Morgunblaðið - 29.06.1943, Blaðsíða 4

fckpf

MO BG liN B L A %I-Ð
Þriðjudagur 29. júní 1943.
53 kennimenn á Prestnsfefnunni
5 nýir prestar á árinu
1 DÓMKIRKJ-
UNNI.
PRESTASTBFNAN hófst á
sunnudag með guðsþ.jónustu í
Dómkirkjunni kl. 11 f. h. í
guðsþjónustunni vígði bisk-
upinn herra Sigurgeir Sig-
urðsson cand. theol. Gunnar
Gíslason, sem skipaður hefir
verið sóknarprestur í Glaum-
bæjarprestakalli í Skagafjarð
arprófastsdæmi. Sr. Þorsteinn
Jóhannesson, prófastur í
Vatnsfirði lýsti vígslu. Að
vígslu lokinni stje hinn ný-
vígði prestur í stól og flutti
predikun út frá guðspjalli
dagsins eftir 2. texta röð. At-
höfnin var öll hin virðulegasta
og áhrifamikil. Stuðlaði að
því ágætur söngur Dóm-
kirkjukórsins undir stjórn
Páls Isólfssonar. Sjerstaka at-
hygli vakti Sanctus úr Re-
quiem eftir Cherubini. 1
messulok voru prestarnir til
altaris og bjónuðu fyrir alt-
ari vígslubiskuparnir síra
Bjarni Jónsson og síra Frið-
rik Rafnar.
í HÁSKÓLA-
KAPELLUNNI.
Klukkan 4 var gengið í
kapellu Háskólans. Var þar
guðræknisstund, spm biskup-
inn stýrði. í lok hennar mint-
ist hann látinna starfsmanna
kirkjunnar og höfðu sumir
beirra látist með miög svip-
legum hætti, svo sem alþjóð
er í fersku minni. — Páll Is-
ólfsson og Þórarinn Guð-
mundsson aðstoðuðu með
hljóðfæraleik. Var þessi
stutta athöfn mjög áhrifa-
mikil, enda eru hinir föllnu
starfsbræður harmaðir af öll-
um þeim, er með þeim unnu
og sárt saknað úr hópi prest-
anna.
SKÝRSLA
BISKUPS.
Þá var gengið til kenslu-
stofu guðfræðideildar Háskói-
ans og þar setti biskupinn
prestastefnuna. Eftir að
hann hafði boðið presta vel-
komna til prestastefnunnar,
flutti hann yfirlitsskýrslu
sína um starfsemi kirkjunnar
á s.l. ári — langt mál og ít-
arlegt. 1 upphafi máls síns
ræddi hann nokkuð um hlut-
verk kirkjunnar í þjóðlífi
voru nú á þessum alvarlegu
og hættulegu tímum og
hverja nauðsyn bæri til þess,
að þjóðinni allri, einkum for-
ystumönnum hennar, skildist,
að leið trúarinnar er eina leið
in. Hann sagði m. a.:
„Því er engan veginn hægt
að neita, að ýmislegt hefir
verið gert til þess að þessar
hættur yllu ekki tjóni á því,
sem oss Islendingum er dýr-
mætast, svo sem á sviði sið-
gæðismálanna, þjóðerni voru,
tungu vorri o. s. frv. Kirkjan
hefir vissulega lagt sitt til
þessa. Hún hefir varað við og
hún hefir bent á ýmsar leiðir
til þess að sómi Tslands yrði
ósnortinn og skjöldur þess
hreinn í viðskiftum sínum við
þau öfl, sem niður brjóta og
skemma það, sem best er í
siðferðislegu og andlegu lífi
þjóðarinnar.
Prestar landsíns hafa í pre-
dikunárstóTÍ og í starfiýsíriu
leynt óg Ijost’ unnið að þessu
og reýíi't að háfá áhriT í tt'm-
hverfi sínu. Og margir aðrir
ágætustu menn þjóðarinnar í
ýmsum stjettum hafa lagt sig
fram, sjerstaklega um að
varðveita þjóðerni vort og
tungu. I því máli er eitt, sem
meira er um veft að skilja en'
alt annað, það, að það er ekk-
ert annað en lífsskoðun þjóð-
arinnar, trú hennar og sið-
gæðislund, sem getur komið
í veg fyrir að illa fari . . . .“
Frá því er síðasta presta-
stefna var haldin höfðu lát-
ist þessir starfsmenn kirkj-
unnar: sr. Gísli Skúlason,
prófastur, Eyrarbakka, sr.
Stefán Björnsson, prófastur,
Eskifirði, sr. Sigurður Z.
Gíslason, Þingeyri, sr. Jón
Jakobsson, Bíldudal, 'sr. Þor-
steinn Kristjánsson, Sauð-
lauksdal.
Látnar prestskonur og
prestsekkjur: Frú Guðríður
Ólafsdóttir Iljaltested, kona
Magnúsar Blöndal Jónssonar
frá Vallanesi. Prestsekkja
Ingibjörg Einarsdóttir, ekkja
sr. Bjarna Þórarinssonar. Frú
Jakobína Sigurgeirsdóttir,
ekkja sr. Einars Friðgeirsson
ar á Borg. Frú Guðrún S.
Jónsdóttir, ekkja sr. Jónasar
P. Hallgrímssonar, Kolfreyju-
stað. Prófastsfrú María ísaks-
dóttir, kona præp. hon. Þórð-
ar Ólafssonar á Söndum.
Á árinu höfðu kirkjunni
bætst 5 nýir starfsmenn, þess-
ir: Sr. Erlendur Sigmundsson,
vígður til Dvergasteinspresta-
kalls í Seyðisfirð. Sr. Ingólf
ur Ástmarsson, vígður til
Staðar í Steingrímsfirði. Sr.
Jens Steindór Benediktsson,
vígður til Hvamms í Laxár-
dal, en hann fjekk lausn síðar
á árinu. Sr. Jón Kr. Tsfeld,
vígður til Rafnseyrar V.-lsa-
fjarðarprófastsdæmi. Sr. Sig-
urbjörn Á. Gíslason, vígður
sem heimilisprestur að Elli
heimilinu Grund, og loks
hinn nývígði prestur sr.
Gunnar Gíslason.
Þá gat biskup þess, að nú
væri nokkur skortur á prest-
um í landinu. Eru sem stend-
ur 19 prestaköll óveitt.
Þá gaf biskup yfirlit um
byggingar nýrra kirkna.
Nokkrar eru nú í smíðum,
en unnið að undirbúningi
annara.
Allmikið vandamál er það
enn, hversu mörg prestsseturs
hús eru hrörleg, og sum eng-
an veginn íbúðarhæf. Gat
biskup þess, að á næstu 4—5
árum mundi þurfa að byggja
alt að 35 prestseturshús. En
til þess þyrftu mjög aukin
fjárframlög frá ríkinu. ITafði
biskup unnið að lausn þess-
ara, mála.
Þá gaf biskupinn vfirlit
um störf kirkjuráðs. Á síð-
asta ári hafði farið fram kosn
ing í ráðið og skipa það nú,
auk biskups, sem er sjálf-
kjörinn: Sr. Ásmundur Guð-
mundsson prófessor, sr. Þor-
steinn Briem, Gísli Sveinsson
sýslum. og Matthías Þórðar-
son þjóðmenjavörður.
Biskup skýrði því næ.st frá
störfum áöngmálastjóra þ.jóð-
kirkjunnar, Sigurðar Éirkis.
Hafði hann á árinu ferðast
víða og starfað í 7 prófasts-
dæmum, stofnað marga kirkju
kóra, sem sumir höfðu haldið
kirkjuhljómleika.
Liggja nú fyrir um 50
beiðnir uin að fa hann tií
söngkenslu í 'söfíiuoúm lands-
ihs. ; '
Þá mintist biskup starfs
Prestafjelags Tslands og
deilda, þess. kirkjulegra bóka,
sem út hefðu komið o. s. frv.
Prestastefnan er fjölsótt að
þessu sinni. Munu vera mætt-
ir, auk biskups og vígslu-
biskupanna tveggja 50 prest-
ar og prófastar, kennarar
guðfræðideildar, nokkrir upp-
gjafaprestar og guðfræði-
stúdentar.
ÚTVARPS-
ERINDI.
Um kvöldið kl. 8T4 flutti
sr. Sveinn Víkingur útvarps-
erindi í dómkirkjunni.
Nefndi hann erindið: Við-
horfið til kirkjunnar fyr og
nú.
MÁNUDAGUR.
Ánnar dagur prestastefn-
unnar hófst með guðræknis-
stund í kapellu Háskólans og
annaðist hana sr. Þorsteinn
Briem, prófastur á Akranesi.
Þá var gengið til dagskrár.
Flutti biskupinn skýrslu um
messugjörðir og altarisgöng-
ur. Hafði guðsþjónustum
fjölgað að mun á árinu. Alt-
arisgestir voru 6147 (á fyrra
ári 5701).
Þá las biskup reikning
Prestsekknasjóðs. Nam hann
um síðustu áramót kr. 116.-
014.15 og hafði aukist á ár-
inu um kr. 4752.13. Úthlutað
hafði verið styrk til 14 upp-
gjafapresta og 47 prests-
ekkna.
Nokkrar umræður urðu
rrm það, hversu efla mætti
þennan sjóð.
Klukkan 11 flutti Vestur-
Tslendingurinn Valdimar
Björnsson sjóliðsforingi er-
indi um kirkjulíf Islendinga
í Vesturheimi — ágætt erindi
og skörulegt. Var síðan fundi
frestað.
Kl. 214 heimsóttu presta-
stefnuna yfirmaður Banda-
ríkjahersins á Islandi, mr.
William Kay 'og einkaritari
hans, yfirprestur hersins og
allmargir aðrir prestar setu-
liðsins. Flutti hershöfðinginn
og yfirpresturinn ávörp, en
biskup svaraði með ræðu og
bauð þá velkomna.
Síðan drukku hinir er-
lendu gestir, ásamt synodus-
prestunum, eftirmiðdagskaffi
í Iláskólanum í boði biskups.
Kl. 4y<i var tekið fyrir að-
almál prestastefnunnar að
þessu sinni: kristindóms-
fræðslan í skólum og kristil.
uppeldi æskulýðsins. Fram-
söguerindi fluttu sr. Sigurjón
Guðjónsson í Saurbæ og sr.
Árelíus Níelsson, Eyrar-
bakka. Miklar umræður urðu
um málið og stóðu til kl.
rúml. 7.
Var þá kosin nefnd til að
undirbúa tillögur. Kosnir
voru: sr. Sigurjón Guðjóns-
son, sr. Árelíus Níelsson, sr.
Þorsteinn Briem, sr. Ingólfur
Ástmarsson, sr. Friðrik Rafn-
ar vígslubiskup.
ÚTVARPS-
ERINDL
Klukkan
flutti próf.
mundsson
Dómkirkjunni
Islands 25
MinriLng Sigurhar
G uðbrandssonar,
skipstjóra
8% um kvöldið
Ásmundur Guð-I
útvarpserindi í
Prestaf.jelag
JAPANSKUR FLOTI
I RABOULý
LONDON .í ga-rkveþU :. —
Jaþanár, hafa ’ nú abmikinnJ
flöta í llabotíl á Nýja-Bret-|
landi, þar á meðal flugvjela-!
skip, og um 200 flugvjelar áí
flugvöllum þar. Ekki er vitað,!
hvað þessi liðsstyrkur ætlast,
fyrir, en könnunarflugvjelar.
bandamanna gefa honunx nán-
ar gætur. — Reuter.
SIGURÐUR GUÐBRANDS-
SON skipstjóri verður jarð-
sunginn í dag, en hann and
aðist af slysförum 22. þ.
m. Er hjer kvaddur einn
ágætasti og dugmesti mjrð
urinn í íslenska skipstjóra-
og sjómannastjettinni.
Sigurður var fæddur að
Gafli í Flóa 25. apríl 1886,
en var kornungur, er hann
fluttist með foreldrum sín-
um: til Eyrarbakka með
foreldrum sínum, og ólst
þar upp. En 16 ára fluttist
hann til Reykjavíkur og
hefir dvalið hjer æ síðan.
Sjómenska var lífsstarf
Sigurðar. Hann var aðeins
14 ára, er hann byrjaði
starf sitt á sjónum; fyrst á
skútum og síðar á togurum,
eftir að þeir komu. Árið
1913 fór hann á Stýri-
mannaskólann og tók próf
þaðan 1915.
Hinn 26. desember 1915
rjeðist Sigurður til h.f.
Kveldúlfs ,sem stýrimaður
á ,,Snorra Sturlusyni“
(gamla) og starfaði síðan
hjá þessu sama fjelagi í
fullan aldarfjórðung, fyrst
sem stýrimaður og svo sem
skipstjóri í full 20 ár. Er
það sennilega einsdæmf í
sögu okkar togaraútgerð-
ar, að maður hafi verið
jafnlengi stýrimaður og
skipstjóri hjá sama fjelagi.
Sigurður fór ekki úr þjón-
ustu Kveldúlfs vegna þess,
að honum. hafi verið sagt
upp starfinu. Hann sagði
upp sjálfur með þeim for-
sendum, að hann vildi hætta
áður en hann væri farinn að
gefa sig. Hann var einn um
þenna ótta, enda ekkert far_
inn að láta á sjá og senni-
lega aldrei fiskað frækileg-
ar en síðasta tímabilið. En
engar fortölur dugðu, því
að ef Sigurður hafði tekið
einhverja ákvörðun, stóð
hún. Tók Sigurður þá að
sjer að vera yfir stórvið-
gerð á einu skipi Kveldúlfs
og vann það verk af sömu
sam(viskusemi og dugnaði
og alt annað. er hann tók
að sjer.
Er þessu verki var lokið,
tók Sigurður að sjer um-
sjón með smíði hins nýja
vjelskips, ,,Skálafells“, er
Sigurjón sonur hans Ijet
byggja í Hafnarfirði, og
er þeirri smíði nýlokið. Ber
öllum, sem sjeð hafa, sam_
an um, að það skip sje til
fyrirmyndar um allan út-
búnað. Því hefir Sigurður
ráðið.
Sigurður var afburða
sjómaður, sam)iefndur
víkingur. — Hann varð
strax einn af mestu afla-
mönnum togaraflotans og
hjelt þeim heiðurssess alla
tíð. En hann var meira en
aflamaðuri Fáir munu þeir
skipstjórar vera, ef þá
nokkur er, sem ljet sjer eins
ant um skipið og allan út-
búnað þess, sem Sigurður.
Siguröur Guðbrandsson
Sigurður var stórbrotinn
mjiður og skapmikill. —
Hann krafðist mikils af há
setum sínum. en hlífði held
ur ekki sjálfum sjer í neinu.
Hann sagði eitt sinn við
1 kunningja sinn, að stundum
I vildi það við brenna, að
I hann ljeti stærri orð fjúka
til háseta sinna, en hann
myndi gert hafa, ef umhugs-
| un kæmist að, ,,en jeg reyni
1 þá vanalega að jafna það
| fljótlega", bætti hann við.
Þetta munu hásetar Sig-
I urðar staðfesta, enda hjelst
! fáum, skipstjórum betur á
1 mönnum en honum. Hafði
hann altaf úrvalsskipshöfn.
Hann reyndist og hásetum
sínum góður og tryggur
ráðunautur, er þeir leituðu
til hans.
Sigurður var fáskiftinn og
dulur. En næði einhver
trausti hans eða vináttu, var
þar ekki tjaldað til einnar
nætur,
Sigurður var kvæntur
Eyríði Árnadóttur frá
Stakkarhúsum í Flóa, mik-
ilhæfri og glæsilegri konu.
Hún lifir mann sinn. Þau
eignuðst 5 börn, en þau
eru: Oddbjörg. gift Viggo
Baldvinssyni • húsgagna-
smið, Sigurjón, kvæntur
Bryndísi Bogadóttur, Árni
framkvæmdastjóri, Katrín,
ógift, Hermann, sjómaður
og Sigurður, barn á fyrsta
ári.
Heimili þeirra Sigurðar
og frú Eyríðar hefir jafn-
an verið annálað fyrir
myndarskap og rausn.
Z.
RÁÐIST Á ÞÝSKA
SKIPALEST.
London í gærkveldi —:
Breskar 'flugyjelar rjeðust
‘í gær á þýsk’á skíþal8st fyrir
Hollandsströiiduni.' Urftu- ‘ 'all-
niörg skiþ fyrir sprétígjuiii,
en önmtf < sukku; Þjóðv<‘f*ja r
seg.jast hafa' skotið niður níu
af flugv.jelunum. — Reuter.
Hjónaefni. Nýlega hafa op-
inberað trúlofun sína itngírú
Sigríður Sigurðardóttir, Lvg.
87 og Sigttrður Sig’ttrðsson,
Reynimel 56,