Morgunblaðið - 02.03.1947, Blaðsíða 7
Sunnudagur 2. mars 1947
MORGUNBLAÐIÐ
7
Sigurjón Þ. Árnason
íimtugur
Furðulegt tómlæti um nám
og kunnáttu verkstjóra f
HINN 3. dag marsmánaðar
1897 fæddist prófastshjónun-
ujn, sr. Árna Björnssyni og
Líneyju Sigurjónsdóttur sem
þá áttu heima á Sauðarkróki,
sonur, sem í skírninni hlaut
nafnið Sigurjón Þorvaldur.
í æsku var hann fáskiftinn
og óvenjulega alvörugefinn í
hugsun. Þegar jeg husga um
æsku hans, kemur mjer Sam
úel í hug, sem ungur heyrði
rödd drottins og svaraði „Tala
þú Drottinn, þjónri þinn heyr
ir.“
Námið í guðfræðideild Há-
skólans mun hafa verið mikil
raun trúarlífi sr. Sigurjóns
enda lagði aldamótaguðfræð-
in sína köldu hönd á biblíu-
Ie,gan kristindóm, hjer á landi
þá, með svo miklum þunga
að aldrei mun vald hennar
hafa verið meira en um þær
mundir sem sr. Siðurjón lauk
guðfræðinámi. Að embættis
prófi loknu fór hann til Dan-
merkur. Fyrir persónul. kynni
við A Tibige og aðra fremstu
kennimenn Dana um þessar
mundir og fyrii; að komast í
kynni við guðfræði Barths,
sem þá var að ryðja sjer til
rúms, fekk hann á ný fótfestu
á grundvelii biblíunnar sem
Guðs óskeikula orði um synd
mannanna og hjálpi-æði Guðs
í Kristi Jesú. í ársbyrjun 1924
kom hann hingað til Vest-
mannaeyja.
Sá þáttur íslenskrar kirkju
eögu, sem gerst hefur hjer í
Vestmannaeyjum, er fyrir
margra hluta sakir merkileg-
ur.
Þegar kristni var í lög tekin
á íslandi, sendi Ólafur kon-
ungur skip frá Noregi með
timbur í kirkju, sem reisa
skyldi á Þingvöllum, þangað
komst timbrið aldrei, en þessi
fyrsta- kirkja í kristni var
reist hjer. Þegar Tyrkir
rændu hjer lífljetu þeir sjera
Jón Þorsteinsson vegna þess
að hann .yildi ekki afneita trú
sinni, Heimaey er þessvegna
eini staðurinn á okkar landi
sem laugast hefur píslarvotts
blóði.
Koma sr. Sigurjóns hingað
var heldur engin tilviljun og
ekkert undarlegt þó að söfn-
uðurinn tæki honum með
þeim ágætum sem raun varð
á.
Sá Guð.|sem á sjerstakan
hátt hafði vakað yfir þessu
byggðarlagi var enn þess
megnugur að opna hinum
unga presti víðar dyr og verk
miklar, enda má segja að nýr
da,gur rynni í kirkju og safn-
aðarlífi þessa bæjar, þegar sr.
Sigurjón kom hingað. Þeir,
sem þá tóku þátt. í kirkjulegU
starfi hjer, minnast þess með
hrifningu hvernig fólkið
flykktst til kirkju sunnudag
eftir sunnudag eins og á stór-
hátíð væri. Sú kirkjusókn
rjenaði að vísu þegar frá leið,
en mun þó hvergi hafa verið
betri á okkar landi alla þá
stund, sem hann dvaldi hjer.
Þegar frá upphafi vann
hann ötullega að því að þátt
taka safnaðarins í starfi kirkj
unnar yrði sem mest. Hann
gekkst þessvegna fyrir stofn-
un K. F. U M. og K. F. U. K
og efndi til barnaguðsþjón-
ustu, biblíulestra og annars
kristilegs starfs eftir því sem
við var komið. Ýmis trúnaðar
störf voru honum falin hjer
bæði að menningar og mann-
úðarmálum því allir báru til
hans hið fyllsta traust, en
helst kaus hann að vera iaus
við slík störf, til þess að geta<
því betur einbeitt sjer að hinu
kristilega starfi, bæði með því
að auka þekkingu sína og trú
og miðla öðrum af fremsta
mætti. Páll postuli sagði við
söfnuðinn í Korintuborg:
„Jeg ásetti mjer að vita ekk-
ert á meðal yðar, noma Jesúm
Krist og hann krossfestan“.
Mjer finnst að þau orð gætu
vel staðið sem einkunnarorð
yfir starfi sr. Sigurjóns.
Það var okkur, vinum hans
h.jer, ekki sársaukalaust að
hann fór hjeðan, en við hljót
um þó einnig að fagna yfir
því að hann hefur hlotið starf
innst í kór íslenskrar kirkju
sem prestur í Hallgrímssókn.
Þar sómir hann sjer vei, því
í fi'emstu röð íslenskrar kenni
manna verður hann talinn,
þegar framtíöin skráir ísl.
kirkjusögu, bæði vegna lær-
dóms síns og heilhuga trú-
mennsku við fagnaðarerindið
um Krist krossfestan og upp
risinn. |
Nú er hann fimtugur og
enn á það við að hann er fá-
skiftinn, starfsamur og óvenju
lega alvörugefinn í hugsun.
Mörgum, som lítið þekkja
hann finst alt þetta um of í
fari hans, en við, sem mestar
blessunar höfum notið af
starfi hans, þökkum Guði
fyrir hann og biðjum að ísl.
kirkja megi sem iongst njóta
starfskrafta hans og margra
slíkra þjóna.
Að lokum vil jeg svo senda
afmælisbarninu mínar bestu
óskir með bæn um að á hon-
um megi hrína orð Frelsarins
„Gott, þú góði og trúi þjónn,
yfir litlu varstu trúr yfir mik
ið vil jeg setja þig“.
Steingrímur Benediktsson.
Fimm flóttamenn líflátnir
BERLÍN — Fimm flóttamenn
á bandaríska hernámssvæðinu
í Þýskalandf voru nýlega tekn-
ir af lífi fyrir að myrða þýska
borgara.
Hjer á dögunum hitti jeg Jó-
hann Hjörleifsson vegaverk-
stjóra á götu, og spurði hann
almæltra tíðinda. Hann fór þá
að segja mjer frá því að Verk-
stjórasambandið hjeldi nú
námsskeið fyrir verkstjóra, og
væri það haldið í samkomusal
Landssmiðjunnar.
Síðan barst talið að starf-
semi Verkstjórasambandsins,
og hver væru helstu störfimentun til þess, í deild sem
Fyrirhuguð deild við
Iðnskólann nýja
Frásögn Jóhanns Hjörleifssonar
þess.
Sagði hann mjer að aðalá-
hugamálið væri innan sam-
bandsins, að gera verkstjórum
sem auðveldast, að afla sjer
þeirrar mentunar, sem er nauð
synlegust, til þess að þeir geti
rækt störf sín óaðfinnanlega.
Vanrækt mál.
— Það er einkennilegt hve
þessu máli hefir verið lítill mentun.
gaumur gefinn, segir Jóhann.
Því sannarlega er það mikils
virði fyrir þjóðfjelagið, að verk
stjófar sjeu
sett verði á stofn við Iðnskól-
ann hjer, þegar hann fær hin
nýju húsakynni.
Meðal nágrannaþjóða okkar
eru sjerstakar deildir við hina
teknisku skóla, sem ætlaðir eru
fyrir verkstjórana. Við viljum
að þeir sem fái kenslu við verk
stjóradeildina, hafi tekið gagn-
fræðapróf, eða aðra hliðstæða
»!
Námskeið.
Á meðan þetta er. ekki komið
sem best starfi
sínu vaxnir. í gegnum hendur í kring, verðum við að bjargast
verkstjóranna fara tugir, ef við námskeið. Fyrstu tilraun,
ekki hundruð miljóna króna sem gerð var til þess> að halda
á ári. En fram til. síðustu ára
hefir ekkert verið gert til þess,
að þeir gætu fengið nauðsyn-
lega undirbúningsmentun und-
ir starf sitt.
Okkur þykir einkennilegt,
sagði Jóhann enfremur, að bor-
ið skuli t. d. fram frumvarp um
skóla fyrir matsveina og veit-
ingaþjóna á meðan verkstjórar
verða að lifa að heita má á úti-
gangi í þessum efnum. Mat-
sveinar eru að sjálfsögðu vel
námskeið fyrir Vbrkstjóra, gerði
Helgi H. Eiríkssorí skólastjóri
Iðnskólans fyrir einum 20 ár-
um. -Auglýsti hann eftir nem-
endum á slíkt námskeið, en svo
fáir komu, að ekkert gat orðið
úr því.
En árið 1.937 gekst Verkstjóra
fjelag Reykjavíkur fyrir nám-
skeiði, en naut til þess stuðn-
ings bæði Geir Zoega vegamála
stjóra og Valgeirs Björnssonar
að því komnir,* að fá sem besta þáv. bæjarverkfræðings. Næsta
mentun í sínu fagi. En líklegt
væri þó, að t. d. fjárveitinga-
valdið hugsaði ekki síður um
mentun verkstjóra, um leið og
Alþingi vpitir allar hinar miklu
upphæðir til verklegra fram-
kvæmda í landinu. Því að það
er staðreynd að undir ment-
un og hagsýni verkstjóranna
ár gekkst svo vegamálastjóri
fyrir verkstjóranámskeiði, og
annaðist það að öllu leyti.
Árið 1941 ætlaði verkstjóra-
sambandið að gangast fyrir
námskeiði, og sótti um 6000 kr.
styrk til Alþingis, til að standa
straum af kostnaðinum. — En
þingið skar upphæðina niður í
Iðnnefnd brenglaði alt og neðrí
deild sálgaði því að lokum.
En þó verkstjóradeildin komi
ekki strax við Iðnskólann, þá
er hægt að greiða fyrir verk-
stjórunum, með því að semja
handa þeim glöggar handbækut
með þeim leiðbeiningum, sem
mestu máli skiftir fyrir þá. —
Hefir Verkstjórasambandið
lengi haft það mál til athugun-
ar, en ekki fengið neinn færan
mann til að semja slíka bók.
Fyrri en nú nýlega að Finnbogi
R. Þorvaldsson prófessor hefir
lofao að semja handbók þessa.
Nú um mánaðamótin hefst
annað námskeið í sambandi við
verkstjóranámskeiðið. Verður
það fyrir byggingarfulltrúa ut-
an Reykjavíkur og menn, sem
ætla að taká að sjer störf bygg-
ingafulltrúa. Hefir skipulags-
stjóri Hörður Bjarnason gengist
fyrir því, að þetta námskeið
yrði haldið.
Að síðustu barst það í tal,
hverjir skipuðu stjórn Verk-
stjórasambandsins. Er Jón G.
Jónsson form., Jóhann Hjörleifs
son ritari, Jónas Eyvindsson,
gjaldkeri, og hefir haft það starf
á hendi frá því fyrsta, en með-
stjórnend’ur Þorlákur Ottesen
og Þórður Þórðarson í Hafnar-
firði.
er það komið, hve vel allar j 3000 krónur, svo hún varð öld-
fjárveitingar til verklegra i
framkvæmda koma að notum. |
Jeg hafði aldrei hugleitt,
þetta mál neitt, og svo kann j
að vera með fleiri. Þessvegna
bað jeg Jóhann að segja mjer
nánar frá starfsemi Verkstjóra
sambandsins, og viðhorfinu í
þessum málum yfirleitt.
Hann skýrði m. a. svo frá:
ungis ófullnægjandi, og varð
ckkert úr námskeiðinu í það
sinn.
Árið 1945 kom sambandið svo
upp námskeiði, er stóð yfir í 5
'vikur. Og nú stendur námskeið
yfir, sem sambandið heldur, en
hefir fengið tíl þess styrk frá
Reykjavíkurbæ/ Vinnuveitenda
fjelaginu og Hafnarfjarðarbæ.
Um 20 manns sækja námskeið
var! þetta víðsvegar að af landinu.
Verkstjórasambandið.
Verksttjórasambandið
stofnað árið 1938. Eru í sam- j Kennarar námskeiðsins eru Vil
bandinu allmörg fjelög víðsveg- hjálmur Guðmundsson verk-
ar um landið. Þó eru verkstjór- 1 fræðingur, er kennir þar bygg-
ar á Vestfjörðum ekki komnir ingarefnafræði. Auk hans kenna
í sambandið enn. Alls eru í. verkfræðingarnir Sigurður *Jó-
sambandinu um 300 manns.
— Hvaða skilyrði þarf að upp
fylla, til þess að menn geti orð-
ið þátttakendur í þessum fje-
lagsskap? s
— Engin önnur en þau, að
menn hafi Lifeift á hendi ver-k-
stjórn í 2 ár. En engrar sjer-
stakrar þekkingar er krafist, til
þess að menn geti tekið að sjer
verkstjórn.
Verkstjóradeild.
— Hvernig hugsið þið ykkur
að fá þetta lagfært?
— Með þvi að sett verði lög
um mentun verkstjóra, og þeir
sem ætla sjer að fara inn á þá
hannsson og Sigurður Olafsson.
Zófónías Pálsson kennir mæl-
ingar. Karl Guðmundsson verk
fræðinemi stærðfræði. Jeg veiti
námskeiðinu forstöðu og kenni
þar bókfærslu.
Vaknandi ahugi.
Mjer sýnist margt benda til
þess, að almennur áhugi sje að
vakna fyrir því, að verkstjór-
um verði sjeð fyrir nauðsyn-
legri mentun, og það komi ekki
fyrir aftur, er olli okkur mik-
illa vonbrigða,' þegar við 1938
sendum þinginu frumvarp um
kenslu fyrir verkstjóra, ásamt
braut, geti fengið sjerstaka meðmælum ýmsra forstjóra.
í MORGUNBLAÐINU
þriðjudaginn 26. nóvember,
þar sem getið er um Frið-
björn Björnsson, er sagt að
móðir hans sje dönsk, en það
er ekki að öllu leyti rjett.
Móðir hans heitir Edith, ogj
, Cnnar móðir heitir Rannveig
Jóhannsdóttir og sá Jóhann
var bróðir Bjarnhjeðins, föð-
ur Bríetar Bjarnhjeðinsdótt-
ur, kvenfrelsiskonunnar
miklu. .
Faðir Edithar va» danskur,
en móðir hennar Rannveig
Jóhannsdóttir, sem komin er
yfir áttrætt dvelur nú hjá
dóttur. sinni og tengdasyni,
Sigurði Björnssyni Olavsvej
25 Kaupmannahöfn.
Svo að endingu get jeg glatt
þá er unna danshst með því
að Friðbjörn Bjömsson er nú
að æfa ýmsa nýja dansa, er
hann og fjelagar hans ætla að
sýna okkur með vorinu, svo
að þá gefst okkur tækifæri til
að sjá þennan unga íslending
í fvrsta skifti sýna list sína
hjer á ættlandi sínu.
Vestmannaeýjum 10/1 ’47
Björn Guðmundsson