Morgunblaðið - 22.05.1948, Síða 2

MORGL NBLAÐIÐ
Laugardagur 22. maí 1948«
Tvennir hiiómleikar
i :
SÍÓASTLIÐiÐ míðviÁtdags-
ItvöJd hjelt frú Guöraunda Elias-
Öétfeí, sópransóngkona, hljóm-
leika' í Gamla Bíó með píanó-
*jndu:Í2Ík ungfrú önnu Pjeturss,
ru auk þess ljek Þorvaldur
í51eii#grimsson á fiðlu með nokkr
um fegunum. — Viðfangsefnin
voruieftir erlend og íslensk tón-
»J;áJ-(Í. þar á meðal nokkur fræg
*>perflög.
fr.Ytufi Jrefur háa og fagra sópr-
nm öfid og hefur söngtækni henn
ai j uíoskast mikið frá því er hún
íyj • i Ljet hevra til sín hjer að
loknjt námi. Er tónlistarlífi fiöf-
tiðstiðarins mikill styrkur að
frú Guðmundu, bæði söng
ticnisir og söngkennslu.
A.<ísóknin hefði mátt vera
tactri en verður þó að teljast
saeraileg þegar þess er gætt, að
kvöldið var söngmót
luridikóranna hjer í Reykjavík
Jial(i|J í Dómkirkjunni. — Við-
tölru i áheyrenda voru mjög
£Óð i| og sögðu þeir hug sinn
ósjrart með blómagjöfum.
Bd|ómleikar kirkjukóranna
vor'if r^kemmtileg og eftirtektar-
verðf nýbreytni í tónlistarlífi
okkajr- Þarna komu fram allir
»aí) i íðarkórarnir í Reykjavík
og ;|>ndu getu sína, en áheyr-
tíiidijni gafst tækifæri til saman-
burðkr. Sá samanburður verður
|xj akki gerður hjer nema að
litluíieyti, hins. má þó geta, að
iríloíkjukórinn og dómkirkju-
kóruin virtust að öllu leyti
tíanfa best að vígi, bæði hvað
p
raddir snerti og söngstjóm. Þó
má geta þess. að í Neskórnum
voru ungar og fallegar kven-
raddir.
Sá háttur var hafður á við
söngmót þetta, að hver safnað-
arkór kom fyrst fram einn og
söng undir stjórn síns kirkju-
organista, en einhver að hinum
starfsbræðrunum ljek undir á
orgelið, með þeim undantekn-
ingum'. að þeir dr. Páll ísólfs-
son og Kristinn Ingvarsson
stjórnuðu sínum kórum frá org-
elinu. Teí jeg það tvimælalaust
betur fara þegar um-fámenna
kóra er að ræða og að minnsta
kosti verða söngstjórar að gæta
þess að vera ekki með allt of
áberapdi og aitt að því ókirkiu
legar búkhreyfingar í söngstjórn
sinni.
Að lokura sungu allir kórarn-
ir saman 3 Iög undir stjórn dr.
Páls ísólfssonar. Tókst sá söng-
ur prýðilega og, kórhljómur var
þá ágætur.
Þetta söngmót var ánægjulegt
og jeg fór heim fuílur þakklætis
til þess fólks, sem eyðir tóm-
stundum sínum í að æfa og
halda hjer uppi kirkjusöng,
þrátt fyrir litla borgun og erfið
söngskilyTði í kirkjunum okkar
Hjer er unnið menningarstarf,
sem seint verður metið að fullu,
en ef kórarnir skyldu endurtaka
hljómleika slna, þá gætu kirkju-
gestir sýnt nokkurn vott þakk-
lætis með því að fylia kirkjuna
á þeim hljómleikum. Víkar.

11 III! i\\
Banir unnu 1R,
með

DANSKA handknattleiksliðið
írá |ájax og H.G. vann þriðja
leiJtlsinn hjer í gærkvöldi, nú
moð|20:13. Var þessi leikur við
ÍR, isera hafði styrkt lið sitt
með| tveimur Ármenningum,
K j )M.mi Magnússyni og Sigurði
G, iforðdahl og Bjarna Guðna-
j»ywi| Crá Víking.
í)f-mgarnir byrjuðu leikinn
«g itáðu strax nokkrum mark-
í»kot|xn.:. en þau voru máttlaus
og lll varíh. Helin skorar svo
íyrsm raark Dananna á 4. mín.
Á Gs mín. kemur annað mark
fxra’fa og. það þriðja á S. mín.
Ipyi f:a.mark ís'lendinganna setti i ■ ,*,■ ■
Kjilran á 10. mín. Danir set ja j f jjf Dj|f 1)0^ HlðUpÍd
fuji i]>t:jú mörk (1:6 fyrir lR).|
Sfcira ii er á 5M!n«daginn
tníjJí Það er Skúli Ingibergsson,
tscnifekorar.' Enn ná Danir tveim
möiltium (2:8). Svo er fjórar
mínlfur eru eftir af hálfleik
sh.oiki: Bjahni. — Danir skora
irmifctu síðar. En það sem eftir
folfleiksins skora íslending-
mörk á næstu fimm mínútdm
(11:17). Kjartan setur næstu 2
mörk á 19. og-21. mín. Eftir það
skorar ÍR-liðið ekki, en Danir
'setja þrjú mörk. Jörgen Jörgen-
sen setti tvö þeirra. — Þannig
endaði leikurinn. 20:13.
Leikurinn var oft f jörugur og
mjög skemmtilegur á köflum. —
Hjá ÍR-liðinu voru ,,styrktar“
mennirnir bestir. og mikill mun
ur á beirri framlínu og ÍR-fram
línunni.
Halldör Erlendsson dæmdi
leikinn. — Þ.
A þjóðhdtí
Norðmanna
ardegi
í Oslo
«)tjj|- þrjú mörk. Sigurður Norð-
það fyrsta, en Bjarni hin
tvo.g' Aak þess var Sigurður í
,.datóafæri“, þegar flautað var
af ueikar stóðu 6:9.
Áji fyrstu isex mínútum síðari
•vál4elks skóra Danir þrjú mörk,
e» á næstu tveimur mínútum
soíj5 þeír sitt markið hver,
JKja|tar Bjarni og Norðdahl
' 9: $2), en rjett á eftir skora
P m|i:- 13. mark sitt. Norðdahl
íJ:oj.íu" svo á 13. mínútu og
Uj.-oiu rjett á eftir. — Leikar
tlóð!. . 11:13, Dar.ir setja fjögur
TJARNARBOÐHLAUE KR fer
fram í sjötta sinn á sunnudag-
inn og hefst kl. 4 e. h, Fimm
sveitir taka þátt í hlaupinu,
tvær frá ÍR, tvær frá KR og
ein frá Ármanni.
Hiaupið er í kringum Tjörn-
ina (í tiu sprettum) eins og
kunnugí er. Eru þrír þeirra 280
m. langir er. hinir um 100 m.
Hlaupið hefst syðst á Fríkirkju-
veginum, en endar við Miðbæj -
arbarnaskólanr..
Er að þessu sinni keppt um
bikar, sem Morgunblaðið gaf,
í þriðja sinn. Er ÍR núverandi
hándhafi hans, og hefir unnið
hann tvisvar.
Hlaup þetta hefir frá upphafi
verið mjög skemnitilegt, sjer-
staklega þar sem áhorfendur
geta fyiget með því öliu.
Eftir ívar Guðmundsson.
Osló, 17. maí.
OSLÓBÚAR taka daginn
snemma á þjóðhátíð sinni. Sje
einhver morgunsvæfur sjer
,Rússinn“ um að rumska við
honum og það er dauður mað-
ur, sem sefur eftir að Rússinn er
kominn á kreik. Rússinn er ein
stakt fyrirbrigði og á hvergi
sinn líka utan Noregs. Hann
er rauður, eða blár og getur
jafnvel verið grænn. — Það
liggur því í augum uppi, að svo
marglitur fugl á ekkert skylt
við þegna Staiins. Síður en svo.
„Rússinn“ er frjálslegastur
allra. Ber húfu með skúf, hefir
stokk í hendi: atar út föt sín
með skólamerkjum og tekur
stúdentspróf eftir nokkra daga.
Alla sína stuttu æfi hefir
hann beðið eftir þessum degi —
,,Rússinn“ er mentaskóla- eða
verslunarskólanemandi, er hef-
ur hlotið þá hefð í arf, að mega
lifa og leika sjer eins og hann
vill í dag, áður en alvara lífs-
ins tekur við.
Ærslabelgir.
Á Islandi myndi. norski „Rúss
inn“ vera kallaður ærslabelgur.
Hann fór á stjá klukkan 4 í
morgun með gleðilátum, lúðra-
þyt og æskuglensi. I smáhóp-
um fara ,,Rússarnir“ um bæinn
og hafa haldið ærslum sínum
áfram í allan dag Það má mik-
ið vera, ef þeir verða ekki
margir orðnir þegjandi hásir á
morgun.
Yfirleitt sjá hinir'eldri í gegn
um fingur sjer með ærslum
,.Rússans“. Jafnvel þegar full
langt gengur, eins og í fyrra, er
nokkrir „Rússar“ máluðu lista-
verk Vigelands, með rauðum
klessum. Eftir nokkurt uppi-
stand átti málið að falla niður.
Einn var þó sá maður, sem ekki
vildi fyrirgefa Rússunum þetta
tiltæki. Það var Bonnevie dóm-
ari.
í ár heitir ,,Rússablaðið“ „La
Bonnevie“.
En þótt þjóðhátíðardagur
Norðmanna hjer í Osló beri svip
af hinum ungu ærslafullu stú-
dentastefnum, þá væri 17. maí
ekki sá hátíðisdagur, sem hann
er í augum Norðmanna ef ekk-
ert væri annað.
17. maí er fagnað í „de tus-
ind hjem“, frá Líðandisnesi til
Nord Kap, meira en nokkrum
degi ársins. Hann er þjóðarein-
ingardagur Norðmanna. Allt er
skreytt með norska fánanum og
norsku fánalitunum, jafnt lif-
andi sem dautt. Ræður eru flutt
ar, norskir söngvar sungnir og
svo er dagurinn fyrst og fremst
dagur barnanna. I hverju þorpi
þar sem skóli er, er efnt til
barnaskrúðgöngu þenna dag. —
Mest er hún og glæsilegustu í
höfuðborginni. þar sem þúsund
ir barnaskóla og framhaldsskóla
barna ganga íyrir hinn ástsæla
konung sinn og hylla hann og
fjölskyldu hans. Konungsfjöl-
skyldan tekur á móti skrúðgöng
unni á hallar svölunum og heils
ar hverjum skóla fyrir sig, en
börnin hrópa fagnaðaróp og
heilsa me.ð fánum sínum. Því
hvert barn ber norskan fána í
göngunni.
Glæsileg konungshylling.
Að þessu sinnt var veðrið eins
gott og það gat best verið og
náttúran faldaði sínu fegursta
vorskrúði. — Stafalogn var og
heiðskír himinn.
1
einhuga þjóð
Frá Stortorvet í Oslo.
Barnaskrúðgang^n hófst kl.
10 f. h. frá Ankertorgi í mið-
bænum, en tveimur klukku-
stundum áður voru Oslóbúar
farnir að taka sjer stöðu við
Karl Johan-götuna og um það
bil er gangan hófst voru 100
þúsund manns búnir að velja
sjer staði til að fylgjast með
göngunni^ Karl Johan-gatan
var auð, engum datt í hug að«>á og ekki sást nokkur maðu35
gleðilátum sínum ekki þrönganj
stakk fremur en fyr um daginn,
en um leið og þeir fóru frans,
hjá konungssvölunum og veif-
uðu húfum sínum á prikum;
Síftuij^ urðu ærslahróp þeirra
að lotningarfullri hyllingu.
Áhorfendaskarinn beggjsi
megip við Karl Johan-götuna,
stóð allan þenna tíma og horfðj
troðast og þó var hvergi girð-
ing, aðeins lögregluþjónar með
löngu millibili. Nokkrir ríðandi
lögregluþjónar voru til eftir-
lits.
Fremst í göngunni gekk 17.
maí nefndin, síðan komu barna-
hóparnir í sexfaldri röð, fána-
berar og lúðrasveitir fyrir næst
um hverjum skóla. Það virðist
-5tera sem hver unglingaskóli
hafi sína lúðrasveit, sem í eru
eintómir unglingar. Og þessir
litlu lúðrablásarar og trumbu-
slagarar voru klæddir í' alla
vega lita einkennisbúninga, en
aðrir í sín bestu spariföt og all-
margir í litauðugum þjóðbún-
ingum.
Um leið og fyrstu þátttak-
endur skrúðgöngunnar birtust
í hallarbrekkunni kom konungs
fjölskyldan út á hallarsvalirn-
ar. Hinn aldraði, virðulegi Há-
kon konungur 7. fyrstur, þá
Marta krónprinsessa, prinsess-
urnar tvær, Ragnhildur og
Ástríður og loks tveir feðgar,
Ólafur krónprins og Haraldur
prins, sem hjelt á litlum norsk-
um fána. Þúsundradda kliður
heyrðist, er konungurinn birt-
ist og fagnaðarhrópin kváðu við
lengi og rufu vorkyrðina þenna
undurfagra morgun, og er lúðra
sveitin, sem fyrst fór í skrúð-
göngunni hóf konungssönginn,
sem er sunginn undir sama lagi
og við syngjum „Eldgamla ísa-
fold“, og sem einnig er breski
þjóðsöngurinn, tók mannfjöld-
inn undir hárri raustu.
Þetta var hátíðleg stund og
glæsileg konungshylling.
Tveggja stuncla skrúðganga.
I tvær klst. hjelt skrúðganga
barnanna áfram fram hjá kon-
ungshöllinni og allan þann tíma
kváðu við sífeld gleðihróp, er
skóli eftir skóla fór fram hjá
hallarsvölunum.
Seinast komu „Rússarnir",
sem fyr eru nefndir. Þeif sniðu
hreyfa sig viljandi úr stað, þótfi
hver skrúðgönguhópurinn vær|
öðrum líkur. En tvær konur,
sem ekki þoldu hitann, eða
spenninginn camfara þessari ha
tíðlegu stund, voru bornar burl
á sjúkrabörum af skátum, serd
voru til taks, ef eitthvað slya
skyldi bera að höndum.
Kórsöngur og minning hinna
látnu.
En þótt barnaskrúðgangad
væri eitt aðalatriði hátíðahaldd
dagsins, var margt annað ti|
hátíðabrigða. Messað var í öll-
um kirkjum. kransar lagðir S
leiði föðurlandshetjanna, sení
látið höfðu Iifið í baráttunnl
fyrir frelsi Noregs og á leiðj
ýmissa andans manna Norð-
manna, eins og gröf Björn-
stjerne Björnson, Wergelands o.
fl. Karlakórar sungu víða og
skíðastökkmót fór fram í Oslo,
en snjórinn hafði verið sóttur
upp í fjöll. Þá voru farnar nokk'
urar minniháttar skrúðgönguí
um borgina, sem ýms fjelög
gengust fyrir. Veitingahús öil
voru troðfull, hátíðasýningar 1
leikhúsum og kvikmyndasýn-
ingar fyrir börn, þar sem þaU
fengu ókeypis aðgang.
Þjóðhátíð á Ráðhústorgi.
Kl. 7 um kvöldið hófst svð
annað aðalhátíðaratriði dagsins,
en það var þjóðhátíð á Ráðhús-
torginu, sem er upp af höfninnJ
og fyrir framan hið glæsilegS
nýja ráðhús Osloborgar.Kyndl-
ar loguðu glatt á svölum ráð-
hússins og eftir að dimt vajj
orðið, var hin mikla ráðhús-
bygging upplvst með rafljósa-
flóði. 1
Hátíðin hófst með því, a<J
æðstu embættismenn borgarinn
ar hjeldu ræður fyrir minnj
konungs, þjóðhátíðardaginn og
norsku þjóðinnl, en leiðtogi hópa
Norðmanna, sem búsettir eru \
Frh. á bls. 4, j