Morgunblaðið - 17.11.1942, Blaðsíða 6

MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 17. nóv. 1942.
Ræða sfra Benjamfns
FBAMH. AP FIMTTJ SÍÐU
■og hrista af fótum vorran og úr
aúgum vorum ryk þoirra efuis-
hyggjú, Sem riú hefir blindað oss
um sturid;1 ryk 'suiidurlyndisins,
fjandskaparinst líiog stríðsgróða-
draumanna. Vjer verðum að skilja
a?$ engin þjóð hefir nokkru sinni
griætt. á stríði, neiaa þá blóðpen-
inga, sem henni hafa orðið til ó-
farnaðar. a utáá:: rvM*
En vjer eigum að trúa í þess
stað á guð vors lands og mikið
menningarhlutyerk þjóðar vorrar.
í 1 fátækt, vorri og einangrnn
tókst oss fyrr á öldum að varð-
vjeita dýran fjársjóð: fagra tungu,
merkilegar bókmenntir og sagn-
visindi, og stóðurix þar á verð-
inum fyrir allan hinn 'iiorrama
kýnstofn. Hver veit nema oss
mætti auðnast að vinna annað og
meira hlutverk nú, ef vjer ættum
sameiginlega einhvern met.nað fyr
ir þjóð vora, ef vjer kynnum að
horfa fram tii komandi tíma og
horfa hátt og reyna að verða öðr-
um þjóðum til fyrirmyndar í
friðelskandi menningu í stað þess
að sýna hvarvetna undirmálstil-
finningu vora í því, að elta hverja
erÍeiMla tísku, illa seni góða.
Vjer eigum forna og merkilega
lýðræðissögu að baki. Præðimenn
hafa fært rök fyrir því, að fyrir
þúsund árum stóðum vjer í stjórn
arfarslegum efnum feti framar
flestum öðrum ríkjum Norðurálf-
urinar. Hví skyldi þetta hlutfall
.ekki geta verið það sama enn
þann dag í dag?
Hvers vegna skyldum vjer láta
oss vera meir ujn það hugað, að
herma eftir öðrum þjóðum í vætkis
verðu, en setja metnað vorn í
það, að leitast við að skapa hjer
á meðai vor eftír eigin höfði feg-
nrra, rjettlátara og viturlegra
stjórnarfar en annarsstaðar þekk-
ist?
t Ef viljinn er nógur, ættum
vjer enn sem fyrr að geta sett
hjer á stofn fyrirmyndar skóla,
skapað ágætar bókmenntir og
reynt að manna þessa þjóð, með-
ari aðrar þjóðir eyða orku sínni í
manndráp og eyðileggingu.
En ef þjóð vor og forráða-
menn hennar eiga engan metnað
eða hugsjón til að lifa fyrir,
nema verðlitla brjefpeninga, nema
það að vera smámynd af brjálæði
stórþjóðanna, hverju skiptir það
þá, h vort vjer lifum óveðrið af
eða förumst með hinum miljón-
unþm, sem falla í duftið og
gleýmast. ,
Gunnlaugur Stefánsson
kaupmaöur 50 ára
LJ unnlaugur Stefáusson kaup-
maður í Hafnarfirði er
fimtugur í dag. Hann ér íæddur
í Hafnarfirði, og þar hefir haun
alið aldur siun í hálfa öld.
Poreldrar 'Gunnlaugs eru SóJ-
veig Gunrilaugsdóttir og Stefán
heit. Sigurðsson trjesmíðameist-
ari. Ungur að aldri, aðeins 14 ár.i
gamall, misti Gunnlaugur föður
sinn, liinn mesta manndómsmann.
Fyrirætlanir um skóianám Gunu-
laugs urðu þá að engu, því að
hann kaus heldur að leita sjer
atvinnu og leggja móður sinni lið,
til þess að koma til manns sjö
börnum, sem þá voru á aldrin-
ran 4—17 ára.
Pyrsta gosd ryk kj a v erk sra í ðj a n
á íslandi var stofnsett, í Hafnar-
firði. Hjet hún Kaldá. Eigandi
verksmiðjúrinar var Jóu Þórar-
insson fræðslumálastjóri. Þangað
rjeðist Gunnlaugur á fermingar-
aldri og vann þar samfelt í þrjú
ár. Þegar hanri sagði upp störf-
um var hann orðinn forstöðumað-
ur verksmiðjunnar. Þá fór Gunn-
laugur til Reykjavíkur að nema
bakaraiðn, en kom aftur til Hafn-
árfjarðár og varð yfirbakari hjá
Einari Þorgilssyrii. Síðar tók
Gunnlaugur bakaríið á leigu og
starfrækti það um nokkurra ára
skeið. Um svipað leyti hóf hann.
umfangsmikinn verslunarrebstur í
Hafnarfirði og heldur honum á-
fram enn í dag. Hann er og braut-
ryðjandi í kaffibætisgerð á ts-
Jandi,
; : ,( .7
T æsku hneigðist hugur Gunn-
laugs að sjómensku, og þráði
hann þá fremst öllú að verða sjó-
maður. Úr því hefir þó aldrei
orðið. En hugurinn hefir ávalt
verið við sjóinn. Strax og nokkur
fjárráð voru fyrir héndi gerðist
Gunnlaugur sameignannaður nokk
urra Hafnfirðinga, er keyptu mót-
orbát til Hafnarfjarðar. Síðar,
þegar mótorbátaútgerðin minkaði
og togarar komu í þeirra stáð,
kom Gunnlaugur víða við sögu.
Hánri var einn þeirrá tíu manna,
er keyptu hingað til lands tog-
arana Glað og Gulltopp. Einnig
átti Gunnlaugur þátt í kaupum
togarauna Ililmis og Ránar og
einn af stofnendum Hrafna-Plóka.
Auk þessa hefir hann átt þátt í
kaupum ýmsra línuveiðiskipa til
Hafnarf jarðar og ávalt verið
hvetjandi þess, að útgerð yrði
aukin til hagsældar bygð og bú-
endum.
Hjer hefir aðeins verið drepið
á nokkra þætti úr æfi Gunnlaugs
Stefánssonar og þeir minna allir
á sama marininn, hinn atorku-
sama áhugámann, sem ávalt er sí-
vakandi og sístarfandi.
Gimnlaugur er eklri ajlur þar
sem honum er lýst- hjer að fram-
án. Hann á sjer fleiri hugðarefni
eri að fást við verslun og útgérð.
Hann vill fyrst og frémst vera
öðrum til hjálparv Sterkasti þátt-
urinn í skapgerð Gúnnlaugs er
hjálpfýsi. Altaf reiðubúinn að
rjetta hjálparhendi þangað, sem
liennar er þörf. iGunnlaugiir hugs-
ar oft rneira um vini sína og þá,
sem ran sárt eiga að binda, en sinn
eigiu hag. Það er haus ánægja að
geta gert öðrurn lífið Jjéttara og
áhýggjuminna,
. íGririnlaugur er kvæntur Snjó-
laugu Árnadóttur prófasts frá
Görðum, hinni ágætustu konu.
ilngibjörg sýstír Gunnlaugs á
pinnig afmæli í dag. Þau eru tví-
hurar. IIún hefir alla tíð dvalið
hjjá móður sinni og verið stoð
hennar og stytta í öllum störfum
heimilisins. Hafnfirðingur.
Skógræklarffelagið
Minning Guðbrands
biskups
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU
borðum og fleira bar þar á góma.
Símskeyti barst frá kirkjumála-
ráðherra og annað frá sr. Þori-
steini Briem prófasti á Akranesi
óg kveðjur frá biskupi og vígslu-
biskupinum á Akureyri. Sendi
samkvæmið þeim öllum þakkar-
kveðjur fyrir munn prófasts.
Mótið fór hið besta fram og
var okkur öllum til ánægju, enda
þykir okkur Skagfirðingum ávalt
fengur í að fá tækifæri til* að
heimsækja hinn fornhelga Hóla-
stáð, svo prýðilega sem hönum
fer skrúði sá, sem nútímakynslóð-
iu liefir fært. hann í. H. K.
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU
2. Að flytja inn erlendar trjá
tegundir frá þeim stöðum á
hnettinum, sem hafa svipað veð
urfar og Island, en í sambandi
við það eru svo kynbætur og
víxlfrjófgun þeirra tegunda, er
vænlegastar eru.
3. Að fræða almenning um
skógræktarmál, en það er und-
irstaða þess að þeim málum sje
sinnt svo sem vera ber. í sam-
bandi við þetta er aukin trjá-
rækt við hús og bæi, en þar
blasir mikið verkefni við.
Á þessu sviði hlýtur starfs-
svið skógræktarfjelaganna að-
allega að liggja fyrst um sinn.
F JELAGSSTJÓRNIN
Maggi Júl. Magnús læknir
hafði verið í stjórn fjelagsins
frá stofnun þess og til dauða-
dags. Hafði hann verið einn af
öflugustu og athafnamestu
starfsmönnum þess. Er hann
fjell frá, tók Ingvar Gunnars-
son kennari í Hafnarfirði, sæti
hans í stjórninni. Var hann nú
kosinn í stjórn, svo og H. J.
Hólmjárn, er var endurkosinn.
í varastjórn voru þeir kosnir
dr. Helgi Tómasson, Ásgeir L.
Jónsson ráðunautur og Svein-
björn Jónsson hæstarjettarlög-
maður.
FUNDARSAM-
ÞYKTIR
Svohljóðandi tillögur frá
fjelagSstjórnirini voru samþýkt-
ar á fundinum:
„Aðalfundur Skógræktarfje-
lags íslands, haldinn í Reykja-
vík þ. 13. nóv. 1942, hvetur ein
dregið til þess:
1. Að ríkisstjómin verji að
minsta kosti kr. 50,000,00 ár-
lega, sem varið sje eftir tillögu
skógræktarstjóra til þess að
friða skógarleifar í eign ein-
stakra manna.
2. Að kostað verði kapps um
að kenna mönnum fræsáningu
birkis, uppeldi plantna og gróð
ursetningu, svo að meiri skrið-
ur komist á trjárækt en áður
er. í þessu skyni verði komið á
kenslu í sáningu víðsvegar um
landið og ennfremur að sáning.
uppeldni plantna og gróðursetn
ing verði gert að skyldunáms-
greinum við kennaraskóla, bún
aðarskóla og húsmæðraskóla“.
Til viðbótar síðari tillögunni
bar Guðm. Marteinsson fram
svohljóðandi tillögu, er einnig
var samþykt með samhljóða at-
kvæðum:
„Fundurinn ályktar að fela
stjórn Skógræktarfjelags ís-
lánds að hlutast til um að fje-
lagið ásamt hjeraðsskógrækt-
arfjelögum, beiti sjer fyrir því
og veiti aðstoð til þess, að sæmi
lega stórum trjáræktarreitum
verði komið upp í sem flestum
sveitum landsins, þar sem börn-
um á skólaaldri gefst tækifæri
til að læra að planta og sá.
Sje leitað um þetta samvinnu
við barnakennara, skólanefnd-
ir og fjelög innan skólaum-
dæma, sem kynnu að vilja lána
máli þessu stuðning“.
Urðu um þessar tillögum all-
langar umræður. Þessir tóku
til máls, auk framkvæmdastj.:
Hermann Jónasson, Gunnlaug-
ur Kristmundsson sandgræðslu
stjóri, Ólafur Friðriksson, Vig-
fús Guðmundsson, Árni G. Ey-
lands og Gísli Þorkelsson.
Svohljóðandi tillögur voru
og samþyktar:
Frá fjelagsstjórninni:
„Aðalfundur Skógræktarfje-
lags íslands haldinn í Reykja-
vík 13. nóv. 1942 hvetur ein-
dregið til að framkvæmdar
verði rannsóknir á beitarþoli
landsins á þeim grundvelli, sem
Hákon Bjarnason skógræktar-
stjóri, hefir lagt til í ritgerð
sinni í Ársriti Skógræktarfje-
lagsins 1942“.
Frá H. J. Hólmjárn:
„Aðalfundur Skógræktarfje-
lags íslands haldinn í Reykja-
vík 13. nóv. 1942, beinir þeirri
áskorun til bæjarstjórnar
Reykjavíkur að sauðfjárrækt
verði bönnuð 1 bæjarlandi
Reykjavíkur neðan Elliðaár,
vegria hinnar miklu eyðilegg-
ingar, sem sauðfjeð fremur á
trjágróðri og garðávöxtum í
görðum bæjarbúa“.
Næturvörðra er í Reykjavíkur
Apóteki.
■
i
Aipanjn*
Grænar baunir
Carottur
Blandað grænmeti
Tómatsósa
VÍ5IH
L*ug*T«g I.
Fjöluisveg 2.
EF LOFTUR GETUR ÞAÐ
EKKI-----ÞÁ HYER7
ANDRJES ÖND
EFTIR WALT DISNEY
Hli . _ . ' J*. &
Hunda-
bjálfunin.
;V'V*"" /"
í-r’-v Á ■
s " 0 i?
Já, þetta líkar mjer strákar, Þið eiuð framtakssamir að taka að ykkur
að þjálfa hundana fyrir nábúana.
En hvað er nú þetta. \Nú held jeg að
eitthvað sje bogið ?
Nú, það varð að vera, að þeir legðu
ekki neitt á sig sjálfir letiblóðin.