Morgunblaðið - 07.01.1941, Side 4

4
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 7. janúar 1941.
Tilkynning
til inntljftjenda frá
Gjaldeyris- ng innflutniogsnefnd
TTjer neð vill nefndin vekja athygli innflytjenda
veínaoarvöru, búsáhalda og skófatnaðar á því, að úthlut-
un leyía fyrir ofangreindum vörum stendur nú yfir og er
því nauðsynlegt að þeir, sem ekki hafa þegar sent umsókn-
ir sínar til nefndarinnar, geri það nú þegar.
Það skal tekið fram, að leyfi fyrir vörum þessum
verða, af gjaldeyrisástæðum, bundin við kaup frá Bret-
landi. Afgreiðsla á leyfum fyrir öðrum vörum frá Bret-
landi fer nú einnig fram og verða umsóknir afgreiddai*
jafnótt og þær berast.
Að því er snertir leyfi til vörukaupa frá Ameríku skal
þess getið, að slík leyfi verða ekki veitt fyrir lengri tíma-
bil í senn, heldur aðeins fyrir einstökum pöntunum eða
sjerstaklega tilteknum kaupum og verða ákvarðanir um
slíkar leyfisveitingar teknar að undangenginni rækilegri
athugun. Þurfa umsækjendur því að gera nefndinni ræki-
íega grein fyrir öllum umsóknum um gjaldeyris- og inn-
fiutningsleyfi fyrir vörum frá Ameríku og eru innflytj-
endur stranglega ámintir um að gera engar ráðstafanir
til vörukaupa þaðan nema að fengnu leyfi.
Reykjavík, 3. janúar 1941.
Gialdeyris- og innflutningsnefnd.
Tilkynning
fil bifreiðaeigenda.
Athygli bifreiðaeiifenda i
Reykfavík skal vakin á
því, að ábyrgðarlrygging-
argjöld fyrir timabilið frá
1. janúar til I. júli 1941 eru
fallin i gjalddaga.
Ber bifreiðaeijgendum að
sýna á Iðgreglustoðinni
■ Pósthússtræti 3, fyrir
V
14. þ. m. kvittanlr fyrir
greiðslu iðgjaldanna.
Lðgreglusfjórlnn í Reykjavík. 6. jan. 1941.
Agnar Kofoed-Hansen.
Reykjavík - Alflaues
Fastar bílferðir 9 sinnum á viku.
Að fengnu leyfi póst- og símamálastjórnar verða áætl-
unarferðir þannig til marsloka:
Frá Reykjavík: Sunnudaga og laugardaga kl. 12.30 og
kl. 20.00, miðvikudaga kl. 17.00, alla aðra daga
kl. 12.30.
Frá Bessastaðagranda: Alla daga kl. 9 og auk þess sunnu-
daga og laugardaga kl. 19.00.
Gunnar Stefánsson. Eyþór Stefánsson.
Afgreiðsla Bifreiðastöð ísiands.
Faust-sýning
Stúdentafjelags
Reykjavíkur
Stúdentafjelag Reykjavíkur
efndi á nýársdag til leik-
sýningar í Hátíðasal Háskólans
Sýning þessi var í alla
staði merkileg og athyglisverð,
ekki aðeins af því að hjer er
um að ræða algera nýung á
sviði leiksýninga hjer á landi,
heldur og af því, að leikritið
sjálft er stórmerkilegt fyrir
margra hluta sakir og að fram-
kvæmd sýningarinnar var hin
prýðilegasta, listræn og áhrifa-
mikil. Var raunar undravert
hvílíkum áhrifum mátti ná með
þessum fremur frumstæðu leik-
brúðu-marionettu-leikaferðum.
En það sem mestu hefir valdið
um þetta er, að stjórnari þess-
arar leiksýningar er í flokki
bestu fagmanna hjer í álfu á
þessu sviði.
En þótt leiksýfhingin væri
þann veg hin listrænasta er þó
ekki minna vert um hitt, að
þessi Faust-leikur bregður upp
skýrri og glöggri mynd af hug-
myndaheimi miðaldanna. Bar-
áttan milli hins illa og góða
hefir átt sjer heimilisfang inn-
an sagna frá upphafi vega
mannkynsins. Nægir að vísa til
um það til grískra og norrænna
goðsagna. Úr þessum jarðvegi
uxu fram sagnstofnar um ofur-
menni, er risu gegn hinum guð-
legu máttarvöldum. Þessum
ofurmennum eða töframönnum
tókst oft að ná sambandi við
djöfulinn, gerðu við hann samn-
ing eða sáttmála og undirrituðu
með blóði. Blóðið var því það
band, er tengdi mennina við
'iöfðingja myrkravaldsins. Töfr
ar þessir voru að vísu tvenns-
konar, hvítir og svartir, en
svarti-galdur, • ‘eða i.ambandið
við illu 'andana veitti meiri
þekkingu /og því meiri áhrif og
völd.
Samband við djöfulinn var
algengt í skáldskap miðaldanna
og þó miklu lengur.
Dr. Faust, sem leikrit þetta
er kent við, var einn þessara
frægu töframanna og ofur-
menna, er að framan greinir.
Talið er að hann hafi fæðst uni
1480 og var þjóðverskur að
kyni. Er sagt, að hann hafi
stundað guðfræðinám og lækn-
A U O A Ð hvílúst
með gleraugnm frá
THIELE
JÖ rLjöií hoffiá’ meá
RITS rafibEEÍisáu^i
isfræði við háskólann í Witten-
berg. En hugur hans hafi
hneigst síðar að dulspeki og
fjölkyngi. Þau fræði á hann að
hafa numið í Krakau og víðar.
Hann mun hafa andast um
1540 og var þá talinn mestur
fjölkyngis- og galdramaður
sinnar samtíðar.
Eins og altítt er mynduðust
margvíslegar þjóðsagnir um slík-
an mann og voru með allmiklum
kynjablæ. Bækur, sem gefnar hafa
verið út um þetta efni, eru hinar
merkilegustu heimildir um hjátrú
og hindurvitni þeirra tíma. En
auk þess er vafið inn í efni þeirra
hinu dramatíska í örlögum Fausts.
Þetta dramatíska efni heillaði
brátt hugi leikritaskáldanna.
Frægust Faust-leikrit eru eftir
enska skáldið Christoph Marlowe:
The Tragical history of Doctor
Faustus frá því um 1592 og svo
hið stórmerka og víðkunna leikrit
Goethes.
En mjög margii' aði'ir Faust-
leikir rirðu til. Leikrit Marlowes
var sýnt víða á Þýskalandi á 17.
öld og munu þær sýningar hafa
orðið til þess að margir þýskir
Faust-leikir voru samdir, einkum
fyrir leikbrúður (Marionettes).
Eru þeir um margt á annan veg
en leikur Marlowes. Er það hinn
ágætasti þessara marionettn-leika,
er Stúdentafjelag Reykjavíkur
sýnir um þessar mundir í hátíða-
sal Iláskólans.
Ekki var laust við, að þeirra
töfra gætti undir áhrifum sýning-
arinnar, að dregið hefði verið tjald.
fyrir nútímann, en því hinu þykka
tjaldi, er skyggir á lífssvið mið-
aldanna, hefði verið svift frá og
j áhorfandinn væri augliti til 'aug-
’litis við hugmynda- og trúarheim
miðaldanna. Ahorfandinn sá þar í
, Ijósri mynd hjátrú og hindur-
! vitni þeirra tíma. Hann sá hversu
I helvítistrúin og eilíf fordæming
hafði þá heltekið hugi manna.
Hann sá hversn vakl hins illa
hafði dáleiðslukend áhrif á manns
sálirnar og hversu foringi myrk-
urs og kvalræðis færðist í auk-
ana, af því að helvíti skygði á
himnaríki í trúarskoðunum þátíð-
armanna.
En þegar tjaldið að þessu lífs-
sviði miðaldanna var að síðustu
dregið fyrir og áhorfandinn gekk
á braut, skaut þeirri hugsun upp
í hugann, að lífseigla trúarhug-
myndanna væri mikil, og hvorr,
sólskin k guðstrúarinnar og hiu
bjarta trú himnanna hefði náð til
allra afkima í trúarheimum nú-
thnamanna.
En það er kapituli út af fyrir
sig.
P.t. Reykjavík, 2. jan. 1941.
Eiríkur Albertsson.
Jajtuð-furulið
STOKKABELTI
tapaðist frá Elliheimilinu að
Fjölni&veg 7. Uppl. í síma 2740.
Fjölmenn
samkoma Sjðlf-
stæðismaona aö
Stórólfshvoli
Sjálfstæðisfjelögin í Rang-
árvallasýslu hjeldu fjöl-
menna samkomu að Stórólfs-
hvoli síðastl. laugardag. Ární
Jónsson frá Múla og Gunnar
Thoroddsen fóru austur af
hendi miðstjórnar flokksins, en
með þeim fór Jakob Hafstein
framkvæmdarstjóri til að
skemta með söng.
Formaður Sjálfstæðisfjelags
Rangæinga, Guðm. Erlendsson
hreppstjóri á Núpi í Fljótshlíð,
setti samkomuna og stjórnaði
henni með alkunnum myndar-
brag. Hófst hún með því, að
Jakob Hafstein söng nokkur
einsöngslög og var honum ó-
spart klappað lof í lófa. Fyrstur
tók til máls Árni Jónsson og-
rakti í snjallri og rökfastri
ræðu nokkur þau mál, sem nú
eru helst notuð til áróðurs gegn
Sjálfstæðismönnum, fjármálin,
skattamálin, kaupgjaldsmál, af-
urðasölumálin o- m. fl. Ræddi
hann stjórnarsamstarfið og
þann skort á heilindum, sem
þar hefði komið fram á marga
lund af hendi Framsóknar-
manna.
Gunnar Thoroddsen talaði
næstur. og sneri sjer einkum að
útlitinu í sjálfstæðismálinn.
Ræddi hann um helstu rök er
mæltu annarsvegar með fulln-
aðarlausn þess á þessu ári, og
hinsvegar þau er styðja frestun
málsins. Sýndi hann fram á
hættur þær, sem sjálfstæði voru
væri búnu, bæði frá nasistum,
kommúnistum og Snæbirning-
um. Hvort sem sjálfstæðismál-
ið yrði leyst nú í sumar eða
frestað, þá ættum vjer að
stefna örugt að því að vera
engum háðir, og það væri þjóð-
háskaleg starfsemi að mæla
fram með því að ísland yrði
hjálenda annara þjóða, hvort
sem það væru Rússar, Þjóðverj-
ar eða Bretar.
Af Rangæingum tóku til
máls Guðm. Erlendsson bóndi
á Núpi, Ingólfur Jóns^on kaup-
f jelagsstjóri á Hellu, Páll
Björgvinsson á Efra-Hvoli og
"'’-lendur Erlendsson bóndi í
Teigi. Voru umræður fjörugar
og fróðlegar.
Að fundinum loknum var
dansað. En öðru hvoru skemtu
þeir Jakob Hafstein og Árni
frá Múla með einsöng og tví-
söng. Auk þess söng þingheim-
ur ættjarðarsöngva. Sóttu sam-
komuna eins margir eða fleiri
en húsið gat rúmað.
Samkoma þessi var hin á-
gætasta og öllum sem hana
sóttu til gagns og gleði.
Xími 1388.
LITLt BILtTÖðM
UPPHITAÐIR BÍLAR.
Er aokkuS at*r.