Morgunblaðið - 17.11.1942, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 17. nóv. 1942.
Stórsigur Bandaríkjamanna í sjó-
Bretar taka
Martuba-
Fregnir frá London í gær-
kvöldi herma, að 8. breski
herinn 'hAfi í gær haldið áfram
sóktí kihhi í Libyu, og hafi þeir
tekið hinn þýðingarmikla Martu
baflugvöil, sem er um 25 mílum
fyrir VeStan Gazala.
f’á segir í fregnum frá Ca-
iro, að Bretar hafi nú komið
sjer vel fyrir á flugvöllum þeim
sém þeir hafa tekið, og haldi
þéir uppi stöðugum árásum á
lið möndulveldanna á undan-
haldinu.
Tala manna þeirra, sem
mondulveldin hafa mist, falln-
ir, særðir og fangar, er nú kom-<
ih uþp í 75,000.
Hersheitir möndulveldanna
háfa enn ekki gert neina tilraun
til þess að stöðva sókn Breta, og
viðnám þeirra á flóttanum fer
minkandi.
ROMMEL í MUNCHEN ?
Óstaðiþstar fregnir, sem bár-
ust seint í gærkvöldi, hermdti,
áð Rommel marskálkur væri nú
kominn til'Þýskalands og ræddi
nú í Munchen við Hitler og
aðra þýska leiðtoga.
orustu hjá Salómonseyiu
Japanar nmsstu alls 23
skip, þar af 11 herskip
Bandaríkjamenn misstu 8 skip,
og Callaghan flotaforingi fjell
wa
F
Áhlaup rjena
I Stallngrad
F regnir frá Rússlaradi í g*r
herma, að dregið hafi aftur
úr áhlaupum Þjóðverja í Stal-
ingrad, þrátt fyrir það, þótt
skriðdrekafaeri sje þar nú hið
besta vegna frosta. í Lundúna-
fregnum er sagt, að Rússar eigi
nú við nokkra örðugleika að
stríða um liðflutninga yfir
Volgu, vegna ísreks á fljótinu,
en hinsvegar er sagt, að bráð-
lega muni úr þessu rætast, er
fljótið leggur alveg.
Þýskar frégnir segja, að her-
sveitum Þjóðverja hafi tekist í
gíer að ná nokkrum götum í
Stalingrad á sitt vald.
Fyrir sunnan Nalchik segjast
Rússar hafa hrundið Þjóðverj-
um úr nokkrum stöðvum með
gagnáhlaupum. Þjóðverjar tala
líka um gagnáhlaup Rússa á
þessum slóðum. Lítið er sagt um
bardaga við Tuapse, en hinsveg
ar getið um skærur víðsvegar
á hinni löngu víglínu frá Vor-
onesh og norður að íshafi.
Síðustu fregnir herma, að
Rússar hafi unnið nokkuð á í
Stalingrad með gagnáhlaupum.
Washington í gærkveldi. Einkaskeyti til Mbl. frá REUTEJB,
LOTAMÁLARÁÐUNEYTIÐ í Washington gaf
í gærkveldi út tilkynningu þess efnis, að hinni
miklu sjóorrustu, sem staðið hefir við Saló-
monseyjar, sje nú lokið með sigri Bandaríkjamanna. Tek-
ið er fram í tilkynningunni, að hún sje ekki tæmandi. Segir
tilkynningin ennfremur, að floti Japana hafi eftir ósigur-
inn haft sig á brott frá eyjunum.
í þessarri miklu orrustu, segir ennfremur í tilkynn-
ingunni, var sökt fyrir Japönum einu orrustuskipi, þrem
. stórum beitiskipum og tveim minni, fimm tundurspillum
og tólf flutningaskipum, en löskuð voru 1 orrustuskip, 6
beitiskip og 6 tundurspillar.
Bandaríkjamenn mistu tvö beitiskip og sex tundur-
spilla, sem öllum var sökt, og í viðureignum þessum fjell
Callaghan flotaforingi, er stjómaði flotadeild Bandaríkja-
manna.
Að öðru leyti segir þannig frá í tilkynningunni: Auðsjeð
var, að hjer var um að ræða tilraun Japana, til þess að ná aftur
á sitt vald eyjunum Guadalacanar og Tulagi, og þann 11. nóv-
ember varð vart við að þeir hefðu mikið lið.
ORUSTUR HEFJAST
Skömmu eftir miðnætti þann
13. nóvember, kom til fyrstu á-
takanna. Japanar tefldu þá
meðal annars fram tveim or-
ustuskipum af Kongogerðinni,
ásamt fleiri minni Skipum. —
Ætluðu þessi skip að hefjá á-
rásir á stöðvar Bandaríkja-
manna á Guadalcanar og reyna
síðan að setja lið á land. Með
herskipunum vorú mörg flutn-
ingaskip. Þessi japanski floti
sigldi í þrem deildum.
CALLAGHAN FELLUR
Þegar Japanar komu nær,
rjeðust herskip vor til atlögu
við þá. Var barist á stuttu færi.
Það var í þessari viðureign, sem
Daniel J Callaghan fjell. Or-
ustan var mjög hörð, en ekki
var trútt um að skothríð Jap-
ana væri ruglingsleg og óná-
kvæm. Viðureignin stóð að eins
skamma hríð, og hjeldu Japan-
ar þá undan, en áður höfðu skip
þeirra jafnvel skotið hvort á
annað í fátinu.
LOFTÁRÁSIR
Daginn eftir gerðu flugvjel-
ar vorar stöðugar árásir á skip
óvinanna, sjerstaklega á þau,
sem laskast höfðu nóttina áður.
Seint um daginn kom floti mik-
ill af flutningaskipum Japana,
varinn mörgum herskipum, og
stefndi á Guadalcanar. Skutu
þessi herskip á stöðvar vorar á
Guadalcanar um kvöldið, og
undirbjuggu að setja lið á land.
FLUTNINGASKIPUM
SÖKT
Morguninn eftir, þegar flutn
FRAMH, Á SJÖUNDU SÍÐU.
Norskar stúlkur
I skylMniiu
rá London er símað, að
■- vegna vandræða Þjóðverja
með vinnuafli, hafi þeir skipað
svo fyrír, að norskar stúlkur
skuli kallaðar til vinnuþjónustu
í byrjun næsta árs. ,
Stúlkurnar eiga að vinna í 6
mánuði, en áður hafði verið
gert ráð fyrir þriggja mánaða
vinnu, og fjöldi þeirra hefir
verið aukinn úr 20.000 upp í
40,000.
Fulllrúi Pelains
fer til Tunis
Stokkhólmi 1 gærkv.
C1 regnir frá Vichy herma, að
Platton flotaforingi, einka-
ritari Petains marskálks hafi í
gær flogið til Tunis, eftir skip-
un Petains. Reuter.
Bretar og Þjóðverj
ar berjast i Tunis
Báðir hraða liðsflutn-
ingum þangað

■Ví \
Lofthernaður mikill
FREGNIR frá London í gærkvöldi herma, að
bardagar sjeu nú byrjaðir í Tunis, milli ber-
sveita bandámanna, sem að vestan sækja; og
hersveita möndulveldanna, sem stöðugt eru fluttar tíl
Tunis, til þess að verja landið. Segir í fregnum þessum, að
bardagar standi nú allnærri hinni þýðinganniklu hafnar-
borg Bizerta, en nánari fregnir hafa ekki borist um gang
þeii'ra. ijVf!.
Sagt er, að franska setuliðið í Tunis hafi víða snúist öndvert
gegn liði möndulveldanna, og er í því sambandi getið um bar-
doga, sem varð milli vjelbúinnar þýskrar herdeildar og franskar
hersveitar, sem mættust. Hófu Frakkar skothríð, en Þjóðverjar
hörfuðu undan.
Oarlsn falin völd
I Norður-Afrlku
Strlðandi Frakkar
mótmaela
Hershöfðingi
hæll korninn
London í gærkvöidí.
jT?1 rá aðalbækistöðvum banda
■- banpa í Norður-Afríku ber
ast þær fregnir, að Patton hers-
höfðingi hafi verið mjög hætt
kominn, er falibýssukúla frá
frönsku herskipi hitti bát, sem
hann ætlaði að fara að stíga út
í, þegar verið var að hemema
Marokkó. — Reuter.
London í gærkvöldi.
Síðustu fregnir frá Algier
staðfesta, að Darlan flota-i
foringi hafi verið viðurkendur
af yfirstjórn Bandaríkjahersins
í landinu, til þess að fara með
hagsmunamál Frakka í Norður
Afríku. Darlan gefur út skip-
anir varðandi innanríkismál.
í Algier er álitið, að Darlan
hafi tekið þessi mál að sjer af
þeim ástæðum, að hann vilji
láta innanríkismálin ganga sem
best úr höndum, svo að trufL
anir í framkvæmdum þar valdi
ekki töfum á hernaðarfram-
kvæmduni bandamanna í land-
inu.
DE GAULLE MÓTMÆLIR
De Gaulle hefir mótmælt
þessari ráðstöfun fyrir hönd
stjórnar stríðandi Frakka í
London.: Talsmaður stjórnar
hinna stríðandi Frakka, sagði í
London í gærkvöldi, að mót-
mælin hefðu verið gerð vegna
frjetta, sem stjórninni hefðu
borist síðustu daga, að franska
þjóðin hefði orðið undrandi og
skelkuð yfir því, að banda-
menn virtust fara með Darlan
sem jafningja sinn.
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Lofthernaðuriún yfir Túnis
virðist kominn í algleyming.——
Flugvjelar bandamanna gera
stöðugar árásir á flugstöðvar
Þ)óðvérja. og hafa valdið þar
miklum spjölJum. Hinsvegar
gera flugvjelar möndulveld-
anna árásir á næstu stöðvar
bandamánna í Algeir.
VIÐUREIGNIR
Á SJÓ
Reuterfregn frá Oran í gær-
kveldi hermir. að breski flotinn
hafi full yfirráð á vesturhluta
Miðjarðarhafs og nálægum
siglingaleiðum. — Bandamenn
hafa þarna orðið fyrir skipa-
tjóni, segir ennfremur, en það
er lítið, þegar tillit er tekið til
þess, bve þessar aðgerðir voru
mikilfenglegar. Flotinn hefir
sökt þarna einum kafbáti mönd
ulvéldanna og tekið áhöfn hans
höndúm.
FREGNIR
ÞJÓÐVERJA
Þjóðverjar hafa að undan-
förnu gefið út tilkynningar um
skipatjón bandamanna við her-
ferðina.til Norður-Afríku. Segj-
a'st þeir hafa sökt þar samtals
87 skipum, að skiprými meira
en 400,000 smálestir, og telja
þeir þar á meðal orustúskip,
flugvjelaskip og beitiskip, en
segjast hafa sökt eða laskað 14
tundurspilla.
HAFA SIG ALLA VIÐ
Lundúnafregnir herma, að
víst sje um það, að möndulveld-
in muni leggja alla áherslu á
að verja Tunis. Times í gær
sagði í ritstjórnargrein, að svo
gæti farið, að þaðan yrðí síð-
asta tækifærið fvrir her Rom-
mels að komast undan.