Alþýðublaðið - 18.04.1929, Page 2

s
ALÞfÐttBLAAfð
Verzl. Ben. S. Dörarlnssonar er nýbúinn að fá mikið úrvai af
Kven- og telpna silkisokkam í öllum beztu og fallegustu nýtizku-
litum stórbæjanna í Norðurálfunni. Auðvitað er líka nóg lil af svörtum;
og hvítum'siikisokkum. Verðið óviðjafnanlegt.
AlplngL
Si . ..... . i;'.v .
Neð-i deild.
1 fyraa dag var £rv. Alj)ý'ö:U'
Ílokksfulltrúanna um afnám verd-
tolls af hversdhgsf itm'ðfírvörurn
Vtsað til 2. umræðu, þrátt fyrir
mótspyrmi pá, sem sagt var frá
hér í biaðinu í gær, og til fjár-
iiagsnefndax.
Landbúna&amefnd e. d. flytur
frv. um, að rikisstjórnin skuli, swo
fijótt, sem pvi verður við komið,
kaupa nokkur sruiönaut til ti;l-
'raunaxæktunar á No’rður- og
Amstur-landi. Er ætlast til í frv.,
að stjómin feii Búnaðarfélagi fs-
lands að hafa umsjón með sauð-
nautarcEiktuninnii, tn þegar grip-
unum fjölgi og tilraunix bendi
tll, að ræktun pedrra mum verða
arðvænleg, pá skuli selja bænd-
um sauðnaut við santngjömu
verði, svo srm búsíbfninn Íéyfir,
í greinargexð frv. segií svo’t „Peir,
sem kuimug-astir eru lífskjöruim
og Iifnaðarháttum pessara dýra,
telja Iíklsgt, að þau mvndu prif-
ast hér á landi. Þau eru alin wpp
við snjó og harðviðri og pví sér-
stáklega harðger og beitíirpolin.
Pau gsfa af sér nókikra ull og
allmikið og gott kjöt.“ - Frv.
var visað til 2. uinræðu.
: Fjárveitinganefnd n. d. ætlar 20
púsund kr. til innflutnings sáuð-
nauía, eftir ráðstöfun síjómarinn-
tar. í f járlögum næsta árs.
Einnig voru afgreádd til 2. uni-
ræðu: Frv. uni afplánun sekta í
vinn-uhæli, áímalagabreytingln. og
var pví frv. vísað til samgöngu-
málanefndar, >og dlistyrksbreyt-
ingin. Hún fór til fjárfh.ags!nefndar.
Pau prjú frv. voru fcomin frá
efri deild. Pá voru þessi frv. af-
greidd til 3. umræðu: Brunamála-
frumvarpið. frumv. um hvernig
skifta skuLi flutningsstyrk ríkisiins
á tilibúnum áburði og frv. um
breytingar á löguim um ritsíma-
og talsíma-kerfi. Frv. er um pað,
að bæta nokkrum símaiínum á
áætlunina yfir símak?rfiö. Auk
hins upphaflega frv., sem prír
pingmenn fluttu, bættust við \nð-
ankatillögur frá 12 öðrum þing-
mönnum. Samgöngumálan'-fndm
tók pær áð meistu til gr&ina, og
iör hún um pað að tlllögum land-
sínmstjóra. Voru tillögur hainax
sampyktar. En þstta er að eins á-
ætlun, sem fariö skal eftir ein-
bvern tíma, en engar ákvarðatnir
gerðar um pað, hve nær síraar
pessir skuli lagðir.
I gær gerðisí petta:
Stjörnin hefir lagt fyrir pingið
fjárfíukalög fyrir árið 1928. Var
peim vísað til 2. umræðu og fjár-
Vieitinganefedar. Frv. hljóðar upp
á rúm 260 þúsund kr. Par af
er langbæsta upphæðin, eða 49
púsund kr„ til undirbúnings al-
pingishátíðarinnar 1930.
1 greinargerð fruravarpsins er
minst á, hver árangur hefir pegar
orðið af starfi ríkisgjaldanefntdar-
innar. Þar segir svo: „Tiilögur
um samsteyfm á síma og pósti,
byggmg yfir skrifstofur lands'ns,
hentugra fyrirkomulag á prentun
fyrir ríkissjóð eru nú á döfinni,
og byggjast pær og aðrar pvílíkar
spamaðaTTáðstafanÍT á peirri vit-
neskju, sem fyrst fékst með starfi
og skýnslum rí:kisgjald anefn d ar. “
Hæsta:réttar)málfæris,tomian'mafrv.
Gunnars fór til 3. umræðu.
Sveinn í Firði og 9 pingmeinn
aðrir, samflokkismenn hans, jiema
Hákon er í miðiö, flytja pinigsá-
lyktunartiHögu í neðri deffld um
að skora á stjórnina! pð-láta fara
fram pjóðaratkvæðagreiðslu ura
jluln 'ng alpingts á Þingvöll Að
pessu sinni skal pess að eins get-
ið, að flutningsmánn virðast ekki
hafa miunað eftir pvi, að til •pess
að breyta aLpingisstaðnum þarf
stjórnarskrárbreytingu,' og ef hún
yrði sampykt, pá er málið borið
undir pjöðina með nýjum kosn-
ingum, svo að samkvæmt tillögu
peirra er gert ráð fyrir tvöföldum
pjóðarúrskurði. Þtss vegna er til-
Lag^n ' fyrsta lagi ópörf. — Urn
hana var pó ákveðin ein umræða.
Fjárlögin.
Pá fór fram 2. umræða ura
fyrri hluía fjárlaganna (pví að við
peirxi umræðu er venja að skiftg
í tvent til hægðarauka og ræða
þá ákveðinn hluta frumvarpsins).
Haraldur Guðmundsson lýsti
yfir þvi sem fjárveitinganefndar-
imaður, að um ýms atriði fjár-
lagafrumvarpsins værf hann á
öðru máli en meiri hluti nefndar-
innar og nefndi sérstaklega ti-J
tvient: Pað annað, að' viðaukinn
við tekju- og eigna-skatti'nn næsta
ár hefir ekki verið tekinn upp :
frumvarpið, svio sem vera ætti.
Ef svo væri gert, gerir pað stjórn-
inni ókLeifara að taka upp aftur
pá ó'hiæfu næsta ár að gefa efnia-
mönnum eftir skatt penna, sera
peim ber að greiða ríkinu, og
enn fremur eiga allir tekjuli&rinir
að vera settir í fjárlögin, svio að
pingið segi fyrir mn, til hvérs fé
ríkisins skuli varið. — Hitt atréðiö,
sem Haraldur gat sérstaklega mn.
að hann væri andvígur, ctu skóla-
gjöldin.
Héðirin Valdimarsson fiutti p’á
breytingartillögu, að skólagjöldm
væru feld niður. Tillagan var frfd
með 15 atkvæðum gegn 10. 1
deildinni reyndist raeiri hlutien
vera pess sinnis, ,að hanti teiur
pað hæfa, að ríkið leggi skatt á
námsprá æskulýðsins. Er ilt til
pess að vita, að svo skuli vera á-
statt á pingi þjóðarinnar.
I fjárlagafrumvaxpi stjórnarmn-
ar er gert ráð fyrir pví, að kon-
ungsmatan verði greidd í dönslk-
um krónum, en að löguttn á auð-
vitað að gredöa hana í íslenzkum
krónuin, þvi að kióina í íslenzk-
um lögum merkir að sjálfsögðrui
íslenzka krónu. Það er engin rétt-
læting, pó að íhaldsistjónnin hafi
greitt gengismun við 60 púsund-
irnar fyrir utan landslög og rétt
Sömuleiðis er í frv. gert ráð fyrir
pví, að fé paði, sem varið er ti)
ulan ríkismála (srnriiherralaun og
annað), verði greitt í dön'Skumi
krónum. Haraldur og P. O tt
fluttu breytingat'i'ilögu um, að ut-
anríkisfjárhæðin yrði reiknuð í íis-
lenzkar krónur og tölurn breytt í
samræmi við pað, en konungs’mat-
an yrði að eims 60 þúsumd ísl.
kr. og argu á hama smurt. Er>
viti menn! Að eins tveir af Ihalds-
nrönnum greiddu atkvæði með
Pétri, en allir hinir á möti, og út-
koman hjá „Framsóknar“-flokkm-
um varð heldur ckki betri í því
nxáli, tveir með hinir móti. Bros-
legast þótti mörgum, að Sigurður
Eggerz hjálpaði til að fdHa tiHög-
una. Hann vildi hafa dönsku krón-
urnar í islenzkum fjárlögum —
eí'tir alt gasprið og hækka Jton-
ungsmötuna frá pví, sem lög
standa tál.
Ráðgert er, að alþingi komi
sarnan 2—3 daga á Pingvöllum
næsta sumar, á 1000 ára afmæJi
sínu. Var til piess veitt nokkur
upphæð að tillögu fjárveitínga-
nefndar. Er það auðvitaö gert í
minmingarskymi, .en ekld tíl lög-
gjafarstarfa.
ESs?! deiW,
Par gerðist í fyrra dag pað,
sem nú skal greina:
Eins og nánar var frá sagt j
gæ;r reyndist meiri hluti deildar-
inmar ekki ráðsnjallari en svo, að
hann feldi (við 2. uimr.) IiaJlæriis-
varnafrumvarp Erlings Friðjóinis-
sonar, um heimild fyrir bæjar- og
sýisilufélög til pess að taka eimka-
söilu á nauðsynjavörum, pegar
pess álízt pörf vegna hættu af
siglingateppu isökum hafíss eða
annara hindraná, .svo að örugt
eftirlit vexði með því, að ekki
sé hætta . á vöruprotí.
Nafniskiftafrv. stjórnarinnar á
baijurn og kaupstöðum var breytt
panraig, samkvæmt tllögu 'aitehn.
deiiildarijnnar, að í stað pess að al-
pingi eigi frumkvæði að sliltum
nafnbreytingum, pá fari 'átkvæða-
greiðsla um pær að eims fram,
e'f íbi'iar kaupstaðar eða itaup-
túns óska nafnskiftanna, og komi
óskin frá fimtungi þeirra hið
fæsta. Þarf pá msiri hluta kjóe-
enda, sem atkvæði gueiða, að aamf-
pykkja nafnskiJtm, og öðlást paw
pó ekki glldi, nema atphgi fail-
ist einnóg á pau með sérst&kum
lögum. Þar með ea frumvaxpSma
snúið við að mestu og nafngiftír
alpingis á kaupstöðum og kaup-
túnum úr sögunni. Heiti frv. pettes
samkvæmt málvenju frv. um nöfn
kaupstaða og kauptúna. Pannig
var pað afgr. til 3. umr. Hitl
nafnskiftafrumvaxpið, á ísafja,rö-
arkaupstað, mun par með vera
kveðið niður, pvt að pað kemiH?
í bága við pessa ákvöröun.
I gær tökst betur til í deild-
inni h&ldur en um afgreiðslu hal!l-
ærisvarnamáisms, ])vi að hún
sampykti m-eð 8 atkvæðum gegn
5 þingsályktunartillögu AlpýðlU“
flokksfulltrúanna um sömu dýr-
tíðaruppbótargreiðslu á lasun emb-
ættis- og starfs-manna líkisins I
ár og greidd voru í fyna, p. es.
'40 o/o'p í stað 34»/o. Fer tillagan ntú
til neðri deildar.
Sölu jarðarmnnr Laugalands t
Reykliólahreppi var vísað til 2.
umr. og alshnd. (frv. komið frá.
n. d.).
■ G. P.
Próttiausrl æsku
svarað.
S. 1. sunnudag birtist greán í
„Mgbl.“ undirrituð G. P„ veSt ég,
að þar er kominn form. „Heimr
dalLs“, og pykist hann vera að
svara grein minni hér í blaðiam
10. p. m.„ „Þróttmikil æska“. —'
Ég hélt ekki pegar ég reit grein
.mína, að hún myndi ver&a tii
pess að koma af stað úifúð miLli
oldrar kunningjanna, G. P. og mín,
pví að pótt við séum hvor í sínu
félagi og félögin hafi gagnstæðra
hagsmuna að gæta, pá höfum við
G. P. verið góðir kunningjar und-
anfarið.
Ég sé, að G. P, hefir reiðst
grein miMni og pað, sem verra
er, að hann hefir Látið sér verri
og óhlutvandari menn bafa áhrif
á skrif sin. Situr það ílLa á „stór-
a:ttuöum“(!) lögfræðingi að hylja
sjálfan sig að baki unglings úr
Mentaskólanum.
Ég bjóst ekki við því, að G. P:
færi að kasta skarni og öskra að
ungum jafna ða rm önmum eáns og
götustrákur, en hanrt um pað, og
peiir félagax hans ráða aðferðinni.
Hélt ég þó, að peir í stjörn Heim-
dalls væru svo skynsamir, að peir
færu ekkj að deila við m'ig á þann.
hátt, þvi að sumir peirra vita vel
hvaða vopn þeir sjálfir bafa gef-
ið mér í hendur á félag peirra.