Morgunblaðið - 10.12.1947, Blaðsíða 14

14
MORGVNBLAÐIÐ
Miðviliudagur 10. des. 1947Í
MÁNADALUR
~S>háldóacjci ej^tir J/ach cJdondo
n

77 dagur
meira að segja næstum uppetin
þegar jeg hafði greitt alla reikn
ina. Þá var jeg sjálf ekki á
marga fiska, taugaveikluð og
hálfgerður aumingi. En jeg átti
þó enn fimm þúsundir dollara,
og án þess að hjugsa mig neitt
um keypti jeg þetta land. Hjer
er holt loftslag og hjeðan er
skamt til San José. Jeg borgaði
tvö þúsund dollara út í hönd og
gaf út skuldabrjef fyrir tveim-
ur þúsundum dollara. Hjer kost
aði hver ekra tvö hundruð doll j hvernig hún hefði bróderað og
Það var hrein opinberun fyr-
ir Saxon að sjá alt þar innan-
stokks, eins og hún hafði mikl-
ar mætur á fegurð og snyrti-
mennsku. Hún hafði aldrei kom
ið á heimili hefðarfólks og það
sem hún sá hjer tók yfir alt
sem hún hafði ímyndað sjer um
það hvernig þar væri umhorfs,
og þó með öðru sniði. Frú
hvað hún var hrifin og hvað
hún tók vel eftir öllu, og hún
sýndi henni því með glöðu geði
alt, og var dálítið drjúg af því.
Hún sagði henni hvað efnið í
þetfa og hitt hefði kostað,
ara .
„Keyptuð þjer þá tuttugu
ekrur?“ spurði Saxon.
,,Var það ekki nokkuð lítið?“
spurði Billy.
saumað, hvernig hún hefði
sjálf olíuborið gólfin og smíðað
sjer stóran hægindastól. Billy
laumaðist á eftir þeim. Honum
var ekkert um viðhöfn hjá
j,Það var of mikið — alt of’heldra fólki gefið, en hann sat
mikið“, sagði frú Mortimer. i þó á sjer og gerði engar skyss-
„Þess vegna seldi jeg þegar ( ur, jafnvel ekki þegar þau fóru
helminginn á leigu, og hann er'að borða og þjónustufólk var
enn leigður. Þessar tíu ekrur,
sem jeg hafði eftir, voru of mik
þar til að stjana undir þau.
„Ef þið hefðuð ekki komið
ið fyxir mig framan af. Það er núna heldur á næsta sumri, þá
fyrst núna að hjer er farið að hefði jeg haft til gestaherberg-
verða þröngt um mig“. j ið, sem jeg hefi altaf verið að
„Ætlið þjer að segja okkur hugsa um að smíða“, sagði frú
það að þjer getið komist af og Mortimer.
haft tvo verkamenn án þess að
hafa meira land en tíu ekrur?“
sagði Billy alveg forviða.
Frú Mortimer var skemt.
„Eins og jeg sagði ykkur, þá
hafði jeg verið bókavörður og
jeg vissi hvers virði bækur eru.
Jeg byrjaði á því að lesa alt
sem jeg komst yfir um land-
búnað og jeg gerðist áskrifandi
að nokkrum bestu landbúnað-
arritunum. Þjer spyrjið hvort
þessar tíu ekrur geti fætt og
klætt mig og tvo verkamenri.
Þá skal jeg segja ykkur það, að
þær. gera betur. Jeg hefi fjóra
vinnumenn. Og svo hefi jeg
ráðskonu, sem heitir Hannah
og er ekkja •— hún var gift
Svía og hún sjer um heimilis-
störíin — og svo er hjer dóttir
hennar, sem gengur í skóla og
hjálpar okkur stundum þegar
mikið er að gera. Ög svo er hjer
fóstursonur minn. Og á þessum
„Þjer skuluð ekki barma yð- j
ur út af því“, sagði Billy, „en (
við erum yður hjartanlega þakk ;
lát fyrir hugulsemina. Við ætl- :
um ekki að gista hjá yður í nótt, J
heldur fara til San José og
reyna að fá þar inni í gisti-
húsi“.
En frú Mortimer hjelt nú
samt áfram að barma sjer út af
því að hún gæti ekki boðið
þeim að gista hjá sjer. Saxon
vildi því breyta umræðuefni og!
spurði hvort hún gæti ekki
frætt þau um eitthvað meira.
„Jeg sagði ykkur áðan að jeg
hefði ekki þurft að borga út
nema tvær þúsundir dollara“,
sagði hún. „Jeg átti því þrjárj
þúsundir dollara eftir þegar jeg
hafði fest kaup á jörðinni. Auð- j
vitað spáðu allir vinir mínir og *
ættingjar því að jeg mundi faraj
á hausinn, og auðvitað gerði jeg!
ýmsar skyssur fyrst í stað, en
tíu ckrum hefi jeg grætt nóg, samt voru þær nú furðu fáar
til feess framfleyta þeim öll- j Vegna þess hvað jeg hafði lesið
um, til þess'að byggja húsið og 1 míkið um landbúnað. Hún benti
útihúsin og greiða vexti af öllu þeim á bókaskápinn, þar sem
allar hyllur voru fullar af rit-
um um landbúnað. „Jeg hjelt
r S.axon mintist þess sem ungij áfram að lesa og læra. Jeg var
símamaðurinn hafði sagt um.ákveðin í því að fylgjast með
Portugala. i önum framfötum á sviði jarð-
„Þetta er auðvitað alt saman ^ ræktar og þess vegna pantaði
því að þakka að þjer hafið kunn jeg anar skýrslur landbúnaðar
kaupverðinu fyrir þessar tutt
úgu ekrur“.
að að hagnýta þessar tíu ekrur
út í æsar“, sagði hún.
„Já, þar hittið þjer naglann
á höfuðið, góða mín. Og það
sýnir að allir sem hafa vit í
kollinum geta komist af í sveit.
Munjð þjer eftir því að jörðin
er gjöful. En það verður að fara
vel með hana, og það kunna
bænd.ur yfirleitt ekki. Það er
þekkingin og kunnáttan, sem
öllu ræður. Bændur eru hugs-
unarlausir. Þeir komast máske
að beirri niðurstöðu að jörðin
þurfi áburð, en þá gera þeir
engan greinarmun á góðum og
ónýtum áburði“.
„Mig langar til að fræðast um
það“, sagði Saxon.
í: „Já, jeg skal útskýra það fyr
ráðuneytisins ásamt rannsókn-
um á tilraunabúum. Jeg gerði
fastlega ráð fyrir því að allar
búnaðarvenjur hjer væri úrelt
ar o.g það var rjett hjá mjer. Það
er grátlegt hvað bændur eru á
eftir tímanum. Jeg leitaði þó
ráða til þeirra, spurði þá um
hitt og annað og reyndi að sýna
þeim fram á í hverju þeim yfir
sást og hvers vegna búskapar-
lag beirra væri vitlaust, en jeg
hafði ekki annað upp úr því
en það, að þeir sannfærðust um
það allir að jeg væri bandvit-
laus, og alt mundi fara í hund-
ana hjá mjer“.
„Það er nú eitthvað annað“,
sagði Saxon.
Frú Mortimer brosti og þótti i
langt síðan að ætt mín yfirgaf
sveitina að við höfðum safnað
talsverðum hagnjúum fróðleik
í sorpinn og losað okkur við
vanafestuna. Þegar jeg var
sannfærð um að eitthvað væri
rjett, þá rjeðist jeg í það hvað
sem það kostaði. Við skulum
taka trjágarðinn hjerna til
dæmþ. Hann var gagnslaus og
verra en það. Chalkins gamli
ætlaði af göflunum að ganga,
þegar hann sá hvernig jeg um-
turnaði garðinum. En hvernig
er hann nú? Þar er sjón sögu
ríkari. Hjer stóð fúinn kumb-
aldi bar sem húsið er. Jeg sætti
mig við að búa í honum fyrst.
En f jósið, hænsahúsið og svína-
s'tíuna ljet jeg þegar rífa. Ná-
grannarnir hristu höfuðin út af
þessum ósköpum, og hvernig
ætti svo sem fátæk ekkja að
rísa undir þessu? En þá fyrst
var beim öllum lokið þegar jeg
sagði,þeim hvað jeg hefði borg
að fyrir Chester-grísana. Jeg
borgaði sextíu dollara fyrir þá
og bað var nýskeð búið að færa
þeim frá. Svo seldi jeg öll hæns
in, sem hjernq voru, og keypti
ítölsk hæns. Hjer voru tvær
gamalkýr þegar jeg kom. Jeg
seldi þær fyrir þrjátíu dollara
hvora, en jeg borgaði tvö hundr
uð og fimtíu dollara fyrir Jer-
sey kýr. Chalkins og allir hinir
höfðu sínar gömlu ryttur, sem
ekki mjólka nóg til að borga
fóðr’í, en jeg græddi á kaup-
unum“.
Þetta líkaði Billy að heyra.
„Manstu hvað jeg sagði þjer
um hestana?“ sagði hann við
Saxon. Og svo fór að að útlista
hvað hvernig ætti að fara rheð
hesta til þess að gerðu sem mest
gagn. Frú Mortimer tók undir
það. 1
Síðan gekk Billy út í garðinn
til bess að reykja, og bá bað
frú Mortimer Saxon að segja
sjer eitthvað af högum þeirra.
Það var langt frá því að hún
hneikslaðist á því að heyra að
Billy hefði verið hnefaleikari
og að hann hefði lamið á verk-
fallsbrjótum.
„Þetta er afbragðs maður —
og hann góður“, sagði hún. „Jeg
sje það á svipnum á honum. Og
það er dásamlegt að hann elsk
ar vður og dáist að yður. Þjer
getið ekki gert yður í hugar-
lund hve mjer hefir þótt vænf
um að sjá það, hvernig það er
eins og hann ætli að eta yður
með augunum, þegar þjer segið
eitthvað. Hann ber virðingu fyr
ir dómgreind yðar, enda hefði
hann ekki lagt upp í þessa ferð
méð yður að öðrum kosti. Þið
eigið gott. Og þjer vitið enn
ekki hvers virði karlmannsheili
er. Bíðið þöngað til hann hefir
fengið nægan áhuga fyrir bú-
skf""um, og þá munuð bjer
verða hissa á því hve fliótt hon
um lærist alt. Jeg spái því að
þier munið þurfa á öllu yðar
að halda til þess að fylgjast með
honum. En fyrst í stað verðið
þier að stappa í hann stálinu.
Gleymið því aldrei að hann er
uppalinn í borg. Það getur orð-
ið erfitt fyrir hann að rífa sig
með rótum upp úr þeim jarð-
vegi, sem hann er vaxinn í“.
GULLNI SPORINN
151
Stór sprunga var komin í sylluna.
Jeg sá hana sm,ávíkka fyrir framan mig og lengjast bæði
til hægri og vinstri, heyrði dimman skruðning — og svo
rifnaði ysta rönd syllunnar alveg frá og bæði hún og Ting-
comb hurfu niður í djúpið. Það síðasta, sem jeg heyrði til
Tingcombs, var tryllingslegt og ægilegt hljóð.
Jeg stóð þarna eftir og ríghjelt mjer í klettavegginn. Smá-
steinar fjeliu niður úr bjarginu, en þar sem jeg stóð var
syllan nú aðeins um átta þumlunga á breidd.
Jeg lokaði augunum andartak, því mig svimaði á ný. —-
Vinstramegin við mig var sýllan með öllu horfin, þannig að
engin von var uni að komast að járnstiganum. Hægra megin
var syllan hvergi breiðari en tíu þumlungar, en við ysta enda
liennar hjekk reipið mitt um þrjú fet frá klettaveggnum.
Jeg lokaði augunum aftur og lirópaði af öllum kröftum.
En enginn svai’aði.
Jeg hrópaði aftur og aftur. Hróp mín bergmáluðu í klett-
inum — það var eina svarið.
Mjer fannst jeg vera að missa vitið. Jeg gróf neglurnar
inn í klettavegginn, þar til blæddi úr fingrunum á mjer. —•
Mjer fannst eins og hafið fyrir neðan mig togaði í mig með
einhverju heljarafli, fannst eins og jeg sveigðist sífellt meir
fram á við og hlyti að steypast fram af syllunni á hverri
stundu. Og jeg gat ekki haft augun af sjónum.
Svo íæyndi jeg að sigrast á svimanum. Jeg tók á öllum
þeim kröftum, sem jeg átti til, reigði höfuðið aftur á bak
og starði boint upp í loftio. Jeg gerði mjer ljóst, að ekkert
annað en dauðinn biði mín, ef jeg ekki hætti að horfa niður
i djúpið.
Svo minnntist jeg þess, að Delía hafði sagt, að jeg væri
veiklyndur. Þetta hexti mig upp, og jeg ákvað að snúa mjer
að klettavegnum og reyna að fikra mig að reipinu.
Mjer fannst það taka mig heila öld að snúa mjer við. En
ioks sneri jeg þó andlitinu að klettinum, hvíldi mig svo
andartak og byrjaði að því loknu að mjaka mjer í áttina að
reipinu.
ir yður og margt annað. En þið lofið gott.
eruð bæði þreytt. Við skulum „Stundum er jeg sjálf hissa á;
því fyrst koma inn. Þið þurfið því að jeg skyldi ekki fara íj
ekki að hugsa um fárangur ykk hundana. En jeg er komin af
ár. Chang getur sjeð um hann“. greindu fólki. Og það var svö

ac^nuó ^ShoHacLUi
læstanettarlögmanm
— 'Eklti vilduð þjcr nú vera
svo góður og lána mjer eld-
i spýtur?
★
I Sigga var úti að ganga í blíð-
sksparveðri og hafði hundinn
sinn með sjer.
Þá hitti. hún Palla niðri bæ
og hann bauð henni í kaffi á
Borgina.
Sigga var alveg til í að
fara með Palla á Borgina, en
hvað átti að gera við seppa, ekki
gátu þau farið með hann inn á
Borg.
„Farðu bara með hann á lög-
reglustöðina", sagði Palli, sem
, altaf var ráðagóður, „og segðu
, að þú hafir fundið hann“.
Sigga gerði það. Síðan fóru
þau hjónaleysin á Borgina og
skemtu sjer konunglega.
Er þau komu þaðan fór Palli
á lögreglustöðina og kvaðst
hafa týnt hundi. Honurn var
stóð
heima, það var einmitt hund-
urinn, sem hann hafði týnt.
Tók hann nú Snata, en fjekk
hann samt ekki fyr en hann
hafði borgað 25 krónur til „finn
andans“, en þá upphæð hafði
hann sett upp!
D'ímarinn: — Hvað sagði
hann að þjer væruð?
Ákærður: — Larkus.
Dómarinn: — Hvað þýðir
það?
Ákærður: — Það veit jeg
ekki, en til þess að vera viss
um að skulda honum ekkert, ef
það væri eitthvað niðrandi,
tuskaði jeg hann svolítið til.
— Fórstu nokkuð út að
skernta þjer í gærkveldi?
— Nei.
— Þá held jeg að þú getir
það.
— Geti hvað?
— Lánað mjer 50 kall.
★
— Nei, sko, loftvogin er að
falla.
— Hver fjandinn, jeg hefi
ekki fest hana nógu vel.
RAGNAR JÓNSSON
hæstar j ettarlögmaður.
Laugavegi 8. Sími 7752.
Lögfræðistörf og eigna-
umsýsla.