Morgunblaðið - 03.11.1948, Side 6

B
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 3, nóv. 1948.
Hugleiðingor um úætlunurbílu
Minningurorð um
Jóhunnes B. Sigfússon
JEG HEFI verið að bíða eftir
því, að einhver góður maður
tæki til máls, og gerði athuga-
semdir við samgöngur þær á
landi milli Reykjavíkur og Ak-
ureyrar eða póstbíla samgöng-
urnar yfirleitt, sem starfræktar
eru nokkurn hluta ársins, en sú
bið hefur orðið árangurslaus.
Jeg vil þessvegna taka þetta
mál lítillega til athugunar og
minnast á nokkra galla, sem
þarf að laga svo þessar sam-
göngur geti talist sæmilegar,
jafnt vetur sem sumar.
Svona var það.
Jeg er ekki viss um hvenær
þessar srngöngur byrjuðu í því
formi, sem þær eru nú, því jeg
var erlendis á því tímabili. —
Árið 1934 virðast þær hafa
gengið á óskaplegum trjefótum.
Stúlka nokkur tók sjer fari
það ár með póstbíl frá Svigna-
skarði til Akureyrar. Sætið, er
hún fekk þarna var kjaftastóll,
sem hún svo þurfti að taka með
sjer út í hvert sinn, sem ein-
hver fór eða kom. Hún fór til
bílstjórans og spurði hann hvort
hún gæti ekki fengið betra sæti
en þetta, en hann gerði sig að-
eins gleiðan og segir að hún
sje fyrsta persónan, sem hafi
kvartað yfir þessu sæti. „Páll
ísólfsson sat í þessu sæti heilan
dag og líkaði það ágætlega“.
Þar með var þetta mál út-
kljáð, en stúlkan fekk samt
betra sæti eftir nokkra stund,
án þess það væri bílstjóranum
að þakka.
Þótt kjaftastóllinn sje, sem
betur fer, horfinn fyrir löngu,
er langt frá því, að alt sje í
besta lagi í sambandi við þessi
samgöngutæki.
Jeg ætla nú að skýra frá,
hvað mjer finst að þurfi að gera
til þess að koma þessum sam-
göngumálum í betra horf.
Reykingarnar.
Bílstjórinn þarf að hafa ein-
kenni-stúning. Það þarf að ein-
angra hann (bílstjórann), svo
hann sje ekki truflaður þar
sem hansi situr við stýrið. Samt
þurfa farþegar að geta komist
í sambandi við hann, ef á ligg-
ur. Rafhnappur þarf að vera
sinn hvoru-megin í bílnum, sem
svo hringir bjöllu hjá bílstjóra
þegar á hann er þrýst. Allar
reykingar eiga að vera strang-
lega bannaðar.
Bílveikin.
Við þurfum að hætta þeim
•sið, að láta þá, sem bílveikir
eru, spú út um gluggann og út-
ata bílinn að utan eða þá sjálfa
sig og sætisfjelaga. Á hverjum
bíl eiga að vera 2 spýjubollar
eða önnur tæki, sem bílsjúkir
farþegar geta notað í nauðsyn.
Þessi tæki eiga að vera geymd
þar sem auðvelt er að ná til
þeirra, og tilvera þeirra aug-
Iýst á áberandi stað. Jeg tók
mjer ferð á hendur til Ásbyrgis
s.l. sumar með áætlunarbíl. í
bílnum var ein stúlka, sem var
mjög bílveik alla leið. Auðvitað
Var það ætlunin að spú út um
gluggann eftir nýjustu tísku, en
vindstaðan var þannig, að loft-
straumurinn þeytti því öllu til
baka í andlit hennar, eða inn
jun gluggann framan í okkur,1
sem sátum á næsta bekk fyrir
aftan.
Keðjurnar.
Þegar snjór er kominn á jörð,
er það reglan að setja keðjur
á afturhjólin yfir heiðarnar. •—
Keðjur þær, sem notaðar eru,
virðast vera röng stærð, eða
svo illa settar á, að þær lemja
botninn á bílnum miskunnar-
laust. Það vildi svo til, að jeg
sat í bílnum rjett yfir öðru aft-
urhjólinu. Slíkan helvískan
gauragang hefi jeg hvergi kom-
ist í kynni við í samgöngutæki.
Jeg hefi sjeð marga bíla, sem
nota keðjur en gera þó engan
hávaða. Því þarf þetta endi-
|lega að vera svona?
Kuldinn og myrkrið.
Langferðabílar þessir, sem
jeg rita hjer um, eru eiginlega
ekki nothæfir, sem slíkir, nema
yfir sumarmánuðina eða hlýj-
asta tíma ársins, því farþegarn
ir fá þar hvorki ljós nje hita,
þó þörfin sje brýn. Annað eins
ástand í samgöngumálum er örð
ugt að finna nokkurs staðar
annars staðar.
Jeg skrapp til Reykjavíkur
í október s.l. Kalt var í veðri,
svo rúðurnar í bílnum stokk-
frusu og enginn hiti fáanlegur.
Mjer er óhætt að segja það, að
allir í bílnum þjáðust meira og
minna af kulda. Þegar komið
var að Bakkaseli á norðurleið,
var orðið aldimmt fyrir nokkru
og setið í myrkrinu. Nokkrir
farþegar áttu eftir að borga far
gjald-sitt, svo kveikt var, með-
an það var gert, en strax og
það var búið, voru ljósin slökkt
og setið í myrkrinu það, sem
eftir var ferðarinnar. — Skítt
veri með það hvernig farþegun-
um líður, ef gjaldið er greitt
að fullu; það virðist vera hugs-
unin, sem á bak við liggur.
Jeg hefi ekki ferðast með
strætisvögnum Reykjavíkur
nema að degi til í góðu veðri.
Á jeg að skilja það svo, að far-
þegarnir þar hafi hvorki ljós
nje hita? Mjer finst það næsta
ótrúlegt, að þar Sje aðeins
brugðið upp ljósi meðan verið
er að borga fargjaldið, þegar
orðið er of dimmt til að þekkja
krónuna. Hví skyldi ástandið
vera verra á langferðabílunum?
Annars er það ef til vill gott
að það sje dálítið skuggalegt,
þegar farið er fram hjá Bakka-
seli. Húsið, sem þar var byggt
fyrir fáum árum, sem greiða-
sölustaður fyrir farþega, virðist
vera í þann veginn að halla sjer
á vangann.
Gallagripirnir.
Svo er það eitt enn i sam-
bandi við þessa póstbíla. Öft-
ustu sætin eru hreinustu galla-
gripir. Sá, sem þar situr, má
búast við því á hverju augna-
bliki, að hendast upp i þakið,
ef brautin er ósljett, því það er
blátt áfram ómögulegt að halda
sjer niðri. Við verðum að láta
fólk, sem situr í þessum öftustu
sætum, hafa spennur eða eitt-
hvað svipaðar þeim, sem not-
aðar eru í flugvjelum, eða ein-
hver önnur öryggistæki, því það
er hægt að fá slæmt högg af
því að hendast upp í þakið.
Far-þegaskipið.
Við þurfum að hafa eitthvert
sjerstakt skip með farþegaplássi
til að annast farþegaflutning
milli Akraness og Reykjavík-
ur. — Okkur er sagt, að Lax-
foss eigi að annast þennan flutn
ing. En hvað skeður? Ef við
förum að athuga þetta kemur
í ljós, að hann er þar ekki nema
stundum. í staðinn fyr.ir að láta
eitthvert annað skip taka að
sjer ýmsar snattferðir, er Lax-
foss tekinn til þess, og svo ein-
hver skitinn síldardallur, eða
línuveiðari algerlega óhæfur til
farþegaflutnings settur í hans
stað. Við verðum að hætta öll-
um hringlanda á þessu sviði. —
Þarna á ávalt að vera sama
skipið; sæmilega gott skip með
farþegaplássi, þar sem farþeg-
arnir geta haft hita ef þörf
gerist.
Á ferð minni til Reykjavíkur
s.l. haust, komst jeg í kynni við
einn þennan dall. Allt þilfarið
var fljótandi í vatni, þegar við
komum úr bílnum. Jeg spyr
einn af þessum, sem var við
þilfarsþvottinn, hvar farþegum
sje ætlað pláss, og bendir hann
mjer á opnar dyr undir hval-
bak. Dyrum þessum var ekki
til neins að loka, því þarna var
stöðugt ráp út og inn í þennan
hálfa klukkutíma, sem við sát-
um þarna og biðum eftir að
farið yrði af stað.
Pláss þetta mun vera ætlað
sjómönnum þeim, sem eru á
bakborðsvakt, þegar skipið er
á veiðum. Jeg hefi ekkert á
móti þessu plássi sem slíku, en
sem farþegaplássi er það óhaf-
andi. Kolakassi vænn var þar
inni, fullur af kolum, en það
hitaði harla lítið, því það er
fengin reynsla fyrir því, að kol
eru köld nema í þeim sje kveikt.
Við og við voru opnaðar dyr
að plássi skipshafnarinnar
stjórnborðsmegin, og maður
með kolaausu í hendi birtist,
ausan rekin niður í kolakass-
ann og fylt, snúið svo til baka
og hurðinni vandlega lokað,
svo ekki 'skyldi tapast hiti yfir
um til ol|kar. — Hví var skips-
höfninni :meiri þörf á hita en
farþegunpm?
Handahófið.
Eitt er það enn sem mjer lík-
ar ekki 1 sámbandi við þessa
póstbíla. jÞað virðist ekki vera
til neinn igjaldtaxti fyrir flutn-
ing, seméer fram yfir 10 kg„
sem farþteginn má hafa í fari
sínu; heldur er það greitt af
handáhdf; r.iett- eftir því hvað
bílstjóradúm dettur í hug.
Jeg vár á ferð frá Svigna-
skarði til Akureyrar fyrir nokk
urum árum. Með mjer hafði
ieg poka: með kartöflum í. —
Þegar kemur að því að borga
fargjaldið, stendur svo á, að
jeg á að fá 9 krónur til baka.
„Jæja, það er best að þessar
krónur komi upp í flutnings-
gjald fyrir pokann“, segir bíl-
stjórinn og þar með var það
mál útkljáð. Við þurfum að
leyfa farþegum að hafa 15 kg.
í fari sínu, en sje flutningur
meiri á hann að vera viktaður
á annari hvorri endastöð, og
borgað visst gjald fyrir hvert
kg.
Frh. á bls. 12.
MORGUNINN 14. október setti
marga hljóða, þegar sú sorgar-
frjett barst út um Hafnarfjörð
að Jóhannes Sigfússon hafi látist
snögglega, eða orðið bráðkvadd-
ur kvöldið áður.
Það Var hvorutveggja, að menn
vissu ekki til að hann væri neitt
veikur, því Jóhannes var við
vinnu sína daginn áður, og hitt,
að það voru svo margir sem
þektu hann, og allir að góðu einu,
svo það var ekki furða þótt þessi
dánarfregn kæmi mönnum á ó-
vart og illa fyrir.
Jóhannes var fæddur 24. júlí
1894 að Nýjabæ í Njarðvíkum í
Gullbringusýslu, og voru for-
eldrar hans þau Sigfús Jónsson
útvegsbóndi þar, og Sigríður Jó-
hannesdóttir, bónda í Arnarnesi.
Föður sinn misti Jóhannes
meðan hann var fyrir innan ferm
ingu, og flutti eftir lát föður síns
frá Njarðvíkum til Hafnarfjarð-
ar árið 1906 ásamt móður sinni
og systkinum, og dvaldi þar síð-
an til dauðadags.
Systkini Jóhannesar voru,
Helga sem nú býr í Njarðvíkum
ásamt manni sínum Elís Olafs-
syni, og Asgrímur Sigfússon fram
kvæmdastjóri í Hafnarfirði, þjóð
kunnur dugnaðar og mannkosta-
maður, en hann andaðist 15. febr.
1944, og hefur því Hafnarfjörður
mist þessa tvo ágætu bræður á
besta aldri, enda er þeirra beggja
sárt saknað.
Með Jóhannesi, móður hans og
systkinum var mikið ástríki og
samheldni, enda áttu þau syst-
kini góða og mikilhæfa móður.
Ungur byrjaði Jóhannes sjó-
mennsku, var mörg ár á togur-
um, og var þar eftirsóttur því
hann var duglegur sjómaður, og
öll verk Ijeku í höndum hans á
því sviði, sem og öllu öðru er
hann tók sjer fyrir hendur.
Árið 1924 hætti Jóhannes sjó-
mensku, og gjörðist verkstjóri
hjá S.f. Akurgerði í Hafnarfirði.
— Þar vann hann í mörg ár, en
eftir að það fjelag hætti störfum,
vann hann við verkstjórn hjá
H.f. Sviða og víðar, en síðást hjá
Tryggva Ófeigssyni útgerðar-
manni.
Verkstjórnin fórst honum svo
vel úr hendi sem best mátti verða,
og ávann sjer traust og hylli hús-
bænda sinna, ekki síður en þeirra
sem unnu undir hans stjórn, en
þeir urðu margir, og sem allir
báru hlýjan hug til hans, en það
gjörði ekki síst hvað Jóhannes
var glaður og viðmótsþýður í
allri umgengni, sem líka hvað
honum var lagið að segja fyrir
verkum, enda var hann sjálfur
bæði verklaginn og verkhygg-
inn.
Hinn 14. október 1926 giftist
Jóhannes eftirlifandi konu sinni,
Helgu Jónsdóttur, hinni ágætustu
konu, sem bjó honum vistlegt
heimili sem hann unni öllu frem-
ur.
Þau hjón eignuðust tvær dæt-
ur, Sigríði, sem er gift Sigurði
Jónssyni yfirvjelstjóra við síld-
arverksmiðjuna á Djúpuvík og
Guðrúnu sem var fermd síðast-
liðið vor.
Það er með innilegri samúð og
hluttekningu, sem hinir mörgu
vinir Jóhannesar, nú hugsa til
konu hans og dætra, og þá líka
til hins aldraða tengdaföður hans,
sem syrgir hann eins og hann
væri hans eigið barn, því Jó-
hannes var honum sem besti son-
ur. Vinum Jóhannesar er það
sannarlega Ijóst hve mikið þær
mæðgur hafa mist, enda sást sam
úð þeirra glögglega við hina fjöl-
mennu jarðarför Jóhannesar sem
fram fór föstudaginn 22. þessa
mánaðar frá Þjóðkirkjunni í
Hafnarfirði, en þótt söknuður
þeirra sje sár, er það huggun
harmi gegn hversu góðan maka
og föður þær áttu, og hve Ijúfar
minningar þær eiga um hann, og
trúin á það, að skilnaðurinn sje
aðeins um stundarsakir.
Alstaðar þar sem Jóhannes
vann, eignaðist hann marga kunn
ingja og góða vini, því glaðlyndi
hans og góðvild varð til þess.
Iíann ^ gladdist með glöðum, en
viðkvæmur og nærgætinn þegar
eitthvað amaði að, og jafnan hinn
besti fjelagi sem hægt var að
bera traust til, og þótt liðin sjeu
tuttugu og fjögur ár síðan hann
hætti sjómensku, átti hann frá
þeim tímum vini sem hann hjelt
tryggð við, og þeir við hann til
hins síðasta.
Meðan Jóhannes hafði á hendi
afgreiðslu togaranna, sem starf-
ræktir voru frá S.f. Akurgerði,
hlaut hann að kynnast fjölda
mannanna sem á skipunum voru,
og flestir ár eftir ár, endá urðu
þeir honum mjög samrýmdir, og
margir svo, að með þeim og Jó-
hannesi myndaðist algjör vin-
átta.
Við sorglegt slys, köm því mið-
ur stórt skarð í þann vinahóp,
en það vita ekki nema þeir sem
nánust kynni höfðu af Jóhannesi,
hvað vinátta hans var einlæg, og
hve mikið sá missir fjekk á hann,
eða svo að hann bar þess aldrei
bætur, enda höfðu þá margir um
sárt að binda.
Af þeim vinum Jóhannesar, frá
þeim tímum sem hann vann við
S.f. Akurrerði, en þar vann hann
lengst eftir að hann hætti sjó-
mensku, bundust sex þeirra sjer-
stökum fjelagsskap um að hittast
allir á afmælisdegi hvers þeirra
þegar hann bæri upp á.fimm ár
eða heilan tug. — Af þeim fjel-
ögum hvarf Jóhannes fyrstur, en
við fráfall hans, sem bar svo
brátt að, efast jeg ekki um, að
þeim sem eftir lifa, hefur öllum
fundist þeir ættu svo margt ótal-
að við Jóhannes, og staðið sem
steinilostnir við þenna vinamissi.
Svo fer oss satt að segja öll-
um, þegar dauða vina vorra ber
að höndum á jafn sviplegan hátt
og hjer varð, en þó er það hið
eina, sem við vitum fýrir víst, að
slíks má vænta á hvaða stundu
sem er.
Jeg kveð þig svo Jóhannes, og
þakka þjer innilega fyrir sam-
vinnuna þau mörgu ár sem við
unnum saman.
Guð blessi þig og ástvini þína.
Þórarinn Egilson.
Einar Ásmnndsson
hœntaréttarlfigmaflur
Bkrlf■!•(»!
TJuurritf »• — Wal iui