Morgunblaðið - 20.07.1940, Qupperneq 7

Laugardagur 20. júlí 1940.
MORGUNBLAÐIÐ
7
Vfkingur vann
sfðasta lefk íl
ísafirði 1:0
Víkingar keptu síðasta leik
sinn á ísafirði í gærkvöldi
og unnu með 1 marki gegn 0,
eftir Jiarðan leik.
Markið var sett í seinni hált'-
leik. Bræðurnir Ingvi og Einar
Pálssynir settu það í sameiningu.
Að þessu sinni settu ísfirðingar
fram lið bæði úr Herði og Vestra
á móti Víkingum. Voru þrír menn
úr Vestra.
Guðjón Einarsson dæmdi. Sagði
hann blaðinu í gær, að Víkingar
hefðu verið óvenju ljelegir, eu
þess beri þó að gæta, að ísfirðing-
ar sjeu sterkir knattspyrnumenu
og væri gaman að fá þá til Rvík-
ur til kepni.
Víkingum líður öllum vel. Þeir
koma heim með Esju, sem er vænt
anleg hingað á þriðjudaginn.
Á ísafirði hafa leikar farið svo,
að fyrst var jafntefli (0:0), síð-
an vann Víkingur með 2:0, og nú
með 1:0.
Geta ísfirðingar verið ánægðir
með þenna árangur.
Jurta-
pottar
smáir
og
stórir
nýkomnir
til
Biering
Laugaveg 3. Sími 4550.
Allir fagmenn
þurfa að ná sambandi við
fjöldann. Auðveldasta ráðið
til þess er að setja smá til-
kynningu í Starfskrá Morg-
unblaðsins. Hún kostar lítið
en gerir ótrúlega mikið gagn.
Starfskráin birtist á suxmu-
dögum. Tryggið yður rúm í
henni tímanlega. —
Starfskráin er fyrir
alla fagmenn.
ReiðhjólaviOgerðir
eru fljótast og best af hendi
leystar í
Reiðhjólasmiðjunni Þór,
Veltusundi 1.
Vopnað þýskt
kaupfar í
Atlantshafi
Bretar hafa viðurkent, að sökt
hafi verið í Suður-Atlants-
hafi tveimur breskum skipnm og
er talið að vopnað þýskt kanpfar'
hafi sökt skipum þessum.
Bresku skipunum var sökt ná-
lægt Vestur-Indíum og hafa bresk
kaupskip verið vöruð við hinu
vopnaða þýska kaupfari.
ísland og
Grænland
FEAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU
saklapsir prófessorar, og lögðu
mikið kapp á að öðlast vináttu
Lappanna(!). íslendingar eru tor-
trygnir og' neituðu öllum tilmæl-
um Þjóðverja um að hjálpa þeirn
að g-era flugvelli í Reykjavík. En
í Grænlandi, hinu víðáttumikla
meginlandi ísa og snjóa, þar sem
fólkið býr í dreifðum1 hygðum,
var lítil sem engin fyrirstaða“.
Blaðamaðurinn skýrir frá því, að
meðal hinna 900 íbúa í Sydpröv-
en, sjeu margar tylftir Þjóðverja,
,,sem vinni að því að afla ráða-
gerðum Hitlers fylgis“.
Höfundurinn segir að ameríska
Rauða Kross nefndin, sem send
var til Grænlands nýlega, til þess
að vera Grænlendingum hjálpleg
við matvælaöflun o. fl., „hafi orð-
ið forviða á því, að finna meðai
Grænlendingá menn, sem hjetu
þýskúm nofnum eins og t. d.’
Mueller og Moritz“. Moritz sá,
sem hjer um ræðir, er sagður vera
frændi dr. Moritz nokkurs, sem
er þýskur viðskiftafræðingur,
starfsmaður dr. Clodius, sem
kunnur er í sambandi við við-
skiftasamninga Þjóðverja við
Balkanríkin.
Höfundur seg-ir að lokum:
„Það er sjerkennilegt fyrir sam-
bland það af miðaldalegri róman-
tík og löngun til landvinninga I
stjórnmálum Þjóðverja, að dr.
Pritz Hausleiter, prófessor við há-
skólann í Hamborg — lærisveinn
Haushofers hershöfðingja (Haus-
hofer er kunnur rithöfundur, en
ólíklegt, að hann skuli alt í einu
vera orðinn hershöfðingí, þótt það
yskifti raunar ekki miklu mtáli)
— hafi gefið löndum og eyjurn í
Norðurhöfum ný nöfn, tekin úr
goðasögnum.
„Á sama hátt og pólska borgiu
Gdynia hefir verið skýrð „Golen-
hafen“, á að skýra ‘Grænland og
nýju og kalla það „'Griemhildai'-
land“ eftir Griemhildi drotningu,
konu Sigurðar Fáfnisbana, segir í
greininni, en þar mun vera átt
við Grímhildi móður Gúðrúnar
Gjúkadóttur.
Þannig segist liinum breska
blaðamanni frá. Jeg hefi skýrt
nokkuð ítarlega frá þessari grein
(öll er greinin um 900 orð) vegna
þess, að hún getur verið nokkurs-
konar sýnishorn af öllu því,
sem síðustu vikurnar og mánuð-
ina hefir verið skrifað í engilsax-
nesk blöð*xun ísland og Græn-
land.
Eflfng
löggæslunnar
Morgunblaðið hefir nokkrum
sinnum bent á nauðsyn
þess, að löggæslan yrði aukin
hjer í bænum og lögreglulið-
inu fjölgað verulega frá því
sem nú er.
Einhver hr.eyfing virðist kom-
in á þetta mál á hærri stöðum.
Dómsmálaráðuneytið ljet í gær
blaði í tje þær upplýsingar, að
Agnar Kofoed-Hansen lögreglu
stjóri hafi ,,hvað eftir annað“
skrifað dómsmálaráðuneytinu
og „krafist þess“, að lögreglu-
liðinu yrði fjölgað í bænum. Síð
an segir:
„Samkvæmt lögum um þessi
efni, á að senda bæjarstjórn-
inni slíkar kröfur lögreglustjóra
til umsagnar og tillagna og það
hefir dómsmálaráðuneytið gert
fyrir löngu. Bæjarstjórn svar-
aði og taldi sig ekki geta fall-
ist á fjölgun lögregluþjónanna
og ekki getað tekið afstöðu til
málsins fyrr en næsta fjárhags-
áætlun' bæjarins hefði verið
samþykt, en það verður elýki
fyr en um áramót. — Ríkis-
stjórnin hefir ekki viljað fyrir-
skipa bænum að fjölga lög-
regluþjónunum, eins og hún hef
ir þó heimild til samkvæmt lög-
um, að minsta kosti ekki að
svo komnu máli“.
Þannig stendur þá málið:
Lögreglust-jóri skrifar dóms-
málaráðuneytinu. Dómsmála-
ráðuneytið skrifar bæjarstjórn.
Bæjarstjórn skrifar dómsmála-
ráðuneytinu. Þar við situr.
Skriffinska á skriffinsku ofan;
en framkvæmdir engar.
En þrátt fyrir alla þessa skrif
finsku, er aðalatriðið það, að
aldrei fæst nægileg fjölgun
lögreglúliðsins í bænum, ef ætl-
unin er sú, að hanga í bókstaf
laganna í þessu efni. Lögin
setja dómsmálaráðuneytinu
skorður við því, hversu mikla
fjölgun hún getur heimtað af
bæjarstjórn. Og þó að ráðu-
neylið fyrirskipaði þá mestu
fjölgun, sem heimilað er, yrði
löggæslan í bænum jafn ófull-
nægjandi eftir sem áður.
Dómsmálaráðuneytið virðist
gersamlega loka augunum fyr-
ir því sjerstaka ástandi, sem nú
ríkir í bænum. En það er ein-
mitt þetta sjerstaka ástand, sem
krefst öflugri löggæslu. Ef það
\ æri ekki fyrir hendi, myndi
óþarfi að fjölga lögreglunni.
En er það rjettmætt eða sann
gjarnt að krefjast þess af bæj-
aifjelaginu, að það taki ,á sín-
ár herðar allan þann kostnað,
sem myndi leiða af þeirri efl-
ing löggæslunnar, sem nauðsyn-
leg er, eins og nú er ástatt?
Hvílir ekki þessi skylda fyrst
og fremst á ríkinu?
Vissulega er það skylda rík-
isins, að sjá fyrir þeirri lög-
gæslu í landinu, sem beinlínis
stafar af því sjerstaka ástandi,
s.em hjer ríkir nú. Ef ríkið hins
vegar vanrækir þe«sa skyldu,
eða ef farið er að hanga dauða-
haldi í lagabókstafinn, sem alls
ekki á við hið.ríkjandi ástand,
geta vandræði af hlotist.
Minningarorð um
Ragnheiði Halldórs-
dóttur
Fædd 10. nóv. 1873. Dáin 13. júlí 1940
Halldórsdóttir, er andaðist að
heimili sínu 13. júlí síðastliðinn
Með Ragnheiði sál. er fallin
í valinn ein af merkiskonum
þessa bæjar. Skörungsskapur og
dugnaður er kunnur utan heim-
ilis sem innan.
Hún var vel trúuð og bár
þrek hennar og stilling þess
ljósan vott.
Ragnheiður sál. giftist eftir-
lifandi manni sínum, Einari
Jónssyni, árið 1902, hinum
mesta dugnaðarmanni, og var
samlíf þeirra bundið órjúfan-
legum ástar og einingarböndum
til dauðans, enda bæði samhent
í öllum greinum. Þau hjón eign-
uðust 10 börn og eru 7 þeirra
dáin, en 3 á lífi, Rósa, Páll ög
Kristjana. Þess utan ólu þau
upp einn fósturson, Guðna að
nafni.
Ragnheiður sál. lá lengi á
sjúkrahúsi, þungt haldin, þar
til hún, fyrir rúmri viku, óskaði
eftir að verða flutt heim á sitt
kæra heimili’, þar sem húin
þráði að dvelja síðustu stundir
lífs síns.
í dag ert þú innilega kvödd
af eiginmanni, börnum og öðr-
um ástvinum þínum, með hjalrt-
kærri þökk fyrir þitt mikla og
margbreytta lífsstarf, er þú
vanst þeim til blessunar og vel-
farnaðar, og við hin, sem átt-
um því láni að fagna, að kynn-
ast þjer, kveðjum þig nú á þess-
ari stundu, með bestu þökk fyr-
ir alt á liðinni æfibraut.
B. Kr. Grímsson.
ANDASPÁDÓMUR.
eg' vil biðja Morgunblaðið að
geta þess, að jeg- hefi í hyggju
að rita og biðja það fyrir nokkr-
ai atlmgasemdir við grein Herbert
Thurstons, sem birtist í blaðinu í
gær, því að þar skýtur ýmsu
skökku við og' athugaverðu.
í bráðina bið jeg áhugamenn
um málefnið, sem um ræðir, að
láta sjer ekki bregða, en tek í
þetta sinn aðeius fram, að liöf-
undurinn, faðir llerbert Thurston,
er. Jesúítaprestur, sem áruui sa;n-
an hefir fundið sjer skylt að ráð-
ast á spíritisma, en jafnharðav
verið rækilega svarað. Jeg hefi í
höndum margar greinar eftir hann
og utn hann, en get auðyitpð ekki
birt það alt. Kr. Daníslsson.
Kveöjusamsæti fyrir
Vestur-lslendingana
Ríkisstjórnin hjelst í gærkvöldi
kveðjusamsæti að Hótel
Borg fyrir Vestur-íslendingana,
sem hjer hafa verið gestir Eim-
skipafjelagsins og Þjóðræknisfje-
lagsins.
Sátu 40 manns veisluna. Þar
voru heiðursgestirnir -7, Árni
Eggei'tsson og frú hans, Ásmund-
ur Jóhannsson og frú hans, Gunn-
ar Björnsson og frú hans ogSoff-
onías Thorkelsson, ráðherrar þeir,
sem heima eru, stjórn Þjóðrækn-
isfjelagsins og aðrir, sem hafa
haft sjerstök afskifti af móttöku
gestanna hjer.
Hermann Jónasson flutti ræðu
fyrir gestunum, en þeir þökkuðu
með ræðum. Þeir fara heimleiðis
með Dettifossi — nema Soffonías.
Hann verður hjer á landi til
hausts.
Dagbók
Næturlæknir er í nótt Kristján
Hannesson, Miðstræti 3. — Sími
5876.
Næturvörður er í Ingólfs Apó-
teki og Laugavegs Apóteki.
Messað í Dómkirkjunni á morg-
un kl. ll_síra Bjarni Jónsson.
Messað á morgun í fríkirkjúnni
kl. 2, síra Árni Sigurðsson.
Messað í Laugarnesskóla á
morgun kl. 2 síra Garðar Svav-
arsson.
Messurnaii í kaþólsku kirkjunni
í Landakoti: Lágmessa kl. öVe
árd. Hámessa kl. 9 árd. Engin
síðdegisguðsþjónusta.
Messað í fríkirkjunni í Ilafn-
arfirði á morgun kl. 2 sr. Jón.
Auðuns.
Sjötugur varð í gær Sigurður
Jónsson, Túngötu 42.
Hjúskapur. í dag verða gefin
saman í hjónaband af síra Eiríki
Brylijólfssyni, Útskálum ungfrú
Þuríður Halldórsdóttir og Árni
B. Árnason, Suðurgötu 7 í Kefla-
vík.
Hjónaband. í dag verða gefin
isaman af biskupi Islands hr. Sig-
urgeir Sigurðssyni ungfrú Þóra
Þói'ðardóttir, Leifsgötu 9 ov Dýri
Baldvinsson verkstjóri í Vjel-
smiðjunni Hjeðinn. Leifsgötu 10.
Heimili þeirra verður á Ægisgötu
10.
Hjónaefni. Trúlofun sína opin-
bernðu í fyrrad. ungfrú Valgerður
Ásgeirsdóttir (Ásgeirssonar. banka
stjóra) og Gunnar Thoroddsen
lögfræðingur.
tJtvarpið í dag:
19.30 Hljómplötur; Kórlög.
20.00 Frjettir.
20.30 Upplestur: „Rögnvaldur
grafari“ ■ smásaga (IInnuT'
Bjarklind).
21.00 Hljómplötur; Svanavatnið,
tónverk eftir Sibelius.