Morgunblaðið - 23.04.1942, Page 2

2
MOKG UN tiL A fcl 1 O
Fimtudajfur 23. apríl 1942.
111111111 lUiMllliillir.
iitiiiiiiniiiiiiiiniim
Finnar tilkynna
míkinn varnar-
slgur
„Rússneskur liðs-
auki streymir til I
viflstððvanna" |
Breskt strandhögg
í Norður-Frakklandi
Roosevelt
stöðvar
dýrtíðína
Bretar segjast hafa
komið Þjóðverjum
að óvörum
Ameriskur her
í Indlandi
Cripgs um árangur-
inn af ferð sinni
iiMiiiiiiiniiiiianHK mviMiimiinmniiii
Finska herstjórnin birti í gær
tilkynningu um bardagana,
sem háSir hafa verið á vígstöðv-
unum milli Ladogavatns og Onega
vatns undanfarinn hálfan mánnð,
frá því 9. apríl.
I tilkynniuguuni segir, að
Finnar hafi á þessu tímabili hrund
ið 150 rússneskum áhlaupum.
Rússar: tefidu þarua fram 6 her-
fyl.kjum, fjórum smærri hersveit-
tiín (regiment), auk brynreiða-
Sveitar og skíðaherdeildar, eða
sámtafe tmi 100 þús. mönitum.
Rúiísar sottú fram yfir eyði-
hjarnið inn á niílli varnarstöðva
Finna, en Finnar slógu hring ut-
upt ]>á og gjöreyddu hverjum
fJokknum af öðrum.
iíússar iiai'a tnist 14 þús. menn
failna.
Fiúnar segjast hafa tekið mikið
herfang, en hafa ekki komið tölu
á' það hnnþá. Sjálfir ségjast þeir
hafn mlsr 440 merm fallna.
Þýska herstjórnin skýrði frá
því í 'gær, að þýskar og rúmensk-
ar hersveitir líefðu gert árangurs-
ríkai', gagnárásir & suðurvígstöðv-
unum., Hin slæina færð torveldaði
Rússum untlanlialdið og hiðu þeir
]>essvegna mikið manntjón.
LIÐSAFNAÐUR
RÚSSA. /
í rússneskum fregnum í gær
var skýrt frá því, að rússnesk-
ur liðsauki streymdi nú til víg-
stöðvanna. Allir vegir til víg-
stöðvanna væru fullir af her-
möimum á göngu.*
Skýrt var frá árás á vígstöðv-
ar Finna og segjast Rússar hafa
sótt fram 10 km.
Rússar geta einnig um sókn á
Kalininvígstöðvunum. þar setn
þeir segjast vera að færa út kví-
arnar og á Moskvavígstöðvunum
segjast þeif hafa tekið mikilvæg-
an stað. Þar eru nú hergögn, sem
Þjóðverjar urðu að yfirgefa í vet-
ur, að konia upp úr snjónum.
Rússneska . h&rstjórnin til-
kynti’ í nótt, að „ekkert markvert"
hefði gerst á vígstöðvunum í gær.
Barnaveiki
' •
Irieðu, sem læknir í þjón-
ústu breska ríkisins flutti
14?reska útvarpið í gær, gat
Ib&n þess m. a. að árangur af
bólusetningu við barnaveiki
heföi reynst svo góður, að í Skot
landi hefðu 416 börn dáið af
400- þús., sem ekki befðu verið
bólusett, en af helmingi fleiri
börnum, er bólsett höfðu ver-
jð, ljest aðeins eitt barn.
WASHINGTON, miðvikudag.
oosevelt forseti mun að lík-
indum á mánudaginn, senda
þjóðþinginu boðskap og flytja
um leið útvarpsræðu, þar sem
hann gerir grein fyrir mjög rót-
tækum ráðstöfunum, sem ráð-
gerðar eru til þess að stöðva
verðbólguna í Bandaríkjunum.
Meðal þessara ráðstafana er
bann við launahækkunum, há-
marksvérð á vörur í heildsölu
cg smásölu, skömtun á neyslu-
vörum, hvatning til aukinnar
sparsemi með þvi að kappa
stríðsskuldabrjef o. fl.
Laval byrjar „endur-
skipulagningu"
I Frakklandl
Stj órnaremb ættismeim í Vichy
gefa í skyn, að valdataka
Lavals muni hafa í för meÖ sjer
mikilvægar breytingar í innanrík-
ismálum Frakka.
Brevtingar þessar eru álitnar
munu hafa í för með sjer allvíð-
tæk mannaskifti í opinberum
embættum, þar eð Laval er sagð-
ur vilja liafa sjer við hlið menn,
sem hann treystir við framkvæmd
hins nýja skipulags. : ;
Meðal annars er gert ráð fyrir,
að skift verði um fylkisstjóra í
mörgum fylkjum Frakklands og
að vrðtæk endurskoðun fari fram
á stjórn upplýsingamálanna i og
útbreiðslumálanna. Það er talið að
frönsk blöð verði ekki afskift í
þessari „endurskoðun“.
Þá er einnig búist við miklum
þreytingum á lögreglustjórninni.
Fregnir frá London í gær hermdu,
að Laval hefði þegar látið hand-
taka lögreglustjórann í Vieliy,
’sem framkvæmdi handtöku Lav-
als sjálfs, er ágreiningurinn varð
milli hans og Petains árið 1940.
Laval var í París í fyrradag, én
kom aftur til Vichy í gær, og á
leiðinni ]>angað fylgdu homim lög-
regluþjónar á bifhjólum.
15 gislar voru teknir af lí-fi í
Frakklandi í gær. En 20 gislar
voru látnir lausir, vegna þess, að
því er tilkynt var opinberlega, að
franskir borgarar höfðu aðstoðað
^dð að hafa hendur í hári söku-
dólga, sem ráðist höfðu á þýska
hermenn í gær.
Fregn frá Washingto-n hermir.
að Marshall hershöfðingi hafi lýst
sig fvlgjandi viðurkenningu
Bandaríkjastjórnar á de Gaulle.
„Árásinni lirundið“,
segfa Þjóðverjar
BRESKAR strandhöggsveitir voru í tvo klukku-
tíma í Norður-Frakklandi í fyrrinótt, nálægt
Boulogne. í tilkynningu frá herstöðvum
strandhöggsveitanna í Englandi í gær var skýrt frá því,
að strandhögg þetta hefði aðeins verið „lítil könnunar-
ferð“.
Strandhöggsveitírnar hröktu varnarliðið á ströndinni
aftur á bak, og rjeðust í gegnum þýsku varnarlínuna, og
sneru við að tveimur tímum liðnum, segir í hinni opin-
beru tilkynningu-
Manntjón var lítið, og frjettaritari Réuters, sem var um borð í
einu af skipunum, sem flutti strandhöggsmennina yfir sundið, segir
að allir bresku hermennirnir hafi komið heim aftnr.
1 hinni opinberu tilkynningu segir, að herskipin, sem send voru
til verndar strandhöggsmönnnnuni, hafi átt viðnreign við vopnaðá
þýska togara og laskað einn þeirra og kveikt í öðrum. Mauntjón var
lítið um borð í bresku skipúnmn og ekkert skipanna laskaðist.
Þetta er þriðja strandhöggið,
sem Bretar hafa gert á Frakk-
landsströnd síðustu tvo" mánuð-
ina og hið sjöunda," sem'gert hefir
verið frá því í mars í fyrra.
FRÁSÖGN
ÞJÓÐVERJA.
í þýskri frásögn af strandhögg-
inu segir, að öflug sveit breskra
hermanna hafi reynt að komast á
land við Boulógne, en að strand-
varnaliðið hafi neytt hana til að
hörfa undan. Bretar eru sagðir
hafa skilið eftir mikið af vopnurn
í flæðarmálinu.
Strandvarnaliðið sökti sennilega
einum breskmn hraðbát, sem var
í fýlgd með breska herliðinu, að
sögn Þjóðverja,.
SJ ÓNARV OTTUR
SEGIR FRÁ.
Frjettaritari Reuters shnái um
strandhöggið :
Skip okkar nálguðust ströndina
hulin myrkri og móðu.
Strandhöggsmennirnir óðu í land.
Þeir voru útbúnir eins og venjulega,
svartinálaðir í framan og í gúmmí-
skóm. Einn liðsforinginn.var þó í inni
skóm, því hann kvaðst vilja láta sjer
líða vel, á meðan hann rjeðist inn í
Frakkland.
Nazistarnir virtust ókyrrir, því að
Ijósvörpur þeirra ljeku órólega um
himinhm, En í stað þess að mæta vjel-
byssuskothríð gátu strandhöggssveit-
irnar sótt fram nokkur hundruð
metra upp ströndina i örugt skjól við
sandhólana, sem eru við hana ofan-
verða. En þá byrjaði Skothríð. En
henni var ekki stefnt gegn strand-
höggsmönnunum; það var viðureignin
milli bresku herskipanna og þýsku
framvarðaskipanna.
En nú var athygli strandvarnaliðs-
ins vakin. Frumkvæðið var þó altaf
hjá okkui', þar til við hörfuðum aft-
ur. Þjóðverjar börðust aístaðar þar
sem þeir voru neyddir til að berjast.
Við brútumst í gegnum varnarlínuna
á 800 métra breiðu svæði. — Breskar
framvarðasveitir sóttu að baki óvin-
únum og rufu samgönguæðar, til þess
að" koma í veg fyrir að liðsauki ’o.'.r-
ist.
Að yerki loknu sneru strandhöggs-
mennirnir við og skipin biðu til þess
að taka þá urfi borð aftur, því að sjó-
orustan hafði hætt jafn skyndilega og
hún hófst.
Um dögun sá fólk á suðurströnd
Englands skipin koma heim aftur.
Churchill og
Stalin: Spurning-
um ekki svarað
Spurning var borin fram í
breska þinginu í gær, varð-
andi „aðrar vígstöðvar“, til
hjálpar Rússum. Attlee, vara-
forsætisráðherra stóð upp og
sagði að Churchill hefði engu
að svara þessari spurningu.
Tveim spurningum í viðbót
vaf einnig ósvarað. Önnur var
um það, hvort sovjetstj. væri
gefinn kostur á að fylgjast með
sjónarmiðum Breta, og hin um
það, hvort tími væri nú elcld til
þess kominn, að Churchill færi
á fund Stalins.
T ohnson hershöfðingi, fulltrúi
“ Roosevelts í Indlandi, upp-
lýsti í útvarpsræðu frá Nýju
Delhi í gær, að amerískir her-
menn væru nú í Indlandi og að
aukið herlið væri á leiðinni
þangað.
Áður hafði verið upplýst, að
amerísk flugvjelasveit væri í
Indl., er amerískar flugvjelar
gerðu loftárás frá bækistöðvum
þar á Andamaneyjarnar í Ben-
galflóa.
Johnson upþlýsti í ræðu
sinni, að Indverjar fengju einn-
ig láns og leigu hjálp frá
Bandaríkjunum og að höfuðtil-
gangurinn með dvöl hans sjálfs
og aðstoðarmanna hans í Ind-
landi væri að aðstoða Indverja
við að koma sjer upp nýjum
iðngreinum.
Johnson sagði að það væri
ekki tilgangur Bándaríkja-
manna að hörfa úr einum stað
til þess að geta unnið sigur á
öðrum stað, heldur að berjast
alstaðár við óvinina, þar seiri þá
væri að hitta. Amerískir her-
menn væru sendir þanga, sem
þeir gætu varist árásum óvin-
anna og þar sem þeir væru sjálf-
ir veikir fyrir, ef árás er gerð
á þá.
CRIPPS
Sir Stafford' Cripps, gerði í
gær blaðamönnum í London
grein fyrir árangrinum af ferð-
sinni til Indlands.
Hann sagði að vantraust og
liðnir atburðir hefðu valdið því,
að ekki náðist samkomulag. —
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
í fregn frá London er skýrt frá
því, að Þjóðverjar láti norska
verkameim reisa varnarvirki við
Stavanger.
„Varnaímúi" breska
flotans I Indlandshafi
/t eðal herfróðra manna í
London var sú skoðun lát-
in í Ijós í gærkvöldi, að hlut-
verk herskipastóls Banda-
manna í Indlandshafi væri í
Jbili að reisa varnarmúr til að
hindra að Japanar geti sótt
fram til landanna við austan-
vert Miðjarðarhaf.
Breski herinn, sem nú er að
búa um sig í löndunum við
austanvert Miðjarðarhaf, þar
með talið Sýrland, Iraq og Iran,
myndi síðar verða notaður til
þess að að hefja sólcn á hendur
Japönum.
í Reutersfregn er skýrt frá
því, að' þúsundir pólskra her-
manna streymi nú til Irar. frá
Rússlandi.