Morgunblaðið - 04.05.1945, Síða 7

Morgunblaðið - 04.05.1945, Síða 7
FöstudágUr 4. noiaí 1945 MOKOUTf BLAÐIÐ SPAMAÐURINN DE GAULLE Það kemur fyrir að Char- les de Gaulle hershöfðingja, forseta bráðabirgðastjórnar- innar frönsku, vinst tími til þess, þrátt fyrir öll hin margvíslegu störf, að horfa á kvikmyndir. Eftir för sína til Banda- ríkjanna í fyrra, dvaldist hann nokkurn tíma í Alsír, í ágústmánuði, meðan hann bjó sig undir að hverfa aft- ur til Parísar. Einn af að- stoðarforingjum hans sá þá svo um, að sýnd væri kvik- mynd Walts Disneys „Mjall hvít og dvergamir sjö”, að- allega til þess að gleðja yngstu dóttur de Gaulles, en hún er sextán ára að aldri. Oll fjölskyldan skemti sjer hið besta við sýninguna, en það var sjerstaklega eitt atriði, sem vakti hrifningu hershöfðingjans, — það var þegar Mjallhvít, sem hefir legið lífvana og í álögum í glerkistunni, vaknar úr dái þegar konungssonurinn lýt- ur niður að henní og kyssir hana. Þá sneri de Gaulle sjer að einum aðstoðarforingja sínum og viðhafði eftirfar- andi ummæli, sem eru mjög sjerkennandi fyrir hann: „Fvrirtak, jeg hef miklar mætur á þeim, sem unt er að vekja úr dái”. Þessi smásaga virðist svo hnitmiðuð, að menn gætu freistast til þess að halda, að húg væri tilbúin, ef de Gaulle væri ekki einmitt kunnur fyrir þekkingu sína á þjóðsögum og munnmæl- um. í þessu tilfelli, sem hjer um ræðir, hefir hann vafa- iaust sjeð sjálfan sig í hlut- verki konungssonarins, en Frakkland sem hina sofandi Miallhvítu. Nýíur óskoraðs trausts þjóðarinnar. Annars kvað de Gaulle oft líkja sjálfum sjer við Clemenceau, Napóleon og Jeanne d’Arc. Sje það satt, þá gerir hann sjálfum sjer - að nokkru leyti rangt til, því að, gagnstætt öllum þessum fyrirmyndum, þá á ferill hans og afrek sjer enga hliðstæðu í sögu Frakk lands. * Sagan geymir mörg dæmi um þjóðhetjur, sem þrosk- ast hafa í heimalandi sínu, og ósjaldan getur hún um landflúfta menn, sem nutu ekki viðurkenningar í föð- urlandi sínu, en unnu sjer völd, frægð og frama meðal ókunnugra þjóða. En de Gaulle kvaddi föðurland sitt sem óbreyttur borgari, og hvarf heim aftur sem stjórnarforseti. Áður en de Gaulle steig aftur fæti sínum á franska grund, í júnímánuði, eftir innrásina í Normandi, voru margir, sem drógu í efa að landar hans myndu taka honum með verulegri hrifn ingu. Á því tæpa ári, sem síðan er liðið, hefir það greinilega sýnt sig, að hann nýtur' mjög mikillar per- sónulegrar virðingar með þjóð sinni. í Frakklandi er mikið um pólitíska flokka- Fyrri hluti I T kunnugt væri, að engu orði Noel F. Busch segir hjer frá hershöfftingjanum og skriðdrekasjerfræðingmim, sem sá niðurlægingu FraJck- lands fyrir, varð tákn um einingu föðurlands síns á tímum þrengingarinnar og síðan þjóðhöfðingi þegar end- urreisnin hófst. drætti, og það hefir reynst miklum erfiðleikum bund- ið að birgja þjóðina vistum, en þrátt fyrir það hefir en- inn keppinautur de Gaulles sem þjóðarleiðtoga komið fram á sjd'narsviðið, og allar líkur benda til þess, að ef þjóðaratkvæði færi fram um þessar mundir, myndi yfir- gnæfandi meiri hluti kjós- enda fela de Gaulle stjórn- arforsætið. En fvrst um sinn verður ekki um neitt þjóð- aratkvæði að ræða, því að lershöfðinginn hvggst fresta öllum almennum kosning- um þar til 26.600.000 atkvæð isbæri-a franskra borgara, sem nú eru í haldi í Þýska- landi, eru komnir heim. Ekki þýður í viðmóti. De Gaulle á fáa nána vini, | og á stjórnarfundum er! hann jafnan kaldur í við- j móti, jafnvcr gagnvart trygg ustu pólitískum fylgismönn um sír.um og samverka- monnum. Venjulega lætur hann ráðherra sína tala í friði þar til þeir hafa út- rætt það mál, sem til um- ræðu er; síðan setur hann fram sínar eigin niðurstöð- ur í stuttu, en nakvæmlega yfirveguðu máli. Hann fær með engu móti þolað vífilengjur, óþarfa J mælgi eða hik, í hvaða mynd sem er. Fyrir rúmu ári síð- an sat maður einn, sem þá nýlega hafði sloppið frá Frakklandi, á fundi með de Gaulle og fleiri mönnum; kvað fldttamaðurinn ástand ið í Frakklandi komið á næsta iskj-ggilegt stig. De Gaulle hlustaði á með at- hvgli, en sagði síðan: „Við verðum að binda skjótan endi á styrjöldina”. Einn af fundarmönnum sem áfjáð- ur var i að sýna hversu sam- mála hann væri húsbónda sínum, hneigði höfuð sitt til, samþykkis og bætti svo við: ,Já, það er brýn nauðsyn,' að styrjöldin dragist ekki á langinn”. De Gaulle leit þá til hans með lítilsvirðingu og sagði: „Gáfulega athug- að! Ef skjótur endir verður bundinn á styrjöldina, mun hún vissulega ekki dragast j á langinn”. Þá er honum ekki síður i nöp við hvers konar hik og staðfestuleysi. Þegar írelsis- herinn franski átti í höggi við setulið Vichy-stjórnar- innar i Sýrlandi, var Vichy- ofursti einn tekinn til fanga og leiddur fyiir.de Gaulle. Með óstöðvandi orðaflaumi átti eftir að verða tákn hinn ar þjóðlegu einingar. í flest um frönskum nöfnum er forsetningin „de’ tákn þess, að um aðalsætt sje að ræða, en í Norður-Frakklandi stafar minnr ljómi af henni, því að þar merkir hún blátt áfram „frá”. Enda er de Gaulle-f jölskyldan hvorki af aðli nje auðmönnum komin, og er hann sjálfur talinn andvígur kapítalisma. Ætt- menn hans hafa flestir. verið embættismenn og heimspek ’ ingar. Prófessor de Gaulle va-r strangur en þó umburðar- lyndur faðir, sem að ýmsu levti varð fvrirmynd son-' arins. Charles litli tileink- aði sjer hina ströngu og há- tiðlegu framkomu föður síns., Atti hún að ýmsu leyti vel við hinn langa og slána ■ lega vöxt hans. (Hann er 1.92 metra að hæð). Þegai" fram liðu tímar varð fram- koma þessi hluti af persónu leika hans og kom honum að góðum notufn í spámanns hlutverki hans. Frá föðui'n- um hefir hann jafnframt erft hið stranga og hrein- trúarlega kaþólska lífsvið- horf sitt, en það er e. t. v. sterkasta aflið, sem stjórn- að hefir gerðum hans og vissulega það afl, sem mest hefir verið vanmetið í fari hans. Með þessari rctföstu sjálfsagatrú sinni tókst hon- um ó 'prýðilegan hátt að þroska með sjer hina sk'ru rökvísi hins franska vit- manns. Sigurður Guðmundsson Franth. af hls. 2. Guðmundsson, stofnanda safns ins, er mjer var falið að gera uppdrætti að þeirri byggingu. Áður en við göngum frá því verki, vildi jeg geta komist í svipför lil Svíþjóðar. — Varst þú ekki einhvern tima að hugsa um turn við Hóla dómkirkju? — Jú. Skagfirðingar \roru að reyndi hinn franski ofursti tala um að 8era hkneski af Jóni að afsaka framferði sitt.! y^raKyn'’ sem yrðl komið upp Kvaðst hann ekki hafa sjeð fyrir 195°- En ^ stakk UPP á blöðin um langt skeið, og al- því’ að heldur >;rði reislur turn við kirkjuna, til þess að setja útvarpsins væri treystandi,! meiri sviP á staðinn. og hefði hann því enga að- iÞeir fjeilust á það. Oskóp að stöðu haft til þess að kvnna1 Siá’. hvernis byggingum hefir sjer hið raunverulega á- ! v-erið hagað á Hólum. Kirkjan stand. De Gaulle gekk fast- nidd niður með Þvi> að bldra upp að ofurstanum, bevgði skólahúsinu upp í brekkuna sig yfir hann og hvislaði |fyrir. ofan kirkjugarðinn- napurt: „Jeg skal segja yð-l Hörmulegt hvernig farið hef ur eitt; jeg get sagt yður það ir venð með marfia staði hJer eftir góðum heimiídum, að a lanai- Það barf að lara var' Þjóðverjar eru í París”. Hin meinháðska tunga de Gaulle og útskúfun hans á hverskonar sviksemi og hverflvndi, er ekki það eina, sem vekur athvgli þeirra, er kvnnast manninum. Um það bil sem Bandaríkjastjórn veitti de Gaulle viðurkenn- ingu sína, \raknaði sú spurn- ing, hvort veita skyldi hon- um viðurkenningu sem hern aðar- eða stjórnmálaleið- toga. Hvorugt hugtakið nær algerlega vfir stöðu hans eða þýðingu. Hann er fvrst og fremst spámaður i skilningi gamla testamentisins — skjótvirkur og athafnasam- ur heimspekingur. Sem.slík ur hefir de Gaulle stundað snámensku all frá blautu barnsbeini. legar með sögustaði landsins, en gert hefir verið. — Erlu ánægður með starf þitt undanfarin 20 ár hjeT heima?- — Jeg er frekar óánægður með flest það, sem jeg heíi gert ennþá. Stransmr og háíiðlegttr í framkomu. — Er það ekki góður siður að . vera ekki ánægður með það, er maður gerir? — Jeg veit ekki. Jeg held, að manni líði mikið betui', ef mað- ur er ánægður með sjálfan sig. — Finst þjer ánægjan sú ekki bera vott um kyrstöðu? — Jeg býst nú við því, að það sje kannske rjett athugað. Vinnuaðferðirnar við húsa- byggingar þurfa líka að taka miklum framíörum. Fyrir um 20 áritm vorum við komnir að ýmsu leyti eins langt í bygg- ingum steinsteypuhúsa eins og nágrannaþjóðirnar. En síðan hafa of lillar umbætur komist á. Alment má segja, að tækni lega kunnugur ennþá. Þegar farið verður að byggja upp þæi’ borgir, sem nú eru hrundar, gerbreytisí þetta allt saman. Það hafðist upp úr öllum loft árásunum, að nú er tækifæri til að ■ endurbæta hinar hrundu borgir. • En það tækifæri kom ekki til okkar, sem betur fór, vei-ð jeg að bæta við- —- Heldur þú ekki að nú sje að komast skriður á skipulags- mál bæjarins, segir Sigurður. Jeg vildi óska að svo væri. Jeg hefi mikið hugsað um það mál og ekki getað orða bundist, því jeg tel það Ijelegan þegnskap, ef maður minnist ekki á, þegar maður hefir eitthvað á hjarta, sem til umbóta horfir. Ýmsir þegja um sín áhugamál. Af því að þeir hafa of mjög heillast af hinu gamla óhræsis orðtæki: — „Það er ekki til rieins“! Mjer hefir alltaf verið illa við þessa reglu, þessar úrlölur. — Þær hoi'fa ekki til framfara. Það er ekki nóg að byggja húsin, kirkjur og annað. Það þarf líka að sjá um að bygg- ingarnar sjeu gerðar í samra;mi við umhverfi sitt. Ekki nægi- lega um slíkt hugsað. — Hefir þú t. d, ekki tekið eftir því, hve margar sveitakirkjur fara illa í landslaginu. Eogu lÍKara, en þær hafi verið skildar eftir af hending, þar sem þær eru sett- ar, aðeins til bráðabirgða. Eigi þar alls ekki heima. Svona má það ekki til ganga, sagði Sigurður. En nú ætla ieg að fara að sinna þarfari störf- um, en masa hjer. Nokkrir kunningjar Sigurðar efna til afmælisfagnaðar fyrir hann í kvöld. V. St. Prestur líflátinn. London: — Útvarpið í Mil- ano flytur þá fregn, að líflát- inn hafi verið í Parma ítalski Faðir hans var prr/essor í hftsabyggingum sje á fremur við Jesúitaskólann í Paris, lágu stigi, miðað við ýmsa aðra og h nn verðandi ríkisieið- tækni, þessvegna verða húsin toyi fæddist fvrir 54 árum svo óiiemjulega dýr. síðan. Fjölskvldunafnið , — Er ekki hægt að taka upp presturinn Calgano. Hann var „Gaulle” er franska mynd- (hentugri aðferðir? [ bannfærður af páfa fyrir að in : að f „Gallia”, sem oft er.not! — Mjer vitanlega hafa þær skrifa og gefa út ádeilubrjef á sem annað nafn fyrir hentugu aðferðir ekki verið ^ ítalska kommúnistaflokkinn Frakkland, þ. e, a, s. nafnið fúnánar upp. En þetta lagast, fyrir nokkru. Éftir bannfær- er sjerstaklega vel við eig- andi fyrir mann, sem síðar Ný bygsingárefni koma til sög inguna flýði Calgano á náðir unnar, sem maður er ekki nægi) Mussolini. — Reuter.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.