Morgunblaðið - 24.01.1946, Side 1
16 síður
33. árgangur.
19. tbl. — Fimtudagur 24. janúar 1946
ísafoldarprentsmiðja h.f.
Vinsamleg ummæli
Berlingske um
íslendinga
K.höfn í gjærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins
I LEIÐARA Berlingske
Aften í kvöld er gert að um-
ræðu, undir fyrirsögninni „Is-,
land i Norden“, umsögn
Svenska Dagbladet á dögun-
um um hversu mjög tala ís-
lenskra námsmanna hafi auk-
ist í Svíþjóð á síðustu árum.
— „Við Danir höfum lengi
vitað“, segir blaðið, „altof
lítið um þessa vora norðlæg-
ustu frændþjóð, eftir að sam-
göngur minkuðu okkar í
millum. Við bjuggfumst við,
að hinn voldugi stormur at-
burðanna myndi hafa í för
með sjer það, að íslendingar
sneru sjer meira til vesturs,
og gerði það öll menningar-
tengsl við Norðurlöndin erfið
ari, þessi tengsl, sem öldum
sman hafa auðgað alla aðila.
Gegn þessu bjuggumst við
við því, að íslendingar vegina
þjóðlegra hagsmuna sinna
óskuðu eftir að halda við
sambandinu við hin Norður
löndin, að sumu leyti vegna
þess að skildum börnum
skipast best. — Ýms ummæli
styðja þessa skoðun okkar.
þar á meðal þau ummæli ís-
lendinga, að þeir hafi ekki
orðið amerískum áhrifum að
bráð á styr j aldarárunum,
heldur óski frekar en nokkru
sinni áður að halda við sam-
fjelaginu við hin Norður-
löndin.
Blaðið heldur áfram: —
„Hin aukna aðsókn íslenskra
mentamanna til Norðurland-
anna staðfestir samúð íslend-
inga með hinum norrænu
þjóðunum. Danir verða að
gera allt til þess að halda hin
um gömlu menningarbönd-
um milli íslendinga og Dana
við lýði. — Sögur þessara
tveggja landa eru tengdar
órjúfanlegum böndum, og
standa því Danir betur að
vegi en aðrir norrænirmeð-
biðlar í þessari vinsamlegu
togstreitu um nám. Danskir
skólar veita stöðugt íslensk-
um nemendum aðgang með
betri kjörum en borgurum
annara ríkja. Þetta tækifæri
verður áreiðanlega notað.
Mannlegur skilningur bætir
upp vingjarnleik stjórnar-
valdanna“. — Páll.
Kfósið D
iistann
Laski lenti í stælum
Bresku blöðiri ásaka
Rússa fyrir spellvirki
gegn sameinuðu
þjóðunum
London í gærkvöldi.
BRESKU blöðin í morgun eru flest mjög harðorð í garð
Rússa vegna ásakana þeirra, sem þeir hafa borið á bresku
stjórnina í kærum sínum til hinna sameinuðu þjóða vegna
framferðis Breta í Grikklandi og Indonesíu. Taka flest
blöðin í þann strenginn, að ekki líti frekar út fyrir annað,
en þetta sje gert til þess að spilla fyrir starfi hinna sam-
einuðu þjóða, og gætir mikillar gremju í garð Rússa í
blöðunum.
Harold Laski, forseti jafnaðarmannaflokksins breska, þykir
æði orðhvatur. Myndin hjer að ofan var teltin af hinum í veislu,
sem hann sat í New York með frú Roosevelt. í ræðu sem hann
hjelt þar um atómmálin, vakti hann mikla andúð ýmsra Banda-
ríkjamanna. Skömmu síðar ienti hann í stælum vegna ummæia hamedsmaínna á þjóðfulltrúa
Indverjar ásaka
Rússa
London 1 gærkveldi:
í DAG 'bar fulltrúi Mú-
um kaþólsku kirkjuna.
Bevin sakar öryggis-
lögreglu Pólverja
pólitísk
London í gærkvöldi. Einkaskeyti til Morgbl. frá Reuter.
BEVIN, utanríkisráðherra Breta, sagði á þingi í dag,
að sjer hefðu borist mjög ískyggilegar fregnir frá Pól-
landi, þess efnis, að pólitískum morðum fari þar ákaflega
fjölgandi, og sje ómögulegt fyrir að svnja, að öryggislög-
regla landsins eigi þátt í morðum þessum.
þingi Indverja fram ályktun
að Indverjar mótmæltu fram
ferði Rússa í Persíu, sem væri
ofbeldi og gagnstætt öllum
rjetti. — Varakonungur Ind-
lands, Wavell lávarður, neit-
aði um leyfi til þess að bera
ályktunina undir atkvæði.
— Reuter.
Myrtir með byssum sínum
LONDON: Tveir breskir liðs-
foringjar voru nýlega myrtir af
egyptskum fiskimönnum, er
þeir voru að skjóta endur á
vatni nærri Alexandria. Fiski-
mennirnir náðu byssunum ein-
hvernveginn af veiðimönnun-
um og skutu þá með þeim.
Bevin kvaðst vona, að hægt
yrði að binda enda á þetta ó-
fremdarástand í Póllandi og það
sem fyrst, því ekki myndu þær
kosningar verða á marga fiska,
sem fram færu í landi, þar sem
pólitísk morð væru daglegur
viðburður og sjálf örygislög-
regla landsins tæki þátt í slík-
um voðaverkum.
ar
it
enn
a
London í gærkveldi:
BRESKIR kommúnistar
hafa enn einu sinni gert
Gouin kjörinn for-
sætisráðherra Frakka
London í gærkveldi. Einkaskeyti til
Morgunblaðsins frá Reuter.
FELIX GOUIN, forseti þjóðfulltrúasamkundu Frakka
var í dag síðdegis því nær einróma kjörinn forsætisráðherra
Frakka. Munu flestallir meðlimir þriggja stærstu flokk-
anna hafa greitt honum atkvæði sín.
lllviljað bull.
Mánchester Guardian segir,
að Rúsar hafi lengið verið með .
„illyiljað bull“ um Grikklands-
málin, og sje því ekki að furða,
þótt þeir haldi áfram. Daily
Mail segir, að Rúsar hafi hugs-
að sem svo, að úr því Persar
hefðu kært Rússa fyrir örygg-
Isráðinu, þá skyldu þeir sýna
það, að fleiri gætu komið fram
með kærur, heldur en þeir. The
Times og fleiri blöð segja þetta
þó mjög ólíkt, þar sem lögleg
stjórn Persíu hafi kært Rússa,
en gríska stjórnin hafi aldrei
minst einu orði á það að Bretar
færu með her sinn þaðan.
Hvað Indonesíu viðviki, væri
þar engin lögleg stjórn.
Erfiði og leiðindi.
Blöðin taka það fram, að
Bretar sjálfir vilji ekkert frek-
ar en geta sem fyrst losað heri
sína úr Grikklandi og Indones-
íu, og hafi þeir haft bæði erfiði
og leiðindi af því að skerast í
leikinn í þessum löndum, en
það hafi mátt til, og sje langt
frá því, að Breta langi til þess
að hafa herina þarna.
Blöðin segja, að hjer beri að
svara Rússum einarðlega, og
sje Bevin rjetti maðurinn til
þess. Þá er sagt að með þess-
um ákærum l\afi Rússar „varp
að skrúflykli inn í vjel hinna
sameinuðu þjóða“.
Eina blaðið, sem mælir Rúss
um bót í málinu er málgagn
breskra kommúnista, sem auk
þess ræðst á bresku stjórnina.
Kosningin fór fram eftir
mjög æstar umræður milli
flokkanna, og er enn ekki
talið að þar sje um heilt gró-
ið. Halda fundir enn áfram,
og er alls óvíst, hvernig verð-
ur um frekara samkomulag
verkamannaflokknum það til' flokkanna um stjórnmálin.
boð, að sameinast honum ogt
buðust til þess að hlýðnast
öllum hans reglum. ef tilboð
inu yrði tekið. Verkamanna-
flokkurinn hafnaði tilboðihu,
eins og j aí'nart áður.
— Reuter.
Við kosninguna fjekk Mich
el Clemencau, sonur hins
fræga stórnmálamanns 35
atkvæði, en De Gaulle 3. —
Liggur nú fyrir að kjósa for-
seta þjóðfulltrúasamkundunn
ar í stað Gouins, sem er jafn-
aðar maður og hefir lengi
fengist við stjórnmál.«
ur
ÞING Suður-Afríku kem-
saman á mánudagsmorg-
un, og mun þá dr. Malan, for
ingi stjórnarandstöðunnar og
þjóðernisflokksins, bera fram
vantraust á stjórn Smuts,
hershöfðingja. Stjórnin hef-
ur ákveðið, að umræður um
vantraustið skulu standa í 3
daga, áður en atkvæða-
greiðsla fer fram. — Reuter.
Útvarpsumræðumar
FRAMHALDS útvarpsum
ræður um bæjarmálin fara
fram í kvöld. verða þrjár um-
ferðir Af hálfu Sjálístæðis*-
flokksins tala: Guðm. Ás-
björnsson, Gunnar Thorodcl-
sen, Auður Auðuns, Jóhann
Hafstein og Bjarni Benedikts-
son.