Morgunblaðið - 28.10.1941, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐÍÐ
Þriðjudaffur 28. okt. 1941
Þjóðverjar segja „veðrið
tefja sóknina
44
Árekstur
Japana
og Rússa
Tsagðir hafa ráðist á rússneskfc
uttugn japanskir hermenn eru
varðlið við landamæri Manschukuo
Skamt frá Vladivostock í fýrra-
dag.
En Rússar segjast hafa náð vopn
um o<f öðrum útbúnaði af' japön-
unum, m. a. einkennishúfum
nokkurra þeirra.
Cordell Hull var í gær spurður
um Austur-Asíu málin, en hann
kvaðsf engar fregnir hafa fengið
þaðan.
Loftsókn
Breta
Árás á Nantes
Tölum beggja ófriðaraðila um
flugvjelatjón yfir Ermar-
sundi bar, aldrei þessu vant, sam-
an í gær. Breska flugmálaráðu-
neytið og þýska frjettastofan
skýrðu frá því um líkt leyti í gær,
að 9 breskar orustuflugvjelar og
tvær Bristol-Blenheim sprengju-
flugvjelar hefðu verið skotnar nið
ur. ‘
jBreskn flugvjelarnar höfðu far-
ið til árása á verksmiðjubygging-
ar og samgönguæðar í Norður-
Frakklandi og siglingar í Ermar-
sundi.
í fyrriuótt fóru breskar sprengju
flugyjelar til árása á norð-vestur
Þýskaland, aðallega á Hamborg,
og ey 4 sprengjuflugvjela saknað
úr þeim ■ leiðangri (Þjóðverjar
segjast hafa skotið niður 9).
Samtímis fóru breskar strand-
varnaflugvjelar til árása á hern-
aðariega mikilvægar stöðvar Þjóð
verja norðau frá Egersund í Nor-
egi. (þar var byrgðaskipi sökt) og
suður til Nantes í Frakkiandi, en
í þeirri' borg hafa 50 gislar verið
drepnir, og aðrir 50 bíða dauða
síns í varðhaldi.
Gislarnflr
fá fresf
að var tilkynt í Vichy í gær,
að 100 gislar, 50 í Nantes og
50 í Bordeaux, sem taka átti af
lífi á miðnætti' í nótt, hefðu verið
náðaðir, a. m. k. um stundarsakir,
á meðan verið er að reyna að
hafa upp á sökudólgunum, sem
myrtu þýsku herforingjana í síð-
astliðinni viku.
„En Evrópuhluti Rússlands
raunverulega sigraður6í
Þáttur ílugmanna og fallhlffarher
Hjónaefni. Trúlófun sína bafa
opinberað ungfrú S'igrún Sigtrýggs
dóttir. yfirhjúkrunarkona í Ilúsa-
vík, og Signrjón Pjeturssbn, bóndi
:í TTeiðarbót.
manna í vðrnlnni vlð Moskva
Fulltrúi þýsku stjórnarinnar viðurkendi í gær-
kvöldi (segir í fregn frá London) að sókn
Þjóðverja á austurvígstöðvunum hefði tafist,
vegna óhagstæðs veðurs. Hann hjelt því fram, að Þjóð-
verjar þyrftu aðeins að hafa akfæra vegi nokkra stund
til þess að sigra Evrópu-hluta Rússlands.
Hann gerði samanburð á horfunum á austurvígstöðv-
unum og á þýsk-prússneska stríðinu árið 1870. Á sama
hátt úr hefði skorið um endalok þýsk-prússnesku
styrjaldarinnar við Sedan, eins væri úrskurðurinn þegar
fallinn á austurvígstöðvunum. Eftir væri aðeins að tor-
tíma hinum dreifðu leifum hinna sigruðu herja.
' Enginn vafi er á því (segir í Lundúnafregninni) að veður er
mjög slæmt á ilusturvígstöðvunum. En hvað sem öllum söguleg-
urn samanburðum líður, þá er það staðreynd, að Þjóðverjum hef-
ir miðað mjög lítið áfram undanfarið.
Þeim hefir miðað lítilsháttar áfram fyrir vestan og suðvestan
Moskva, en fyrir norð-vestan borgina, hjá Kalinin, virðist þeim
vera haidið í skefjum.
Rætt er urh tvó möguleiká í sókn Þjóðvérja hjá Kalinin 1) að
þeir haldi þaðan norð-vestur meðfram Leningrad-brautinni, til
þess að reyna að króa inni rússnesku herina hjá Bologe eðá 2) að
þeir sæki suð-austur og reyni að komast að baki Moskva.
1, Lundúnafregnum er skýrt
frá því, að harðir þáý.dagar
standi yfir á Moskva-vígstöðv-
um þrátt fyrir slæmt veður,
Rússneski flugherinn er sagður
taka virkan þátt í þessum bar-
dögum og rússnesku flugmenn-
irnir eru sagðir, er. þá þrýfur
skotfæri, stefna flugvjelupi sþj,-
um beint á óvinaf 1 agvje 1 arrjar
og valda þannig árekstri, svo
að báðir tortímast, Þannig-eru
15 þýskar flugvjelár sagðar hafa
verið skotnar niður á Moskva-
\ ígstöðvunum. Rússneskir fall-
hlífarhermenn eru einnig,
sagðir taka virkan þátt i' bardög
um á Moskva-vígstöðyunum,: m,
a. eru þeir sagðir hafa eyðilagt
marga þýska skriðdreka á leíð
til víglínunnar.
DONETZ SVÆÐIÐ.
1 tilkynningu þýsku her-
stjórnarinnar í gær var ekkert
ir.inst á bardagana á Moskva-
vígstöðvunum, en hinsvegar
skýrt frá, að sóknin á Donetz-
vígstöðvunum miðaði áfram,
þrátt fyrir slæm veðurskilyrði.
í tilkynningunni segir að Rúss-
ar hafi reynt að tefja sóknina
með gagnárásum, en að ítalskac
hersveitir hafi hrnndið þessnm
gagnárásum.
Rússar hafa ekki enn viðurkent,
að Kharkov sje fallin, en í London
er talið, að annaðhvort sje það
rjett að Rússar hafi neyðst til að
Stórmuftinn kominn
tii Rómaborgar
Verkfall 53000
kolanðmuverka-
manna IU. S. A.
Washington í gær.
Iphn Lewis, formaður fjelags
námuverkamanna í Banda-
rikjimum hefir neitað að verða
við beiðni Roosevelts forseta um
að stöðva verkfall 53.000 kola-
námuverkamanna, sem er í upp-
siglingu.
Verkampþnirnir, sem um
ræðir, vinna hjá stálgerðarverk-
smiðjum, sem framleiða rúm-
lega 80 l/o af stáli því, sem nauð-
synlegt er til íandvarnanna.
Roosevelt forseti sagði, að
tilmæli sín væru framkomin ,,til
öryggis og varnar þjóðarhags-
rnuna“ .
I brjefi til forsetans segir
-Tohn Lewis, að verkfallið komi
ekki landvörnunum við og bæt-
*ir við í brjefi sínu: ,,Þetta er
eingöngu barátta milli verklýðs
fjelaganna og kaldrifjaðra
\ innuveitenda stálfjelaganna“.
(Reuter).
tór-muftinn af Jerúsalem er
^ nú kominn til Rómaborg-
ar. Hann hafði verið í Iran, og
Eden, utanríkismálaráðherra
Breta skýrði frá því nýlega, að
oflugar ráðstafanir hefðu verið
gerðar til þess að handsama
hann. En hann hefir ennþá einu
sinni sloppið úr greipum Breta.
Stór-muftinn flúði frá Pale-
stínu, árið 1937. Síðan hefir
hann farið huldu höfði í Sýr-
landi, Iraq og nú síðast í Iran.
Stór-muftinn er höfuðfjand-
maður Breta í hinum vestlægari
Austur-löndum.
Strfðlð I Mlð-
FRAMH. Á SJÖUNDH SÍÐU
Franska Somaliland
K að var borið til baka í London
í gær, að Bretar og frjálsir
Frakkar hefðu gert innrás í
franska Somaliland (höfuðborg
Bjibouti). Einasti fóturinn fyrir
fregninni (segir í Lundúnarfregn).
er að innfæddir höfðingjar í
franska Somalilandi virðast hafa
gert uppreisn gegn yfirvaldi Vichy
stjórnarinnar þar.
1 c eð vaxandi athygli er
| \ | fylgst með loftárásum
Breta á stöðvar öxulsríkjanna
við Miðjarðarhaf. Það er búist
við því, að bardagar á þessum
vígstöðvum hefjist í vetur, því
að Þjóðverjar og Italir eru
álitnir munu gera aðra tilraun
til þess að komast áfram til Al-
exandrinu og Suez, en Bretar
eru aftur á móti álitnir búa sig
undir að hrekja öxulsríkin frá
Libyu og raunar með öllu frá
Norður-Afríku.
í síðastliðinni viku gerðu Bret
ai 4 sinnum loftárás á Neapel
og ^uk þess á Libyuhafnirnar
Benghasi og Tripoli. Þessar
þrjár hafnarborgir eru álitnar
hinar mikilvægustu fyrir her-
gagnaflutninga ítala til Libyu.
Samtímis hafa verið gerðar loft-
arásir á Syrakusa og Catanía á
Sikiley, en í þessum borgum eru
mikílvægustu flugvellir ítala í
Miðjarðarhafshernaðinum.
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Cordell Hull
„býður að kasta
sjer ðt um
gluggann" - ef
Með mikilli eftirvæntingu
var í gærkvöldi beðið
eftir ræðu Roosevelts, sem hann
ætlaði að flytja kl. 3 í nótt í til-
efni af ,,flotadegi“ í Bandaríkj-
unum.
I tilefni dagsins var í gær
hieypt af stokkunum í New Ey-
land kafbát; tíu kafbátar aðrir
eru í smíðum í sömu skipasmíða-
stöð.
Knox flotamálaráðherra flutti
læðu í gær og sagði, að almenn-
/ngur gerði sjer ekki fulla grein
fyrir hvílík hætta vofði yfir
Bandaríkjunum. Hann sagði, að
Bandaríkin yrðu að forðasfc
sömu örlög og Frakkar hafa
íengið. Saklausir Frakkar væmiu
nú skotnir til öryggis Þjóðverj-
um gagnvart launmorðum.
Hann talaði um hlutleysislög-
in, sem tákn um þjóðlega hræsni:
og krafðist þess, að lög lands-
ins væru í samræmi við óskir og
athafnir þjóðarinnar.
Vitnisbu.rður vitnanna, sem
leidd voru fyrir utanríkismála-
nefnd öldungadeildarinnar í
síðustu viku, var birtur í gær.
Cordell Hull hafði sagt .nefnd-
ihni, að hún gæti „kastað honum
út um gluggann, ef það væri
rangt að fyrir Hitler vekti að
leggja undir sig heiminn“. Hjálp
Bandaríkjanna til Breta hefði
valdið því, að þýsku hershöfð-
ingjarnir hefðu hætt við inn-
rás í Bretland, enda þótt búið
hafi verið að reisa palla í Berlín
fcem nota átti við sigurhátíðina
þar,
Hann var spurður að því,
hvort amerísk, herskip fylgdu ■ ■
skipaflotum og svaraði: Jeg get
mjer þess til.
Stark aðmíráll, yfirmaður
flotans skýrði nefndinni frá
því, að kaupskip, sem vopnuð
yrðu, myndu fá þá fyrirskipun S1
frá Roosevelt, að skjóta á óvina-
skip undii- eins og komið værí
auga á þau.
Cudhahy, fyrverandi sendí-
herra Bandarikjanna í Belgíu
skýrði frá því, að eitt sinrt, um
það leyti, sem hann var blaða-
maður í Berlín, er hann ræddi
við Hitler, hafi sjer virst hann
vera haldinn einhverjum ill-
kynjuðum sjúkdóm. Hann hafi
verið yfirlitum þannig, að engu
var líkara en að hann hefði ekki
sofið í marga mánuði.
öldungadeildin tók breyting-
una á hlutleysislögunum til með
ferðar í gær. Leiðtogar í deild-
inni hafa skýrt Roosevelt svo
frá, að þeir geri ráð fyrir að
hafa afgreitt lögin, þannig að
leyft verði að vopna kaupskip
c-g senda þau til hafna ófriðar-
aðila, innan hálfs mánaðar.
Ýmsar kröfur koma nú fram
í Bandaríkjunum, um að af-
nema lögin með öllu.