Morgunblaðið - 30.01.1942, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
3
Reykjauíkurbrjef
Bæjarstjórnarkosningamar.
Gleðióp Alþýðuflokksins út
af bæjarstjórnarkosningunum á
sunnudaginn var ber þess ljós-
an vott, hve aumlegt er ástand-
ið á flokksheimilinu því. Alþýðu
blaðið talar um kosningar þess-
ar sem glæsilegasta sigur flokks
ins, og þó einkum á fsafirði og
í Hafnarfirði. Á þessum tveim
stöðum bætti Alþýðuflokkuriun
við sig samtals 17 atkvæðum,
frá því um síðustu kosningar,
f jórum í Hafnarfirði, en þrettán
á ísafirði. Frá þessum tveimur
stöðum flutti Alþýðublað’ð
glæsilegustu sigurfrjettirnar.
En samtals í 8 kaupstöðum
landsins fjekk Alþýðuflokkur-
inn við þessar kosningar 45 ai>
kvæðum fleira en á sömu stöð-
um í janúar 1938, og koma þá
rúmlega 5^/2 atkvæði á hvern
kaupstað. En þennan sigur á Al-
þýðuflokkurinn ekki óskiftan,
því að hann hafði sameiginleg-
an framboðslista með kommún-
istum, og verður því að telja
kommúnista atkvæðin með sem
nú voru greidd á þeim stöðum,
þar sem þessir 2 flokkar voru
sameinaðir 1938, en gengu skift-
ir nú.
Hrein Alþýðuflokksatkvæði
við þessar kosningar eru nokkr-
um hundruðum færri nú en þeir
listar fengu, sem Alþýðuflokk
urinn studdi 1938.
Af þessum úrslitum gumar A
þýðublaðið sem stórkostlegum
sigri, vegna þess, að foringjar
flokksins hafa búist við ennþá
aumari útkomu fyrir sig. Öðru-
vísi verður það ekki skilið. --
Útkoman er þessi: Alþýðuf’okk
urinn lafir enn, og er haldreipi
hans það, sem kunnugt er, að
hann einn hefir sem stendur
haldið blaðakosti sínum.
Með þessari sjerstöðu tókst
í þetta sinn með aðstoð komm
únista að ná í 45 — fjörutíu og
fimm — nýja kjósendur í átta
kaupstöðum.
Það verður skammgóður verm
ir fyrir hinn deyjandi flokk, og
sýna þessir 45 nýliðar ennþá
minni sigur, þegar þess er gætt
að kjósendur er atkvæði greiddu
voru nú 300 fleiri en í jan. 1938
Blandin ánægja.
Saga Alþýðuflokksins við þess
ar kosningar er ekki öll sögð
enn. Á Siglufirði bætti flokkur
inn við sig 26 atkvæðum í banda
lagi við kommúnista, og tapaði
um leið meiri hlutanum í bæjav
stjórninni. Hefir samfylking A
þýðuflokks og kommúnista ráð
ið bænum í mörg undanfarin
ár. En listi þessi fjekk nú aðein
4 fulltrúa fyrir 5 áður. Sjálf
stæðismannalisti fjekk 2 ful
trúa, óháður borgaralisti,
Sjálfstæðismenn studdu, fjek
1 og Framsókn 2.
Á Akranesi fjekk Sjálfstæð
isflokkurinn hreinan meiri hluta
—■ hefir verið þar í minni hluta
áður.
Þo er útkoman máske dapur
legust fyrir Alþýðuflokkinn
Seyðisfirði, kjördæmi Haraldar
Guðmundssonar. Því að þar
fjekk flokkurinn aðeins 119 at-
kvæði af 441, sem kusu. Þar
Lapaði Alþýðuflokkurinn um
þriðjungi kjósenda sinna.
En úr kpördæmi Finns Jóns-
sonar, Norður-ísafjarðarsýslu,
íomu þær fregnir, til dæmis úr
3olungarvík, að þar fjekk Al-
jýðuflokkurinn ekki þriðjung
greiddra atkvæða.
Aukalistar.
Fljótt á litið af úrslitum bæj-
arstjórnarkosninganna geta
menn litið svo á, að fylgi Sjálf-
stæðisflokksins hafi heldur rýrn
ð í kaupstöðunum. Kemur það
til af því, að Sjálfstæðismenn
hafa á ýmsum stöðum að þessu
sinni talið sjer hag í því að
styðja, eða jafnvel bera fram
ista, sem voru óháðir flokkn-
Alstaðar þar sem þessir
um.
aukalistar komu fram fylgdu
Sjálfstæðismenn þeim, nema
íelst í Hafnarfirði.
Þegar atkvæðum þessara auka
ista, utan Hafnarfjarðar, er
aætt við atkvæðatölu Sjálfstæð
isflokksins, er útkoman sú, að
íeildar atkvæðatala í kaupstöð
unum er mjög svipuð og 1938.
Andstæðingar Sjálfstæðisfl.
reyna að halda því fram, að
jessir aukalistar sýni sundr-
ungu Sjálfstæðisflokksins. En
pólitísk saga þjóðarinnar síð-
ustu 15 árin sannar alt annað.
Af þremur aðal flokkunum hafa
tveir klofnað, bæði Alþýðu-
flokkurinn og síðar Framsókn,
er Bændaflokkurinn var st>fn-
aður, en Sjálfstæðisflokkurinn
einn staðið óklofinn, meðal ann-
ars vegna þess, að meðal Sjálf
stæðismanna hefir aldrei verið
talið nema eðlilegt, að flokk-.
menn hefðu skiftar skoðanir
ijeraðsmálum, þó þeir fy'ktu
iði einhuga til Alþingiskosn-
mga.
Alþýðuflokkurinn ætti því að
spara sjer allar tyllivonir í sanv
aandi við þessa aukalista, og
takmarka gleði sína við þessi
45 atkvæði, er unnust í kauo
stöðunum í kosningum þessum
Fornar ástir.
Verðbólgan.
í sömu áramóta grein talar
Stefán Jóhann Stefánsson um
„eitt mesta viðfangsefnið hjer á
landi, að draga úr verðbólg-
unni“.
Þessu viðfangsefni var hann
níinn að steingleyma eftir viku,
er hann snerist gegn fyrstu verk
egu ráðstöfun, sem ríkisstjórn-
in gerði, með því að hefta frek-
ari verðlagshækkun í landinu.
Engum er verðbólgan, rým-
andi verðgildi peninganna, skað
egri en launastjettunum. Þetta
jykjast þeir Alþýðuflokksmenn
ekki skilja. Þeir ganga í banda-
ag við kommúnista, til að reyna
að hindra það, að verðbólgan
verði stöðvuð.
Með gerðardómslögunum á
að stöðva verðhækkun á nauð-
synjavöru, eftir fremsta megni.
En dýrtíðarbandalag Alþýðu-
flokksinS og kommúnista vill
ekkert slíkt heyra nefnt. Þessir
menn hafa tekið sjer fyrir hend-
ur að berjast fyrir aukinni dýr-
tíð. Slík er stefnan í dag. Senni-
egt, að Stefáni hafi ratast rjett
munn, er hann talaði í ára-
mótagrein sinni um þá óvefengj
anlegu reynslu, að samstarf við
kommúnista leiddi altaf til ó-
farnaðar.
Hjartanlega þakka jeg frændum og vinum
heimsókn, gjafir og hlýjar kveðjur á 75 ára af-
mælinu þ. 18. þ. m.
Helgi Ásbjörnsson.
x—x-x-x-x-x-x-x~x-x-x-x-:—:-x-x—x—>:-x->
Hf. Eimskipafielae íslands
Albvðuflokkurinn
Flokkur há-launastiettar
er
1 áramótahugleiðingum Stef
ans Jóh. Stefánssonar mintist
hann á fyrri samvinnu Alþýðu
flokksins við kommúnista. Þar
segir hann m. a., að Alþýðu
flokkurinn hafi aflað sjer nauð
synlegrar reynslu í samskiftum
sínum við kommúnista, fengið
óvefengjanlegar sannanir fyrir
því, að alt samstarf við komm
únista sje til ófarnaðar; tilboð
þeirra eigingjörn flokksleg
starfsaðferð . . . . og svikamylla
Nú virðist þessi reynsla gleymd
og gfafin og kommúnistar hafa
veitt sálina Stefáns. Því í inni-
legu samstarfi við kommúnista
ganga þeir Alþýðuflokksbrodd-
ar til kosninga í Dagsbrún.
Alþýðuflokksmenn, sem eru í
verkamannafjelaginu Dagsbrún
ættu samt að muna hugvekju og
aðvörun Stefáns í nýjársblaði
Alþýðublaðsins — muna eftir
hinni óvefengjanlegu reynslu,
sem Stefán er alt í einu búinn
að gleyma
Undanfarin ár hefir Alþýðu-
flokkurinn tapað tiltrú almenn-
ings í landinu, af því að forystu-
menn flokksins hafa gleymt aó
vinna að hagsmunamálum launa
stj.ettanna, en hugsjónir þeirra
hafa beinst að hagsmunum há-
launastjettanna í foringjakiíku
flokksins.
Enin heldur Alþýðuflokkur-
inn sömu stefnu. Nú hyggst
flokkurinn að endurlífga fylgi
sitt, með því að berjast gegn
þeirri löggjöf, sem þörfust hefir
hjer verið sett frá ófriðarbyrj-
un til hagsbóta fyrir launastjett
irnar og allan almenning í.land-
inu.
En foringjar Alþýðuflokks-
ins láta sjer hagsmuni launa
stj.ettanna í ljettu rúmi liggja
sem fyrri daginn. Fyrir hálauna
menn foringjaklíkunnar varpa
þeir hagsmunum launastjett-
anna fyrir borð, berjast gegn
því, að hömlur verði settar
dýrtíðina, til þess að reyna með
því í örvæn ting sinni að afla
sjer áhrifa í bili, pólitísks stund
arhagnaðar, sem rennur út úr
greipum þeirra jafnóðum og
launastjettirnar sjá, að öllum al
menningi í landinu er það lífs
nauðsyn, að dýrtíðinni sje hald
:ð í skefjum.
Alþýðuflokkurinn hefir verið
flokkur há-launastjettanna.
Hann heldur áfram á sömu
braut.
Aðalfundur.
Aðalfundur Hlutafjelagsins Eimskipafjelags
Islands verður haldinn í Kaupþingssalnum í húsi
f jelagsins í Reykjavík, laugardaginn 6. júní 1942
og hefst kl. 1 e. h.
DAGSKRÁ:
1. Stjórn f jelagsins skýrir frá hag þess og fram-
kvæmdum á liðnu starfsári, og frá starfstil-
höguninni á yfirstandandi ári, og ástæðum
fyrir henni, og leggur fram til úrskurðar end-
urskoðaða rekstursreikninga til 31. des. 1941
og efnahagseikning með athugasemdum end-
urskoðenda, svörum stjórnarinnar og tillög-
um til úrskurðar frá endurskoðendum.
2. Tekin ákvörðun um tillögur stjórnarinnar um
skiftingu ársarðsins.
3. Kosning fjögra manna í stjórn fjelagsins í
stað þeirra, se múr ganga samkvæmt f jelags-
lögunum.
4. Kosning eins endursko.ðanda í stað þess, er
frá fer, og eins varaendurskoðanda.
5. Umræður og atkvæðagreiðsla um önnur mál,
sem upp kunna að verða borin.
EF LOFTUR GETUR ÞAÐ
EKKI-----ÞÁ HVER?
Þeir einir geta sótt fundinn, sem hafa aðgöngu-
miða.
Aðgöngumiðar að fundinum verða afhentir
hluthöfum og umboðsmönnum hluthafa á skrif-
stofu f jelagsins í Reykjavík, dagana 3. og 4. júní
næstk. Menn geta fengið eyðublöð fyrir umboð
til þess að sækja fundinn á aðalskrifstofu f jelags-
ins í Reykjavík.
Reýkjavík, 26. janúar 1942.
STJÖRNIN.
Auglýsing
um vegabrfef.
Samkvæmt heimild í bráðabirgðalögum frá
9. des. 1941 um notkun vegabrjefa innanlands,
hefir dómsmálaráðuneytið fyrirskipað að allir
menn, konur og karlar, 12 ára og eldri, hjer í um-
dæminu, skuli bera vegabrjef. Vegabrjef þessi
verða gefin út hjer við embættið, og hefst afhend-
ing þeirra nú á næstunni. — Vegabrjefin verða
með mynd af vegabrjefshafa, og er öllum skylt
að afhenda tvær skýrar myndir af sjer, en að öðru
leyti verða vegabrjefin látin í tje ókeypis. Athygli
almennings hjer í bænum er því vakin á því, að
hafa til taks 2 myndir í þessu skyni. Auglýst verð-
ur nánar hvenær afhending vegabr jefanna hefst.
Lögreglustjórinn í Reykjavík, 23. jan. 1942.
AGNAR KOFOED HANSEN.