Morgunblaðið - 05.07.1949, Blaðsíða 5

Þriðjudagxir 5. júlí 1949.
MORGUNBLAÐIÐ
b
f Skóiaaarðtnum
Um 90 börn stunda nám í Skólagarðinum í sumar og hafa
börnin sýnt mikinn dugnað, þrátt fyrir marga rigningardaga að
undanförnu. Fyrir nokkru síðan bar dálítið óvænt við í kaffi-
tímamim. Þangað var komið með marga fagra blómvendi og
hvert barn fjekk einn. Blómvendirnir voru gjöf frá þeim Ingi-
tnar Sigurðssyni og Þránni Sigurðssyni í Fagrahvammi í Hvera-
gerði. Að vonum vakti gjöfin mikla ánægju barnanna, en for-
ráðamenn Skólagarðsins fengu Þórarinn Sigurðsson, tii að taka
Jíessa mynd við þetta tækifæri.
Sfórt timburhús í Miðbænum
skemmisf í bruna
Nsuðryntegt að slökkviliðið fái faisíöðvar
ÞAKHÆÐ timburhússins Lækjargata 10B, hjer í bænum,
skemmdist mikið af eldi síðastliðið sunnuaagskvöld. Neðri hæðir
hússins skemmdust talsvert mikið af vatni. Hús þetta er með
stærstu timburhúsum Miðbæjarins og leigt út fyrir skrifstofur.
Logn var þetta kvöld og auð-®
Veldaði það að sjálisögðu
slökkvistarfið. — Nærliggjandi
hús eru einnig úr timbri, en þau
voru aldrei í neinni hættu, að
því er sjeð var, enda náði eld-
urinn aldrei til aS Ioga upp í
gegnum þakið. Mikill mann-
f jöldi horfði á bruna þenna.
Slökkvistarfið var nokkrum
erfiðleikum bundið vegna reyks.
Barðist slökkviliðið við eldinn á
þriðju klukkustund, áður en
fcslfist hafði að ráða niðurlögum
Eans. Slökkviliðið kom um kl.
53,30. —
/
Sjálfboðaliðar
Margt sjálfboðaliða tók þátt
í slökkvistarfinu og unnu þeir
mikið starf með því að bera út
vörur, skrifstofugöng og annað
þessháttar. Heildverslunin Berg
er til húsa á fyrstu hæð og hafði
jbar miklar vörubirgðir geymd-
ar. í kjallaranum er lampagerð.
Olafur Þorsteinsson, læknir,
Ijet bílskúr sinn í tje fyrir vör-
-ur þær, er bjargað var út úr hús
inu. Helgi Benediktsson, Vest-
mannaeyjum á húsið.
A tveim stöðum
Þegar slökkviliðið var kallað
út vegna þessa bruna, var að-
eins einn slökkvibílanna á stöð-
jnni og þrír menn. Hinir slökkvi
Siðsverðirnir voru þá uppi í
Drápuhlíð vegna elds er kvikn-
að hafði í miðstöðvarklefa út
írá olíukyndingu.
Talstöðvar
Ekki var hægt að gera
eiökkviliðsmönnunum aðvart.
;sern voru i Drápuhlíð, fyrr en
eftir nokkurn tímr Það var
vegna þess, að slökkviliðið hef-
pr ekki talstöðvar fyrir bíla
sína. Um þær hefur verið sótt
til yfirvaldanna, sem ekki hafa
enn sem komið er sjeð sjer fært
að veita leyfi fyrir stöðvunum.
Vonandi er, að úr þessu rætist
nú. Því enginn getur lengur ef-
ast um nauðsyn þessara tækja.
Því til sönnunar eru mörg
dæmi.
Það skal að lokum tekið
fram, að litlar skemmdir urðu
í Drápuhlíðarhúsinu.
------- - ------
Fimm sýningar á
Volpone á Akureyri
AKUREYRI, 4. júlí — Leik-
fjelag Reykjavíkur hefur nú
haft fimm sýningar hjer á
Valpone við ágæta aðsókn Síð-
asta sýning var í gærkveldi og
voru áhorfendur svo margir
sem leikhúsið rúmar.
Á laugardag bauð Leikfjelag
Akureyrar leikflokknum. starfs
flokki þeirra og nokkrum öðr-
um bæjarbúum austur í Vagla-
skóg. Var þar snæddur hádegis-
verður að Hótel Brúarlundi og
eftir það var nokkra stund
skemmt sjer úti í skóginum.
Á eftir sýningunni í gær-
kveldi bauð I.eikfjelag Reykja-
víkur leikfjelagsmönnum frá
Akureyri og nokkrum öðrum
til skilnaðarhófs að Hótel KEA.
Voru margar skilnaðarræður
fluttar þar. Leikflokkurinn legg
ur af stað í bifreið um kl. 1
e. h. áleiðis til Reykjavikur.
—H. Vald.
Önglar sem fóður.
BILBSTER — Eftir harðan leik
dró maður hjer, John Stevens,
13 punda lax, en í koki hans voru
sex önglar.
í FRA8ÖGDR FÆRANDR
Reykvíkingar eru manna hrifnastir
af skúrum — Síldarbátarnir á förunQ
um nær eintómt skran að ræða. ÞAÐ ER MARKMIÐIÐ með lóða
Skúrar og skran
EMBÆTTISMAÐUR, sem jeg
ræddi við í síðastliðinni viku
um hreinlætið í bænum, komst
þannig að orði, að Reykvík-
ingar hefðu hina furðulegustu
tilhneigingu til að byggja sjer
skúra.
Hann skýrði þetta með örfá-
um orðum. Hús, sagði hann, eru
oft byggð með undarlega litlu
geymslurými. Auk þess er ^
geymslum jafnvel breytt i
íbúðir. Til þess svo að bæta NÚ ER UNNIÐ að því af krafti
úr þeim geymsluskorti, sem að koma þessu skrani út fyrir
Þeir nefna spýtnarusl allskon-
ar, gamla ofna, járnadrasl,
steinahrúgur, vjelahluti. bíl-
garma og ryðbrunnar og falln-
ar girðingar. Þeir segja, sem
er, að minnst af bessu geti
nokkurntíma orðið að gagni og
allt sje það til óprýðis og ó-
þrifnaðar.
þetta hefur í för með sjer, eru
skúrarnir byggðir. Þetta er oft-
ast gert í heimildarleysi, því
skúrarnir fylla upp fyrirhuguð
opin svæði, eru því óft til ó-
hollustu og svo til ætíð til ó-
prýði.
Oftast byggja menn þó þessa
einkennilegu skúra sína undir
allskyns skran, hluti, sem þeir
látast verða að geyma, og sem
þeir geyma vandlega og sam-
viskusamlega árum saman .. án
þess nokkurntíma að hafa hot
af þeim.
NU ER HAFIN herferð á hend-
ur mönnunum með skúrana.
Hún fer fram í sambandi við
lóðahreinsunina í bænum, en
það er starfsfólk borgarlæknis
og lögreglustjóra, sem að henni
stendur. Markmiðið með hreins
uninni er að fegra bæinn og
þrífa, og stjórnendur hennar
gera sjer vonir um góða sam-
vinnu borgaranna.
Þetta er ekki fyrsta lóða-
hreinsunin í bænum, en sú í ár
bæinn. Fresturinn, sem eigend-
unum var gefinn til að hreinsa
lóðir sínar, 'var út runninn þann
fyrsta þessa mánaðar, en fram
að þeim tíma voru lóðareig-
endurnir margsinnis aðvaraðir
með endurteknum auglýsingum
,í útvarpi og blöðum. Lóðir
þeirra manna, sem ekki hafa
sinnt þessum aðvörunum, verða /
nú hreinsaðar á kostnað þeirra V
sjálfra. Þessar lóðir eru skrif- Bátur Úr höfll
aðar upp, og að því loknu kem- ÞAÐ LAGÐI SÍLDARB AlTUH úr
ur vinnuflokkur bæjarins til
skjalanna. Hann hefur að und-
hreinsuninni, að skapa almenna
„hreinlætistilfinningu“ meöaj
bæjarbúa. Stefnt er að því, a<f
hreinleg umgengni verði svo
sjálfsögð og almenn, að hvers-
konar óþrifnaður stingi í stúH
og verði þeim til maklegrar ó-
virðu, sem sekir eru. Mennirnir,
sem að lóðahreinsuninni standa,
telja, að hún geti haft talsverðí*
menningarlega þýðingu, auk
þess sem hún að sjálfsögðu ætttf>
að hafa bætandi áhrif á heilsu-
far bæjarbúa. í því sambandt*
ætti að nægja að vekja athygl*
á því einu, að rottunni, þess-
um mikla og hættulega vágesti,
verður ekki haldið frá bænum,
nema bæjarbúar sjeu samtaka
um, að bregðast ekki þeirrt»
borgaralegu skyldu að gart;»
ætíð og allsstaðar fyllsta hrein-
lætis.
anförnu unnið að hreinsun
opnu svæðanna og við höfnina
og byrjaði fyrir skömmu í
braggahverfunum. Þá hefur
hann einnig fjarlægt mikið af
þarflausum og ónýtum girðing-
um, meðal annars á svæðinu
milli Lönguhlíðar og Rauðarár-
stígs. Þar hafa bæjarbúar þeg-
ar fundið sjer vinsælan útistað,
eins og sjá hefur mátt á góð-
viðriskvöldum að undanförnu.
Reykjavíkurhöfn um ellefuleyt-
ið síðastliðið laugardagskvöld.
Hann var nýmálaður og falleg-
ur, og jeg er hreint ekki frá
því, að skipstjórinn hafi veritJ'
svolítið hreykinn, þegar fcátur •
inn hans seig hægt frá -bryggj ■
unni og tók stefnu á hafnar •
mynnið.
Það var slæðingur af fóiki a
bryggjunni, þegar báturinn fór,
karlar og konur að kveðja. Þao
var rigningarsuddi, en blæja •
logn og hiti. Og það var furðu ■
lega mikil kyrrð úti.
ætti að verða hvað rækilegust. LIKINDUM GERA bæjar- LLEgTIR Ap ÁHÖFNINNI
Einn vinnuflokkur starfar nú
að hreinsuninni, og til mála
hefur komið að fjölga flokk-j
unum.
Í
I FYRRA VORU um 800 lóðir
hreinsaðar fyrir atbeina bæj-
aryfirvaldanna. Tíu braggar
voru rifnir og 83 skúrar. Vinnu-
flokkarnir einir fluttu um 850
bílfarma af allskonar skrani út
á öskuhauga. Úr braggahverf-
unum voru fluttir 350 bílfarm-
ar, auk þess sem lóðir voru lag-
færðar kringum herskálana,
sljett var yfir braggarústir, sal-
erni og þvottahús reist o. fl.
í fyrra bárust skrifstofu
borgarlæknis 460 skriflegar
kvartanir frá lögreglunni o. fl.
um óþrifnað á lóðum einstak-
linga, 'auk fjölda munnlegra
kvartana.
yf
ÁTTA HUNDRUÐ og fimmtíu
bílfarmar af rusli er hreint ekki
svo lítið, þótt hjer búi nu um
55,000 manns. Það samsvarar
um einum bilfarmi af óhollustu-
skrani á hverja 63 Reykvíkinga.
Því furðulegra er það, að enn
er af nógu að taka í bænum
okkar, og að kunnugir menn
skuli telja, að Reykjavík sje,
þrátt fyrir allt, þriflegasti bær-
inn á landinu.
Hvað er það þá, sem Reyk-
vikingar safna að húsunum sín-
um og bæjaryfirvöldin verða að
gangast í að flutt sje út á sorp-
hauga. þar sem það á heima?
Verkamennirnir sem að hreins-
uninni starfa, segja, að hjer sje
búar ekki allir sjer það ljóst,
að það er skylda þeirra að
ganga þriflega um lóðir sínar.
Ákvæði um þetta má finna
bæði í heilbrigðis og lögreglu-
samþykkt bæjarins, og lögreglu
stjóri hefur fullt umboð til að
grípa til sinna ráða, þegar hirðu
leysi einstaklinga keyrir svo um
þverbak, að óhollusta, hætta eða
sjerstök óprýði stafar af. I þessu
sambandi væri ekki úr vegi að
vekja athygli á því, að það er
til dæmis bannað að hafa svo
bágbornar þakrennur á húsum,
að það valdi vegfarendum ó-
þægindum.
Mjer er skýrt svo frá, að
menn taki því ákaflega misjafn-
lega, er þeir fá tilmæli um að
hreinsa til við húsin sín. Sumir
bregðast reiðir við og reyna
jafnvel að streitast á móti í
lengstu lög. Og þó verður fólk-
ið alltaf fegið, þegar hreinsun-
inni er lokið.
Því er sárast um skúrana
sína. Einnig hefur viljað brenna
við, að einstaka menn hafi
reynt að bjarga draslinu, með
því að flytja það af lóðum sín-
um og yfir í garðlöndin. En
þetta er þýðingarlaust. Þau
verða líka hreinsuð.
Um einstök hverfi er það að
segja, að kunnugir skýra svo
frá, að sum beri af um þrifnað
og góða umgengni. Jeg hefi þar
heyrt að góðu minnst á hverfið
sunnan í Skólavörðuholti, Norð
urmýrina, „Túnahveríið" og
Melahverfið.
Sömu sögu er að segja um
einstakar götur. Þær eru mjög
misjafnar, hvað hreinlætinu
viðvíkur.
voru
á dekki, þar á meðal tv?r
stúlkur — kokkarnir. Fimm eðu
sex ungir menn stóðu á hval
baknum, vel og hlýlega klædd
ir og masandi. Einn þeirra v.'u'
í splúnkunýium sjóstakki oL‘
með derhúfu. Hann kallaði;;.
á við vini sína á bryggjunni
Svo klifraði hann niður aihval
baknum og gekk afturá til kot K
anna. Þar stóð hann, þegar bát
urinn sneri stefni íil hafs o>;
tifið í vjelinni varð hraðara o;;
hærra og ákveðnara. Ungi mað
urinn í sjóstakknum veifaðj
ekki til vinanna, eftir að þeir
voru komnir úr kallfæri, og
það gerðu stúlkurnar við hlift
hans ekki heldur.
Ungi maðurinn var að lík ■
indum ekki að fara í íyrstH-
skipti „á síld“, og vel má vera
að kokkarnir hafi líka verið'
orðnir öllu vanir. Það er ni*.
orðið hreint ekki svo óalgengt,
að íslenskar stúlkur gerist kol> !<■
ar á íslenskum síldveiðiskipum.
Mjer er sagt, að þær standj sif|.
ágætlega, og annars var raun-
ar ekki að vænta.
EINHVERSSTAÐAR í námunda
við mánaðamót ágústs og sept-
embers má búast við þessum
síldarbáti heim aftur. Vinirnir,
sem kvöddu hann, verða varla
til að taka á móti honum aft-
ur, því skipakomur eru altlrei
til að reiða sig á. Það gctur
skakkað því, sem munar.
Og þetta veldur áhöfninni
varla vonbrigðum. Það verður
í ýmsu að snúast um borð, ett-
Framhald á bls. .UL