Morgunblaðið - 02.08.1947, Qupperneq 10
10 w
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 2. ágúst 1947
1
24. dagur
Það kom oft fyrir á næstu
i þremur vikum að Lucy fórnaði
| upp höndunum og neitaði að
| halda áfram með „Blóð og Haf“.
1 fyrsta lagi var það erfiðleikarn
i ir við að skrifa á ritvjel. Hún
hafði aldrei brúkað ritvjel áður,
; en hugsað sjer að það væri líkt
1' og saumavjel, en nú fann hún
að það var alt öðruvísi. Þessi
sakleysislega litla vjel virtist
hafa sitt eigið þverúðarfulla
t , skap, sem þráaðist við að útata
f allan pappírinn í upphrópunar-
merkjum, gæsalöppum, tvípunkt
► um, prósentumerkjum og spurn-
f ingarmerkjum, þar sem þeirra
þurfti ekki við. Lucy hafði altaf
-vérið montin af hve vel hún
kynni rjettritun, en á þessari
vjel virtust jafnvel einföldustu
orð vera einhver útlenska, svo
voru sumir stafirnir sterkari en
aðrir og heimtuðu að verða fyrst
ir í hverju orði. En að lokum
vandist hún vjelinni og þó hún
gæti aldrei brúkað alla fingurna
þá tókst henni ágætlega með
fjórum og þumlinum.
En það var annað sem oft
kom henni til að hætta.
„Svona orð“, sagði hún kvöld
eitt „komast aldrei á prent, og
svona hluti skrifa jeg ekki 'af
því jeg trúi þeim ekki. Jeg skrifa
ekki þennan Marseillespart, við
sleppum honum.“
„Við sleppum honum ekki,“
sagði skipstjórinn.
„Jeg geri það þá,“ sagði Lucy.
„Þá hætti jeg,“ sagði skipstjór
inn, „þetta er mín saga og f jand-
inn hafi það, ef hún verður ekki
eins og jeg vil. Slíkum hlutum
á maður að segja frá.“
„Jeg sje enga þörf á því,“
sagði Lucy.
„En jeg sje það“, sagði
skfþstjórinn. „Bókin um mig
verður sönn frásaga og sýnir
svörtu hliðarnar jafnframt þeim
hvítu.“
„Jeg trúi nú ekki að slíkt
eigi sjer stað,“ sagði Lucy þrá-
kelknislega.
„Þú sagðir þetta áður,“ sagði
skipstjórinn. „Það þýðir að þú
ert að verða gömul, þegar þú
endurtekur sama hlutinn svo oft
á fáum mínútum, og ef þú vilt
‘ekki verða jörðuð eins og hreppa
kerling, þá haltu áfram með
bókina. Og svona hlutir ske
og miklu verri, og þeir munu
koma fyrir- miklu fleiri unga
menn í erlendum höfnum nema
þeir sjeu varaðir við þeim.“
„Ef þú hefðir lesið eitthvað
í bók mundi það hafa aftrað
þjer frá að fara inn í þetta....
þetta... . “
„Hóruhús“, sagði skipstjór-
inn. „Ekki vera í orðaleik Lucia.
Ef það er til gott innlent orð
yfir það, þá brúkaðu það.“
„Mundir þú hafa hætt við að
fara þangað, aðeins vegna þess
að þú hefðir lesið það í bók?“
spurði Lucy.
„Getur verið“, sagði skipstjór-
inn, „að minsta kosti hefði jeg
verið varkárri. Jeg myndi ekki
hafa haldið að mjer væri boðið
í te heim til frönsku stúlkunn-
ar.“
„Hjelstu það í raun og veru?“
spurði Lucy.
„Já,“ svaraði skipstjórinn,
t „það var fyrsta sjóferðin mín og
jeg var bara sextán ára og hafði
mnm "'v''
búið alt mitt líf í sveitaþorpi,
þar sem jeg var alinn upp af
frænku minni, sem var pipar-
mey, og mentaður af , eldgöml-
um aðstoðarpresti og það sem
þau samanlagt vissu ekki um
lífið væri nóg til þess að fylla
alfræðibók. En haltu nú áfram
fyrir alla muni, Lucia, hættu
þessum efasemdum......... hvar
var jeg? Marseilles er öðruvísi
frá öllum. ...“
„Öðruvísi en aliar,“ sagði
Lucy sammála.
„Jæja, fegraðu það þá eins og
þú vilt hvað málfræðina snertir“
hreytti skipstjórinn úr sjer,
meðan sannleikurinn fylgir
með“.
„Það væri ef til vill betra,“
sagði Lucy, „að jeg skrifaði það
alt fyrst niður með blýant, og
svo á ritvjelina. Jeg er afar fljót
að skrifa.“
„Mjer er sama, hvernig þú
gerir það,“ sagði skipstjórinn,
„en þú verður að lesa fyrir mig
það, sem þú skrifar með vjelinni
jeg treysti þjer alls ekki. Og ef
þú hættir ekki þessum aðfinsl-
um, þá er jeg hættur. . . . Mar-
seilles er öðruvísi en allar aðrar
hafnir í Evrópu. .. . “
Lucy gat heyrt röddina færast
um í herberginu eins og hann
væri að ganga um á stjórnpalli.
Hún reyndi að ímynda sjer hann
sem ungan mann og litinn dreng.
1 fyrsta kapitula bókarinnar
hafði hann lýst æsku sinni. Fað-
ir hans hafði verið stýrimaður,
en farist þegar skipstjórinn var
sex ára, og móðir hans hafði
dáið seinna og þá var hann send-
ur til frænku sinnar í sveitinni.
Hann hlýtur að hafa verið eins
og hvirfilvindur, þegar hann
kom inn í viðburðalaust líf henn
ar, því hann elskaði hættuna og
þá sem ofsóttir voru. Hann hafði
klifrað öll hæstu trjen og turn-
ana á kirkjunni og fylt húsið
hennar af ýmiskonar hundum
og hálfdrukknuðum kettlingum;
samt hlýtur hún að hafa haldið
upp á hann, því þegar hún dó,
Ijet hún hann erfa alla sína pen-
inga til þess að kaupa sjer skip.
Skipstjórinn hjelt áfram að
tala meðan hugsanir hennar
hvörfluðu. „Alt þetta góða fólk“
sagði hann ofsalega, „sem sat
heima í húsum mínum og naut
alls þessa munaðar, sem sjó-
mennirnir færðu þeim, fyrirleit
þá þó þeir fengju sjer romm-
sopa, og jafnvel hæddist að þeim
sem gerðu eða reyndu að gera
þeim gott. Ertu mjcg þreytt?“
sagði hann alt í einu.
„Nei“, sagði Lucy, „jeg er alls
ekki þreytt.“
„Jæja, af hverju ertu þá svona
hugsandi á svipinn?“ spurði
hann.
„Jeg var bara að hugsa um
þig og hvernig þú leist út þegar
þú varst ungur,“ svaraði hún.
„Guð hjálpi okkur, þarna er
kvenfólkinu rjett lýst,“ sagði
hann, „þú hefur þá auðvitað
ekki heyrt eitt einasta orð af því
sem jeg sagði“.
„Ójú, jeg heyrði til þín,“ svar-
aði hún, „og jeg býst við að þú
hafir á rjettu að standa.“
Það var þögn í nokkur augna-
blik og þá sagði hann óþýðlega:
„Og hvernig heldurðu að jeg
hafi verið?“
„Jeg held,“ svaraði Lucy þýð-
lega, „að þú hafir hlotið að vera
mesti óþektarangi, og að frænku
þinni hafi leiðst mjög mikið áð-
ur en þú komst til hennar.“
Með ógnunum og íortölum og
hinni raunverulegu þörf á þeim
peningum, sem fást áttu fyrir
bókina, hjelt Gregg skipstjóri
henni við að skrifa kvöld eftir
kvöld, langt fram á nætur.
Til allra hamingju var Cyril,
sem var nú komin heim í mán-
aðardvöl til bess að láta sjer
batna, ákafleg svefnfastur. En
eina nóttina vaknaði hann þegar
hann fór niður að íá sjer að
drekka, heyrði hann i ritvjelinni
inni hjá móður sinni.
„Kæra mamma," sagði hann
og starði á hana píreygðum nær-
sýnum augum; því hann hafði
gleymt að setja upp gleraugun.
„Hvað ertu að gera? Það lítur
út eins og þú sjert að skrifa
bók“.
„Já,“ sagði Lucy og flýtti sjer
að taka saman blöðin. Þau voru
með 8. kapitulann, sem fjallaði
um innfæddu dansarana í Bili-
Bali.
„Elsku litla mamma mín“,
sagði Cyril ástúðlega um leið og
hann tók utan um axlirnar á
henni með annari hendinni og
svipti ábreiðunni af ritvjelinni
með hinni. „Þú ert að skrifa bók.
Til hvers í ósköpunum?"
„Til þess að reyna að afla dá-
lítilla peninga," sagði Lucy um
leið og hún bögglaði handritið
saman.
„Jeg hafði enga hugmynd um
að þú gætir skrifað,“ sagði
Cyril.
„Ekki jeg heldur.... farðu
nú í rúmið aftur, annars færðu
kvef“.
„Það er ákaflega heitt í kvöld“
sagði Cyril, „og jeg er ekki syf j-
aður.“ Hann vafði sloppnum að
sjer og settist í hægindastólinn.
„Um hvað fjallar bókin?“
spurði hann góðlega.
„Ó, jeg held að þú hefðir ekk-
ert gaman af að heyra um það“
svaraði Lucy fljótlega.
„Stelpusaga?" spurði Cyril.
„Nei,“ sagði Lucy, „jeg vildi
óska að þú færir aftur í rúmið,
þú veist að læknirinn sagði þjer
að fara varlega.“
„Jeg passa mig“, sagði Cyril,
„mjer líður afarvel hjer og það
er frekar heitt. Haltu áfram að
skrifa, jeg skal þegja, eða ef til
vill gæti jeg hjálpað þjer — les-
ið upp úr uppkastsblöðunum þín
um eða skrifað á ritvjelina.“
„Nei.... nei, þakka þjer fyr-
ir,“ sagði Lucy með æsingi.
„En jeg var aðeins að reyna
að hjálpa“ sagði Cyril særður.
„Það er fallega gert af þjer,
elskan,“ sagði Lucy, „en jeg er
dálítið taugaóstyrk í kvöld og
jeg þoli ekki að horft sje á mig
meðan jeg er að vinna“.
„Ekki ofreyna þig, mamma,“
sagði Cyril góðmannlega. Hann
var voða góður hugsaði Lucy, en
vissi ekki að honum var ofaukið.
„Elsku litla mamma,“ hjelt Cyr-
il áfram angurvært, „vinnur
svona mikið til þess að útvega
mjer peninga.“
„Og Önnu líka,“ sagði Lucy
og reiddist honum dálítið vel-
þóknunarsvipnum á honum.
| Bílamiðlunifi j
I Bankastræti 7. Síml 6063 |
= er miðstöð bifreiðakaupa. \
Eftir Quiller Couch.
54
Hann hafði fundið brjef konungsins, og þeir hópuðust
nú í kringum hann og störðu á utanáskriftina.
„Þarna vorum við heppnir!“ hrópaði sá þrekvaxni, sem
jeg hafði dottið ofan á og virtist vera fyrir mönnunum.
„Fáðu mjer brjefið! Zacchæus, Martin og Tom Pim —
þið verðið hjerna og haldið vörð, við hinir tökum fang-
ana með okkur. Af stað nú!
Við vorum færð út á þjóðveginn og höfðum sjálfsagt
gengið um hálfa mílu, þegar við komum að húsi, sem
hópur grænklæddra manna stóð við. Verðir okkar ruddu.
sjer braut að húsinu og gengu inn. Svo námum. við sta?
ar fyrir utan húsið til vinstri við ganginn, einn varðann
barði að dyrum og ýtti okkur svo þegjandi innfyrir.
Það eina, sem var í herberginu, sém við komum inr í,
var eikarborð með stól. Á borðinu stóðu tvö kerti, sem
stungið hafði verið í stútana á flöskum, en milli þeirra
lá landabrjef, sem maður var að skoða. Þegar við gengum
inn, leit hann snögglega upp.
Maðurinn var mjög horaður og fölur. Hann var í gra' í-
um einkennisbúningi eins og hinir, og aðeins á framkoi ru
hans mátti sjá, að hann var hátt settur.
Þetta var auðvitað Stubbs liðsforingi, og hann hh .si aði
ákafur á það, sem liðþjálfinn hafði að segja honuu , —
Þegar því var lokið, .leit hann þegjandi á okkur, um 3ið
og hann handljek brjef konungsins.
„Hvernig er þetta brjef komið í hendurnar á yk ; ,i ?“,
spurði hann loks.
„Það get jeg ekki sagt ykkur“, sagði jeg.
Hann stóð ráðþrota andartak, hallaði sjer svc ; itur,
opnaði brjefið og las það hægt og gætilega. Jeg vonaði
strax, að innihald brjefsins væri ekki mikilsvert, en ekk-
ert var hægt að sjá á andliti liðsforingjans. Hann las brjef
ið þrívegis yfir, stakk því inn á sig og sneri sjer að lið-
þjálfanum.
„Við leggjum upp aftur á morgun klukkan sex. Gætið
fanganna vel, þjer berið ábyrgð á þeim“.
Liðþjálfinn heilsaði að hermannasið og við vorum leidd
út. Nóttinni eyddum við handjárnuð í lilöðu bak við hús-
Jeg hjelt einmitt, að það
hefði verið í vorhreingerning
nnum, sem þú týndist.
★
— Fyrirgcfið. Er það hjerna
sem býr fátæk ekkja að nafni
Aðalbjörg.
— Fátæk, jeg er alls ekki
fátæk.
— Það gleður mig mikið að
heyra það, kannske getið þjer
þá gefið mjer túkall.
★
Konan í sumarhústaðnum,
maðurinn einn eftir heima.
Hann: Það stendur alltaf í
matreiðslubókunum að svo taki
maður og taki, hitt og þetta,
en það er aldrei sagt, hvar mað
ur á að taka það.
★
Já, já, já, sagði nýi tengda-
pabbinn. Já, jeg lofaði þjer há
um heimanmundi. Vertu ró-
legur. Það verður dregið í happ
drættinu þann tíunda.
★
Maður kom í bankann og
lagði búnka af fimmkrónuseðl
um fyrir framan gjaldkerann.
Gjaldkerinn fór strax að telja
og fann það út að í búntmu
væru 199 fimmkrónaseðlar. Gg
til þess að vera viss taldi hann
í annað sinn gegnum búníiS.
— Það vantar fimm krónuy
sagði hann.
— Nei sagði maðurinn.
— Jú, það vantar fimm krói,
ur.
— Nei, jeg hef sjálfur taliö
það.
Gjaldkerinn tók búntið enn
og taldi nú vandlega, til þess að
hann hefði þó rjett í þetta
skipti. Síðan sagði hann ákveð-
inn:
— Jeg er viss um, að í þessu.
búnti eru alls ekki nema 995
krónur.
— Það áttu líka ekki að vera
nema 995 krónur.
★ !-
— Veistu það, að hann
Hreinn getur lesið tvær bækur
í einu.
— Hvernig fer hann að því?
•— Hann er rangeygður.