Morgunblaðið - 29.06.1943, Page 1

(
Vikuljlað: Isafold.
30. ár., 143. tbl. — Þriðjudagur 29. júní 1943.
Isafoldarprentsmiðja h.f.
STÓRFELT ViÐSKIFTAHNEYKSLI
ERlSKAR EFNASMIÐJUR HAFA EINOKUNAR-
YRIRTÆKJUM MÖNDULVELDANNA
Stóðu fyrir einokun
á hernaðarhráefnum
Amerísk orustu-
skip í Mtö-
jarðarhafi
London í gærkv.
SKANDINAVISKA frjetta-
stofan hefir flutt þá fregn.
að amerísk orustuskip sjeu
komin inn á Miðjarðarhaf
og hafi sameinast breska
flotanum þar. — Segir
frjettastofan. að þessi fregn
hafi þegar styrkt en'n þá
vissu ítala. að innrásin fari
nú að hefjast. —Reuter

HER FRÁ KANADA
TIL BRETLANDS.
Lóndon í gærkyeldi —:
Allmikið af hermónnum er
nýlega komið frá Kanada til
Bretlands, þar á meðal skrið-
drekasveitir. — Reuter.
Tundurdufl
Breta
gera usla
London í gærkv.
j BRESKA flotamálaráðu-
' neytið hefir gefið út fregn.
ir af skipatjóni Þjóðverja
af völdum tundurdufla
þeirra. sem Bretar leggja
! í námunda við Þýskaland
1 og herteknu löndin. Er svo
frá skýrt í skýrslu þessari,
'að Þjóðverjar hafi mist um
400 skip af völdum tund-
urdufla. síðan stríðið hófst.
Eru þar á meðal allmlorg
stórskip og járnbrautar-
ferjur.
Skip og flugvjelar hafa
lagt duflum.
—Reuter.
antfur
heaðrsaður
Rekstur síidarverk-
smiðja ríkisins í yfir-
vofandi hættu
Aðeins 22 skip viija
sinna kjörum afvinnu-
málaráðherra
FRESTUR SÁ, sem ákveðinn hafði verið til þess að til-
kynna skip, er leggja áttu inn síld hjá Síldarverksmiðjum
ríkisins á þessd sumri, var útrunninn s.l. laugardag,
20. þ.m.
Þann dag höfðu borist umsóknir um síldarinnlegg frá
aöeins 22 skipum, með kjörum þeim, sem auglýst höfðu
verið. En fyrir 45 skip var falast eftir síldarsölu, með
því skilyrði, að verksmiðjurnar greiddu fast verð, 18 kr.
fyrir málið.
Engar umsóknir höfðu bor
ist frá eigendum 15—20
skipa, er búist var við, að
skifta myndu við verksmiðj-
urnar.
Meirihluti stjórnar Síldaiv
verksmiðja ríkisins hefir nú
skrifað formönnum þing-
flokkanna, og tjáð þeim, að
bann telji að atvinnumálaráð
herra hafi með ákvörðun
sinni um lækkun bræðslu-
síldarverðsins, stofnað
rekstri Síldarverksmiðja rík-
smiðjustjórnin farið þess á
leit, að þingflokkarnir komi
því til leiðar við ríkisstjórn-
ina, að akvörðuninni um síld-
arverðið verði breitt þannig,
að verksmiðjunum verði
heimilað að kaupa síldina
föstu verði (18 kr.), af þeim,
sem þess óska.
Svör formapna þingflokk-
anna mun væntanlegt til rík-
isins í stórhættu, Hefir verk-
isstjórnarinnar í dag.
Sigurður Thoroddsen
SÍÐASTLIÐINN laugar-
dag fór stjórn Verkfræðinga-
fjelags ísland'3 á fund Sig-
urðar Thoroddsen verkfræð-
ings og fyrrv. yfirkennara
og tilkynfi honum,. að hann
væri kjörinn heiðursfjelagi í
V. F. í.
Sigurður Thoroddsen er
fyrsti heiðursfjelaginn, sem
Verkfræðingafjelagið hefir
kjörið. En í þessum mánuði
eru liðin 50 ár síðan Sigurður
kom til landsins, sem fyrsti
íslenski verkfræðingurinn.
Á skjalið, sem Sigurði
Thoroddsen var afhent, var
skráð eftirfarandi:
..Þjer leggið fyrstur íslend-
inga út á braiut verkfræðinn-
ar, er þjer hófuð starf yðar
fyrir fimm tu,gum ára og tók-
uð við stjórn vegamálanna.
Á þeim árum bygðuð þjer
vegi og brýr, sem enn í dag
eru hinir milálsverðustu lið-
ir í vegakerfi lœndsins. Hell-
isheiðarvegurinn, hengibrýrn
ar á Þjórsá og Jökulsá í Ax-
arfirði, svo og brýrnar á
Blöndu, Ömólfsdalsá, Hörgá
og Soginu, bera starfi hins
fyrsta verkfræðings Ijósan
vott.
Ómetanlegt gagn hefir orð-
'ið að verkum yðar. Þau hafa
aukið álit verklegrar menn-
ingar í landinu og orðið þjóð-
inni hvatning til framfara.
Þjer hafið rutt braut fjöl-
mennri stjett verkfræðinga,
er vottar yður fylstu virð-
mgu sína.
JAPANAR BÍÐA
TJÓN
Japanar biðu mikið mann-
tjón, er sveitir Breta og Ind-
verja gerðu áhlaup á stöövar
þeirra í Chin-dalnum í Burma
Washington í gærkvöldi. Einkaskeyti til Morg-
unblaðsins, frá Reuter.
DÓMSMÁLARÁÐUNEYTI Bandaríkjanna tilkynti í
dag( að þrjú amerísk efnaframleiðslufyrirtæki hafi verið
kærð fyrir það. að standa að alheirr(3samtökum á stríðs-
tímum við svipuð fyrirtæki í Þýskalandi, Bretlandi. ítal-
íu og Japan og einnig fyrirtæki í öðrum löndum. um
einokun á þýðingarmiklum hernaðarhráefnum.
IM jósnari tek-
inn í Banda-
ríkjunum
Washington í gærkv.
LÖGREGLAN hefir haft
hendur í hári manns. sem
njósnaði fyrir Þjóðverja,
Heitir hann Lehmitz og er
fæddur í Þýskalandi, en
hefir verið Bandaríkjaþegn
í 19 ár.
Hann njósnaði aðallega
um skipalestir, sem fluttu
hermenn, og sendi að minsta
kosti eitt leyniskeyti um
bróttför slíkrar skipalestar.
Var í skeytinu sagt frá tölu
skipanna í lestinni og á_
kvörðunarstað hennar. —
Búist er við að Lehmitz
verði dæmdur til dauða.
—Reuter.
Meðal við
kviðsliti
London í gærkveldi —:
Þýska frjettastofan skýrir
frá því, að þýskum læknurn
hafi tekist að finna meðal,
sem lækni nárakviðslit án
skurðaðgerða. Er þetta lyf,
sem dælt er inn í æðar sjúkl-
ingsins, og læknar mein hans
smám saman, án þess að hann
þurfi að leggjast rúmfastur.
-— Reuter.
Giraud
fer til
Ameríku
Saksóknarinn sagði; að
meðal þeirra efna, er þessi
samningur hefði verið gerð
ur um| hefði verið titanium
sambönd, sem notuð eru til
framleiðslu á mjög þýð-
ingarmikluml hernaðartækj
um. Einnig upplýsti ráðu-
neytið það, að þvínær allar
meiriháttar efnasmiðjur í-
heiminum væru við málið
riðnar^ þar á m eðal breska
fyrirtækið Imperial Chemi-
cal Industries.
Saksóknarinn hjelt því
fram, að hin ákærðu fjelög
og hin, sem samsæri þetta
gerðu með því. hefðu unn-
ið að því. að fá algerða
einokun á ýmsum efnum í
öllum heiminum.Hefði þeim
tekist þetta í Bandaríkjun-
um,, og breskum fjelögum
í breska heimsveldinu, þar
á n)eðal Imperial Chemi-
cal Industries, og Titan
Company.
Á meginlandi Evrópu
hafði Titangeschellschaft,
sem var undir áhrifum frá
Farbenindustrie, náð svip-
aðri aðstöðu, er stríðið
braust út. Þessi auðfyrir-
tæki sendu einnig vörur til
Suður Ameríku og græddu
mjög á því. Eftir að Banda
ríkin fóru í stríðið var það
ekki lengur hægt.
Opinberlega hefir verið til-
kynt, að Giraud hershöföingi
fari vestur um haf til Banda-
ríkjanna innan skamms. Verð
ur hann gestur Bandaríkja-
stjórnar og fer hernaðarlegra
erinda.
Fólki fjölg-
að í þýsk-
um iðnaði
London í gærkv.
ÞÝSKA frjettastofan
segir í kvöld, að 28,1 milj.
manna vinni nú í hernað-
ariðnaðinum þýska, en ár-
ið 1918 aðeins 13,6 milj.,
verið við slík- störf. — Er
þessi mikli fólksfjöldi þakk
aður hinni almennu vinnu-
skyldu, sem lögleidd var í
vetur, sem leið.
—Reuter.