
hvern ársfjórðung í senn, og mið-
ast við vísitölu þá, sem ákveðin
er í byrjun ársfjórðungsins.
•k
Eins og menn muna var á síð-
asta þingi samþykt viðbótar-
ákvæði við gengislögin, er heim-
ilaði ríkisstjórninni að ákveða í
reglugerð verðlagsuppbót á laun
embættismanna og annara starfs-
manna ríkisins, svo' og ríkisstofn-
ana. Fjármálaráðuneytið hafði
gert uppkast að reglugerð um
þetta efni. En svo var horfið að
því ráði, að bera málið fram á Al-
þingi.
16 ára plltur
verOur útl
á Kólsfjöllum
Magnús Ingólfsson frá Víðir-
hóli á Hólsfjöllum varð úti
aðfaranótt síðastl. mánudags.
Hann fór að heiman ásamt syst-
ur sinni um hádegi á sunnudag
og fóru þau að Fagradal, um 4
km. frá Víðirhóli. Um kvöldið
var ískyggilegt veðurútlit og
vildi fólkið ekki sleppa þeim, en
hann fór einn ;41eiðis heim, en
systir háns varð eftir í Fagradal.
Á mánudagsmorgun var stór-
hríð, og hann enn ókominn heim.
Þá fór faðir hans að Fagradal og
síðan á bæina í kring og safnaði
mönnum.
Var leitað allan þann dag og
úm hádegi á þriðjudag fanst
lík hans 5—6 km. frá Víðirhóli.
Magnús vár 16 ára að aldri.
Leki að „8elgaum“ i hati
önnur umræHa
fjárlatta i dag
T? undur verður í sameinuðu
-*■ b»ngi kl. 2V2 í dag og hefst
þá 2. umræða f járlaganna.
Það óvenjulega hefir skeð,
að aðeins ein breytingartillaga
er fram komin frá þingmönnum
við þessa umræðu fjárlaganna.
Þessi tillaga er 5000 króna
framlag „til smíðis eða kaupa
á nýjum bát handa skipbrots-
mönnum af vjelbátnum „Kristj-
áni“, flm. eru Sig. Hlíðar, Jón-
as Jónsson, fjelagsmálaráðherra
og Ólafur Thors.
Engln hætta ng sklplð væntan-
legt til Vestmannaeyja árd. f dag
KLUKKAN 5 síðd'egis í gær barst Þórði Ólafssyni út-
gerðarmanni tilkynning frá Belgaum, sem þá var
staddur 170 mílur undan Vestmannaeyjum, að leki væri kom-
inn að skipinu, en ekki stórvægilegur.
Belgaum er á heimleið frá Englandi. Togarinn Arinbjörn
hersir var einnig á heimleið og skamt á undan Belgaum. Náði
Belgaum strax sambandi við Arinbjörn og hann kom á vett-
vang, og fylgist með Belgaum hingað til lands.
Þórður Ólafsson hafði samband við Belgaum lengi fram
eftir í gærkvöldi og gekk ferðin þá vel. Lekinn var lítill, að-
eins vætlaði yfir lestarrúmið og höfðu dælur vel við. Veður
var gott og engin hætta á ferðum. Búist var við, að togararn-
ir kæmu til Vestmannaeyja kl. 10 árd. í dag.
Skipstjóri á Belgaum er Aðalsteinn Pálsson, en hann er
ekki með skipið þessa ferð.
30 þtístmd
fallnír
Frá frjettaritara vorum.
Kh öfn í gstr.
amkvæmt fregnum frá
Helsingfors hafa 30 þús.
und finskir hermenn fallið á
Kirjálavígstöðvunum síðustu
fimm vikurnar.
Það var meðal annars þetta
mikla mannfall, sem gerði
Finnum ómögulegt, að halda
hetjuvörn sinni áfram.
r
Agreiningsmál
á Alþingi
nefndarálitum, sem fram
-*• hafa komið í þinginu síð-
ustu dagana, kennir nokkurs á-
greinings í einstaka málum.
RAFVEITULÁNA-
SJÓÐUR
Fjárhagsnefnd Nd. er klofin
í málinu. Meirihlutinn, Svb.
H., St. St. og Stgr. Stþ. leggur
til að frumvarpið verði sam.
þykt. En minnihlutinn, Jón
Pálmason og Ásg. Ásg. getur
ekki fallist á þá tekjuöflun, að
lagður sje skattur á skuldir,
eins og frumvarpið ráðgerir. —
ViH hann fella frumvarpið, en
t fela ríkisstjórninni að finna
i heppilegri leiðir til fjáröflunarj
í þessu skyni.
IÞRÓTTASJÓÐUR
Þar er fjárhagsnefnd neðri
deildar einnig klofin. Þrír nefnd
armenn, Ásg. Ásg., Svb. H. og
Stgr. St. vill samþykkja frum-
varpið „í aðaldráttum". — Einn
nefndarmanna, J. Pálmason,
telur það „fjarstæðu, að hluta
niður tekjur ríkissjóðs til að
veita þeim til þessa eða hins,
án þess að Alþingi hafi á valdi
sínu á hverjum tíma“. Ef Al-
þingi vilji hækka álagningu á
áfengi og tóbak, eigi þær tekjur
allar að renna í ríkissjóð. Það
eigi að vera á valdi Alþingis
á hverjum tíma, hve miklu sje
varið til íþrótta og annars. —
Hann leggur til, að felt verði
burtu úr frumvarpinu alt, nema
ákvæðin um veðmálastarfsemi.
Álit frá St. St. er ekki komið.
ísland verður þátt-
takandi áfram
í NewYork-sýn-
ingunni
PAÐ ER NC ÁKVEÐIÐ, að fsland verður áfram
þátttakandi í heimssýningunni í New-York á
þessu ári, sagði Thor Thors alþm., er jeg
spurði hann í gær fregna af þessu máli, og hann sagði
ennfremur:
— Þessa ákvörðun tók ríkisstjórnin síðastliðinn laug-
ardag og sendi stjórn Bandaríkjanna tilkynningu um
þetta samstundis.
En það var nauðsynlegt að taka ákvörðun um þetta þegar í
stað, þar sem sýningin á að hefjast í maí-mánuði og frestur löngu
liðinn til þess að tilkynna þátttöku.
Aðalfundur Kvenskátasambands
íslands verður í í. R. húsinu í
kvöld.
— Er fjárhagshlið málsins
trygð?
— Svo sem kunnugt er, svarar
Thor, samþykti síðasta Alþingi að
verja 50 þús. kr. til sýningarinu-
ar, enda kæmi á móti framlag frá
öðrum. Hafa nú þegar safnast frá
einstaka fyrirtækjum 30 þús. kr.,
en fjársöfnun heldur áfram.
— Yar ekki kominn einhver
afturkippur í þetta mál?
— Ekki vil jeg segja það, og
víst er, að áhuginn hefir altaf
verið vakandi, bæði hjer heima og
vestra. Ýmsir málsmetandi ís-
landsvinir vestan hafs höfðu lagt
ríka áherslu á, að við hjeldum
sýningunni áfram. Og nú fyrir
skemstu var það símað, að borg-
arstjórinn í New-York, La. Guar-
dia, hefði beint áskorun til okkar
um, að við sýndum áfram á þessu
ári. Ennfremur kom nú um helg-
ina símskeyti frá einum aðal for-
ráðamanni sýningarinnar, þar
sem hann lagði ríkt að okkur að
sýna og hann hjet allri sinni að-
stoð, ef þátttaka yrði af okkar
hálfu. Það var því orðið bersýni-
legt, að rík áhersla var á það
lögð, að þátttaka okkar í sýning-
unni fjelli ekki niður.
— Yitið þjer, hver kostnaður-
inn verður?
— Kunnugustu menn fullyrða,
að kostnaðurinn við framhald
sýningarinnar fari alls ekki fram
úr 100 þús. kr. og er það aðeins
um 1/5 hluti þess, sem sýningin
hefir þegar kostað. Má ætla, að
sýningin verði okkur meira til
gagns nú, þar. sem miklu færri
þjóðir sýna að þessu sinni.
— Verður sýningin óbreytt ?
— Undirbúningur er hafinn
bæði hjer og vestan hafs. Sýning-
in verður að mestu óbreytt, með
nokkrum endurbótum.
— Hafa menn verið sammála
hjer heima um sýninguna?
— Nei, nokkurs ágreinings h'ef-
ir gætt um það, hvort rjett væri
að halda sýningunni áfram, en
ekki mjög alvarlegs. En þar sem
ákvörðun hefir nú verið tekin í
málinu, er þess að vænta, að
fylsta samvinna verði um það, að
gera sýninguna nýju svo úr garði,
að okkur verði til sóma og gagns.
Okkur er þess full þörf, segir
Thor að lokum, að ná traustri fót-
festu í Yesturheimi og auknum
skilningi, eins og nú er umhorfs í
heiminum. Hjer er um utanríkis-
mál að ræða, og væri því ekki
vansalaust, ef skoðanamunur inn-
anlands þyrfti að ná út fyrir
landsteinana. J. K.
Prú Valdís Jónsdóttir, Grettis-
götu 55, á 65 ára afmæli í dag.