Alþýðublaðið - 03.06.1929, Blaðsíða 2
8
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
,Sameiníng Hokkanna,
Blekkingavefur Jóns Þorlákssonar.
í tveLinur blö&um „ Morgun-
blaÖsms“, síðast láðdnin fimtudag
og föstudag, hefir foringi íhalds-
flokksins, hr. Jón Þorláksson,
gert tílrrauin tíJ pass að skýra
„sameining flokkanna'*, íhalds
og frelsishers. Mun þessii greínlatr-
gerð eiga aö vesna einis konar af-
sökun og fyriirgefniilngarbón til
hinna mörgu hrsldiu sálna, er
undrandi og ráðbrota horfa á
þennan nýjasta skrípaJeak.
J. Þ.. byrjar með peiwi ein-
kenn’iJega sönnii yfMýsiragiu, að
samieiniingin hafi fyrst og fremst
venið gerð af. pví, „að enginn á-
greiningur var í stefniumálum
milli íhahbflokksins og Frjáiis-
Jynda fliokkisjiins”. J. Þ. viifll aug-
sjiáanlega iáta petta festast ræki-
lega t í buguim lœfendanma, þv'í
þetta þirlénduritekiur hainin í siasmia
greinardállíániuim: ^Saimeinöing
flokkanna var eðliíleg afteiöimig af
tveggja ára samstarfi '. - .“ og
síðar „. . að sameiwing við Frjáls-
lyinda fLokkinn væni æiskilleg. og
eðlileg, þar sem engton ágrein-
iiingar værx milii þeirra flok'ka".
Auðvitaö er þetta rétt hjá J. Þ.
'og ekkj annað en það, ssm jiafn-
aðarmienn hafa ávalt bent á. En
hvaö ssgja menin um þau láta-
læti J. Þ. og Sáig.' Eggerz, sem
undanfarhr tvö. ár, þrátt fynír
inniiegt samstarf og engan ágneinr
ing í stefnumálum, hafa leilkið
frammi fyrér- þjióðimni fvo flokka,
sem oft létu einis og msikið bæra’
á milli. Og iivaö segja hinir
„frjálslyndu’' .flokksmam Sig.
-Eggerz, sem undanfanin tvö ár
hafa ímyndað sér, að „KtM filokk-
ui'inn þ -irrá •með. stóm mál.i.i“
væri að berjast við hið-hugsjóna-
snauða, kolsvarta ihálíi ? Þeihi,
sem kunna að hafa lítSb í blað-
snepil S. E., kemur þetta vafa-
laust kátlega fyrir. En það er
fböí í máli fyrir S. E., að þeir eru
svo nauða fáir, sem í það blað
hafa litiö. En söm. er ósvifnm og
fyrirli'tríftigin við almennnig, að
hafa látiist Vera aniniað esn það,
isern þeir vo'ru i raun og vem.
Þegar bent hefir verið á þetta
siamstarf í hlöðum og á funduim
undanfarin ár, hsfir S. E. harö-
lega mótmælt öllu samneyti við
ihaldsmenn og þanniig afneitaö
aneistara sínum, J. Þ., ekki þrisvar
isiunum eins og Pétur, heldur lik-
lega sjötiu sinmum sjð sinnum.
&
Það er eftir öllu öðru við þessa
nýju samjöiniingu., að J. Þ. er val-
úm raálsvari flokksins út á við.
Hinn ágæti, gamJi „sjálfstæðiis-
maður" J. Þ.., sem (einu stoni
lýsti yfir því, að hann vildi ekki
lifa þá stund á islandi, að danski
fáninn væri dreginin þar ráður,
hefir þótt sjálfkjörinn foringi þessa
nýja bræðings. Sig. Eggerz hiefir
fengið Jey-fi tii aó teggja til
glamriö og upphrópanirnar i
stefnuskrána, en J. Þ. tekiur að sér
að iskýra hana út á síma vísu.
í hinni opinberu tilkynningu um
bræðinginin er látíð líta svo úit,
isem_ sjáifstæðismálki út á við sé
aðalástæðau til samfciningarinnar.
En í skýringum stnium á „stefnu-
iskránrai“ lætur J. Þ. sem innian-
landsmálin séu að-álatriöið, en
sjálfstæðismálunum skýtur hanm
aftur fyr.ir o-g skipar þeim ó-
æðra sess. Kemur þaír frani hira
ómengaða íhaldsstefna, svo sem
vígorðin um „sjálfstæði einistak-
lingarina” og fyrirheit um það, að
þeir eigi að fá að ,J)eifa kröfl-
um“ í lífsbaráttuinni, sem viltasn-
lega þýðir það, að þeim eigii að
hnekkja, .sem miinni mátíar eru.
Þetta er stefna ójafníuðarmann-
anna, sem meö afli auðs og valda
skapa , fámeaxna yfirráðastétt á
kostnað .hinna vinnandi stétla
þj.óðfélagsin.s. Er og skýlaus yfir-
Jýsing J. Þ. um að þetta sé aðal-
atriðið, „því að öll dægurbiarátt-
an á. þingi, á fundum og í hlöð-
um snýst í raiuininni um þetta".
Þegar að J. Þ. víkur að sjálf-
stæðismálunum út á við, skýrir
hann réttilega frá því, og. tekur
tvívegis fram, að allir flokkar
hafi verið sammálu um það að
segja sambandslögunum upii svo
fljótt, sem l'ög s.tanda til. Er þatr
með óbeint játað af J. Þ., að
ekki hafi v.erið þöff á „samein-
ing flokkauna" út af þessu at-
riði sjálfstæðismáianua. En j>að
er önnur hjið „sjálfstæðismál-
anna" út á við, sem rekið hefir
á eftir þessari samainingu, þaðl
sem J. Þ. tekur fyrst fram og
ieggur sérstaka áh&rzto á, sem
sé það, „að afnáni sambandslag-
anna haggar ekki við koinungs-
sambandinu millá MaridS og Dan-
merkur". Þetta er einnág talað
eins og undan hjartarótium Sig.
Eggerz.
Stefnf. bræðingsins í málefn-
unam út á við er því í rauninni
argasta innlimunarstefna og
miðar að því að viðhalda um
aldur og æfi dönskum konungi
yfir Isiandi og hindra þar með
fuilkomið sjálfstæði Iandsins,
og koma í veg fyrir, að ísland
geti orðið lýðveldi, þegar það
að fullu og öliu segir upp
%
sambandssamningnum.
Út af fyrir siig er þaö rnjög
spaugilegt, að J. Þ- skuiii hafa
verið valinn til þess að rita uro
■sjálfstæði,s:mál landsins. enda
kemur margt skritiö fram í þess-
um skrifum hans. Hanu er drjúg-
ur yfir þetorii „kynslóð, sem á
23 árum hefir upplifað alla bar-
áttuna um „Valtýzku:na“, heima-
stjómiria 1904 og fullveldið 1918“.
Mætti ætla, að J. Þ. hefði átt
góðan þátt i -þesfsari sjálfstæðás-
Atarenberg"Flodén-'nugið.
Flugmennirnir sænsku eru vænt-
anlegir hingað á morgun, en ekki
er það þó fullvíst, Að kvöldi dags
þess, er þeir koma, verður nætur-
vörður á landsímastöðinni, komi
peir eftir venjulegan lokunartima.
Er þelta gert til pess a2 fréttarit-
arar erlendra biaða hér, geti sent
skeyti til útlanda þegar eftir komu
flugmannanna. Auðvitað verður
ekki hægt að senda önnur skeyti
en blaðaskeyti eftir venjuiegan
lokunartíma þess dags. Stöðvar-
stjórinn hér, hr. Ólafur Kvaran, á
þakkir skildar fyrir þessa ráðstöfun
þar sem erlend blöð að sjálfsögðu
gera þá kröfu til fréttaritara sinna
hér, að þeir sími um komu flug-
mannanna án tafar, en þessi ráð-
stöfun stöðvarstjórans gerir frétta-
riturunum það kleift. (FB).
Á myndinni hér að ofan sést
efst flugvélin „Sverige“, og neðar
sjást flugmennirnir þrír; frá vinstri
Ljunglund, Flodén og Ahrenberg,
yst til hægri frú Ahrenberg og
við hlið hennar ungfrú Jacobsen
frá Narvík, sem tók þátt í reynslu-
fiuginu frá Svíþjóð til Dessau.
baráttu. En meðal annara orða:
Því mininiist J. Þ. ekki á éins
merkan atburð eiriis og „uppkast-
ið“ 1908 og slyndrulausa baráttu
J. Þ. gegn ölium þeim mönjnum,
is&m fastast vildu halda á sjiálf-
stæði íslands?
Þegar J. Þ. er búinin að marg-
taka það fram, að hann vilji,
iað fislendiingar tafci öl'l mál í sín-
ar hendur, og að allir flokkar
séu um það sammála, dregur
skyndileg úr áhuiga hains og skýru
„ákvörðun”, þegar hamn isfegiir að
„jafnréttisákvæðiið teldi ég ekki
fært að endurnýja“, og um utara-
ríkismáMn, að það muini „þykjia
eðlilegt og ailt að því sjálfsagt,
að vér öniniumst sjálfir málaaf-
greiðslu vora“. Er og aHuir síð-
ari hluti greinarininair skrifaður í
þessum anda og slegið úr og 1.
U.m framkvæmd utanríkismál-
v
anna koma frarn nýjar upplýsing-
ar í þessaTi grein J. Þ., að mis-
tök þau, er ýmsiir hafa talið að
vera í meöferö Dana á þessum
málum, séu að kenna þ&im isfenzk-
um ráðhermm, sem með utanrik-
ismái hafa farið síðan 1918. Eö
það eru Jón Maginssom, Sig. Egg-
erz og Jón Þorláhssm sjálfur.
Segir J. Þ. berum orðum, að þessi
„ísienzku stjórnarvöld” iiafi „vjr-
ið of ispör á úthlutun fullveldis-
einkieninainina“. Hvað segir Sig».
Eggerz um þessa ásökun?
J. Þ. er ekki lítið hreykinn af
„afskiftum“ sintum af „fraim-
kvæmd f iskwelðal ögg jaf ariininar
þau árin, sem ég (J. Þ.) áttii sætii
i istjórninini1”. Rétt er að benda J.
Þ. á, að eitt af afrekum haus
„þau árin“, sem. hainm „átti sæti
í stjórninni”, var Krossamestreið
Magnúisar Guðmunidssonar, ssm
fræg er orðin. Þá eir ekki lítíM
áhugi eins samhexja hams, Ólafs
Thórs, um að vernda þetta „fjör-
egg“ þjóðarininar, fiiskiveiðtdög-
gjöfina. Bera þessa óræk vitni
viðlskifti • Kveldúlfs viö norsk.