Morgunblaðið - 05.09.1947, Blaðsíða 2

2
MORGUTSBLAÐIÐ
Föstudagur 5. sept. 1947
Nýr grundvöllur uð sölu-
wifll kiiisúiuiurufurðu
Enn er þó ekki hægt að
segja hvað verðið verður
SAMKVÆMT LÖGUM, sem
samþykt voru á Alþingi í maí
s.l. var skipuð nefnd til að
reikna út grundvöil fyrir sölu-
verði landbúnaðarafurða á inn-
lendum markaði, í heildsölu og
smásölu. Nefndin komst ekki
að samkomulagi og var málinu
skotið til yfirnefndar, eins og
mælt er fyrir í lögum. Yfir-
nefndin hefur lokift störfum og
er því fundin ný vísitala fyr-
ir landbúnaðarafurðir. — A
þessu stigi málsins verður þó
ekki neitt sagt um verðlag land-
búnaðarafurða sarnkvæmt
hinni nýju vísitölu, þar sem
land'oúnaðarráð á eftir að
reikna út dreifingerkoslnað og
fleira. En með storfum nefnd-
anna er hið svonefnda sex-
manna-álit, niðurstaða landbún
aðarráðs og afsláttur bænda,
raunverulega úr sögunni.
Ágreiningurinn í nefndínni.
I nefndina voru skipaðir
þessir menn: Steingrímur Stein
þórsson, búnaðarmálastjóri;
Sverrir Gíslason og Sigurjón
Sigurðsson, allir frá bændasam
tökunum, Einar Gíslason, frá
Landssambandi iðnaðarmanna.
Sæmundur Ólafsscn frá Sjó-
mannafjelaginu og Ingólfur
Gunnlaugsson frá Alþýðusam-
bandinu.
Nefndin tók til starfa í byrj-
un júní og lauk störfum í miðri
s.l. viku, án þess að samkomu-
lag næðist.
Var málinu þá vísað til yfir-
nefndar, sem samkvæmt lögum
átti að komast að niðurstöðu.
Voru tveir menn í undirnefnd-
inni, en hagstofustjóri var
oddamaður.
I yfirnefndinni vom þeir
Eínar Gíslason, fulltrúi neyt-
enda og Sverrir Gíslason, full-
trúi bænda.
Oddamaður skar úr.
Yfirnefndin tók ■ tillögur
beggja aðila, sem ekki hafði
náðst samkomulag um, til með-
ferðar og voru niðurstöður
dómsins þær, að samþykt var
með meiri hluta öll atriði til-
lagnanna, eins og Iögin fyrir-
skipuðu, þó með þeim fj-ávikn-
ingum, að fulltrúi neytenda
gérði ágreining um þrjá liði:
vexti, aðkeypta vinnu og að-
stöðumun Fulltrúi bænda,
gerði ágreining um aðstöðu-
mun, aðkeypt vinr.u og- um
mjólkurmagn.
Þar sem ágreiningur varð,
skar oddamaður, hagstofustjóri,
úr, en hinir tveir nefndarmenn
sátu hjá við atkvæðagreiðslu
til að hægt væri að kornast að
samkomulagi.
Akvarðanir yfirnefndarinnn-
ar verða síðan að öllum líkind-
um lagðar fyrir lendbúnaðar-
ráðið.
Villandi skrif.
Vegna villandi biaðaskrifa og
ráng'ra, um störf r.efndarinnar
í þessu máli, hafa tveir nefnd-
apnenn, þeir Einar Gíslason og
Sdftnundur Ólafsson beðið Morg
unblaðið að .birta eftirfarandi
gkýringar:
Þjóðviljinn hefur undanfarna
daga gert að umtalseíni verð-
ákvörðun á landbúnaðarafurð-
um á þann hátt, að ætla mætti
að fulltrúi Alþýðusambandsins i
verðlagsnefnd landbúnaðaraf-
urða hafi haft sjerstöðu og mark
að skýra og ákveðna stefnu. —
Vegna þess að þetta eru hinar
mestu blekkingar, viljum við
undirritaðir nefndarmenn biðja
yður hr. ritstjóri að birta eftir-
farandi:
Frá öndverðu vorum við þrir
fulltrúar neytenda allir sam-
mála. Okkar nefndarhluti átti
marga viðræðufundi um málið
og var Ingólfur Gunnlaugsson
jafnan sammála okkur.
Mánudaginn 25. ágúst lögð--
um við fulltrúar neytenda allir
fram lokatillögur okkar, á fundi
Sem haldinn var um kl. 7 s.d.
Fundinn átti að halda kl. 5 s.d.,
en hann tafðist um 2 tíma á með
an við vorum að ganga frá til-
lögunum.
Ingólfur Gunnlaugsson vann
með okkur hinum að undirbún-
ingi tillagnanna ágreiningslaust.
Á þeim fundi varð nefndn sam-
mála um að vísa ágreiningsat-
riðunum til yfirnefndarinnar og
skyldi formlega gengið frá því á
næsta fundi daginn eftir.
Sá fundur hófst um kl. 6 s.d.
þriðjudaginn 26. ágúst. Áður en
fundur hófst kallaði Ingólfur
Gunnlaugsson á okkur Einar
Gíslason og Sæmund Ólafsson á
fund í annað herbergi í húsinu
og tjáði okkur að afstaða sín
hefði breyst frá deginum áður,
og væri ástæðan sú, að stjórn
Alþýðusambandsins hefði kallaö
sig á fund og stílað tillögu í hend
ur sínar, sem sjer væri skipað
að bera fram í nefndinni. Við
ræddum nokkuð þessa tillögu og
gátum við Einar og Sæmundur
ekki gerst aðiljar að henni.
Við lýstum þá yfir við Ingólf
að við myndum bera fram þá
breytingu á tillögunni að í stað
áætlunarverðs komi óbreytt
verð, en við myndum ekki greiða
atkvæði um hans tillögu og gefa
þannig bændafulltrúunum tæki-
færi til að samþykkja hana, eí
þeir óskuðu þess.
Þegar á fundinn kom bar Ing-
ólfur fram tillöguna og fjekk
hún lítinn byr hjá bændafulltrú-
unum, sem þó óskuðu eftir fresti
til næsta dags til umnugsunar.
Miðvikudaginn 27. ágúst var
enn fundur. Á þeim fundi lýstu
bændafulltrúarnir því yfir að
þeir gætu ekki fallist á tillöguna
og var hún svo borin undir at-
kvæði.
Fyrst kom til atkvæða breyt-
ingartillaga Sæmundar og Ein-
ars um óbreytt verð á meðan
rannsókn stæði yfir og var hún
felld með 3 atkv. bænda gegn 2
atkv. Sæmundar og Einars, en
Ingólfur Gunnlaugsson sat hjá.
Þá kom tillaga Ingólfs óbreytt
til atkvæða og var hún feld með
3 atkvæðum bænda gegn 1 atkv.
Ingólfs, Sæmundur og Einar
sátu hjá.
í lokatillögu okkar þriggja,
Ingólfs, Einars og Sæmundar
var aðkeypt vinna áætluð 49%,
en ekki 40% eins og Þjóðviljinn
hefur eftir Ingólfi Gunnlaugs-
syni.
Þegar búið var að fella tillögu
Ingólfs Gunnlaugssonar bárum
við Einar og Sæmundur fram til
lögu um nýja rannsókn á bú-
rekstri bænda. Við buðum Ing-
ólfi að gerast meðflutningsmað-
ur að þessar tillögu og þáði hann
það eftir nokkra umhugsun. Sú
tillaga var borin undir atkvæði
og samþykt með öllum atkv.
- Af framanverðu verður ljóst:
1. Að sú rannsókn, sem nefnd-
in samþykkti að láta fram fara,
er gerð eftir tillögu okkar Ein-
ars og Sæmundar.
2. Að tillaga Alþýðusambands
ins borin fram af Ingólfi Gunn-
laugssyni í nefndinni gat aldrei
leitt til samkomulags, þar sem
fulltrúar bænda voru henni and-
vígir frá upphafi og greiddu at-
kvæði á móti henni.
3. Að breytingartillaga okkar
Einars og Sæmundar um óbreytt
verð hafði engin áhrif á málið,
þar sem aðaltillagan var feld.
4. Að afstaða Ingólfs Gunn-
laugssonar, sú, sem hann tók að
lokum, þegar búið var að vísa
málinu til yfirnefndarinnar með
samhljóða vilja allrar nefndar-
innar, var tekin af Alþýðusam-
bandinu, en ekki af Ingólfi sjálf-
um og var hann því ekki gerða
sinna ráðandi í nefndinni.
Þá viljum við leiðrjetta þann
misskilning Ingólfs Gunnlaugs-
sonar að atkvæði allra nefndar-
manna þurfi til að tillaga á
nefndarfundi nái samþykki. Neit
unarvald einstakra nefndar-
manna gildir eing'öngu um verð-
lagsgrundvöll landbúnaðaraf-
urða í heild.
Við Einar Gíslason og Sæ-
mundur Ólafsson hörmum það,
að Alþýðusamband íslands Ijet
Ingólf Gunnlaugsson rjúfa það
góða samkomulag, sem frá byrj-
un ríkti á milli okkar fulltrúa
neytenda í nefndinni.
Einar Gíslason.
Scem. Elías Ólafsson.
Þrjú íþi éfisfj@!öf fá
æfingasvæði
í Vafnsmýrinni
A FUNDI bæjarstjórnar í
gær, var samþykt að veita
Knattspyrnufjel. Víkingur, í-
þróttafjelagi Háskólans og í-
þróttafjelagi Reykjavíkur, kost
á æfingasvæðum í Vatnsmýr-
inni. Hafði íþróttaráðunautur
mælt með fjelögum þessum víð
úthlutunina.
Ströng ákvæði sett um
erlendan gjaideyri
Ný bráiabirgðalig sefi um þessi afriði.
SETT hafa verið bráðabirgðalög, um innflutning og útflutn-
ing á íslenskum gjaldeyri. Samkvæmt þeim er t. d. alveg tekið
fyrir útflutning og innflutning á íslenskum peningum og skulda-
brjefum. Þá er bannað að hafa meðferðis til útlanda meir em
50 kr. í erlendum gjaldeyri og kómið verður fyrir ólögleg A7ið-
skipti með erlendan gjaldeyri.
í lögum þessum segir énn-
fremur, að hjerlendir menn
megi hafa meðferðis til útlanda
allt að 5CKkr. í erlendum gjald-
miðli og skulu þeir sýna toll-
yfirvöldunum skilríki fyrir því,
að gjaldmiðilsins hafi verið afl-
að á löglegan hátt. Áður æn
þessi lög voru sett, var mönn-
um heimilt að hafa með sjer
150 krónur í innlendum og er-
lendum gjaldeyri.
Hver sá sem kemur til lands-
ins, skal gefa tollyfirvöldunum
skýrslu um hve mikinn gjald-
eyri, peningaseðla skiptimynt
og ávísanir og ísl. gjaldeyri,
skuldabrjef o. S. frv. hann hafi.
Erlenda peninga, sem menn
flytja til landsins skal afhenda
útlendingaeftirlitinu, sem svo
kemur þeim til Landsbankans.
— Það sem afgangs kann að
verða af fje þessu, sem einstakl
ingar frá útlöndum á þennan
hátt eiga geymt í Landsbank-
anum, meðan þeir dvelja hjer,
verður þeim afhent við brott-
för af landinu. Þeir sem búsett-
ir eru erlendis, skulu gefa dreng
skaparyfirlýsingu um, að þeir
muni aðeins eiga gjaldeyrisvið-
skipti við þá banka, sem hafa
einkarjett til að versla með er-
lendan gjaldeyri. Jaínframt
skulu þeir skuldbmda sig til,
að semja ekki við aðila búsetta
hjer, um það að fá íslenskan
gjaldeyri eða uppihald hjer
gegn greiðslu í erlendum gjald
eyri.
Við tollskoðun ex heimilt, ef
nauðsyn þykir bera til, að láta
fara fram rannsókn bæði á far-
þegum og farangri þeirra, til
að tryggja að ekki sjeu brotin
ákvæði laga þessara, eða reglu-
gerðir settar samkvæmt þeim.
Lög þessi hafa þegar öðlast
gildi og forseti staðfest þau á
ríkisráðsfundi í fyrradag.
Gestasýning í Nýja
Bíé
EIGENDUR Nýja Bíó buðu í
gær ýmsum gestum til kvik-
myndasýningar í hinum nýju
húsakynnum kvikmyndahússins
og var hvert sæti skipað.
Sýnd var stórmyndin „í leit
að lífshamingju", e’i sú kvik-
mynd er gerð eftir skóidsögu W.
Sommerset Maugharn (The Ra-
zors Edge), en hún birtist sem
framhaldssaga hjer í Morgun-
blaðinu 1944. Vakti kvikmyndin
mikla athygli gestanna og róm-
uðu aliir hin glæsilegu húsa-
kynni.
í kvöld hef jast sýningar kvik-
myndahússins og verður sýnd
kvikmyndin Tónlist og tilhuga-
líf.
■>----------------------------
Bæjarsljérnamefnd
athugar atvinnuúf-
lif í bænum
í SAMBANDI við umræð-
urnar um fjárfestinguna og
framkvæmdir bæjarins, sagði
borgarstjóri á fundinum í gær,
að Sjálfstæðismenn í bæjar-
stjórn teldu ástæðu til að gerá
sjerstaka rannsókn á atvinnu-
horfum í bænum i vetur, því
framtíðin á þeim efnum væri
óviss.
Því bæri hann fram f. h.
Sjálfstæðismanna eftirfarandi
tillögu:
„Bæjarstjórn álvktar að fela
bæjarráði að skipa nefnd til
þess að rannsaka atvinnuhorf-
ur á vetri komanda og gera til-
lögur um aðgerðir til þess að
koma í veg fyrir atvinnuleysi,
ef rannsókn bendir til þess, að>
slíkra aðgerða verði þörf“.
Hann kvaðst telja eðlilegt
að bæjarráð skipaði nefnd
þessa. En nefndin nyti aðstoðar
hagfræðings bæjarins við starf
sitt.
Sigfús Sigurhjartarson flutti
tillögu, sem að nokkru leyti
fjallaði unrhið sama, og tillaga
borgarstjóra, með þeirri viðbót,
að nefndin athugaði einnig hús
næðismál bæjarbúa, og þörf
manna fyrir úthlutun bygging-
arlóða.
Jón A. Pjetursson sagði m.a.
um þetta mál, að hann teldi
að atvinnuleysi eða atvinnu-
möguleikar bæjarmanna á
vetri komanda, fæiu fyrst og
fremst eftir því, 'hvernig tæk-
ist að ráða niðurlögum dýrtíð-
arinnar. Tækist ekki að leggja
þann draug að velli, þá myndi
. atvinnuleysið dynja yfir, og
það gæti orðið svo mikið, að ill-
mögulegt væri við það að ráða.
En ef hægt væri að koma því
þannig fyrir, að afurðirnar
gætu selst jafnóðum og veiði-
flotinn kæmist á veiðar, eins
og venja væri til, þá væri ekki
að kvíða neinu atvinnuleysi.
Jón Axel Pjetursson bar
fram svohljóðandi viðaukatil-
lögu borgarstjóra:
„Nefndin skal jafnframt at-
huga möguleika á hvern hátt
Reykjavíkurbær geti best átt
þátt í því að dýrtíðin lækki,
svo að fiskiskipaflotinn og aðr-
ar lífrænar framkvæmdir stöðv
ist ekki, eins og nú eru horf-
ur á“.
Tillaga borgjarstjóra með
þessum viðauka, var samþykt
með samhljóða atkvæðum.
En tillögu Sigfúsar Sigur-
(Framhald á bls. 8)