Morgunblaðið - 22.11.1945, Qupperneq 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 22. nóv. 1945.
t
i
I
!
!
t
f
t
I
?

i
i
Hljómleikar Rögnvaldar
Sigurjónssonar'
HLJÓMLEIKAR Rögnvaldar
Sigurjónssonar (sl. þriðjudag í
Gamla Bíó), sönnuðu ótvírætt,
að músiklíf Reykjavíkur hefir
auðgast við heimkomu hans.
Efnisskráin var óvenju fjöl-
breytileg og fjörefnamikil; náði
hún frá Rameau yfir Beethoven,
Chopin og Liszt til hinna rúss-
nesku meistara Scriabin, Rach-
maninoff og Prokofieff, en verk
eftir Scriabin og Prokofieff
munu sjaldan — ef nokkurn
tíma — hafa verið flutt af öðr-
um píanóleikurum hjer á
landi.
Þó að val verkefna, þegar op-
inberir hljómleikar eiga í hlut,
sje ætíð háð ýmsum skilyrðum,
þá lýsir það samt geðlagi og
,,typus“ listamannsins ekki síð-
ur en sjálf túlkunin.
Dirfska Prokofieffs, tilraun
hans (og annara nútímameist-
ara) til að nota píanóið sem
,,slagfæri“ fremur en „hljóm-
færi“, eða, ef svo má segja, sem
teikniblýant eða meitil fremur
en sem málarapensil, virðast
í samræmi við listamannseðli
Rögnvaldar, og er slíkt gleði-
efni, þar sem alvarleg nútíma-
tónlist hefir lengi saknað sendi-
boða hjer heima. Hvenær fáum
við að heyra Stravinsky, Bar-
tok, Hindemith?
Hneigð Rönvaldar til að sýna
línur fremur en liti, kom einn-
ig fram í flutningi hinna ,,klass-
isku“ verkefna, og þótti hún
þar þó ekki alltaf eiga við. —
Ennfremur verður undirritaður
að viðurkenna, að honum fanst
listamaðurinn standa fult ná-
lægt mynd sinni — ef honum
leyfist að halda sig við samlík-
inguna; :—- en eins og teiknar-
inn eða myndhöggvarinn verð-
ur að færa sig frá verki sínu til
þess að fá yfirlit yfir mynd-
heildina, þá verður einnig tón-
listarmaðurinn að hafa öll hlut-
föll tónverksins í huga til þess
að geta gefið sjálfum sjer (og
áheyrandanum) tóm til að njóta
stígandi og fallandi hending-
anna. Rögnvaldur leyfir þeim
sjaldan að sjatna. Flutningur-
inn verður með því móti nokk-
uð hastarlegur, sjer í lagi, þeg-
ar hraðinn og styrkleikinn,
virðast öðruhvoru ýktir, pedal-
notkun ekki stillt í hóf. Tækni-
stíll Rögnvaldar (úlnliða-, og
handleggjanotkun) er óvenju-
legur nú á dögum, og munu
kollegarnir hafa misjafnar skoð
anir um, kosti hans. Um hitt
verður ekki deilt, að vald hans
yfir nótnaborðinu er svo fram-
úrskarandi, að telja má
,,virtuost“ á heimsmælikvarða.
(Hinn góði engill .píanóleikar-
anna, Pálmar Isólfsson, mun
með ítrekaðri stillingu hafa
bætt hljómgalla flygilsins á
diskantsviðinu, en enn gætir
mismunar á gæðum og magni
einstakra tóna, sem mætti lík-
lega jafna með því að mýkja
hamrafiltið. A meðan þessum
kröfum verður ekki fullnægt,
er ógerningur að dæma um
áslátt píanóleikarans með nokk
urri sanngirni).
Rögnvaldur Sigurjónsson er
ungur maður. Lítill vafi leik-
ur á því, að flutningur hans
muni geta mótast af hinni nauð-
synlegu „perspektive“, þegar
tíminn er kominn. En skap
hans og leikni, þol hans og
, minni eru trygging fyrir því, að
mikils megi vænta af starfi
þessa listamanns.
Róbert Abraham.
— Nurnberg
Framh. af 1. síðu.
að sakborningarnir væru kyn-
þáttahatrið, ofbeldið og villi-
menskan persónugerð. — Glæp
ir þeirra hefðu verið framdir
að vandlega yfirlögðu ráði. —
Þegar í maí 1939 hefði Hitler
látið syo um mælt við hérráðs-
menn sína, að ráðast yrði á Pól
íand, og í ágúst sama ár Ijet
hann svo um mælt, að markmið
ið með árásarstríði væri ekki
fyrst og fremst það að vinna
lönd, heldur að eyða óvinunum.
Jackson vitnaði því næst í
einkaskjöl og dagbækur ýn^issa
forsprakka nasista, og sagði, að
þau gögn sýndu ljóslega ofbeld
ishneigð og villimennsku, sem
þessir menn hefðu borið í
brjósti og bæru sjálfsagt enn,
svo framarlega sem þeir væru
ekki dauðir.
— Bæjarmál
Framh. af bls. 2.
á milli og ummælum þeirra
hvers um annan, að líklegt
væri, að þeir yrðu til þess hæf-
ir að leysa vandamál bæjarins
og standa fyrir stjórn hans á
skaplegan hátt?
Óhætt er að vísu að sleppa
Framsóknarmönnunum úr þess
ari upptalningu, því að enginn
er svo heimskur, að hann láti
sjer koma til hugar, að Fram-
sóknarmenn fái framar mann
kosinn í bæjarstjórn hjer í
Reykjavík. En jafnvel þótt
þeim sje slept úr upptalning-
unni, hver er þá möguleikinn
til þess að Alþýðuflokksmenn
og kommúnistar geti komið sjer
saman? A milli hverra tveggja
flokka hjer á landi og í bæn-
um er meiri fjandskapur held-
ur en þessara? Hvaða traust
bera þeir til stefnu og skoð-
ana hvors annars, og hvaða
traust bera liðsmenn hvors
flokksins til foringja hins?
Hvernig ættu þessir flokkar
því að geta starfað sameigin-
lega að bæjarmálum, ef þeir
ættu að fá þar forystu?
Ákvörðun Reykvík-
inga örugg.
Það er þessvegna alveg víst,
að Reykjavíkur bíður ekki ann
að en glundroði og óstjórn, ef
Sjálfstæðismenn missa þar
meirihlutann. Reykvíkingar eru
staðráðnir í að láta slíkt ekki
koma fyrir. Enda er það vitað,
að fjölda margir af þeim, sem
áður hafa um skeið fylgt komm
únistum og Alþýðuflokk, þeir
munu nú svifta þessa flokka
fylgi sínu, þegar þeir sjá hvert
stefnir, ef þessir flokkar ná að
eflast frá því, sem nú er.
GúsðaS Adolf Svía-
prins í Lcndon
London í gærkvöldi.
GÚSTAF Adolf Svíaprins
dvelst nú í London. — Hann
snæddi í dag miðdegisverð hjá
Georg Bretakonungi og Eliza-
beth drotningu.
«
LONDON: — Bæjar- og
sveitarstjórnarkosningar munu
fara fram á Spáni í marsmán-
uði næstkomandi. Stjórnin hef
ir veitt stórfje til þess að gera
kjörskrár.
Axel Andrjesson sendi
* j*
kennari I.S.I fimtuqur
í DAG er Axel Andrjesson,
sendikennari ÍSÍ í knattspyrnu
og handknattleik fimmtugur.
Hann er nú að kenna knatt-
spyrnu á Hvanneyri, einum
þeim stað, sem hann hefir unn-
ið að því á, að skapa braut-
ryðjendur í íþróttum, en þeim
hefir hann helgað alla krafta
sína.
Axel eFfæddur hjer í Reykja
vík, sonur Andrjesar Andrjes-
sonar verslu'narm. við Brydes-
verslun, og Kristínar Pálsdótt-
ur konú hans. Tólf ára gamall
var Axel einn af stofnendum
Knattspyrnufjelagsins Víkings
og formaður þess í samfleytt
16 ár. Þjálfari Víkings var hann
ffá 1916—1933.
Axel byrjaði að gegna versl-
unarstörfum 13 ára gamall, og
vann því öll sín íþróttastörf í
frístundum. Hann fór úr búð-
inni kl. og beint suður á í-
þróttavöll og þjálfaði þar flokk
ana til kl. 11 á kvöldin. Má af
þessu sjá, að áhuginn hefir
verið mikill og eljan að því
skapi.
Fyrsti fulltrúi, sem Víking-
ur átti í knattspvrnuráði, var
Axel, og var hann varaformað-
Ur ráðsins um fimm ára skeið.
Ennfremur var hann einn af
þeim fyrstu, sem hjer tóku
dómarapróf í knattspyrnu, og
dæmdi flesta leiki hjer á tíma-
bilinu 1919—1933. Hann var
hvatamaður að stofnún dómara
fjelagsins og 'formaður þess
fyrstu árin. Hann þjálfaði úr-
valslið úr fjelögunum hjer árið
1930. Fór bað til Færeyja og
vann alla leikina, er það ljek
þar. Árið 1933 fluttist Axel til
Akraness. Meðan hann dvaldi
þar, var hann formaður íþyótta
ráðsins á staðnum og þjálfaði
fjelögin.
Árið 1941 rjeðist Axel eftir
beiðni forseta ÍSÍ, sem sendi-
kennari sambandsins í knatt-
spyrnu og handknattleik. Fann
hann bráðlega upp kennslukerfi
í knattspyrnu og handknattleik
sem hann notar við kennsluna,
og sem talin eru taka mjög
fram fyrri aðferðum í þessum
efnum. Eru kerfin þegar lands-
kunn orðin. Axel liefir haldið
52 námskeið, síðan hann gerð-
ist sendikennari og kennt rúm-
lega fimm þúsund manns. Og
það er áreiðanlegt, að allt
þetta unga fólk er vinir kenn-
arans, hefir orðið snortið af
áhuga hans og margt gerst
brautryðjendur um íþróttir í
sinni heimasveit. en Axel
kennir aðallega á vetrum í
bænda- og hjeraðsskólum.
Eins og sjá má af því, sem
hjer á undan er ritað, hafa í-
þróttirnar allt frá æsku átt
huga Axels allan. og þeim hef-
ir hann helgað mest af sínu
starfi. Fimmtíu ár eru ekki hár
aldur, og á Axel áreiðanlega
eftir að tífalda nemendatölu
sína frá því sem nú er.
Það munu margir hugsa upp
að Hvanneyri í dag, til samherj
ans, þjálfarans, formannsins og
kennarans, eigi síst geunlir Vík-
ingar og aðrir knattspyrnu-
menn hjer, og svo allur nem-
endafjöldinn úti um landið,
sem man og þakkar það, sem
Axel Ar.drjesson hefir gert til
að efla atgjörfi og drengskap
ungs fólks á íslar.di.
J. Bn.
- Alþj. vettv.
Framh. af bls. 6.
spyrja hann nú ráða um öll
meiriháttar mál. Palin segir:
„Hollendingar hafa lofað okkur
öllu fögru í 350 ár. Við viljum
ekki meira af slíku. Ef þeir vilja
koma á allsherjar styrjöld, þá
skulu Hollendingar senda hingað
her“. Þegar Palim var spurður,
hvort hann vildi heldur breska
nýlendustjórn en hollenska,
svaraði hann: „Vilduð þjer held-
ur að köttur biti yður, en hund-
ur?“
Giámur: — Þú segir að þeir hafi ekki viljað hafa
þig í herinn? — Frankie: Já, jeg reyndi að komast
inn, en þeir fundu hjartaveilu. — Snjáldri: Þú lít-
ur nú hraustlega út, Frankie. Hvað hefirðu verið
að gera síðan þú fórst? — Frankie: Það er nú ekki
mikið. Jeg hefi verið í hergagnasmiðju, en það er
lítið á því að græða, — enginn stríðsgróði. — Glám-
ur: Kannske að þu -u’ eKKi unnið fyrir rjetta
menn. Kannske jeg gæti látið þig græða nokkrar
grunkur.